Matt (34) sluit deuren van Schenkers: ‘Met opgeheven hoofd’ (indebuurt Apeldoorn)

Verdrietig nieuws voor gasten van Schenkers. Eigenaar Matt van Maastricht (34) sluit eind januari de deuren van deze koffiezaak en lunchroom aan de Van Kinsbergenstraat.

“Het is superjammer en heel verdrietig. Ik heb zelden zoveel tranen gelaten als de afgelopen weken”, zegt Matt van Maastricht (34). De Apeldoorner opende Schenkers in april 2015 nadat het christelijke café Williams ermee stopt. Januari 2023 zal de laatste maand worden voor deze geliefde koffiezaak en lunchroom aan de Van Kinsbergenstraat. “Als er iéts is dat ik niet wil, is dat dit stopt.”

Het einde

Zelf voelt het voor hem nog steeds ‘onvoorstelbaar’ dat zijn zaak bijna verleden tijd is. “Ik heb lang gedacht dat het vast wel goed zou komen, dat het wel weer zou aantrekken.” Een paar weken geleden heeft hij de balans opgemaakt. En ziet hij geen andere optie dan zijn zaak te sluiten. “De week voor kerst was het hier heel druk en supergezellig. Toen dacht ik: is dit echt hoe het einde eruitziet?’.”

Rustiger

“Afgelopen jaar gebeurde er iets raars. We draaiden ons beste jaar qua omzet. Maar het ging gepaard met elke maand weinig overhouden. De prijzen bleven sluipenderwijs stijgen.” Komt daarbij dat Matt het rustiger zag worden in zijn zaak ‘sinds corona’. “De hele binnenstad is rustiger geworden”, aldus de ondernemer. “Die hoge omzet hadden we dan ook vooral te danken aan de hogere prijzen op de menukaart. En die waren nodig om de gestegen kosten op te vangen.”

De week voor kerst was het hier heel druk en supergezellig. Toen dacht ik: is dit echt hoe het einde eruitziet?

Matt van Maastricht

25 euro voor een broodje kip

“Economen verwachten dat de prijzen voorlopig zullen blijven stijgen”, zegt de Apeldoorner. “En vanaf deze maand zullen de energieprijzen ook stijgen.” De bovengrens van de prijzen op de menukaart is bereikt, zegt hij. “Ik ga niet 5 euro vragen voor een cappuccino of 25 euro voor een broodje kip.”

Lees verder onder de foto >

https://media.indebuurt.nl/apeldoorn/2021/08/06112809/193277205_4134765636580571_2766384553612814090_n-1024x683.jpg

Foto: Facebook Schenkers

Te pessimistisch

De afgelopen weken hebben Matt en zijn team hun hoofd gebroken over mogelijke uitwegen. “Medewerkers kwamen met allerlei ideeën, maar ik sprak ook zakenmensen die niet emotioneel betrokken zijn. Heb ik het niet verkeerd, zie ik iets over het hoofd, ben ik te pessimistisch, is er een trucje dat ik nog niet ken?”

Buffer

“Maar de conclusie is dat het vooruitzicht slecht is. Prijzen stijgen verder en dus komt alles alleen maar meer onder druk te staan. Daarnaast krijgen horecazaken te maken met minder klanten. Het is de perfect storm. In zo’n tijd heb je een buffer nodig. Maar welke horecazaak heeft na twee jaar corona nog een buffer?!”

Moed

“Bij ondernemen hoort risico nemen, maar ook je verantwoordelijkheid nemen. Ik kan er niet voor instaan hoe het eruit zou zien als we door zouden gaan. We hebben echt alle opties afgewogen en stoppen op tijd zodat we niet failliet gaan.” Op 30 december nam Matt het definitieve besluit. “Het speelt ook mee dat mijn vrouw (Matilde) en ik over een half jaar ons eerste kindje verwachten. Het zou natuurlijk een slechte timing zijn om jezelf dan in de nesten te hebben gewerkt. De situatie geeft je wel moed om de knoop door te hakken. Ook al had je het liever anders gezien.”

Bij ondernemen hoort risico nemen, maar ook je verantwoordelijkheid nemen

Matt van Maastricht

Tranen

“De dinsdag voor Kerstmis hadden we een diner met het hele team in de zaak. Toen hadden we nog geen besluit genomen maar heb ik gezegd dat het er sterk op leek dat we moesten stoppen. De reacties waren begripvol en ze vonden het een moedige beslissing. Vervolgens zag ik veel mensen in tranen en hoorde ik verhalen over wat Schenkers voor ze betekent heeft. Voor hen voelt het team als familie.”

