Een nieuw onderzoek toont aan dat koala’s uit zullen sterven in de staat New South Wales voor het jaar 2050 tenzij er ingrijpend en dringend actie wordt uitgevoerd. Een kwart van de habitat van de koala’s is door de hevige bosbranden eerder dit jaar vernietigd. ...
De Amazone wordt ook wel het grootste en meest biodiverse tropische regenwoud genoemd. Maar wat is biodiversiteit precies en waarom is het zo belangrijk?
Biodiversiteit in het kort
Biodiversiteit is de term die wordt gebruikt om de verscheidenheid van het leven op aarde aan te duiden. Het gaat om de verschillende soorten planten, dieren, micro-organismen en schimmels, het genetisch materiaal dat zij bevatten, de levensgemeenschappen die zij vormen en de ecosystemen waarin zij leven. En het is precies deze diversiteit en de interactie tussen verschillende soorten die het leven op onze planeet mogelijk maakt.
Zonder biodiversiteit geen leven
Zonder planten zouden we bijvoorbeeld geen zuurstof hebben. Zonder bijen en andere insecten zouden we geen gewassen hebben, en dus geen voedsel. Zonder schimmels zouden we de ontbinding en recycling van organische materialen niet hebben.
Maar we brengen dit biologische evenwicht ernstig in gevaar. Volgens het IPBES wordt ongeveer 1 miljoen dier- en plantensoorten in de wereld met uitsterven bedreigd en het grootste deel is te wijten aan menselijk handelen. Ook de biodiversiteit in de Amazone heeft zwaar te lijden. Het meest biodiverse tropische regenwoud ter wereld wordt ernstig bedreigd door ontbossing voor met name vlees, mijnbouw en landbouw en de daaruit voortkomende bosbranden.
Biodiversiteit in de Amazone
De Amazone is een van de meest biodiverse gebieden op aarde. In het Amazonewoud schuilen duizenden soorten planten en dieren, waarvan een groot deel nog niet eens ontdekt is. Zo hebben wetenschappers alleen al in de afgelopen vier jaar meer dan 600 nieuwe soorten planten en dieren in de Amazone ontdekt. Al die soorten maken onderdeel uit van ecosystemen die impact hebben op ons leven.
Titi monkey (genus Callicebus). Foto: Valdemir Cunha/Greenpeace.
Hoe meer we natuurlijke ecosystemen vernietigen, zoals door ontbossing, hoe meer wilde dieren ziektes over kunnen dragen op mensen, die vervolgens weer kunnen leiden tot pandemieën, zoals Covid-19. Een feit waarvoor al jaren door de wetenschap wordt gewaarschuwd.
Een sterke en gezonde biodiversiteit komt ons allemaal ten goede. Daarom is het noodzakelijk dat we de Amazone beschermen. Als wij de natuur beschermen, dan beschermt de natuur ons.
Bij het verschijnsel bosbranden denk je doorgaans aan regio’s als Californië, Australië en Portugal. Maar het is ook jaarlijks in het hoge noorden raak. In drie regio’s in het oosten van Rusland en in Siberië is de noodtoestand uitgeroepen wegens bosbranden.
Daar staat een oppervlakte van meer dan een miljoen hectare bosgebied in brand, een oppervlakte groter dan het eiland Cyprus, meldt de bosbeheerdienst. De branden worden veroorzaakt en aangewakkerd door de extreme droogte en de hoge temperaturen.
Blikseminslagen
Volgens de autoriteiten in Magadan, de grootste haven in het noordoosten van Rusland aan de Zee van Ochotsk, zijn de branden ontstaan na blikseminslagen. Hevige wind bemoeilijkt de blusoperatie.
Mensenlevens zijn volgens de autoriteiten niet in gevaar. Het overgrote deel van de 226 gerapporteerde bosbranden ligt buiten bewoond gebied. Er zijn meer dan 3000 mensen bezig met brandbestrijding. Verder zijn er 43 blusvliegtuigen ingezet.
Ieder jaar
In Rusland woeden ieder jaar grote bosbranden. Vorig jaar ging volgens schattingen van Greenpeace 150.000 vierkante kilometer bos in vlammen op, een gebied tweemaal de afmeting van de Duitse deelstaat Beieren.
In drie regio's in het oosten van Rusland en in Siberië is de noodtoestand uitgeroepen wegens bosbranden. Daar staat een oppervlakte van meer dan een miljoen hectare bosgebied in brand, een oppervlakte groter dan het eiland Cyprus, meldt de bosbeheerdienst. Er zijn geen mensen in …
Sleeënde husky’s, ijsberen en meters sneeuw. Klinkt best idyllisch, maar de werkelijkheid laat zien dat het sneeuwlandschap in het hoge Noorden niet alleen zo sprookjesachtig is als op het eerste gezicht lijkt. De bossen boven de Poolcirkel verkeren in gevaar: elk jaar gaat daar ongeveer 2,5 miljoen hectare bos verloren – omgerekend zo’n 3,5 miljoen (!) voetbalvelden.
