Auteur: (NOS journaal)

Geplaatst op

Siberische bos brandt opnieuw: ‘Wereld moet helpen blussen’ (NOS journaal)

"Ga niet naar buiten, vermijd onnodige blootstelling aan de giftige lucht." Die boodschap krijgen de inwoners van Jakoetsk, de hoofdstad van de Russische Republiek Sacha, dagelijks te horen. Het ministerie van Noodgevallen riep deze zomer opnieuw de noodtoestand uit in de 'koudste stad ter wereld', slechts 450 kilometer ten zuiden van de poolcirkel.

De republiek, ook wel Jakoetië genoemd, gaat voor het vierde jaar op rij gebukt onder hevige bosbranden in het zuiden en in de aangrenzende regio Chabarovsk. De branden verspreiden zich over tienduizenden hectares bos en hullen dorpen en steden in zwarte rook en schadelijke dampen. Mensen en dieren lopen elk jaar schade op door de extreme luchtvervuiling.

96 actieve branden

"Op dit moment woeden er zo'n 96 actieve branden in een gebied van 500 vierkante kilometer. Vanwege de harde wind van de afgelopen dagen verspreidt het vuur zich ontzettend snel", zegt Ajyl Doeloercha, een lokale ecoloog en hoofd van een vrijwilligersorganisatie voor brandbestrijding.

We spreken elkaar via Skype. Het is 08.00 uur in Moskou, 14.00 uur in Jakoetsk. Doeloercha zegt dat ze sinds het begin van dit bosbrandenseizoen al zo'n 300 branden hebben geblust. "De branden kwamen opnieuw tot aan de dorpjes. Mensen waren bang en moesten geëvacueerd worden."

Vorig jaar, toen Jakoetië werd getroffen door een hittegolf, reisden we af naar het gebied. Doeloercha bracht ons zo dicht als hij kon bij de bosbranden, de nabijgelegen dorpjes en een kamp vol vrijwilligers die het vuur probeerden onder controle te krijgen. Het waren intense dagen vol vlammenzeeën, giftige rook die ons verstikte en zwermen muggen in het moerasachtige gebied. In totaal ging in die periode een gebied van 9 miljoen hectare bos in vlammen op, meer dan twee keer Nederland. Greenpeace Rusland spreekt van "een niet eerder gezien record".

Je kunt zelf iets zien van die bijzondere reis door het bosbrandgebied in Jakoetië in deze vlog:

Branden in dit soort afgelegen gebieden van Rusland worden bestreden door vrijwilligers van de lokale en inheemse gemeenschappen. Uiteindelijk wordt vaak het leger gestuurd. Zo ook in Jakoetië. Maar dit jaar vecht het Russische leger in Oekraïne.

Doeloercha zegt voorlopig nog niet veel te merken van de afwezigheid van het leger. Sterker nog, de situatie is iets beter dan vorig jaar, vertelt hij. "Deze zomer is er meer regen, onder meer omdat de autoriteiten met vliegtuigen kunstmatige regen creëren". Dat gebeurt door enorme hoeveelheden kristallen gemaakt van zilverjodide aan wolken toe te voegen. Deze techniek wordt in Rusland ook gebruikt om het bij belangrijke evenementen droog te houden, door wolken eerder te laten regenen.

Volgens Doeloercha hebben zowel de lokale als nationale autoriteiten lessen getrokken uit "de tragedie die vorig jaar plaatsvond", en hij ziet meer hulp en financiering voor brandbestrijding. Zijn team ondervindt wel gevolgen van de Europese sancties. "Vorig jaar kon ik nog walkietalkies kopen voor mijn vrijwilligers. Die zijn hier nu niet meer te krijgen."

