De Portugal Post: een nieuwe en vooral geestige reisgids over Portugal (ThePostOnline)

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/01/de-portugal-post-1.jpg

OPINIE

De leukste reisgids voor Portugal is die van José Rentes de Carvalho. Hij heeft een vlijmscherpe mening over zijn moederland en over Nederland. Rentes is bovenal bijzonder geestig. In zijn gids adviseert hij de lezer de Algarve maar over te slaan, omdat daar niks te zien en te doen is.

Portugal, een gids voor vrienden verscheen in 1989 en werd maar liefst twintig keer herdrukt. Het boek geniet een cultstatus en is officieel niet meer verkrijgbaar, maar ik kom het regelmatig tegen op vlooienmarkten in de Algarve.

De gelauwerde romancier heeft een uitgesproken mening. Zo schrijft hij in de inleiding, bijna dreigend:

“Het alleen of in groepsverband op een gebied neerstrijken van toeristen lijkt in zijn gevolgen op een ware plaag, ook al krijgt die plaag over het algemeen de zegen van overheden, neringdoenden en zelfs van hen die er op korte of lange termijn onder te lijden hebben.

Vandaar dat met de ondertitel – Een gids voor vrienden – gemeend werd onderscheid te maken tussen hen die Portugal binnenvallen met het geweld en de lompheid van een wild invasieleger en hen die beseffen dat doordringen in andermans intimiteit – of dat nu een huis is of een land – terughoudendheid vereist, bescheidenheid, eerbied voor andere zeden en gewoonten en het respecteren van een aantal formaliteiten.”

Aan het einde van Portugal, een gids voor vrienden schrijft Rentes de Carvalho bijna achteloos dat men de Algarve gerust kan overslaan. Een man naar mijn hart dus.

Não fode, nem sai de cima

Het motto van de gids is van Confucius:

“Wie veel reist wordt wijs, wie wijs is blijft thuis.”

Rentes komt uit Trás-os-Montes in het hoge noorden, een woeste streek. De Portugezen uit het noorden illustreren het weerbarstige karakter van mijn Algarvios met de uitdrukking não fode, nem sai de cima: hij neukt niet, maar gaat er ook niet vanaf. Voorbeeld: een Nederlander wil een huis kopen en de vraagprijs voor die hut is een ton. Hij vindt dat uiteraard te veel en biedt 95 duizend euro. Het is niet uitgesloten dat de Algarvio het bod afslaat, zelfs als hij de centen hard nodig heeft. Liever laat de beste man de boel tien jaar leegstaan en verrotten, dan dat hij die stomme kaaskop dolgelukkig maakt met de gevraagde korting. De Algarvio reupt zijn huis zonder lekker te ejaculeren, omdat hij de ander niets gunt.

Ik vertoef momenteel in het noorden, waar ik met mijn goede vriend Arie Pos, vertaler, schrijver en Komrij-biograaf, werk aan een reisgids in de geest van Rentes. De gids komt in de zomer van 2023 uit bij Ezo Wolf. We schrijven over alle typisch Portugese kenmerken, clichés en verschijnselen als não fode, nem sai de cima. Vandaag krijgt u een voorproefje.

Saudade

Het magische, zogenaamd onvertaalbare begrip, gekoppeld aan het fadofatalisme.

Er zijn twee soorten fado: de studentikoze fado van Coimbra en de zelfkant-fado van Lissabon. De teneur: het gevoel van onvervuld verlangen waar ze de naam saudade voor hebben gereserveerd. Het kan het gemis van iets van vroeger betreffen, maar ook het onvervulbare verlangen naar iets in de toekomst. Fado is volks, heeft niets te maken met het verlies van de grandeur van grote Portugal. Fado komt ook niet voort uit Afrikaanse slavenliederen. Wel zijn er Moorse invloeden.

 

Artikel gaat verder na afbeelding.

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/thumbnail-8.jpeg

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/thumbnail-7.jpeg

 

Advocaten

Zijn praktisch nooit gespecialiseerd. Je hebt ze overal voor nodig. Nemen zaken aan waar ze niks van weten. Neem altijd een advocaat van een internationaal georiënteerd kantoor, nooit de dorpsadvocaat.

Aguardente

Pas er mee op. Drink medronho, geen licor de medronho, maar aguardente de medronho.

Amália

Koningin van de fado, die de laatste 30 jaar van haar leven onverstaanbaar zong. Gelukkig kent iedereen haar teksten.

Anjerrevolutie

Op het juiste moment stond er toevallig een Nederlands vliegtuig met een lading rode anjers op het vliegveld van Lissabon, vandaar de naam.

Architectuur

Follies Gerrit Sintra.

Armoede

Veel erger dan je denkt.

Arrumadores

Junks die je in de grote steden helpen met parkeren en boodschappen dragen. Worden gedoogd door de overheid.

Auto

De heilige koe. De auto was vroeger de huiskamer van de Portugees, ingericht met vlaggen, ja-knikkende honden, een Fatima-reliek, heilig water uit de Jordaan en fleurig kunstnijverheidsweefwerk over de versleten bekleding. Nu is het de te dure jas op afbetaling waar geen vlekje of krasje op mag komen.

Bacalhau

Nationaal lievelingsgerecht. Op vele wijzen te bereiden, van 365 tot duizend en één, als je de reisgidsen en kookboekjes voor toeristen mag geloven. Bakkeljauw kan je ook gewoon kopen bij de Surinaamse toko. Hoef je niet voor naar Portugal. 

Banken

Fascistische instellingen, altijd foute architectuur. Verstrekken alleen risicoleningen aan de dertien families die zo’n 90% van Portugal bezitten – industrie, import en export, verzekeraars, energie en telecom, vastgoed en, natuurlijk, de banken.

Belasting

Makkelijker dan in Nederland, zie advocaat.

Benfica/Porto/Sporting

Als je geen verstand van voetbal hebt: vermijd de discussie in de kroeg.

