Auteur: Ramaka Schaaphok

Geplaatst op

Het weer: droogte en groeiseizoen (MAX Vandaag)

Als we zoals nu vanaf halverwege maart tot en met afgelopen zaterdag 25 april vrijwel droog weer hebben gehad, dan telt de droogte in het groeiseizoen dubbel. Immers met een recordaantal zonuren en een vaak stevige oost- tot noordoostenwind werd droge lucht aangevoerd. Dus er was sprake van een hoge verdamping. Als ik naar de neerslagtekorten kijk vanaf 1 maart tot en met afgelopen weekend, dan zijn die niet schrikbarend hoog.

Uit de cijfers van het KNMI blijkt dat de tekorten aan regenwater over deze periode variëren van rond 15 mm in Maastricht tot ruim 30 mm in De Bilt. Twente kon een tekort noteren van 40 mm en Leeuwarden kwam tot een tekort van 55 mm. De droogte heeft onder andere gevolgen voor de boeren en de weidevogels die te weinig eten kunnen vinden. De eerste bosbranden zijn ook al in ons land voorgekomen en daaruit blijkt ook dat het in korte tijd kurkdroog is geworden.

De maanden januari en februari waren samen met de eerste 15 dagen van maart zeer nat, met grote hoeveelheden regen aan overschot. In De Bilt was het teveel aan regen tot en met 15 maart 114 mm. Leeuwarden kon bijna 100 mm aan te veel regen noteren en Maastricht 85 mm. Zo snel kan het dus gaan van nat naar kurkdroog in ruim een maand tijd. De ogen zijn wat regen betreft nu gericht op deze week. Eind april is vaak een periode waarin nog weleens een weersomslag kan plaatsvinden. Dus kans op óf heel mooi weer óf wisselvallig weer met buien en buitjes. We weten vanuit het verleden hoe verschillend het weer kan zijn op Koninginne-, Konings- en dit jaar Woningsdag.

Bron: MAX Magazine – Editie nr. 17 2020

Het bericht Het weer: droogte en groeiseizoen verscheen eerst op MAX Vandaag.

https://www.maxvandaag.nl/sessies/themas/natuur-milieu/het-weer-droogte-en-groeiseizoen/
Geplaatst op

Weerbericht: het weer in de wereld (MAX Vandaag)

Weerbericht 11 tot en met 17 januari 2020

Er gebeurde in 2019 op weergebied veel in de wereld. De opvallendste weergebeurtenissen lichten we eruit. Zo kregen sommige landen met extreme regenval te maken, met helaas ook dodelijke slachtoffers als gevolg. Gooit El Niño ook in 2020 het weer op z’n kop? Jordi Bloem van MeteoGroep deelt zijn visie.

In januari waren delen van Zuid-Amerika in de greep van zware regens, met overstromingen in het noorden van Argentinië, Uruguay en in het zuiden van Brazilië als gevolg. Iran kreeg later in maart en begin april met overstromingen te maken. Ook daar waar het normaal heel droog is, kwamen regio’s in het oosten van Afrika in oktober en begin november onder water te staan, na bijzondere zware regenval. Onder meer in Kenia vielen veel slachtoffers.

Ernstige droogte

Er waren ook gebieden die met ernstige droogte kampten, zoals delen van Indonesië en de Mekong Delta in het zuiden van Vietnam. Na 2 droge jaren was het in 2019 wederom erg droog in het oosten van Australië, vooral in het binnenland. De periode januari tot oktober was in geheel Australië zelfs de droogste sinds 1902. Vele bosbranden waren ervan het gevolg.

Delen van Midden-Amerika hadden, tot oktober althans, veel minder neerslag dan normaal. Dat gold met name voor Honduras, Guatemala, Nicaragua en El Salvador en het midden van Chili. In Santiago viel, tot 20 november, slechts 82 millimeter jaarneerslag. Dit is minder dan 25 procent van het langjarig gemiddelde.

