Kettingbotsing van 158 voertuigen door ‘supermist’ in VS, zeker zeven doden (NOS Buitenland)

Bij de Amerikaanse stad New Orleans zijn minstens zeven mensen om het leven gekomen bij een kettingbotsing met 158 voertuigen. Op beelden is te zien dat tientallen auto's en vrachtwagens zijn uitgebrand.

Een combinatie van de rook van natuurbranden en een dichte mist resulteerde maandagochtend volgens de Amerikaanse weerdienst NWS in een 'supermist'. De weerdienst sluit niet uit dat de komende dagen opnieuw soortgelijke gevaarlijke situaties kunnen voorkomen.

25 mensen liepen verwondingen op. De politie zegt dat het dodental kan oplopen, omdat het bergen van de auto's nog niet is afgerond. Reddingswerkers hebben de hele nacht doorgewerkt.

https://nos.nl/l/2495223

‘Ontbossing wereldwijd toegenomen, ondanks beloftes van wereldleiders’ (NOS Buitenland)

Ondanks alle internationale afspraken om ontbossing tegen te gaan, is er vorig jaar wereldwijd meer bos verloren gegaan dan een jaar eerder. Dat valt op te maken uit het jaarlijkse rapport daarover van een coalitie van milieuorganisaties, waaronder het Wereld Natuur Fonds (WWF).

Vorig jaar ging wereldwijd zo'n 6,6 miljoen hectare bos verloren, 4 procent meer dan in 2021. Het grootste deel van de ontbossing vond plaats in tropische regenwouden. Daar ging zo'n 4,1 miljoen hectare bos verloren.

Ruim 140 landen spraken in 2021 op de klimaattop in Glasgow af om ontbossing actief tegen te gaan. Per 2030 moet de ontbossing zelfs gestopt zijn, is de belofte. Ook moet 350 miljoen hectare beschadigd landschap tegen die tijd hersteld zijn, maar vooralsnog neemt de ontbossing en de landschapsbeschadiging dus alleen maar toe.

Klimaatverandering en biodiversiteit

De landbouw, de aanleg van wegen, bosbranden en de commerciële houtkap worden door het rapport genoemd als belangrijkste oorzaken van ontbossing. "Bossen in de hele wereld maken een crisis door. De kans om vooruitgang te boeken gaat aan ons voorbij", waarschuwt milieuorganisatie Climate Focus.

Volgens het rapport ligt het redden van de tropische oerbossen 33 procent achter op schema, wat grote gevolgen kan hebben voor de biodiversiteit. Daarnaast zijn juist deze bossen van belang bij het tegengaan van de uitstoot van broeikasgassen, aangezien ze veel meer CO2 vasthouden dan jongere bossen. Als ontbossing niet wordt gestopt, kan dat dus grote impact hebben op de wereldwijde maatregelen tegen klimaatverandering.

Hoewel het rapport een zorgwekkende toename van de ontbossing beschrijft, is de situatie niet helemaal hopeloos, zegt hoofdauteur Franziska Haupt van Climate Focus. Zo'n 50 landen liggen namelijk wel degelijk op schema om ontbossing te stoppen en ook landen als Brazilië, Indonesië en Maleisië hebben grote stappen gemaakt in het tegengaan van de verwoesting van bosgebied. "Andere landen moeten het voorbeeld van deze landen volgen."

https://nos.nl/l/2495142

Amper maand na overstromingen wordt Griekenland weer getroffen door noodweer (NOS Buitenland)

Minder dan een maand na de zware overstromingen in Griekenland door storm Daniel wordt het land opnieuw geteisterd door noodweer. Storm Elias heeft op verschillende plaatsen in het land overstromingen en landverschuivingen veroorzaakt. Ook delen die nog aan het herstellen waren van de vorige storm staan opnieuw blank.

In Centraal-Griekenland zijn zeker acht dorpen geëvacueerd. In kuststad Volos, waar zo'n 140.000 mensen wonen, mogen auto's niet meer de weg op en moeten mensen thuisblijven in verband met het noodweer. Tientallen mensen zijn door de hulpdiensten uit hun huis gehaald en de kelder van het lokale ziekenhuis is overstroomd, al heeft dat vooralsnog geen gevolgen voor de zorg in het ziekenhuis.

'Ark van Noach'

Juist Volos en de nabijgelegen regio rond de berg Pilion in het midden van het land zijn nog maar nauwelijks hersteld van storm Daniel, die voor ruim 2 miljard euro aan schade aanrichtte en aan zestien mensen het leven kostte. Delen van de regio zitten nog altijd zonder schoon drinkwater en reparatiewerkzaamheden zijn nog lang niet afgerond.