Bosbranden

Het land staat nog steeds vol met eucalyptus, die branden als fakkels. Er verandert niets na de bosbranden. Er worden geen brandgangen aangelegd, aanplant van eucalyptyus wordt niet verboden, bos en veld worden niet schoongemaakt. Kortom, ieder jaar dezelfde ellende. Maar elk jaar komt de regering wél met een andere smoes. Nu natuurlijk de klimaatcrisis.

Brood

Heilig. Als een broodje op de grond valt, geven ze er een kus op. Een gaatje in een brood noemen ze de ziel van de bakker.

Buitenlanders

Worden tegemoetgetreden met ingebakken achterdocht – zie Xenofobie. Je hoort er nooit echt bij. Inburgeringscursus bestaat niet.

Bureaucratie

Go with the flow. Wantrouw alles en iedereen met een pet en achter een overheidsloket. Hou ze ver van u weg.

Chamuça

Samosa, enige wat is ingeburgerd van de eetcultuur der koloniën.

Chanfana

Geitenstoof in rode wijn. (H)eerlijk vlees op de botten van een ouwe stinkbok. Heel lang koken en twee weken in de bijkeuken veredelen onder een dikke laag eigen vet. Voor de liefhebber.

Chaperonneren

Broer of neef gaat mee met je Portugese vriendin om te controleren of jelui geen ondeugende dingen gaan doen. Is aan het verdwijnen, maar dr. Pos heeft het nog meegemaakt.

Chinese winkels

Niet goed, geld weg.

Condomínio fechado

Gated community. Voor rijke Portugezen die zich willen afzonderen van het gewone volk, dat als crimineel wordt beschouwd tenzij anders wordt bewezen.

Cozido

Stoofschotel.

Corruptie

Heeft u even?

Democratie

Portugal kent een partijdictatuur.

Dictatuur

Hoe kan je met zo weinig mogelijk inspanning de bevolking bang krijgen.

Doces conventuais

‘Kloosterzoetigheden’, waarin traditioneel grote hoeveelheden eierdooiers werden verwerkt, het restproduct van het vroeg-industriële, meer specifiek katholieke eierenverbruik. De nonnetjes gebruikten het eiwit voor de ouweltjes en de boordjes van meneer pastoor. Het eigeel werd met kolossale hoeveelheden suiker verwerkt tot schrikbarende calorie- en cholesterolbommetjes, die kleurrijke namen kregen als nonnenbuikjes, abten-oren, kloosterbultjes en spek uit de hemel.

Doutores e Engenheiros

Beleefde maar lege aanspreektitels voor iemand waarvan men vermoedt dat hun/het/hij/zij meer dan lagere school heeft. Stel jezelf ook altijd voor als doutor of engenheiro als je tot iemand door wil dringen waarvan je vermoedt dat die meer dan lagere school heeft.

Drugs

Zeer illegaal, maar zeer voorradig. Voor de goede orde: softdrugs zijn totaal verboden en ook harddrugs kun je beter onder je pet houden, maar ze zijn in elk zichzelf enigszins respecterend stads- of dorpsparkje te koop.

Emigranten

Herkenbaar aan lelijke huizen, eenderde van de bevolking. Parijs is de grootste Portugese stad ter wereld. Groter dan Lissabon, daarna Luxembourg.

Europese Unie

Beste wat Portugal kon overkomen, al zijn er nu twijfels.

Façadecultuur

Doe je (belang)rijker voor dan je bent. Zie Auto’s en Hypotheken.

Familieziek

Trouw geen Portugees, en vooral geen man.

Gastvrijheid

Je komt zelden bij ze thuis. Je wordt afgestald aan de voordeur. Tenzij je van hele goede familie bent.

Gay Portugal

Zie Gerrit Komrij. Portugal is veel homovriendelijker dan men denkt. Dubbele moraal – zie Katholiek. Het is veiliger hand in hand met je vent in de Algarve te lopen dan in Amsterdam.

Salazar

Grootste Portugees aller tijden. In de maand januari verschijnt de eerste etappe van mijn nieuwe project Europese Patriotten op GeenStijl (columns, foto’ s en podcasts) en komt u alles te weten over de man en vooral over kwesties die u nooit durfde te vragen.

Koffie

Beste van Europa, 70 cent per bakkie.

Hoffelijkheid

Is belangrijk. Zeg nooit jij tegen iemand tenzij je op goede voet staat met die persoon.

Onzekerheidsvermijding

Een van de belangrijkste kenmerken van de Portugese volksaard. Zie Burocratie.

Politie

Uw beste vriend, nooit tutoyeren, blijf onderdanig. Geen 50 euro bij je rijbewijs stoppen.

Portugalidade

Het Portugees zijn, waarvan de wortels in ‘s lands geschiedenis worden gezocht, maar niemand weet waar.

Prostitutie

Langs de kant van de weg en via contactadvertenties in de Correio da Manha.

Punctualiteit

Het land van het onthaasten, waar de Nederlander nooit aan went.

Spanjaarden en Portugezen

Never the twain shall meet.

Taxi

Spotgoedkoop, keurige chauffeurs. Uber nog goedkoper.

Televisie

Nederland jaren vijftig. Kommersjele tv bracht geen verbetering.

Tias

Tantes. Doorrookte dames met altijd een borreltje in de hand.

Tremoços

Lupineboon, cafésnack voor bij een biertje. De droom van petomanen en flatulenten.

Verantwoordelijkheid nemen

Niet. Zie onzekerheidsvermijding.

Verkeer

Slechtste chauffeurs van Europa. Maximumsnelheid is de minimumsnelheid.

Verkeersslachtingen

Mijd de weg rond kerst, pasen en in de zomer.

Verzekeraars

Oplichters.

Vis

Altijd verse vis, en goedkoop. Hoed u voor kweekvijvervis en diepvriesvis uit Spanje.

Voetbalgekte

Heeft u even?

