Angela Lansbury (96) overleden, kreeg wereldfaam door ‘Murder, She Wrote’ (NOS Cultuur en media)

De van oorsprong Britse actrice Angela Lansbury (96) is overleden, zo heeft haar familie bekendgemaakt. Ze werd wereldberoemd als speurneus Jessica Fletcher in de televisieserie Murder, She Wrote. Het was een van de langstlopende series in de Amerikaanse televisiegeschiedenis, die tussen 1984 en 1996 wereldwijd werd uitgezonden.

De in 1925 in Londen geboren Lansbury emigreerde met haar moeder, actrice Moyna Mac Gill, naar de Verenigde Staten bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Haar vader, de zoon van Labourpoliticus George Lansbury, was toen al overleden. In 1951 werd zij genaturaliseerd tot Amerikaanse.

In New York volgde ze acteerlessen en op haar zeventiende tekende ze een contract bij MGM. Voor haar eerste film, Gaslight, met Ingrid Bergman en Charles Boyer in de hoofdrollen, kreeg ze meteen een Oscarnominatie. Een jaar later gebeurde dat opnieuw voor haar rol in The Picture of Dorian Gray. De Oscars won ze niet, maar voor haar rol in Dorian Gray ontving ze een Golden Globe.

Kijk hieronder naar een optreden van Angela Lansbury, Joan Collins en Diana Winter tijdens de Oscarceremonie in 1959.

Lansbury zou nog in 11 andere films spelen van MGM, meestal middelmatige films. Ondanks haar jonge leeftijd werd ze vaak gecast als oudere vrouw of moeder. Ze oogde niet oud, maar straalde een soort volwassenheid uit die dat mogelijk maakte.

Ze vertrok bij MGM uit onvrede over de rollen die ze kreeg. Maar ook toen ze aan de slag ging als freelance-actrice werd ze nog vaak gecast voor rollen van oudere vrouwen.

Een van die films was The Manchurian Candidate (1962) waarin ze maar drie jaar ouder is dan haar tegenspeler Laurence Harvey die in de film haar zoon speelt. De boosaardige moeder die ze neerzette wordt beschouwd als een van haar beste acteerprestaties. Ook deze rol leverde haar een Oscarnominatie op die tot haar grote teleurstelling weer niet werd verzilverd.

Lansbury trouwde in 1949 met acteur Peter Pullen Shaw en kreeg in de daaropvolgende jaren twee kinderen. Vanaf midden jaren 50 was ze ook regelmatig op televisie te zien in verschillende series en was ze vaste gast in de spelshow Pantomime Quiz.

Ze maakte haar debuut op Broadway in 1957 in Hotel Paradiso en speelde daarna in diverse toneelstukken en musicals die haar vier Tony Awards opleverden.

Drugs

1970 was een rampjaar voor de actrice. Haar man onderging een heupoperatie, haar zoon Anthony overleefde ternauwernood een overdosis drugs en haar huis in Californië werd in de as gelegd bij een bosbrand. Het gezin verhuisde naar een boerderij in Ierland, waar Anthony afkickte van zijn heroïne- en cocaïneverslaving.

Lansbury speelde in de jaren 70 enkele succesvolle theaterrollen in het Londense West End, waaronder All Over en Gypsy. In 1978 was ze voor het eerst in zeven jaar weer op het witte doek in de rol van de schrijfster en moordslachtoffer Salome Otterbourne in de Agatha Christie-verfilming Death on the Nile.

Twee jaar later speelde ze in een andere Agatha Christie-verfilming, dit keer als Miss Marple in The Mirror Crack'd. Ook was haar stem te horen in diverse animatiefilms, zoals Belle en het Beest en Anastasia.

In 1983 kreeg ze twee aanbiedingen voor televisieseries. Tegen alle adviezen in koos ze niet voor de rol in een sitcom, maar voor die van de gepensioneerde schrijfster en detective Jessica Fletcher in Murder, She Wrote. De rol bleek haar op het lijf geschreven en de serie werd een groot succes.

Na de laatste aflevering in 1996 keerde Lansbury terug naar het theater waar ze in diverse producties op Broadway en in West End te zien was. Haar laatste rol was die van Madame Arcati in Blithe Spirit in 2014 in het Gielgud Theater in Londen.

Angela Lansbury werd 18 keer genomineerd voor een Emmy Award, waarvan 12 keer voor haar rol in Murder, She Wrote, maar ze won er nooit een. Wel kreeg ze in 1997 de National Medal of Arts van de Amerikaanse president Clinton uitgereikt en in 2013 kreeg ze een ere-Oscar voor haar hele oeuvre.