De burgemeester van Volos, Achilleas Beos, zegt dat zijn stad is veranderd in een meer. "Mensen zijn in gevaar. Zelfs ik zit vast en 80 procent van de stad heeft geen stroom. Ik weet niet waar God zo veel water heeft gevonden. Het lijkt wel het verhaal van de Ark van Noach."

'Aanpassen aan klimaatcrisis'

Ook het eiland Evia, voor de oostkust van Attica, heeft te maken met extreme regenbuien die worden vergeleken met de buien die storm Daniel met zich meebracht. Huizen zijn ondergelopen en hulpdiensten proberen mensen uit de getroffen gebieden te helpen. Wegen liggen bezaaid met puin dat uit de bergen naar beneden is gespoeld. Ook zitten delen van het eiland zonder stroom. Naar verwachting klaart het weer morgen op.

De Griekse regering zei eerder al te verwachten dat er 700 miljoen euro nodig zou zijn voor de herstelwerkzaamheden aan alleen al de infrastructuur na storm Daniel. Daar komt de schade van storm Elias nog bovenop. De EU heeft Griekenland eerder al noodsteun toegezegd en er wordt nog gesproken over extra steun om de schade door overstromingen en natuurbranden beter op te vangen.

"Het is een open deur, maar de frequentie van noodweer als gevolg van de klimaatcrisis vraagt van ons dat we bescherming hiertegen integreren in onze aanpak", reageert de Griekse premier Mitsotakis. "Ons aanpassen aan de klimaatcrisis is een fundamentele prioriteit in al ons beleid."

https://nos.nl/l/2492129

Problemen door hitte en bosbranden: Portugese jongeren klagen 32 Europese landen aan (NOS Buitenland)

Ze zijn tussen de 11 en 24 jaar oud. De zes jonge Portugezen die vandaag een hoofdrol spelen in het Europees Hof voor de Rechten van de Mens in Straatsburg. Ze hebben een zaak aangespannen tegen 32 Europese landen, waaronder Nederland. Ze willen dat de rechters van het hof beslissen over de vraag: is het een schending van onze mensenrechten als landen hun klimaatafspraken niet nakomen?

Volgens de jongeren komen de landen hun verplichtingen uit het Europees mensenrechtenverdrag niet na. Ze zouden door te weinig klimaatactie onder meer artikel 2 (recht op leven) en artikel 8 (recht op een thuis) overtreden. Bijzonder is dat de jongeren zich ook beroepen op artikel 3 - het verbod op foltering en inhumane behandeling. Een artikel dat nog niet eerder is toegepast in een klimaatzaak.

Als de rechter de jongeren gelijk geeft, kan dat vergaande gevolgen hebben. Vandaag begint de hoorzitting, de uitspraak is later. De uitspraken van het Europees hof (EHRM) zijn juridisch bindend en zullen ook in andere klimaatzaken voor rechters als leidraad gelden. Ook kunnen landen die niks met de uitspraak doen fikse boetes verwachten.

De zes besloten jaren geleden al dat ze naar de rechter wilden. Tijdens een extreem hete juni in 2017 woedden er in Portugal enorme bosbranden, waarbij meer dan 100 doden vielen. "Het voelde als een nu-of-nooit-moment om onze stem te laten horen", vertelt Sofia Oliviera aan persbureau AP. Zij en haar broer André startten samen met vier anderen de zaak bij het EHRM.

Problemen door hitte

Volgens de jongeren wordt hun toekomst bedreigd door steeds meer extreme hitte en vernietigende bosbranden - die overigens niet altijd aan klimaatverandering te linken zijn, al neemt de kans erop wel toe in een droger en heter klimaat. Ze merken de gevolgen nu al, zeggen ze. Tijdens hittegolven hebben ze problemen met slapen, concentratie en kunnen ze soms niet buitenspelen of sporten. Scholen moeten soms dicht als de lucht wordt vervuild door bosbranden.

Om de verdere opwarming van de aarde tegen te gaan, moeten de regeringen snel meer doen om aan te voldoen aan hun afspraken in het Parijse Klimaatakkoord. Dat willen de jongeren nu via de rechter afdwingen. "We hebben geen tijd om te wachten tot we volwassen zijn", zegt André Oliviera.

Het Jeugdjournaal sprak André Oliviera over de klimaatzaak:

Er liggen op dit moment, naast de zaak van de Portugese jongeren, nog twee andere klimaatzaken bij de 'Grote Kamer' van het Hof. Eén is aangespannen door vier Zwitserse oudere vrouwen, de Klimaseniorinnen, die het leven van oudere mensen in gevaar zien door toegenomen hittegolven. De ander komt van een Franse oud-burgemeester van een gemeente aan de Franse kust. Hij is bang dat die door zeespiegelstijging langzaam in zee verdwijnt.