Volksgeloof

Heeft u even?

Vreemdelingenpolitie

Zeer corrupt.

Vrijmetselarij

Staat binnen een staat, wordt enorm gewantrouwd.

Vrouwensnorren

Een van de zeven schoonheden. Veel vrouwen lijken op Fernando Pessoa. Vrouw komt bij de kapper: ‘Kunt u even mijn snor doen?’

Vuurwerk

Alleen op huwelijken en communiefeesten, altijd in de zomer. Zie Bosbranden.

Wijn

Zie gids.

Ziekenhuizen

Vermijd ze als het kan, vol menselijke taferelen (picknick in de gang en op de zaal).

 

Muy muy buenas estimados suscriptores del Portugal Post

Leuk dat jullie weer kostbare tijd offeren om op de hoogte te blijven van het wee, maar vooral het wel van het Iberisch schiereiland in deze barre tijden. U weet dat ik wel eens klaagde over droogte. En dat de vogeltjes half november alweer dachten aan het bouwen van een nest. Regen vroeg ik jullie ons te sturen. Nou, u gaf gul durf ik wel te zeggen. Gelukkig geen tropische moesson maar echte Nederlandsche zeurregen. Je raakt niet doorweekt in een minuutje, maar na het rondje met de hondjes ben je tot op je vel zeik- en zeiknat. Heerlijk. De natuur is er blij mee.

Vervolgens een heuse koudegolf waarbij de sneeuwgrens casa Raúl tot op een slordige vijftig kilometer naderde. De kachel moest zowaar aan. Niet alleen om het vocht buiten te houden maar ook om de kou (vijf graden om zes uur ‘s ochtends, brrrr) buiten te houden. En zowaar een dikke trui, sjaal en dikke jas vanwege de wind bij het buiten vertoeven. ¡Invierno! Winter!

De gehele streek kwam aardig in de stemming, dat wil zeggen, je zag geen kip meer op straat. Iedereen hokte samen op verwarmde plekken en de restaurants, traditioneel zonder verwarming alhier, bleven zo goed als leeg. Goed, dat had meer te maken met de hoge kosten van Black Friday dan met de kou, maar toch.

Kerstsfeer

Over Black Friday gesproken, er moeten behoorlijk grote bomen gekapt worden om de belachelijk grote televisies die in grote hoeveelheden de Mediamarkt en Carrefour verlieten onder te kunnen leggen in de kadootjesfrenzie die kerst sinds de ver-Cocacolaisering in een stroomversnelling is gekomen.

Verder dus de donkere, stille dagen voor kerstmis. Zou je zeggen. De afgelopen week liep ik er gewoon weer lekker zomers bij in T-shirt. Niet teveel zwaar werk wegens versnelde zweetreacties door een best-wel-brandend-zonnetje. De heatpipes en de zonnepanelen maakten er verder een energieneutraal weekje van. In deze zware economische tijden, pellets bijvoorbeeld tweemaal zo duur als een jaar geleden (dank u weledelgestrenge hooggeleerde windbuil te Brussel)! Al met al lekker om een wandelingetje over de vrijwel uitgestorven boulevard van Cambrils te maken.

En dáár kwam Raúlito helemaal in de kerstsfeer. Een heuse Spaanse kerststal bracht herinneringen terug aan de tijd dat ik in Limburg woonde, de kerststal in Arcen!

 

Artikel gaat verder na afbeelding.

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/IMG_20221214_145808_1-scaled.jpg

 

Romantisch nietwaar? Goed, een beetje gejat uit de RTL8/Hallmark run to christmas, pero bueno. Authentieker wordt het niet lieve lezers. Nu nog een sneeuwman erbij en el ambiénte is àf.

Jullie zullen begrijpen dat zelfs een verstokte kerstnegeerder als ikzelf na zo’n bombardement van feel-good-happiness, niet te verwarren met de eat-good-happiness die dezer dagen door alle supermarkten op ons wordt afgevuurd en vele mannen de keuken indrijft om levensgevaarlijke experimenten uit te voeren, helemaal overtuigd was dat er dít jaar maar eens een boom in huis moest komen. Een heuse kerstboom.

Krakkemikkige schlemiel

Nu heb ik de mazzel een stukje grond te bezitten waar wel het een en ander groeit, maar geen kerstbomen. Nu verkoopt één van mijn buren wel van die dingen, dus maar eens even gaan kijken. Dat was schrikken kan ik ustedes wel verklappen. Godjeallemachtig. Omgerekend kost een ‘kerstboom’ alhier iets van een eurootje. Per centimeter in de hoogte even ter verduidelijking. Dus voor de prijs van drie kuub prima kachelhout kan je een uit Noord Europa aangeleverd boompje kopen dat een gedeelte van zijn naalden al verliest bij het verlaten van het tuincentrum. Want je mag voor dat geld niet verwachten dat ze het ding ook nog water geven in de tijd dat ‘ie in de brandende zon staat te wachten op de kluns die zijn vrouw wil verrassen, nou ja, enzovoort.

Al een paar weken hik ik aan tegen het snoeien van een cypressenhaag. Er zijn steeds klusjes die spoedeisender zijn, derhalve. En mijn elleboog was ontstoken. Trouwens, mijn knie, enkel, heup, andere knie, schouder en nek, ze doen allemaal pijn. Pero bueno, een kerstboom. Door de poort komend na het trieste bezoek aan de bomenboer zag ik hem. Onze boom. Fier stak hij uit boven de andere bomen, die overigens nodig gesnoeid moeten worden, of had ik dat al verteld? Een tak waar ik vorig jaar niet bij kon zonder gevaar voor eigen leven en dus maar had laten zitten, zwaaide naar me. “Hier ben ik!”, “¡Aquí estoy!” leek hij te roepen.