Hittegolven in Australië en Europa

Hittegolven eisten ook weer de aandacht op. Australië kreeg een bijzonder hete zomer te verwerken. Adelaide mat 24 januari 2019 46,6 graden, een record voor deze stad. In Europa waren er eind juni en eind juli 2 grote hittegolven. Dit leidde niet alleen bij ons tot een nieuw hitterecord (40,7 graden), ook in Frankrijk (46,0 graden), Duitsland (42,6 graden), België (41,8 graden), Luxemburg (40,8 graden), Verenigd Koninkrijk (38,7 graden) en Finland (33,2 graden) werden deze zomer records genoteerd.

Natuurbranden in poolgebied

Zeldzaam voor het poolgebied waren de bijzonder uitgestrekte bos- en natuurbranden van Alaska tot Groenland en Siberië. Indonesië en buurlanden hadden ook opvallend veel natuurbranden dit jaar, de meeste sinds 2015. In het zuiden van Amerika ging het om de meeste vuurhaarden sinds 2010, in met name Bolivia en Venezuela.

Meer cyclonen dan normaal

Ook in 2019 waren veel tropische (wervel)stormen actief. Op het noordelijk halfrond waren er 66 cyclonen, tegen normaal 56. Op het zuidelijk halfrond waren in 2018-2019 in totaal 27 cyclonen en ook dit was boven gemiddeld. Op 15 maart kreeg het oosten van Afrika met de zwaarste orkaan ooit te maken, Idai. Dit betekende onder meer misoogsten in de al altijd arme landen Malawi, Mozambique en Zimbabwe. Eén van de krachtigste orkanen van het jaar was Dorian, die uitgroeide tot een wervelstorm van de zwaarste categorie 5. Dorian trof de Bahama’s hard, vooral ook omdat hij zich amper verplaatste. Hagibis was ook een opvallende orkaan. Hij deed Tokyo op 12 oktober aan en veroorzaakte overstromingen.

Komt El Niño weer?

Vooruitblikkend op 2020 lijkt de kans bijna 100 procent dat het jaar wereldwijd als warmer dan normaal de boeken in zal gaan. De laatste keer dat de wereldtemperatuur korte tijd onder normaal lag, was eind 2011 en begin 2012. Een fenomeen dat het weer op aarde overal op zijn kop kan zetten, is El Niño, een periodiek terugkerende warme zeestroom onder de evenaar tussen Zuid-Amerika en Indonesië. Gelukkig wordt in het komende halfjaar nog geen El Niño verwacht.

Bron: MAX Magazine nr. 2 2020

Het bericht Weerbericht: het weer in de wereld verscheen eerst op MAX Vandaag.

https://www.maxvandaag.nl/sessies/themas/natuur-milieu/weerbericht-het-weer-in-de-wereld/
Geplaatst op

Nederlandse kust bedolven onder afval overboord geslagen containers, hoe staat het ervoor? (MAX Vandaag)

Een groot deel van de Nederlandse kust is getroffen door een stroom van afval, afkomstig uit 270 overboord geslagen zeecontainers van het schip MSC Zoe. Er zijn verschillende grote acties opgezet om alle troep weer op te ruimen. Hoe staat het ervoor? 

Milieuramp

De goederen uit de containers zitten in piepschuim en plastic verpakt. Dat verpakkingsmateriaal belandt nu in zee, op het strand en in de duinen. Als dat langer in zee ligt, vrezen de organisaties dat vogels en andere dieren erin stikken. Ook kan het uiteenvallen in kleinere stukjes en zo bijdragen aan de plasticsoep. In 3 van die containers zit organisch peroxide, maar die containers zijn nog niet gevonden. Wel is op Schiermonnikoog een zak met 25 kilo van het poeder aangetroffen die volgens de veiligheidsregio afkomstig is uit één van die containers. Mensen wordt aangeraden aan weg te blijven bij het spul en de brandweer te bellen als ze het zien liggen. Wie toch in contact is geweest met het poeder wordt aangeraden naar de huisarts te gaan.

Strandjutters

Veel strandjutters zijn op de been om waardevolle materialen te vinden. De stranden van de Waddeneilanden liggen vol met plastic speelgoed, IKEA-meubels, tv’ s, auto-onderdelen en verpakkingsplastic.