Bosbrand

Matt heeft nog een ander bedrijf naast Schenkers, namelijk koffiebranderij Bosbrand. “Bosbrand gaat wel door. We hebben ook nog steeds een paar goede horecaklanten die de koffie afnemen.” Het gaat om Nett, Mansion24, Het Achterom en Klein Berlijn. Naast parttime bij Bosbrand zal Matt aan de slag gaan als zelfstandig elektricien. “Ik ben van huis uit elektromonteur, heb dat werk tijdens de lockdown ook gedaan.”

De laatste maand

De laatste maand van Schenkers is aangebroken. “Ik overweeg nog om één laatste silent disco te organiseren, op vrijdag 27 januari. Dat waren altijd leuke feestjes. Dinsdag 31 januari wordt de allerlaatste dag en wellicht een soort vaarwel-dag waarop mensen die ons nog willen zien en spreken dat kunnen doen.” Ook is er die dag een uitverkoop.

Stokje

En daarna? “Het liefste vind ik iemand die het stokje overneemt. Die de gedachte bij deze plek weet door te voeren. Dit pand is in 1865 gekocht en vanaf toen bestempeld als plek waar jongeren zich altijd welkom voelen. Wij hebben dat idee ingevuld met horeca, maar wellicht is er iemand anders die daar een heel andere invulling aan wil geven.”

Doel behaald

“Hoe verdrietig we ook zijn: we stoppen met opgeheven hoofd. Schenkers heeft gedraaid om mensen. Vandaar de naam: we schenken koffie, liefde en aandacht. Dat is altijd gelukt, we hebben altijd ons doel behaald.”

Crowdfunding

“Omdat Schenkers geen B.V. is, is alles privé aansprakelijk. Zo hebben we nog een grote rekening van de Belastingdienst uit de coronatijd en ook eentje van NOW-regeling terug te betalen. Om te zorgen dat Matt en zijn vrouw Matilde “enigszins met een schone lei verder kunnen” hebben ze een crowdfunding opgezet. Wil je ze steunen? Je vindt hun gofundme-pagina hier.

Lees ook:

https://indebuurt.nl/apeldoorn/nieuws/matt-34-sluit-deuren-van-schenkers-met-opgeheven-hoofd~209984/

De Portugal Post: een nieuwe en vooral geestige reisgids over Portugal (ThePostOnline)

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/01/de-portugal-post-1.jpg

OPINIE

De leukste reisgids voor Portugal is die van José Rentes de Carvalho. Hij heeft een vlijmscherpe mening over zijn moederland en over Nederland. Rentes is bovenal bijzonder geestig. In zijn gids adviseert hij de lezer de Algarve maar over te slaan, omdat daar niks te zien en te doen is.

Portugal, een gids voor vrienden verscheen in 1989 en werd maar liefst twintig keer herdrukt. Het boek geniet een cultstatus en is officieel niet meer verkrijgbaar, maar ik kom het regelmatig tegen op vlooienmarkten in de Algarve.

De gelauwerde romancier heeft een uitgesproken mening. Zo schrijft hij in de inleiding, bijna dreigend:

“Het alleen of in groepsverband op een gebied neerstrijken van toeristen lijkt in zijn gevolgen op een ware plaag, ook al krijgt die plaag over het algemeen de zegen van overheden, neringdoenden en zelfs van hen die er op korte of lange termijn onder te lijden hebben.

Vandaar dat met de ondertitel – Een gids voor vrienden – gemeend werd onderscheid te maken tussen hen die Portugal binnenvallen met het geweld en de lompheid van een wild invasieleger en hen die beseffen dat doordringen in andermans intimiteit – of dat nu een huis is of een land – terughoudendheid vereist, bescheidenheid, eerbied voor andere zeden en gewoonten en het respecteren van een aantal formaliteiten.”

Aan het einde van Portugal, een gids voor vrienden schrijft Rentes de Carvalho bijna achteloos dat men de Algarve gerust kan overslaan. Een man naar mijn hart dus.

Não fode, nem sai de cima

Het motto van de gids is van Confucius:

“Wie veel reist wordt wijs, wie wijs is blijft thuis.”