Gewapend met trap, lasso en zaag – Pechtold ain’t got nothing on me – ging Raúl de houthakkert zijn boom claimen. Nu denken jullie; wat stelt die gast zich aan. Kan ik jullie niet ongelijk in geven. Toch was het voor een ouwe, krakkemikkige schlemiel nog best wel een dingetje, op vier meter hoogte overhangen om een tak te zagen onderwijl met de lasso spanning erop te houden zodat hij niet aan de verkeerde kant van de heg naar beneden zou vallen. Een schier oneindig ravijn in.

Had ik al eens verteld dat ik hoogtevrees heb?

Maar nu, ladies and gentlemen, we’ve got him!

 

Artikel gaat verder na afbeelding.

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/Raulitos-boom-scaled.jpg

 

Mooi is ‘ie nietwaar? Raúlito’s minimalistische kerstboom. Ik ga er verder niets aan doen. Het is goed zo.

Fijne kerst rakkers en denk ook eens aan de dieren. Voor hen is het óók niet makkelijk allemaal.

¡Feliz Navidad!

 

De in dit artikel geuite meningen en standpunten zijn die van de auteur en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs de meningen of standpunten van TPO.

 

Lees meer van Arthur van Amerongen en doneer!

 

De Portugal Post: een nieuwe en vooral geestige reisgids over Portugal

https://tpo.nl/2022/12/18/de-portugal-post-een-nieuwe-en-vooral-geestige-reisgids-over-portugal/

‘Het vuur was immens en bleef maar groeien en groeien’ (Kennislink)

De enorme bosbranden in Zuidoost-Australië kwamen tot vlak aan de voordeur van Paul Bott, die in New South Wales woont. Hij bestrijdt ze als vrijwillige brandweerman – maar ook door zo duurzaam mogelijk te leven.

Satellietfoto van de Australische oostkust met bosbranden, gemaakt door de Copernicus Sentinel-2 satelliet. Bij de gele stip het dorpje Mongarlowe waar Paul Bott woont.

“De bosbrand verspreidde zich over een lengte van 170 km vanaf de kust landinwaarts. Het vuur brandde al 70 dagen. Het kwam dichter en dichter bij ons huis. Er waren dagen dat we niets anders konden doen dan ons huis en de directe omgeving ervan beschermen tegen het vuur. Uiteindelijk stopte het vuur amper een kilometer van ons huis. We hebben geluk gehad.”

Australiër Paul Bott (61) heeft het over de bosbranden in de zomer van 2019-2020, die in Australië bekend staat als ‘black summer’. Hij woont met zijn vrouw in het dorpje Mongarlowe – 20 huizen – in het zuidoosten van de staat New South Wales. Bott werkt als zelfstandig bouwvakker en daarnaast besteedt hij veel tijd aan de vrijwillige brandweer als commandant.

De enorme bosbrand van ‘19-‘20 was beangstigend, vertelt Bott, maar hij was niet onvoorbereid. Want elke zomer breken er bosbranden uit in het zuidoosten van Australië. “Onze lokale brigade van de vrijwillige brandweer bestaat uit 20 leden. We hebben twee trucks en als het nodig is, kunnen we ook een bulldozer gebruiken.” Bott vertelt dat ze vuur gebruiken om vuur te bestrijden: ze branden brede stroken bos af, waardoor een kale strook land ontstaat die het vuur niet kan passeren. Dat werk doen ze niet alleen als het vuur woedt. “We zijn het hele jaar bezig met de voorbereiding op het bosbrandseizoen.” Klimaatverandering verergert de bosbranden, zegt Bott. “De zomers voorafgaand aan deze bosbrand waren extreem warm en droog, wat het bos vatbaar voor brand maakt.” Een recent rapport van UNEP, het milieuagentschap van de VN, stelt dat mede door klimaatverandering het aantal bosbranden wereldwijd flink toeneemt.

In het thema Hoe klimaat je raakt duikt NEMO Kennislink de komende tijd in de wereld van klimaat en energie. We werken samen met de Studio van NEMO Science Museum, waar je vanaf 8 juni 2022 de tentoonstelling Energy Junkies kan bezoeken. In deze tentoonstelling maak jij keuzes voor de toekomst. Hoe zou jij de energieverslaving omvormen tot een gezonde gewoonte?.

Voor Bott is het reden om zo duurzaam mogelijk te leven. “We verbouwen onze eigen groenten en fruit en leven off-grid, met zonnepanelen voor elektriciteit en zonneboilers voor warm water.” Bott heeft altijd al milieuvriendelijk geleefd. “Het is ook iets wat ons leven betekenis geeft: we willen de planeet niet in een slechte toestand achterlaten voor onze kinderen.”

Voor het thema ‘Hoe klimaat je raakt’ hebben we een aantal mensen gevraagd naar de impact van klimaatverandering op hun leven. Lees hun verhalen door op de pictogrammen hierboven te klikken.

https://www.nemokennislink.nl/publicaties/het-vuur-was-immens-en-bleef-maar-groeien-en-groeien/

Klimaatactiviste Vanessa Nakate vertelt het verhaal van hen die het zwaarst worden getroffen (Maroc.NL Community)

.
Profiel

Klimaatactiviste Vanessa Nakate vertelt het verhaal van hen die het zwaarst worden getroffen

NRC 7 november 2021, Sabrine Ingabire


De Oegandese klimaatactiviste Vanessa Nakate werd op het World Economic Forum als enige zwarte en Afrikaanse persoon van een groepsfoto geknipt. Ze bepleit een bredere blik bij media, zodat we ook de klimaatcrisis in Afrika zien.

Je zou haar het gezicht van de jonge Afrikaanse klimaatbeweging kunnen noemen, maar ze zou het grondig met je oneens zijn. Want, schrijft Vanessa Nakate in haar pas verschenen debuut A Bigger Picture, „geen enkele beweging kan afhangen van een handjevol rocksterren of superhelden, vooral als het overleven van de planeet op het spel staat.”