Defensie

Het getroffen gebied beslaat inmiddels buiten de Waddeneilanden ook de noordkust van Friesland en Groningen. Defensie stuurt vrijdag 4 januari 2019 zo’n 100 militairen naar de Waddeneilanden om de stranden op te ruimen. De verwachting is dat de militairen er zo’n 2 dagen werk aan hebben. De hulptroepen gaan in eerste instantie naar Schiermonnikoog, omdat daar “de nood het hoogst is en de bijstand het meest beperkt”, aldus Defensie. Maar als er op andere eilanden nog veel rommel aanspoelt, worden de militairen mogelijk ook daar ingezet.

https://www.maxvandaag.nl/wp-content/uploads/2019/01/schiermonnikoog_ANP-1024x644.jpg

Vrijwilligers Terschelling

De burgemeester van Terschelling heeft ook om hulp van Defensie gevraagd. In elk geval kan het eiland op zaterdag 5 januari 2019 rekenen op de hulp van vele vrijwilligers. Stichting De Noordzee, Natuurmonumenten, de Waddenvereniging en Wereld Natuur Fonds (WNF) gaan die dag met 100 vrijwilligers de stranden van Terschelling schoonmaken. Het strand van het Waddeneiland is over een lengte van 20 kilometer vervuild.

Vlieland

De gemeente Vlieland heeft per brief de Zwitserse rederij MSC aansprakelijk gesteld voor de schade op het Waddeneiland die ontstaan is door de aangespoelde containers. Dat heeft burgemeester Tineke Schokker (CDA) van Vlieland in het televisieprogramma Jinek gezegd. Volgens de burgemeester heeft de rederij MSC verzekeringsagenten naar de Waddeneiland gestuurd om de schade op te nemen. Schokker vertrouwt er op dat MSC de schade vergoedt.

Ameland

Toeristen, eilandbewoners, loonbedrijven en medewerkers van de gemeente Ameland hebben inmiddels een groot deel van het Amelandse strand opgeruimd. Over een lengte van ruim 8 kilometer is het strand ontdaan van de rommel uit de overboord geslagen containers, meldt de gemeente. In totaal is ruim 200 ton afval opgeruimd, waaronder schoenen, meubels, auto-onderdelen, matrassen en piepschuim. Burgemeester Gerard van Klaveren vreest wel dat na het hoogwater het strand opnieuw bevuild zal zijn, omdat er nog veel containers in zee liggen. Vrijdagochtend 4 januari laat de gemeente weten of de schoonmaakactie wordt hervat.

https://www.maxvandaag.nl/wp-content/uploads/2019/01/waddendijk_ANP-1024x557.jpg

Vissers

Boven de Waddeneilanden wordt veel gevist op garnalen en platvis. Dezer dagen worden ook uit de containers afkomstige spullen uit het water gevist. Vissers maken zich zorgen over de containers die nu op zee ‘dobberen’. De Nederlandse Vissersbond wil zo snel mogelijk de locaties weten van de (gezonken) containers, want die kunnen schade veroorzaken aan de kotters en netten. Ook kunnen boten kapseizen en zinken als de sleepnetten achter een container blijven haken. Daarnaast kan gevangen vis vervuild of beschadigd raken door het afval. “Hierdoor kan mogelijk de vangst worden afgekeurd met alle gevolgen van dien. Dat is desastreus voor de visserij”, vreest Derk Jan Berends, secretaris bij de Nederlandse Vissersbond.

Schepen met sonar om containers op te sporen

De verantwoordelijke rederij heeft eerder laten weten het incident serieus te nemen. Zowel op het gebied van de schade voor de natuur als de schade aan de lading van klanten. “Op alle aspecten werkt MSC nauw samen met de lokale autoriteiten”, aldus een woordvoerder. Het bedrijf zet schepen in die zijn uitgerust met sonar, om de kwijtgeraakte containers op te sporen.