Steeds vaker vinden klimaatactivisten hun weg naar de rechter. Wereldwijd zijn er inmiddels al meer dan 2000 klimaatrechtszaken aangespannen. En dat worden er alleen maar meer, zeggen klimaatjuristen. "Rechtszaken tegen bedrijven, lokale overheden, tegenwoordig ook steeds vaker tegen personen, bijvoorbeeld ceo's van grote bedrijven", somt hoogleraar Christina Eckes van het Amsterdam Centre for European Law and Governance op. Zij volgt alle Europese klimaatzaken op de voet.

Ook Laura Burgers, klimaatjurist bij de UvA, voorspelt dat klimaatbeleid steeds vaker door de rechter getoetst zal worden. "Niet alleen klimaatactivisten weten de weg naar de rechtbank te vinden, dat zullen ook bedrijven en regeringen doen. Als zij bijvoorbeeld vinden dat klimaatbeleid te streng is of dat andere landen meer moeten doen."

De baanbrekende rechtszaak van klimaatclub Urgenda tegen de Nederlandse staat geldt voor veel klimaatactivisten als voorbeeld. Ook daarin speelden mensenrechten een cruciale rol. "Het was de eerste keer dat rechters artikelen 2 en 8 uit het mensenrechtenverdrag toepasten in een klimaatzaak", vertelt Burgers.

Moeilijk aan te tonen

Toch zijn overwinningen van klimaatactivisten en -organisaties in de rechtbank zeker niet vanzelfsprekend. "Het grootste deel van de klimaatrechtszaken wordt nog altijd verloren, hoewel klimaatactivisten steeds vaker gelijk krijgen", zegt Burgers. In het geval van de Portugese jongeren is het ook zeker nog geen gelopen race. Er bestaat een kans dat de zaak alsnog afketst op procedurele zaken. Het Hof is namelijk bedoeld als 'laatste redmiddel' en neemt zaken eigenlijk alleen in behandeling als alle nationale rechtsmiddelen zijn uitgeput. Volgens de jongeren is dat in deze zaak niet mogelijk, omdat de kwestie te urgent is en het eeuwig zou duren om de zaak in 32 landen voor de rechter te brengen.

Ook moeten de jongeren kunnen aantonen dat ze 'slachtoffer in de zin van het mensenrechtenverdrag zijn' en dat de CO2-emissies op het grondgebied van de landen echt de oorzaak zijn van de door hen geleden 'schade'. Vooral op dat laatste punt zullen de landen veel weerstand geven, zegt Eckes. Zowel Burgers als Eckes denkt overigens dat de rechters het inhoudelijk wel met de jongeren eens zullen zijn. Eckes: "Praktisch alle klimaatwetenschappers zijn het erover eens dat regeringen niet genoeg doen, dan zou het mij verbazen als een rechter op eigen houtje gaat bepalen dat dat wel zo is."

De uitspraak wordt ongeveer over een half jaar verwacht.

https://nos.nl/l/2491989

Koning Charles en Camilla op staatsbezoek in Frankrijk (NOS Buitenland)

De Britse koning Charles en zijn vrouw Camilla zijn op staatsbezoek in Frankrijk. Het bezoek stond eigenlijk al gepland voor afgelopen maart, maar werd toen verplaatst vanwege de demonstraties en de daarmee gepaard gaande onrust in Frankrijk.

Charles en Camilla kwamen gisteren aan en blijven tot en met morgen. Het koningspaar verblijft in Parijs en Bordeaux. Het bezoek staat in het teken van het vieren van de "gedeelde geschiedenis, cultuur en waarden van het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk", stond in de oorspronkelijke aankondiging.

Programma

Woensdag waren Charles en Camilla samen met Macron en diens vrouw Brigitte bij een herdenkingsceremonie bij de Arc de Triomphe. Daar legden ze een krans ter ere van "gedeelde opofferingen in het verleden".

In de avond was het staatsbanket in het Paleis van Versailles. Het Britse koningspaar werd daar als eregasten vergezeld door onder anderen Mick Jagger en Hugh Grant.

Vandaag hield Charles als eerste lid van de Britse koninklijke familie ooit een toespraak in het Franse parlement. Dat deed hij in het Frans.

Tijdens zijn speech verontschuldigde hij zich voor het onderbreken van het reces van het Franse parlement. "Ik ben zeer geroerd door het feit dat u hier allemaal aanwezig bent", luidden de excuses, die met gelach in de zaal werden ontvangen.

Charles en Camilla gaan later op de dag nog naar de Notre-Dame, de kathedraal die in 2019 deels afbrandde.

Verder praten ze in Bordeaux met hulpverleners die betrokken waren bij het blussen van de bosbranden in de regio vorig jaar. Ook spreken ze met militairen over de samenwerking van de twee defensieafdelingen van de landen. Tot slot bezoeken ze een wijngaard die inzet op duurzame wijnproductie.

https://nos.nl/l/2491302