De 24-jarige Oegandese klimaatactiviste werd vorige week samen met de Zweedse Greta Thunberg uitgenodigd om de Schotse premier, Nicola Sturgeon, in Glasgow te ontmoeten tijdens COP26, de klimaatconferentie van de Verenigde Naties. Hierna werd op sociale media een foto gedeeld van Thunberg en Sturgeon – zonder Nakate. Het was niet de eerste keer dat Nakates aanwezigheid weggewist werd. De jonge vrouw ging in januari 2020 viraal nadat ze door het persbureau Associated Press was weggeknipt uit een foto. Op de jaarlijkse World Economic Forum (WEF) conferentie, had ze samen met andere jonge activisten wereldleiders aangesproken op hun verantwoordelijkheid voor het klimaat. Bij hun gezamenlijke persconferentie na afloop werden ze als groep gefotografeerd. Maar toen Nakate enkele uren later het interview opzocht, zag ze dat ze als enige zwarte en Afrikaanse persoon van de foto was afgeknipt, terwijl de andere activisten, alle vier wit, nog in beeld waren. Erger nog: zelfs in de tekst was ze niet vermeld. „Ze hebben niet alleen mij weggeknipt, ze hebben een heel continent weggeknipt”, schrijft ze in A Bigger Picture.

https://i.postimg.cc/Sxtjp1hb/Vanessa-Nakate-2ss.jpg



https://i.postimg.cc/T1CfJh2v/Vanessa-Nakate-3s.jpg



Foto Markus Schreiber/ AP

Die racistische ervaring draagt ze tot op de dag van vandaag met zich mee. Het zorgde ook voor wereldwijde publiciteit toen ze het incident aankaartte in een twitterbericht („Waarom hebben jullie mij verwijderd van de foto? Ik maakte deel uit van de groep!”) en in een emotionele twittervideo. De tien minuten durende video ging viraal: herkenbaar volgens sommige zwarte vrouwen, aanstellerig volgens sommige boze mannen. Haar emoties waren niet alleen te wijten aan de ondergane vernedering, stelde Nakate in een interview met The Oprah Magazine. „Het wegknippen maakte het mogelijk te geloven dat Afrikaanse klimaatactivisten niet aanwezig waren in Davos, dat Afrikanen niet actief zijn in de klimaatbeweging, en dat er geen wereldwijde klimaatbeweging van jongeren bestaat waarvan mensen zoals ik en vele anderen uit Afrika, Azië en Latijns-Amerika deel uitmaken.”

Vrouwen in de frontlinie

Voor ze als het ware werd weggewist uit die persconferentie, had Vanessa Nakate al een indrukwekkend activistisch parcours doorlopen.

Ze is de dochter van een politiek betrokken vader, Paul, die tijdens haar tienerjaren een van de leiders was van een organisatie die zich bezighoudt met het planten van bomen. Haar moeder Anna is „vrijgevig” en „behulpzaam” voor haar gemeenschap, beschrijft ze in A bigger Picture. Haar moeder benadrukte het belang van onderwijs: financiële onafhankelijkheid was volgens haar essentieel voor vrouwen, gehuwd of niet. Dat standpunt draagt Nakate ook uit, in interviews en in haar boek: omdat natuurrampen bestaande ongelijkheden versterken, staan vrouwen in de frontlinie van de klimaatverandering, schrijft ze. En onderwijs is een middel om hen te bewapenen tegen deze klimaatrampen. Zelf heeft Nakate een bachelor in Business Administration van de Makerere University Business School in Kampala, de Oegandese hoofdstad waar ze opgroeide.

Toen ze op het punt stond af te studeren en niet wist wat ze verder zou doen, zocht ze haar oom Charles op. Het was rond kerst 2018 zo heet op haar zolderkamer dat ze zelfs na zonsondergang niet kon slapen. Ze vroeg aan haar oom („die het nieuws volgt en veel leest”) of het ooit eerder zo heet was geweest. „Nee”, vertelde Charles. Een paar decennia geleden was het in die tijd van het jaar nog relatief gematigd en nat, zei hij. Ideale condities om te oogsten. Niemand had het erover, maar de omslag was volgens hem te wijten aan klimaatverandering. „De boeren hebben het weer zien veranderen en dragen de consequenties.”

Nakate was 22 jaar oud, onbekend met het concept ‘klimaatactivisme’ , maar werd erg geraakt door zijn woorden. Gedreven door woede over de klimaatverandering, ging ze op onderzoek uit. Zo vond ze informatie over Greta Thunberg en de Fridays for Future- beweging.

In 2019 begon Nakate met haar eigen klimaatprotesten, aanvankelijk samen met haar broers, neven en nicht. Dat was niet vanzelfsprekend: ze beschrijft zichzelf als een verlegen iemand die graag alleen is. Bovendien werd haar op school van jongs af aan geleerd dat meisjes en vrouwen ingetogen dienen te zijn en respectvol ten opzichte van autoriteiten. Een vrouw mocht dus niet zomaar op straat protesteren. Ze was bang, en toch ging ze met haar jongere familieleden de straat op. Die eerste dag werden ze grotendeels genegeerd. Een paar dagen later stond ze met een vriend te protesteren voor het Oegandees Parlement en kregen ze meermaals de vraag of ze soms voor de oppositie werkten. Ze ging door met actievoeren, vaak in haar eentje, op sociale media aangemoedigd door Thunberg en anderen.

Namen en shamen

De jonge vrouw die in 2019 nog bang was om met protestborden de straat op te gaan, had toen niet kunnen vermoeden dat ze niet veel later regeringsleiders rechtstreeks zou aanspreken op hun verantwoordelijkheid.