(Bron: ANP)

Het bericht Nederlandse kust bedolven onder afval overboord geslagen containers, hoe staat het ervoor? verscheen eerst op MAX Vandaag.

https://www.maxvandaag.nl/sessies/themas/natuur-milieu/nederlandse-kust-bedolven-onder-afval-overboord-geslagen-containers-hoe-staat-het-ervoor/
Geplaatst op

André Donker over de Nederlandse natuur in 2018 (MAX Vandaag)

Het is een jaar van uitersten geweest voor de natuur in Nederland. In januari beginnen we het jaar met een forse westerstorm, waarna boswachters dagenlang bezig zijn met het verwijderen van loshangende en afgevallen takken. Vervolgens is er enorme regenval, met hoge waterstanden tot gevolg en treedt er laat in de lente nog flinke vorst op, waarna er maandenlang juist weer geen regen valt en de natuur te maken krijgt met grote droogte. Ook zijn we sinds dit jaar een natuurgebied rijker, de Marker Wadden. André Donker is maandag 17 december 2018 bij Tijd voor MAX om het jaar door te nemen.

Plooislak

Na jaren afwezigheid is in 2018 de oranje plooislak weer waargenomen. André is in de Zeeuwse wateren tijdens een duiktocht op zoek gegaan naar de slak. Bij Tijd voor MAX vertelt hij over dit bijzondere diertje.

De egel

Eén van de dieren die zwaar te lijden heeft van de droogte van dit jaar is de egel. Als insecteneters merken zij het sowieso al dat de insecten in de natuur aan het afnemen zijn. De insecten die er nog wel zijn hebben zich diep ingegraven tegen de droogte, onbereikbaar voor vooral de nakomelingen van de egels. Met als gevolg dat die nu, met de winter in het vooruitzicht nog niet op het juiste gewicht zijn om in winterslaap te kunnen gaan. Om ze te helpen raadt André aan ze bij te voeren. In een eerder artikel gaan we in op de dingen die u wel en juist niet het beste kunt voeren.

Oostvaardersplassen

Het is geen goed jaar geweest voor de grote grazers in de Oostvaardersplassen. Het koude voorjaar en de daarop volgende voedselschaarste heeft aan heel veel dieren het leven gekost. Na lange discussies is nu besloten een groot deel van de herten af te schieten. André vertelt hoe hij het als boswachter allemaal beleeft.

Droogte

Na de hoge waterstanden van begin 2018 is er de rest van het jaar juist een groot tekort aan water, met lage waterstanden tot gevolg. Op veel plekken is de bodem gezakt en poelen zijn uitgedroogd. Hierdoor hebben kikker-, padden-, en libellelarven het vaak niet gered tot volle wasdom. Ook het drinkwater voor wilde dieren en vogels is zo schaars geweest dat natuurbeheerders water de gebieden in gebracht hebben. Bij de vlindertelling is ook te merken dat er dit jaar minder vlinders zijn vanwege de droogte.

Branden

Als gevolg van de droogte zijn er dit jaar meer bosbranden voorgekomen. Niet alleen in Nederland, maar in heel Europa.

Marker Wadden

Terwijl er veel slecht nieuws is over de vogelstanden in ons land, zoals bij de weidevogels, is er vanuit het nieuwe natuurgebied, De Marker Wadden gelukkig wel goed nieuws te melden. De vogels floreren er enorm. Het gebied is ook in trek bij het publiek en op 8 september is het eerste eiland officieel geopend. MAX Vandaag heeft eerder al een kijkje genomen.

André Donker is maandag 17 december 2018 om 17.10 uur bij Tijd voor MAX op NPO 1 te zien over dit onderwerp.

Lees ook: André Donker over antivries bij winterbloeiers, André Donker over de flamingo in Nederland, André Donker over de zeearend, André Donker over vogels voeren en muizenoverlast, André Donker over de bijentelling, de vuursalamander en rammeltijd bij de hazen.

Het bericht André Donker over de Nederlandse natuur in 2018 verscheen eerst op MAX Vandaag.

https://www.maxvandaag.nl/sessies/themas/natuur-milieu/andre-donker-over-de-nederlandse-natuur-in-2018/