In 2014 werd ze door de Britse koningin Elizabeth benoemd tot commandeur in de Orde van het Britse Rijk die haar de titel 'Dame' Angela Lansbury opleverde.

https://nos.nl/l/2447997

Tekenaar Jean-Jacques Sempé (89) overleden, ‘vader’ van Le Petit Nicolas (NOS Cultuur en media)

De Franse tekenaar Jean-Jacques Sempé is op 89-jarige leeftijd overleden, meldt zijn biograaf aan persbureau AFP. Sempé geldt als een van de grootste illustrators van Frankrijk. Hij werd vooral bekend als tekenaar van de verhalenserie Le Petit Nicolas, over een scholier in de jaren 60.

Sempé werd in 1932 geboren in een buitenwijk van Bordeaux, waar hij vanwege alcohol- en geldproblemen in zijn gezin een moeilijke jeugd kende en al op jonge leeftijd niet meer naar school ging. Begin jaren 50 verhuisde hij naar Parijs, waar hij bevriend raakte met René Goscinny, schrijver van onder meer de reeksen Asterix en Lucky Luke.

Het personage Nicolas zag in 1954 het levenslicht, eerst als strip waarvoor Goscinny het scenario schreef. In 1959 besloten de twee van Le Petit Nicolas een verhalenserie te maken. Van de boeken over de ondeugende Franse schooljongen zijn inmiddels meer dan 15 miljoen exemplaren verkocht in 45 landen. In 2009 verscheen ook een gelijknamige film.

Zelf zei Sempé in 2018 over de succesvolle serie dat de verhalen over Nicolas voor hem een manier waren om de ellende die hij tijdens zijn jeugd had moeten doorstaan opnieuw te beleven. "En ervoor te zorgen dat alles goedkwam."

Tijdschriften

De Fransman maakte ook illustraties voor bekende Franse tijdschriften als L'Express, Marie Claire en Paris Match. Ook maakte hij zo'n honderd voorpagina's voor het prestigieuze Amerikaanse tijdschrift The New Yorker.

Een Franse journalist, die Sempé verder een van de vaders van Le Petit Nicolas noemt, deelt enkele van de covers op Twitter:

Meerdere Franse politici en bekendheden staan stil bij het overlijden van Sempé, die volgende week 90 jaar zou zijn geworden. Zo prijst premier Élizabeth Borne zijn werk op Twitter. Ook betuigt ze haar medeleven aan de nabestaanden van de tekenaar.

De Franse brandweer twittert een illustratie van Sempé, met daarbij de tekst: "Rust zacht, en breng ons van daarboven een beetje regen", verwijzend naar de huidige bosbranden in Frankrijk:

https://nos.nl/l/2440208

1917 en Once Upon a Time in Hollywood grote winnaars Golden Globes (NOS Cultuur en media)

De film 1917 is bij de uitreiking van de Golden Globes uitgeroepen tot Beste film in de categorie drama. Sam Mendes kreeg ook de prijs voor Beste regisseur. De Golden Globes zijn na de Oscars de belangrijkste filmprijzen.

De prijs voor Beste komedie/musical ging naar Once Upon A Time in Hollywood. De film van Quentin Tarantino, een hommage aan het medium film en aan Hollywood in de jaren 60, won ook in de categorie Beste scenario en Beste mannelijke bijrol (Brad Pitt).

Bosbranden Australië

De prijs voor Beste acteur in een miniserie ging naar Russell Crowe voor zijn rol als Fox News-ceo Roger Ailes in The Loudest Voice. Hij was zelf niet bij de uitreiking aanwezig, omdat hij naar eigen zeggen zijn huis en gezin in Australië moet beschermen tegen de bosbranden. Wel liet hij een boodschap achter, die werd voorgelezen door actrice Jennifer Aniston.

"Vergis je niet, de tragedie die zich momenteel afspeelt in Australië komt door klimaatverandering'', liet Crowe weten. "We moeten iets doen met alle wetenschap die we hebben, ons wereldwijd richten op groene energie en onze unieke en geweldige planeet respecteren.''

Netflix

Het gala werd voor de vijfde keer gepresenteerd door de Britse komiek Ricky Gervais, die door de filmwereld wordt gevreesd om zijn harde grappen. En die werden ook zeker uitgedeeld. Zo maakte hij Joe Pesci uit voor Baby Yoda en stak hij de draak met Leonardo di Caprio.