Toen ze was uitgenodigd om te spreken op de Berlin Energy Transition Dialogue in maart 2021, moest ze haar speech eerst laten goedkeuren. Ze werd gevraagd de leiders niet te ‘namen en shamen’ en haar spreektijd werd ingekort. Ze vertelde daarover tijdens haar – ingekorte – speech, waarna ze aan de zaal vroeg: „Waarom zijn jullie zo bang om de waarheid te horen?” Het is maar één van vele voorbeelden van de manier waarop ze wereldleiders op de korrel neemt. November vorig jaar schreef ze een brief aan Joe Biden en Kamala Harris, president en vice-president van de Verenigde Staten, om hen te vragen wat hun plannen zijn met de klimaatverandering. Vorige maand schreef ze in Time Magazine, samen met Greta Thunberg, een open brief aan de westerse media, om hen te wijzen op het belang van verslaggeving over de grootste slachtoffers van de klimaatcrisis in het Globale Zuiden.

In haar boek beschrijft ze hoe onmogelijk het voor de meeste niet-Europese activisten is om überhaupt naar conferenties te gaan, door de kosten, ingewikkelde visumprocedures en moeilijk te verkrijgen vaccins. Ze schrijft over organisaties die, op zoek naar media-aandacht, alleen de grootste en bekendste activisten uitnodigen. Over het racisme in het Noorden , waardoor zwarte mensen in de meest vervuilde buurten wonen, en zo ook slachtoffer worden van de klimaatverandering. Over het kapitalisme, een systeem dat is „gebouwd op exploitatie en hebzucht” en dat „de planeet vernietigt in het voordeel van enkelingen.” Je zou bijna vergeten dat haar eerste protestborden simpele teksten hadden als ‘Nature is Life.’

Afrikaans regenwoud

Even terug naar 2019 en naar de eenzame, verlegen, Oegandese klimaatactiviste met de duidelijke slogans. Dat jaar werd ze uitgenodigd voor de Youth Climate Summit van de Verenigde Naties in New York, startte ze de Vash Green School Project, waarmee ze zonnepanelen en milieuvriendelijke fornuizen in scholen installeert. Ze begon een website en podcast genaamd ‘One Million Activist Stories’, waarin ze een platform geeft aan andere activisten wereldwijd, en bedacht de Rise Up Movement om meer bewustzijn over klimaatverandering op het Afrikaans continent te creëren en om Afrikaanse activisten met elkaar te verbinden. In oktober begon ze met haar ‘Congo strikes’, een reeks protesten om aandacht te schenken aan de ontbossing en exploitatie van het Congolese regenwoud, het grootste regenwoud in Afrika, waarvan 75 miljoen mensen afhankelijk zijn. Een brand in het Congolese regenwoud, zo stelt ze, is even erg als een brand in het Amazonegebied, „maar één haalt de krantenkoppen en de andere niet”. In december 2019 werd ze als een van de weinig jongeren uitgenodigd voor de COP25 in Madrid. In januari 2020 volgde de uitnodiging voor Davos - en toen werd ze weggeknipt van de befaamde foto.

Sindsdien spreekt ze zich ook uit over de manier waarop de media het Afrikaans continent beschrijven als het om de klimaatkwestie gaat. Haar verwijdering van de foto herdefinieerde haar gedachten over „ras, gender, billijkheid en klimaatrechtvaardigheid”. Het toonde de intersectie aan tussen klimaatverandering en raciale en sociale ongelijkheid: het Afrikaans continent vormt 15 procent van de wereldbevolking, maar is, na Antarctica, het continent dat het minste CO2 uitstoot. Afrika is verantwoordelijk voor niet meer dan twee à drie procent van de wereldwijde emissie.

Toch zijn de Afrikaanse volken de grootste slachtoffers van de klimaatcrisis. „Dat zou je niet weten als je naar het nieuws kijkt,” zei ze tijdens een digitale conferentie in augustus in Rotary, Oeganda. „De Afrikaanse klimaatcrisis mag dan in de frontlinie liggen van de wereldwijde klimaatramp, ze is niet te vinden op de voorpagina’s van de wereldkranten. Terwijl de media zich richten op natuurbranden in Californië of Australië of overstromingen in Europa, krijgen klimaatrampen in Afrika heel weinig aandacht.”

„Er moet nog veel veranderen in de media”, zei ze vorig jaar tegen Euronews. „Als we de verhalen van diegenen die het zwaarst getroffen worden niet vertellen, hoe kunnen zij rechtvaardigheid en oplossingen krijgen?”

Ze pleit voor een holistische aanpak van de klimaatcrisis en financiële compensatie van het Noorden richting het Zuiden. Want, zei ze in gesprek met The New York Times: „Er bestaat geen klimaatrechtvaardigheid zonder raciale rechtvaardigheid.”


https://i.postimg.cc/yNkjVG3m/Vanessa-Nakate1.png



Foto Martin Meissner / AP
http://www.maroc.nl/forums/het-nieuws-van-de-dag/414581-klimaatactiviste-vanessa-nakate-vertelt-verhaal-hen-zwaarst-worden-getroffen.html

Jerrel Oron helpt huurders met duurzame besparende aanpassingen in woning (Nieuwsblad voor Huizen)