Rentes komt uit Trás-os-Montes in het hoge noorden, een woeste streek. De Portugezen uit het noorden illustreren het weerbarstige karakter van mijn Algarvios met de uitdrukking não fode, nem sai de cima: hij neukt niet, maar gaat er ook niet vanaf. Voorbeeld: een Nederlander wil een huis kopen en de vraagprijs voor die hut is een ton. Hij vindt dat uiteraard te veel en biedt 95 duizend euro. Het is niet uitgesloten dat de Algarvio het bod afslaat, zelfs als hij de centen hard nodig heeft. Liever laat de beste man de boel tien jaar leegstaan en verrotten, dan dat hij die stomme kaaskop dolgelukkig maakt met de gevraagde korting. De Algarvio reupt zijn huis zonder lekker te ejaculeren, omdat hij de ander niets gunt.

Ik vertoef momenteel in het noorden, waar ik met mijn goede vriend Arie Pos, vertaler, schrijver en Komrij-biograaf, werk aan een reisgids in de geest van Rentes. De gids komt in de zomer van 2023 uit bij Ezo Wolf. We schrijven over alle typisch Portugese kenmerken, clichés en verschijnselen als não fode, nem sai de cima. Vandaag krijgt u een voorproefje.

Saudade

Het magische, zogenaamd onvertaalbare begrip, gekoppeld aan het fadofatalisme.

Er zijn twee soorten fado: de studentikoze fado van Coimbra en de zelfkant-fado van Lissabon. De teneur: het gevoel van onvervuld verlangen waar ze de naam saudade voor hebben gereserveerd. Het kan het gemis van iets van vroeger betreffen, maar ook het onvervulbare verlangen naar iets in de toekomst. Fado is volks, heeft niets te maken met het verlies van de grandeur van grote Portugal. Fado komt ook niet voort uit Afrikaanse slavenliederen. Wel zijn er Moorse invloeden.

 

Artikel gaat verder na afbeelding.

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/thumbnail-8.jpeg

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/thumbnail-7.jpeg

 

Advocaten

Zijn praktisch nooit gespecialiseerd. Je hebt ze overal voor nodig. Nemen zaken aan waar ze niks van weten. Neem altijd een advocaat van een internationaal georiënteerd kantoor, nooit de dorpsadvocaat.

Aguardente

Pas er mee op. Drink medronho, geen licor de medronho, maar aguardente de medronho.

Amália

Koningin van de fado, die de laatste 30 jaar van haar leven onverstaanbaar zong. Gelukkig kent iedereen haar teksten.

Anjerrevolutie

Op het juiste moment stond er toevallig een Nederlands vliegtuig met een lading rode anjers op het vliegveld van Lissabon, vandaar de naam.

Architectuur

Follies Gerrit Sintra.

Armoede

Veel erger dan je denkt.

Arrumadores

Junks die je in de grote steden helpen met parkeren en boodschappen dragen. Worden gedoogd door de overheid.

Auto

De heilige koe. De auto was vroeger de huiskamer van de Portugees, ingericht met vlaggen, ja-knikkende honden, een Fatima-reliek, heilig water uit de Jordaan en fleurig kunstnijverheidsweefwerk over de versleten bekleding. Nu is het de te dure jas op afbetaling waar geen vlekje of krasje op mag komen.

Bacalhau

Nationaal lievelingsgerecht. Op vele wijzen te bereiden, van 365 tot duizend en één, als je de reisgidsen en kookboekjes voor toeristen mag geloven. Bakkeljauw kan je ook gewoon kopen bij de Surinaamse toko. Hoef je niet voor naar Portugal. 

Banken

Fascistische instellingen, altijd foute architectuur. Verstrekken alleen risicoleningen aan de dertien families die zo’n 90% van Portugal bezitten – industrie, import en export, verzekeraars, energie en telecom, vastgoed en, natuurlijk, de banken.

Belasting

Makkelijker dan in Nederland, zie advocaat.

Benfica/Porto/Sporting

Als je geen verstand van voetbal hebt: vermijd de discussie in de kroeg.

Bosbranden

Het land staat nog steeds vol met eucalyptus, die branden als fakkels. Er verandert niets na de bosbranden. Er worden geen brandgangen aangelegd, aanplant van eucalyptyus wordt niet verboden, bos en veld worden niet schoongemaakt. Kortom, ieder jaar dezelfde ellende. Maar elk jaar komt de regering wél met een andere smoes. Nu natuurlijk de klimaatcrisis.

Brood

Heilig. Als een broodje op de grond valt, geven ze er een kus op. Een gaatje in een brood noemen ze de ziel van de bakker.

Buitenlanders

Worden tegemoetgetreden met ingebakken achterdocht – zie Xenofobie. Je hoort er nooit echt bij. Inburgeringscursus bestaat niet.