De bossen in het hoge Noorden vormen een uniek ecosysteem en liggen als een groene kroon uitgestrekt op het topje van onze planeet. Het boreale bos is de verzamelnaam voor deze noordelijke wouden in Alaska, Rusland, Canada en Scandinavië – vernoemd naar de Griekse god van de noordenwind, Boreas. In Rusland spreken ze liever van de Taiga, in Canada noemen ze hun bossen het Hudson-woud.
Tekst loopt door onder de afbeelding
Oerbossen in Arkhangelsk, Rusland.
Al die bomen en besneeuwde wintertaferelen dreigen te verdwijnen als we niet snel in actie komen. We moeten deze bossen beschermen, niet alleen omwille van de biodiversiteit, maar ook om het klimaat te behoeden en de rechten van inheemse mensen te beschermen. Dit zijn de vier belangrijkste redenen om op de barricaden te springen voor de boreale bossen:
1. Eén op de vier bomen staat in het hoge Noorden
Zowat alles aan de noordelijke bossen is enorm. Het gebied beslaat 16 miljoen vierkante kilometer – meer dan een kwart van alle bossen op aarde – en telt 750 miljard (!) bomen. De dennen en sparren die er groeien zijn aangepast aan de lange wintermaanden: hun naalden bevatten heel weinig sap, waardoor ze niet bevriezen als de temperatuur zakt tot -35°C. Hun donkere kleur en driehoekige vorm helpen dan weer om zo veel mogelijk zon op te slorpen.
Het gebied telt ook ongelofelijk veel meren: in het Canadese deel alleen al gaat het om bijna een miljoen meren. Ook het Bovenmeer in de Verenigde Staten en het Baikalmeer in Rusland liggen in het boreale bos. Dat zijn respectievelijk het meer met de grootste oppervlakte en het meer met het grootste volume ter wereld.
2. Het bos is een onvervangbaar thuis voor mens en dier
In de noordelijke bossen woont een groot aantal inheemse volken. De Canadese Inuit en de Sami in Scandinavië leven in en van het uitgestrekte bos. Hun levenswijze komt in het gedrang als de bossen eraan gaan.
En meer dan 20.000 planten- en diersoorten hebben hun thuis in de noordelijke bossen. Wolven, elanden en beren, maar ook heersers uit het dierenrijk die zo mogelijk nog meer tot de verbeelding spreken. Zo is er de Siberische tijger, de grootste van alle tijgers, de Amerikaanse haas en de Peary-kariboe. Die laatste krijgt een witte vacht voor de winter, terwijl de Siberische salamander een soort antivries produceert waardoor hij kan overleven in extreem lage temperaturen. Bijna de helft van alle vogelsoorten en zoogdieren in de bossen is intussen bedreigd, zoals bijvoorbeeld de bosbizon.
Tekst loopt door onder de afbeelding
3. De boreale bossen beschermen helpt het klimaat
Misschien nog belangrijker dan de biodiversiteit zijn de koolstofvoorraden die opgeslagen zitten in de bodem en de veengronden van de noordelijke bossen. In totaal zit er in het boreale gebied meer koolstof (CO2) opgeslagen dan in alle tropische regenwouden samen. Het noordelijke bos vormt de grootste natuurlijke CO2-opslag op aarde en helpt zo de oververhitting van de aarde tegen te gaan. Zonder de boreale bossen kunnen we niet uit de klimaatcrisis komen.
Deze cruciale rol van de boreale bossen komt in gevaar door de groeiende houtkap en de grootschalige bosbranden — een gevolg van de opwarming van de aarde. Je kunt het verhaal dus ook makkelijk omkeren. De bossen halen niet alleen koolstof uit de lucht, maar zijn ook een echte koolstofbom. Die kan enkel in bedwang worden worden gehouden door het gebied slim te beheren.
4. We hebben het al zo vaak beloofd…
In 2010 hebben de leden van het Consumer Goods Forum – een wereldwijd netwerk van grote fabrikanten, detailhandelaren en andere belanghebbenden – zichzelf als doel gesteld om hun ketens in 2020 vrij van ontbossing te krijgen. Diezelfde deadline werd ook gesteld door verschillende internationale verplichtingen, zoals de Amsterdam Declarations Partnership, de United Nations Sustainable Development Goals en de New York Declaration on Forests.
Niets van deze plannen zijn werkelijkheid geworden. We kunnen de verantwoordelijkheid voor bosbescherming niet neerleggen bij bedrijven. Overheden moeten een wet voorschrijven die bedrijven verbiedt om producten van ontbossing aan ons te verkopen.
Het Inari-meer in Finland https://www.greenpeace.org/nl/natuur/40977/vier-goede-redenen-om-de-noordelijke-bossen-te-beschermen/