"Once Upon a time in Hollywood duurde zo lang, tegen het einde van de première was de date van Leonardo DiCaprio te oud voor hem geworden", zei Gervais in zijn openingsspeech. Hij doelde daarmee op het 23 jaar jongere model waarmee de acteur onlangs werd gespot.

Netflix was op voorhand al een van de grote kanshebbers. "Niemand geeft meer om films, niemand gaat meer naar de bioscoop, iedereen kijkt tegenwoordig Netflix", zei Gervais. "Ik kan deze drie uur durende awardshow heel simpel samenvatten: goed gedaan Netflix, jullie winnen alles."

Diversiteit

Waar vorig jaar het aantal gekleurde regisseurs onder de genomineerden hoger dan ooit was, lag dat aantal nu een stuk lager. "Daar kunnen we niks aan doen. De organisatie is gewoon heel erg racistisch", grapte Gervais in zijn openingsspeech.

In de categorie Beste regisseur waren geen vrouwen genomineerd. Wel won Hildur Guðnadóttir als eerste vrouw ooit de prijs voor Beste originele muziek voor Joker.

Ellen DeGeneres werd geëerd voor haar hele carrière met de zogenoemde Carol Burnett Award. De 61-jarige DeGeneres krijgt de oeuvreprijs voor haar bijdrage aan de Amerikaanse televisiewereld.

https://nos.nl/l/2317490

Natuurfotograaf houdt instagrammers op afstand (NOS Cultuur en media)

Pinguïns op een ijsberg zo groot als een kathedraal. Een kudde olifanten in de paarse avondschemer. Vechtende konikpaarden in de Oostvaardersplassen. Natuurfotograaf Frans Lanting reist de hele wereld over om zijn plaatjes te schieten. Maar hij zegt er niet meer altijd bij waar de foto's genomen zijn.

"De invloed van Instagram kan behoorlijk veel schade opleveren", zegt hij, even terug in Nederland, in Met Het Oog Op Morgen. "Als het op heel kwetsbare gebieden aankomt, dan publiceer ik niet meer waar de foto gemaakt is."

Zijn prachtige natuurfoto's kunnen een aanzuigende werking hebben. Voor je het weet is de ongerepte natuur van zijn afbeelding veranderd in een toeristentrekpleister. "Als iets echt heel kwetsbaar is, dan vermijd ik de specifieke locatie te noemen."

Overigens kwam Lanting op zijn rondreizen tot de conclusie dat echt ongerepte natuur niet meer bestaat. "Er bestaat zoiets van het romantische idee van een natuur die afgezonderd is van de mensheid, maar wij zitten op de hele aarde. Onze aanwezigheid is echt globaal. Klimaatverandering is daar de bezegeling van."

Bijbelse plaag

"Ik heb zoveel jaren de wereld over gereisd en dan zie je echt dingen veranderen. Dat gebeurt ook steeds sneller. Overal waar ik kom kan een boer of een visser of een bioloog een verhaal vertellen over het klimaat."

Ook thuis in Californië merkt hij het. "Natuurbranden zijn daar altijd geweest, maar de afgelopen vijf jaar zijn ze intensiever en bedreigender. Miljoenen mensen in San Francisco moeten met mondmaskers rondlopen of worden gevraagd binnen te blijven. Dat levert bijna het beeld van een bijbelse plaag."

Lanting vindt het daarop ook belangrijk dat jongeren zich momenteel laten horen bij de klimaatconferentie in Madrid. "We weten al jaren dat het achteruit gaat met de natuur, maar hoe snel dat gaat is pas de laatste jaren doorgedrongen. Jongen mensen zeggen nu: wacht eens even, onze toekomst wordt bedreigd."

"Dat vind ik belangrijk. Je moet niet wachten tot je 18 bent en mag stemmen, politieke invloed kun je ook nu al uitoefenen. Ze spreken zich uit, doen actief mee aan protesten. Dat vind ik heel inspirerend."

Zelf heeft Lanting een nieuwe reis naar Antarctica gepland om de veranderingen daar in beeld te brengen. "Dingen gaan daar heel snel, vooral op het antarctische schiereiland bij Zuid-Amerika. De laatste keer dat we er waren was daar een gigantische ijsberg zo groot als de halve provincie Zeeland. We zien wel weer wat we dit keer meenemen."

https://nos.nl/l/2313659