Geld inzamelen

Toch vertrouwen de inwoners van Jakoetië niet geheel op de regering in Moskou, zo'n 6000 kilometer verderop. "De overheid reageert toch vaak niet snel genoeg. En als we alleen maar op hun beloftes of financiering vertrouwen, slaat het vuur allang om zich heen. Het blijft uiteindelijk toch een kosten-batenplaatje voor de overheid."

En dus reist Doeloercha, buiten zijn dagelijkse bluswerk, de hele Republiek Sacha door om donaties in te zamelen en nieuwe vrijwilligers op te leiden. "We leren hun hoe ze de blusmaterialen moeten gebruiken, we delen mobiele brandblussers uit en geven les in eerstehulpverlening. Hoe eerder wij zelf ingrijpen, hoe beter."

Ook permafrost blijft smelten

Hoewel de branden dus dit jaar iets minder desastreus zijn, is de schade weer enorm. De gevolgen daarvan reiken verder dan alleen het verre oosten van Rusland.

"Veel van de vuren hier branden lang; weken of zelfs maanden", zegt Doeloercha. "Daardoor ontdooit de permafrost en daarbij komt opgeslagen koolstof en methaan vrij." Dat draagt weer bij aan de opwarming van de aarde, met nog meer bosbranden als gevolg.

Hij vindt dat de hele wereld zich moet inzetten om de branden sneller te lokaliseren en te blussen. "Het Siberische bos en de permafrost zijn afhankelijk van elkaar. Als de bomen branden, smelt de bodem, en als de bodem in een moeras verandert, sterven de bomen. Als dit elk jaar zo doorgaat, raken we uiteindelijk allemaal de longen van onze aarde kwijt."

https://nos.nl/l/2439270
Geplaatst op

Negen brandweerlieden gewond bij bestrijding bosbrand Zuid-Frankrijk (NOS journaal)

Bij een bosbrand in het zuiden van Frankrijk zijn negen brandweerlieden gewond geraakt. Een van hen is zwaargewond, melden de autoriteiten.

De brand brak gistermiddag uit in de buurt Aubais in het departement Gard, in de omgeving van Montpellier. Volgens de brandweer is de brand "na een lange strijd" onder controle. Er werden in totaal 670 brandweerlieden ingezet.

Het vuur was in een dennen- en eikenbos in de buurt van een afvalverwerkingscentrale. Er ging zo'n 370 hectare in vlammen op. Wat de oorzaak van de brand is, is niet duidelijk. De politie onderzoekt dat. Geëvacueerde inwoners kunnen inmiddels weer terug naar huis.

Volgens de brandweer zal het nog enkele dagen duren voor de brand volledig is geblust. Twee schuren en een stacaravan zijn verwoest, maar tientallen andere huizen zijn gered dankzij de inzet van blusvliegtuigen- en wagens. Wel is er schade aan woningen, meldt nieuwszender Franceinfo.

https://nos.nl/l/2439076
Geplaatst op

Brandweer krijgt langzaam maar zeker controle over grote bosbrand in Californië (NOS journaal)

Amerikaanse brandweerlieden krijgen langzaam maar zeker grip op een grote bosbrand in de staat Californië. Het is de brandweer gelukt om de verspreiding van de brand richting het oosten te stoppen. Dat komt onder meer door de inzet van 2500 brandweerlieden. Ook is de wind afgenomen, waardoor blusvliegtuigen hun werk beter kunnen doen.

Volgens de brandweer was de activiteit van de brand "niet zo extreem als in voorgaande dagen" en boeken de brandbestrijdingsploegen "goede vooruitgang".

De Oak Fire bij het Yosemite National Park is de grootste bosbrand in Californië van dit jaar; bijna 6800 hectare stond gisterochtend in brand. Volgens de autoriteiten zijn 6000 mensen in het gebied geëvacueerd vanwege de vlammenzee. Een deel van de mensen weigert echter weg te gaan, zegt de Amerikaanse bosbeheerder US Forest Service. Zeven woningen zijn door het vuur verwoest.