Bureaucratie

Go with the flow. Wantrouw alles en iedereen met een pet en achter een overheidsloket. Hou ze ver van u weg.

Chamuça

Samosa, enige wat is ingeburgerd van de eetcultuur der koloniën.

Chanfana

Geitenstoof in rode wijn. (H)eerlijk vlees op de botten van een ouwe stinkbok. Heel lang koken en twee weken in de bijkeuken veredelen onder een dikke laag eigen vet. Voor de liefhebber.

Chaperonneren

Broer of neef gaat mee met je Portugese vriendin om te controleren of jelui geen ondeugende dingen gaan doen. Is aan het verdwijnen, maar dr. Pos heeft het nog meegemaakt.

Chinese winkels

Niet goed, geld weg.

Condomínio fechado

Gated community. Voor rijke Portugezen die zich willen afzonderen van het gewone volk, dat als crimineel wordt beschouwd tenzij anders wordt bewezen.

Cozido

Stoofschotel.

Corruptie

Heeft u even?

Democratie

Portugal kent een partijdictatuur.

Dictatuur

Hoe kan je met zo weinig mogelijk inspanning de bevolking bang krijgen.

Doces conventuais

‘Kloosterzoetigheden’, waarin traditioneel grote hoeveelheden eierdooiers werden verwerkt, het restproduct van het vroeg-industriële, meer specifiek katholieke eierenverbruik. De nonnetjes gebruikten het eiwit voor de ouweltjes en de boordjes van meneer pastoor. Het eigeel werd met kolossale hoeveelheden suiker verwerkt tot schrikbarende calorie- en cholesterolbommetjes, die kleurrijke namen kregen als nonnenbuikjes, abten-oren, kloosterbultjes en spek uit de hemel.

Doutores e Engenheiros

Beleefde maar lege aanspreektitels voor iemand waarvan men vermoedt dat hun/het/hij/zij meer dan lagere school heeft. Stel jezelf ook altijd voor als doutor of engenheiro als je tot iemand door wil dringen waarvan je vermoedt dat die meer dan lagere school heeft.

Drugs

Zeer illegaal, maar zeer voorradig. Voor de goede orde: softdrugs zijn totaal verboden en ook harddrugs kun je beter onder je pet houden, maar ze zijn in elk zichzelf enigszins respecterend stads- of dorpsparkje te koop.

Emigranten

Herkenbaar aan lelijke huizen, eenderde van de bevolking. Parijs is de grootste Portugese stad ter wereld. Groter dan Lissabon, daarna Luxembourg.

Europese Unie

Beste wat Portugal kon overkomen, al zijn er nu twijfels.

Façadecultuur

Doe je (belang)rijker voor dan je bent. Zie Auto’s en Hypotheken.

Familieziek

Trouw geen Portugees, en vooral geen man.

Gastvrijheid

Je komt zelden bij ze thuis. Je wordt afgestald aan de voordeur. Tenzij je van hele goede familie bent.

Gay Portugal

Zie Gerrit Komrij. Portugal is veel homovriendelijker dan men denkt. Dubbele moraal – zie Katholiek. Het is veiliger hand in hand met je vent in de Algarve te lopen dan in Amsterdam.

Salazar

Grootste Portugees aller tijden. In de maand januari verschijnt de eerste etappe van mijn nieuwe project Europese Patriotten op GeenStijl (columns, foto’ s en podcasts) en komt u alles te weten over de man en vooral over kwesties die u nooit durfde te vragen.

Koffie

Beste van Europa, 70 cent per bakkie.

Hoffelijkheid

Is belangrijk. Zeg nooit jij tegen iemand tenzij je op goede voet staat met die persoon.

Onzekerheidsvermijding

Een van de belangrijkste kenmerken van de Portugese volksaard. Zie Burocratie.

Politie

Uw beste vriend, nooit tutoyeren, blijf onderdanig. Geen 50 euro bij je rijbewijs stoppen.

Portugalidade

Het Portugees zijn, waarvan de wortels in ‘s lands geschiedenis worden gezocht, maar niemand weet waar.

Prostitutie

Langs de kant van de weg en via contactadvertenties in de Correio da Manha.

Punctualiteit

Het land van het onthaasten, waar de Nederlander nooit aan went.

Spanjaarden en Portugezen

Never the twain shall meet.

Taxi

Spotgoedkoop, keurige chauffeurs. Uber nog goedkoper.

Televisie

Nederland jaren vijftig. Kommersjele tv bracht geen verbetering.