Jerrel Oron is in dienst van Versa Welzijn als Opbouwwerker Duurzaamheid/Energietransitie. In wijkcentrum de Draaikom, Meentamorfose en in de bibliotheek houdt hij inloopspreekuur. Hij informeert huurders hoe ze hun woning en hun levensstijl zodanig kunnen aanpassen dat het milieu minder wordt belast en ze het merken in hun portemonnee. De gemeente Huizen biedt daarbij ondersteuning.“Ik ben Opbouwwerker Energietransitie. Dat woord betekent dat je van de ene energiebron overgaat naar de andere. Ik ben niet werkzaam bij een energiebedrijf en ga ook niet over de technische aspecten, wel richt ik me op de sociale kant. We moeten van het gas af en ik wil daarbij behulpzaam zijn. Het gaat om bewustwording van hoe we nu leven.”In wijkcentrum de Draaikom aan Draaikom 2 is hij elke dinsdag van 10.00 tot 12.00 uur te vinden. In oktober start hij in de bibliotheek aan Plein 2000 nummer 1. De tijden zijn nog niet bekend. In wijkcentrum Meentamorfose aan de Landweg 5 is Oron te vinden op donderdag 7 oktober van 10.00 tot 11.15 uur. Huurders kunnen zonder afspraak binnenlopen.Energie besparenMet een paar eenvoudige handelingen, kan men al veel energie besparen. Dit kan bijvoorbeeld door geen licht te laten branden, de verwarming niet aan te zetten in kamers waar je niet bent en ledlampen in plaats van gloeilampen te gebruiken. “Met ons gedrag verspillen we eigenlijk teveel energie. Gaan we hier op letten, dan is dat goed voor de toekomst van onze planeet en voor onze portemonnee. Vanuit de gemeente is mijn opdracht de doelgroep, mensen met een kleine beurs, hierin mee te nemen. Voor hen is geld overhouden en de energierekening naar beneden brengen een belangrijk aspect.” Jerrel Oron vindt het fijn om mensen te informeren en te begeleiden in het proces dat uiteindelijk toch gaat plaatsvinden. “We merken allemaal dat het klimaat verandert. Denk aan de overstromingen en bosbranden. Het valt niet meer te ontkennen. De opdracht waar we met zijn allen voor staan, is het terugbrengen van de CO2 uitstoot.”Motivatie“Ik neem graag mensen mee in dit proces en hoop een bijdrage te leveren aan de gedragsverandering van mensen die andere dingen aan hun hoofd hebben of voor wie dit onderwerp verder weg staat. Versa Welzijn doet sociaal werk en ik wil daarin behulpzaam zijn. Zo draag ik ook mijn steentje bij.”“De opdracht is dat in Huizen alle woningen vanaf 2050 van het gas af zijn. Aardgas wordt dan niet meer gebruikt als energiebron. Ik waak ervoor dat mensen die de financiële middelen daarvoor hebben daar wel in meegaan en mensen met een kleine beurs niet.” De gemeente stelt voor laatstgenoemden nu, voor een beperkte periode, gratis energiebesparende producten ter beschikking. Een waterbesparende douchekop en ledlampen kosten namelijk veel geld. Niet iedereen heeft dat zomaar liggen.Gemeente biedt hulp“Van de campagne die de gemeente Huizen voert, probeer ik zoveel mogelijk huurders op de hoogte te brengen. Ze kunnen op kosten van de gemeente voor 80 euro energiebesparende producten aanschaffen. Ze mogen zelf kiezen welke producten ze bestellen of een pakket bestellen waar verschillende producten al in zitten.” “Dat bedrag wordt niet overgemaakt. Huurders kunnen naar een webshop gaan en daar diverse producten aanschaffen tot een bedrag van 80 euro. Eerst moeten ze hun gegevens invullen. Dit is om te controleren dat het echt om een Huizer gaat en het is ook nodig voor de aflevering.” Ze kunnen ter waarde van ongeveer 70 euro een duurzaam bouwpakket kopen met daarin bijvoorbeeld tochtstrips, ledlampen, een waterbesparende douchekop of radiatorfolie. De resterende 10 euro moeten ze ook opmaken. www.duurzaambouwloket.nl/rrew-huizen‘Schaf het pakket aan, eet minder vlees, koop minder vaak nieuwe kleren en gebruik je auto minder’Het kost veel tijd om een gedragsverandering tot stand te brengen. Daarom gaat Jerrel Oron nu al aan de slag. “Je kunt kleine dingen doen die resultaat boeken. Het begint bij jezelf. Zet de thermostaat wat lager. Maak het niet te groot en kijk naar wat je zelf kunt doen. Schaf het pakket aan en ga duurzaam leven. Eet minder vlees, koop minder vaak nieuwe kleren en gebruik je auto minder vaak”, adviseert hij. Je kunt op veel manieren geld besparen. Enkele voorbeelden zijn: korter douchen, dit bespaart 20 euro per jaar en de gordijnen inkorten kan 84 euro per jaar schelen. ’s Nachts de verwarming lager zetten naar 15 graden scheelt op jaarbasis 83 euro en het plaatsen van tochtstrips 53 euro, zo is berekend.“Het jaar 2050 is het moment dat alle huizen van het gas af moeten. Dat is de deadline voor Huizen. Een in ons dorp gehouden enquête wees uit dat 60 procent van de inwoners hiermee akkoord gaat.” “Ik verstrek informatie en creëer draagkracht. Polarisatie tussen rijk en arm wil ik per se voorkomen. We willen geen tweespalt. Voldoende informeren is daarom van essentieel belang. Ik vraag mensen ook te denken aan hun kleinkinderen.” “Klimaatextremen stemmen tot nadenken. De aardgasprijs gaat omhoog nu we in Groningen de aardgaswinning terugdringen en we afhankelijk worden van Rusland. Het is daarom van belang dat huishoudens nadenken over hoe ze energiezuiniger kunnen leven.”Vermijdingsgedrag“Voor veel mensen is 2050 ver weg en daarom treffen ze nog geen maatregelen. Er wordt vaak gedacht: ‘Laat anderen maar actie ondernemen. Bedrijven moeten eerst maar eens minder gaan uitstoten.’ Zelf kan men echter met behulp van kleine maatregelen al heel veel verschil maken.” “Het vergt niet veel. Korter douchen is iets wat ingrijpt in je comfortgevoel, maar het went. Gordijnen inkorten en tochtstrips plaatsen, zijn dingen die voor iedereen goed te doen zijn, maar velen denken: ‘Dat doe ik nog wel een keer.’ Maar het gaat er juist om nu al ernst te maken met dit soort maatregelen. Zet je apparatuur niet op stand-by, maar zet die echt uit”, aldus Oron.InloopspreekuurElke dinsdag van 10.00 tot 12.00 uur zit hij klaar in wijkcentrum de Draaikom aan Draaikom 2. Iedereen kan zonder afspraak binnenlopen. Hij heeft het liefst dat het huurders zijn die naar hem toekomen. Bezoekers krijgen dan uitleg over de subsidieregeling van de gemeente. “Ik kijk ook naar waar mensen wonen, hoe ze de wijk ervaren en hoe het contact is met de woningcorporatie.” “Wie er moeite mee heeft producten via de site aan te schaffen, wordt door mij geholpen. Uit individuele gesprekken haal ik de gemene deler. In oktober organiseren we een bijeenkomst over het huren van zonnepanelen en wat dat oplevert.”Winst behalenHet is belangrijk dat mensen zich laten adviseren omdat er letterlijk veel winst te behalen valt als ze bewuster omgaan met hun energiegebruik. Dat is niet alleen fijn vanwege de portemonnee, maar ook goed voor het klimaat. “In 2050 moet iedere Huizer op een betaalbare manier zijn overgestapt van aardgas op een andere energiebron. Ik zet me in zodat iedereen mee heeft kunnen gaan in dat proces.”...