Hoge temperaturen

De brand brak vrijdagmiddag uit en kon zich snel verspreiden door de hoge temperaturen, de droogte en de lage luchtvochtigheid in het gebied. In het gebied is de noodtoestand uitgeroepen. Ook de komende dagen blijft het in de regio naar verwachting warm, met temperaturen die kunnen oplopen tot zo'n 40 graden.

Californië heeft de afgelopen jaren te maken gehad met steeds grotere bosbranden. Het westen van de Verenigde Staten is door de klimaatverandering de afgelopen tientallen jaren veel warmer en droger geworden. Wetenschappers waarschuwen dat het weer extremer zal worden en dat er vaker bosbranden zullen voorkomen, die ook verwoestender en onvoorspelbaarder zijn.

De vlammenzee is ook vanuit de ruimte te zien:

https://nos.nl/l/2438338
Geplaatst op

Bosbranden verwoesten nu al fors meer Europese natuur dan in heel 2021 (NOS journaal)

In de Europese Unie is dit jaar al meer natuur in vlammen opgegaan dan in heel 2021. Een gebied van bijna 6000 vierkante kilometer is in de as gelegd, meer dan drie keer de oppervlakte van de provincie Utrecht. Dat valt op te maken uit cijfers van het Europese bosbrandinformatiesysteem EFFIS. Vorig jaar werd ruim 4700 vierkante kilometer natuur verwoest.

Heel Europa zwicht deze zomer onder de hitte en de droogte en met name in Zuid-Europa brak afgelopen weken de ene na de andere bosbrand uit. Een combinatie van wind, kurkdroge vegetatie en hoge temperaturen maakt het op veel plaatsen bovendien lastig om het vuur te blussen.

In Griekenland, op Lesbos, proberen brandweerlieden al twee dagen een grote bosbrand onder controle te krijgen en ook op de Peloponnesos woeden branden en moesten mensen geëvacueerd worden. Op het Spaanse vasteland is de situatie weer wat verbeterd, maar een nieuwe natuurbrand op Tenerife wekt wel zorgen, net als een nieuwe brand in Noord-Italië, bij Gorizia. Bij Bordeaux in Frankrijk zijn de grote bosbranden na twee weken weer onder controle.

Ook veel meer brand dan eerdere jaren

"Wat je ziet is dat dit jaar er echt bovenuit springt", zegt klimaatwetenschapper Sander Veraverbeke van de Vrije Universiteit in Amsterdam over de EFFIS-cijfers over bosbranden. "Ook als je naar alle data vanaf 2005 kijkt, is dit jaar echt een uitschieter."

Er is dit jaar door branden fors meer gebied verloren gegaan dan gemiddeld:

Het verband met klimaatverandering is volgens Veraverbeke overduidelijk. "Klimaatverandering zien we overal ter wereld en we zien ook dat het risico op branden daardoor hoger wordt. Het Middellandse Zeegebied is duidelijk een hotspot. Je ziet dat het daar nog sneller gaat. De frequentie van extreem weer neemt duidelijk toe en dat is bijna een-op-een te linken aan natuurbranden."

Hoewel de mens primair de veroorzaker is van de branden, zeker ook in het toeristische Zuid-Europa - "bliksem veroorzaakt maar 1 of 2 procent van de branden" - ziet de onderzoeker juist voor de mens ook kansen om een positieve invloed uit te oefenen. "Als je op de juiste manier met vuur omgaat, door preventie en landschapsindeling, zou je zelfs in een opwarmend klimaat effectief kunnen optreden."

Het risico op nieuwe bosbranden is nog altijd extreem hoog in Zuid-Europa:

Hij denkt bijvoorbeeld aan het opdelen van landschappen in compartimenten. "Bijvoorbeeld met een brede weg of een brandgang om een scheiding tussen gebieden te krijgen. Als een brand zich dan verspreidt, is er een scheiding waar die brand dan ook op stuit. En de brandweer kan daar ook makkelijker toegang krijgen om te blussen."