Tias

Tantes. Doorrookte dames met altijd een borreltje in de hand.

Tremoços

Lupineboon, cafésnack voor bij een biertje. De droom van petomanen en flatulenten.

Verantwoordelijkheid nemen

Niet. Zie onzekerheidsvermijding.

Verkeer

Slechtste chauffeurs van Europa. Maximumsnelheid is de minimumsnelheid.

Verkeersslachtingen

Mijd de weg rond kerst, pasen en in de zomer.

Verzekeraars

Oplichters.

Vis

Altijd verse vis, en goedkoop. Hoed u voor kweekvijvervis en diepvriesvis uit Spanje.

Voetbalgekte

Heeft u even?

Volksgeloof

Heeft u even?

Vreemdelingenpolitie

Zeer corrupt.

Vrijmetselarij

Staat binnen een staat, wordt enorm gewantrouwd.

Vrouwensnorren

Een van de zeven schoonheden. Veel vrouwen lijken op Fernando Pessoa. Vrouw komt bij de kapper: ‘Kunt u even mijn snor doen?’

Vuurwerk

Alleen op huwelijken en communiefeesten, altijd in de zomer. Zie Bosbranden.

Wijn

Zie gids.

Ziekenhuizen

Vermijd ze als het kan, vol menselijke taferelen (picknick in de gang en op de zaal).

 

Muy muy buenas estimados suscriptores del Portugal Post

Leuk dat jullie weer kostbare tijd offeren om op de hoogte te blijven van het wee, maar vooral het wel van het Iberisch schiereiland in deze barre tijden. U weet dat ik wel eens klaagde over droogte. En dat de vogeltjes half november alweer dachten aan het bouwen van een nest. Regen vroeg ik jullie ons te sturen. Nou, u gaf gul durf ik wel te zeggen. Gelukkig geen tropische moesson maar echte Nederlandsche zeurregen. Je raakt niet doorweekt in een minuutje, maar na het rondje met de hondjes ben je tot op je vel zeik- en zeiknat. Heerlijk. De natuur is er blij mee.

Vervolgens een heuse koudegolf waarbij de sneeuwgrens casa Raúl tot op een slordige vijftig kilometer naderde. De kachel moest zowaar aan. Niet alleen om het vocht buiten te houden maar ook om de kou (vijf graden om zes uur ‘s ochtends, brrrr) buiten te houden. En zowaar een dikke trui, sjaal en dikke jas vanwege de wind bij het buiten vertoeven. ¡Invierno! Winter!

De gehele streek kwam aardig in de stemming, dat wil zeggen, je zag geen kip meer op straat. Iedereen hokte samen op verwarmde plekken en de restaurants, traditioneel zonder verwarming alhier, bleven zo goed als leeg. Goed, dat had meer te maken met de hoge kosten van Black Friday dan met de kou, maar toch.

Kerstsfeer

Over Black Friday gesproken, er moeten behoorlijk grote bomen gekapt worden om de belachelijk grote televisies die in grote hoeveelheden de Mediamarkt en Carrefour verlieten onder te kunnen leggen in de kadootjesfrenzie die kerst sinds de ver-Cocacolaisering in een stroomversnelling is gekomen.

Verder dus de donkere, stille dagen voor kerstmis. Zou je zeggen. De afgelopen week liep ik er gewoon weer lekker zomers bij in T-shirt. Niet teveel zwaar werk wegens versnelde zweetreacties door een best-wel-brandend-zonnetje. De heatpipes en de zonnepanelen maakten er verder een energieneutraal weekje van. In deze zware economische tijden, pellets bijvoorbeeld tweemaal zo duur als een jaar geleden (dank u weledelgestrenge hooggeleerde windbuil te Brussel)! Al met al lekker om een wandelingetje over de vrijwel uitgestorven boulevard van Cambrils te maken.

En dáár kwam Raúlito helemaal in de kerstsfeer. Een heuse Spaanse kerststal bracht herinneringen terug aan de tijd dat ik in Limburg woonde, de kerststal in Arcen!

 

Artikel gaat verder na afbeelding.

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/IMG_20221214_145808_1-scaled.jpg

 

Romantisch nietwaar? Goed, een beetje gejat uit de RTL8/Hallmark run to christmas, pero bueno. Authentieker wordt het niet lieve lezers. Nu nog een sneeuwman erbij en el ambiénte is àf.