https://www.nieuwsbladvoorhuizen.nl/extra/237673/jerrel-oron-helpt-huurders-met-duurzame-besparende-aanpassingen-in-woning

Veel branden Zuid-Italië aangestoken door maffia: ‘Kogels vervangen door vuur’ (NOS journaal)

In en rond de kerk van het Sicilaanse dorp Paternò zijn honderden bewoners samengekomen. De rouwklokken luiden voor de 30-jarige boer Andrea di Stefano, die afgelopen woensdag omkwam toen hij hielp een natuurbrand te blussen. De trekker waarmee hij een watertank vervoerde kantelde en kwam bovenop hem terecht.

"Een held", noemen veel dorpelingen Andrea. Maar ook "een slachtoffer van criminelen". De brand die hij bluste was op drie verschillende plekken tegelijkertijd aangestoken. Kwade opzet dus, concludeert een groepje mannen voor de kerk.

Het woord dat zij niet gebruiken, gebruikt Emanuele Feltri, een vriend van Andrea, wel. "Criminele bendes die actief zijn op het platteland, die noemen we maffia. Dit zijn maffiose branden. Ze worden aangestoken op het heetste moment van de dag, op dagen waarop er een warme zuidenwind staat. Ze zijn bedoeld om alles te verwoesten."

Zonne-energie

Maffiose organisaties gebruiken branden steeds vaker als wapen, bevestigt Claudio Fava, hoofd van de antimaffiacommissie van het Siciliaanse parlement. De Italiaanse minister van Milieu zei eerder deze week dat 58 procent van de branden op Sicilië dit jaar bewust is aangestoken. Maar volgens Fava, die nauw contact houdt met de lokale brandweer, is het zeker 98 procent.

Bekijk hier de reportage die correspondent Heleen D'Haens over de branden maakte op Sicilië:

"Het gebeurt al jaren dat mensen branden aansteken, bijvoorbeeld omdat er geld te verdienen is met het heraanplanten van bossen", legt Fava uit.

Maar hij ziet dat de praktijk zich de laatste jaren heeft uitgebreid. Vooral omdat de economische belangen groter zijn geworden. "We vermoeden dat tegenwoordig ook zonne-energie een rol speelt. Gronden worden in deze regio heel duur verkocht om er zonnepanelen op te plaatsen. Daar gaat veel geld in om."

Daarnaast worden branden door de maffia ook gebruikt als middel om tegenstanders te intimideren, zegt Fava. "De kogels zijn vervangen door vuur. Zo'n brand is snel, efficiënt, en je hebt minder kans om gepakt te worden dan wanneer je met een geladen wapen de straat op gaat."

Dat veel brandstichters ongestraft wegkomen, baart ook Nino Naso, burgemeester van Paternò, zorgen. Vorige week werden twee mensen opgepakt in een dorp verderop, maar dat staat in geen verhouding tot het totale aantal branden in de regio. "Wij investeren in ons dorp veel geld om voor de zomer brandbaar materiaal weg te halen, zodat we natuurlijke branden kunnen voorkomen", vertelt hij. "Maar als criminelen met zo'n natuurgebied andere plannen hebben, staan we machteloos."

De budgetten die hij heeft, spendeert Naso aan het plaatsen van beveiligingscamera's op strategische plekken. Maar een echte oplossing voor het probleem moet van de regering uit Rome komen, zegt hij.

Naast meer budget voor opsporing wil hij dat er op opzettelijke brandstichting door criminelen strengere straffen komen. "Ze moeten bang worden, ze moeten de hete adem van de politie en de overheid in hun nek voelen. Het kan niet dat dit zo doorgaat."

'We hebben hulp nodig'

Ook Emanuele Feltri hoopt dat er snel meer gedaan wordt om nieuwe branden te voorkomen. Bij de brand afgelopen week verloor hij niet alleen zijn vriend Andrea, maar ook een deel van zijn bedrijf. "Olijfbomen van 300 jaar oud. Die zijn onvervangbaar."

Hij is ervan overtuigd dat er een criminele organisatie achter zit. "Ze willen me daar niet hebben. Een aantal jaar geleden werd ik ook al geïntimideerd. Toen vond ik mijn schapen terug met kogels door hun hoofd."

De beste oplossing is volgens hem dat er meer ordediensten komen, die patrouilleren over het Siciliaanse platteland.

"Ik heb toen ik bedreigd werd altijd veel steun gekregen van andere boeren. Het is niet zo dat er niks verandert, en dat iedereen in stilte meedoet met de maffia. Wij willen een eerlijk leven, en een toekomst opbouwen. Maar we hebben hulp nodig. We kunnen dit niet alleen."

http://feeds.feedburner.com/~r/nosnieuwsbuitenland/~4/3rzjjvgQJSI

http://feeds.nos.nl/~r/nosjournaal/~3/3rzjjvgQJSI/2394127