Verder kan het volgens Veraverbeke zinvol zijn om andere types vegetatie te planten in gebieden die gevoelig zijn voor branden. "Meer loofbos, dat bevat een stuk meer water. Vaak als een brand in een dennenbos zich makkelijk verspreidt en vervolgens op een loofbos stuit, dan gaat het soms op een natuurlijke manier uit. Je kunt vegetatie heel bewust gaan beheren om branden te stoppen."

Wereldwijd ziet Veraverbeke behalve de negatieve dan ook de positieve invloed van de mens. "Globaal gezien heb je wel de bevinding dat op de savannes in Afrika - waar de gevolgen van klimaatverandering natuurlijk ook volop worden gevoeld - de waargenomen brandactiviteit wel is afgenomen. Dat heeft er ook mee te maken dat een groot gebied daar is omgezet naar landbouwland, dat nu door de mens beter wordt beschermd."

Coördinatie nodig in Nederland

Hoewel Nederland doorgaans vochtiger en kouder is dan Zuid-Europa, wijst de wetenschapper erop dat de bos- en natuurbrandproblematiek net zo goed Nederland kan treffen. "Als het één of twee dagen 30 graden of warmer is, en het is droog, dan is dat genoeg om de strooisellaag op de bodem uit te drogen en die is erg gevoelig voor ontbranding."

Veraverbeke noemt het van belang dat er in Nederland een gecoördineerde aanpak voor natuurbranden komt. "Er zijn nu veel organisaties en overheidsinstituten die wel in de gaten hebben dat ze maatregelen moeten nemen, en dat doen ze ook, maar het is nu nog een lappendeken waarbij iedereen doet wat goed lijkt. De coördinatie ontbreekt nog en die is wel nodig."

https://nos.nl/l/2438282
Geplaatst op

Wekdienst 25/7: Eerste vaccinaties tegen apenpokken • Eerste criterium na Tour de France (NOS journaal)

Goedemorgen! Vandaag worden in Nederland de eerste vaccinaties gezet tegen het apenpokkenvirus. En voor wielrenners is er na de Tour de France geen rust, want in Boxmeer wordt het criterium Daags na de Tour gereden.

Eerst het weer: vandaag naast zon en wolken verspreid over de dag een enkele bui, landinwaarts kans op een klap onweer. Daar wordt het zomers warm met 26 tot 29 graden, door een stevige westelijke wind in de kustprovincies met 23 of 24 graden minder warm. Daarna wordt het overal amper 22 graden, er zijn perioden met zon en het is vrijwel droog

Ga je de weg op? Hier vind je het overzicht van de files en werkzaamheden. En bekijk hier de dienstregeling voor het spoor.

Wat kun je vandaag verwachten?

Wat heb je gemist?

De meeste Nederlanders hebben ondanks de sterk gestegen prijzen nog geen moeite om rond te komen. Wel houdt 55 procent inmiddels de uitgaven beter in de gaten. Vorige maand was dat nog 43 procent. Dat valt op te maken uit representatief onderzoek van I&O Research in opdracht van de NOS naar de effecten van de inflatie.

Voor ongeveer een kwart van de Nederlanders is het nu echt lastig om de eindjes aan elkaar te knopen. Twee op de tien (19 procent) zeggen goed op de uitgaven te moeten letten om alles te kunnen betalen; iets minder mensen dan in juni. Een groep van bij elkaar 5 procent kampt met financiële problemen of denkt daar binnenkort in terecht te komen.

Ander nieuws uit de nacht:

En dan nog even dit:

De bosbranden bij het Yosemite National Park in de Amerikaanse staat Californië blijven zich uitbreiden. De rookpluim boven het natuurgebied is zo groot dat deze zelfs vanaf de ruimte is te zien:

Prettige maandag!

https://nos.nl/l/2438221