Jullie zullen begrijpen dat zelfs een verstokte kerstnegeerder als ikzelf na zo’n bombardement van feel-good-happiness, niet te verwarren met de eat-good-happiness die dezer dagen door alle supermarkten op ons wordt afgevuurd en vele mannen de keuken indrijft om levensgevaarlijke experimenten uit te voeren, helemaal overtuigd was dat er dít jaar maar eens een boom in huis moest komen. Een heuse kerstboom.

Krakkemikkige schlemiel

Nu heb ik de mazzel een stukje grond te bezitten waar wel het een en ander groeit, maar geen kerstbomen. Nu verkoopt één van mijn buren wel van die dingen, dus maar eens even gaan kijken. Dat was schrikken kan ik ustedes wel verklappen. Godjeallemachtig. Omgerekend kost een ‘kerstboom’ alhier iets van een eurootje. Per centimeter in de hoogte even ter verduidelijking. Dus voor de prijs van drie kuub prima kachelhout kan je een uit Noord Europa aangeleverd boompje kopen dat een gedeelte van zijn naalden al verliest bij het verlaten van het tuincentrum. Want je mag voor dat geld niet verwachten dat ze het ding ook nog water geven in de tijd dat ‘ie in de brandende zon staat te wachten op de kluns die zijn vrouw wil verrassen, nou ja, enzovoort.

Al een paar weken hik ik aan tegen het snoeien van een cypressenhaag. Er zijn steeds klusjes die spoedeisender zijn, derhalve. En mijn elleboog was ontstoken. Trouwens, mijn knie, enkel, heup, andere knie, schouder en nek, ze doen allemaal pijn. Pero bueno, een kerstboom. Door de poort komend na het trieste bezoek aan de bomenboer zag ik hem. Onze boom. Fier stak hij uit boven de andere bomen, die overigens nodig gesnoeid moeten worden, of had ik dat al verteld? Een tak waar ik vorig jaar niet bij kon zonder gevaar voor eigen leven en dus maar had laten zitten, zwaaide naar me. “Hier ben ik!”, “¡Aquí estoy!” leek hij te roepen.

Gewapend met trap, lasso en zaag – Pechtold ain’t got nothing on me – ging Raúl de houthakkert zijn boom claimen. Nu denken jullie; wat stelt die gast zich aan. Kan ik jullie niet ongelijk in geven. Toch was het voor een ouwe, krakkemikkige schlemiel nog best wel een dingetje, op vier meter hoogte overhangen om een tak te zagen onderwijl met de lasso spanning erop te houden zodat hij niet aan de verkeerde kant van de heg naar beneden zou vallen. Een schier oneindig ravijn in.

Had ik al eens verteld dat ik hoogtevrees heb?

Maar nu, ladies and gentlemen, we’ve got him!

 

Artikel gaat verder na afbeelding.

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/Raulitos-boom-scaled.jpg

 

Mooi is ‘ie nietwaar? Raúlito’s minimalistische kerstboom. Ik ga er verder niets aan doen. Het is goed zo.

Fijne kerst rakkers en denk ook eens aan de dieren. Voor hen is het óók niet makkelijk allemaal.

¡Feliz Navidad!

 

De in dit artikel geuite meningen en standpunten zijn die van de auteur en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs de meningen of standpunten van TPO.

 

Lees meer van Arthur van Amerongen en doneer!

 

De Portugal Post: een nieuwe en vooral geestige reisgids over Portugal

https://tpo.nl/2022/12/18/de-portugal-post-een-nieuwe-en-vooral-geestige-reisgids-over-portugal/

Angela Lansbury (96) overleden, kreeg wereldfaam door ‘Murder, She Wrote’ (NOS Cultuur en media)

De van oorsprong Britse actrice Angela Lansbury (96) is overleden, zo heeft haar familie bekendgemaakt. Ze werd wereldberoemd als speurneus Jessica Fletcher in de televisieserie Murder, She Wrote. Het was een van de langstlopende series in de Amerikaanse televisiegeschiedenis, die tussen 1984 en 1996 wereldwijd werd uitgezonden.

De in 1925 in Londen geboren Lansbury emigreerde met haar moeder, actrice Moyna Mac Gill, naar de Verenigde Staten bij het uitbreken van de Tweede Wereldoorlog. Haar vader, de zoon van Labourpoliticus George Lansbury, was toen al overleden. In 1951 werd zij genaturaliseerd tot Amerikaanse.

In New York volgde ze acteerlessen en op haar zeventiende tekende ze een contract bij MGM. Voor haar eerste film, Gaslight, met Ingrid Bergman en Charles Boyer in de hoofdrollen, kreeg ze meteen een Oscarnominatie. Een jaar later gebeurde dat opnieuw voor haar rol in The Picture of Dorian Gray. De Oscars won ze niet, maar voor haar rol in Dorian Gray ontving ze een Golden Globe.

Kijk hieronder naar een optreden van Angela Lansbury, Joan Collins en Diana Winter tijdens de Oscarceremonie in 1959.

Lansbury zou nog in 11 andere films spelen van MGM, meestal middelmatige films. Ondanks haar jonge leeftijd werd ze vaak gecast als oudere vrouw of moeder. Ze oogde niet oud, maar straalde een soort volwassenheid uit die dat mogelijk maakte.

Ze vertrok bij MGM uit onvrede over de rollen die ze kreeg. Maar ook toen ze aan de slag ging als freelance-actrice werd ze nog vaak gecast voor rollen van oudere vrouwen.

Een van die films was The Manchurian Candidate (1962) waarin ze maar drie jaar ouder is dan haar tegenspeler Laurence Harvey die in de film haar zoon speelt. De boosaardige moeder die ze neerzette wordt beschouwd als een van haar beste acteerprestaties. Ook deze rol leverde haar een Oscarnominatie op die tot haar grote teleurstelling weer niet werd verzilverd.

Lansbury trouwde in 1949 met acteur Peter Pullen Shaw en kreeg in de daaropvolgende jaren twee kinderen. Vanaf midden jaren 50 was ze ook regelmatig op televisie te zien in verschillende series en was ze vaste gast in de spelshow Pantomime Quiz.

Ze maakte haar debuut op Broadway in 1957 in Hotel Paradiso en speelde daarna in diverse toneelstukken en musicals die haar vier Tony Awards opleverden.

Drugs

1970 was een rampjaar voor de actrice. Haar man onderging een heupoperatie, haar zoon Anthony overleefde ternauwernood een overdosis drugs en haar huis in Californië werd in de as gelegd bij een bosbrand. Het gezin verhuisde naar een boerderij in Ierland, waar Anthony afkickte van zijn heroïne- en cocaïneverslaving.

Lansbury speelde in de jaren 70 enkele succesvolle theaterrollen in het Londense West End, waaronder All Over en Gypsy. In 1978 was ze voor het eerst in zeven jaar weer op het witte doek in de rol van de schrijfster en moordslachtoffer Salome Otterbourne in de Agatha Christie-verfilming Death on the Nile.

Twee jaar later speelde ze in een andere Agatha Christie-verfilming, dit keer als Miss Marple in The Mirror Crack'd. Ook was haar stem te horen in diverse animatiefilms, zoals Belle en het Beest en Anastasia.

In 1983 kreeg ze twee aanbiedingen voor televisieseries. Tegen alle adviezen in koos ze niet voor de rol in een sitcom, maar voor die van de gepensioneerde schrijfster en detective Jessica Fletcher in Murder, She Wrote. De rol bleek haar op het lijf geschreven en de serie werd een groot succes.

Na de laatste aflevering in 1996 keerde Lansbury terug naar het theater waar ze in diverse producties op Broadway en in West End te zien was. Haar laatste rol was die van Madame Arcati in Blithe Spirit in 2014 in het Gielgud Theater in Londen.

Angela Lansbury werd 18 keer genomineerd voor een Emmy Award, waarvan 12 keer voor haar rol in Murder, She Wrote, maar ze won er nooit een. Wel kreeg ze in 1997 de National Medal of Arts van de Amerikaanse president Clinton uitgereikt en in 2013 kreeg ze een ere-Oscar voor haar hele oeuvre.

In 2014 werd ze door de Britse koningin Elizabeth benoemd tot commandeur in de Orde van het Britse Rijk die haar de titel 'Dame' Angela Lansbury opleverde.

https://nos.nl/l/2447997

Wat een ramp! is het thema van de Maand van de Geschiedenis: dit is er in Deventer te doen (indebuurt Deventer)

Met 564 activiteiten is de Maand van de Geschiedenis het grootste geschiedenisevenement van Nederland. Dit jaar is het thema ‘Wat een ramp!’ Ook in Deventer zijn er activiteiten.

Welke dat is, lees je in dit artikel.

Activiteiten in Deventer

In Deventer kun je naar de Atheneumbibliotheek. Rampen zijn van alle tijden. Van persoonlijke rampen tot een noodsituatie die de hele samenleving ontwricht. In oktober toont de Athenaeumbibliotheek enkele van deze ‘rampen’ uit haar collectie in een gratis te bezoeken minitentoonstelling. Lees hier meer over de expositie ‘Ramp‘. Museum De Waag presenteert tot en met 30 oktober de tentoonstelling ‘Het verraad van Deventer. Rampjaar 1672’, waarin het beleg en de overgave van de stad centraal staat. Ook is daar een gratis wandelroute aan gekoppeld, die je meeneemt langs belangrijke plekken in de binnenstad. Lees hier meer.

Wat een ramp!

Dit jaar is voor het thema ‘Wat een ramp!’ gekozen. De reden hiervoor is volgens de organisatie ‘dat we in een tijd leven waarin pandemieën, oorlogen, bosbranden en overstromingen de kranten en talkshowtafels in hun greep houden.’ Tijdens de geschiedenismaand wordt niet alleen gekeken naar de verwoesting die rampen aanrichten, maar ook naar de veerkracht en weerbaarheid van de mens.

Maand van de geschiedenis

Het Nederlands Openluchtmuseum organiseert in oktober 2022 voor de elfde keer de Maand van de Geschiedenis, die zijn negentiende editie beleeft. De Nacht van de Geschiedenis wordt georganiseerd door het Rijksmuseum. Er zijn ook spin-offs zoals de Dag van de Arnhemse geschiedenis, de Nacht van de Utrechtse Geschiedenis en nog wat andere evenementen.

Lees ook:

https://indebuurt.nl/deventer/doen/cr-maand-van-de-geschiedenis~189206/

Ka-ching: zoveel schade richt de droogte aan in Eindhoven (indebuurt Eindhoven)

De zomer had één opvallend kenmerk: droogte! Wetenschappers denken dat Eindhoven ook in de toekomst vaak met droogte te maken krijgt. Dat heeft niet alleen invloed op de natuur, maar ook op de portemonnee van Eindhovenaren.

De wetenschappers van het Nationaal Kennis- en innovatieprogramma Water en Klimaat (NKWK) hebben een zogenoemde Klimaatschadeschatter ontwikkeld. Hierin kun je zien hoe groot de schade van droogte is per inwoner van Eindhoven.

Klimaatschadeschatter

Bij de Klimaatschadeschatter is rekening gehouden met twee scenario’s:

1. Een schatting van de schadekosten als het huidige klimaat tot 2050 hetzelfde zou blijven.
2. Een schatting van de schadekosten als het klimaat sterk verandert. 

De bedragen in de Klimaatschadeschatter zijn een grove schatting en kunnen daarom afwijken van de werkelijke schadekosten. Een beschrijving van de methode vind je in dit rapport.

Schadekosten Eindhovenaar

Terug naar Eindhoven! Hier was de droogte deze zomer merkbaar door bladeren die al in augustus van de bomen vielen. Wat kost de stadsgenoot dat als zulke hete zomers in de toekomst terugkomen? Volgens de Klimaatschatter is het gemiddelde bedrag dat een Eindhovenaar kwijt is door aan schade door droogte tussen de 200 en 1300 euro.

Tekst loopt door onder de foto >

https://media.indebuurt.nl/eindhoven/2022/08/15114739/4.jpg

Foto: indebuurt

Zo is het bedrag berekend

Bij de klimaatschadeschatter is gekeken naar vijf thema’s. Hieronder lees je de schadekosten voor de periode 2018-2050 volgens beide scenario’s.

Ongewijzigd klimaatSterke klimaatverandering
Schade aan funderingen283 miljoen euro283 miljoen euro
Schade aan wegen en riolering
16 miljoen euro

17 miljoen euro
Schade aan gemeentelijk groen
1 miljoen euro

1 miljoen euro
Schade in de landbouw
7 miljoen euro

6 miljoen euro
Schade door natuurbranden
1 miljoen euro

1 miljoen euro
Totaal
307 miljoen euro

307 miljoen euro

Tips om droogte tegen te gaan

De bedragen zijn dus niet in beton gegoten, maar de kans is groot dat je je geld liever uitgeeft aan een etentje op de Kleine Berg. Wil je zelf iets doen tegen de droogte? OnsWater.nl geeft de volgende tips die jij zelf kan oppakken om droogte tegen te gaan.

  • Sla zelf regenwater op in een ton en gebruik dit voor de planten in je tuin.
  • Vergroen je huis, bijvoorbeeld via een groen dak.
  • Je kunt ook een speciaal systeem aan de regenpijp hangen, hierdoor zakt het water geleidelijk de grond in.

Lees ook:

https://indebuurt.nl/eindhoven/nieuws/weer/schade-door-droogte-eindhoven~225065/