Leiden alle wegen naar Parijs? (Klimaatverandering blog)

Gastblog van Mathieu Blondeel (VU Amsterdam)

https://klimaatverandering.files.wordpress.com/2023/07/bosbrand-1.jpg?w=799

Foto: US Department of Agriculture / Flickr (cc)

Sinds enkele jaren buitelen overheden, bedrijven, investeerders en anderen over elkaar om ‘net-zero’ (of netto-nuluitstoot) beloftes te maken. Ook heel wat fossiele energiereuzen, zoals Shell en BP, willen ten laatste tegen 2050 netto-nuluitstoot bereiken. Maar wat houdt zo’n net-zero strategie eigenlijk in? En, bovenal, voor grote olie- en gasconcerns rijst de vraag hoe deze beloftes te rijmen vallen met een bedrijfsstrategie die de verkoop van olie en gas prioriteit blijft geven? Dat is de basis van ons artikel ‘Do all roads lead to Paris?’, dat recent verscheen in het wetenschappelijke tijdschrift Climatic Change.

CO2 compensaties – een noodzakelijk kwaad?

Om deze vragen te beantwoorden, onderzocht ik samen met collega’s van de Kyoto en Tohoku universiteiten in Japan de net-zero strategie van vier olie- en gasbedrijven: Shell, BP, Chevron en ExxonMobil. Het resultaat is een unieke dataset die inzicht geeft in de haalbaarheid van claims van bedrijven als Shell om tegen 2050 CO2 neutraal te zijn.

Hun ‘net-zero’ claims houden in dat ze de CO2 emissies van hun productieactiviteiten, én die van de producten die ze verkopen, zo dicht mogelijk bij nul moeten brengen en alle resterende emissies moeten compenseren (‘offsetting’ in het Engels).[i] Voor die moeilijk uit te faseren, resterende emissies kan dan een ‘(carbon) credit’ gekocht worden voor elke ton CO2 die vermeden of uit de lucht gehaald wordt. Die credits zijn gelinkt aan een compensatieproject, zoals, bijvoorbeeld, bosbeheer in Brazilië of een windmolenproject in Turkije.

‘Get out of jail free’

Offsetting is ook een controversiële praktijk. Dr. Thales West, mijn collega bij het Instituut voor Milieuvraagstukken (IVM) van de VU, heeft dit  in eerder onderzoek al aangetoond. Tijdens de recente bosbranden in Canada, bijvoorbeeld, gingen er nog stukken bos die gebruikt werden in zo’n compensatieproject, in vlammen op.

De overgrote meerderheid (73%) van de 116 onderzochte compensatieprojecten is gebaseerd op het vermijden van emissies (‘avoidance’), zoals behoud van bossen. Maar om een échte impact te hebben zou er eerder sprake moeten zijn van projecten die daadwerkelijk CO2 uit de lucht halen (‘removal’), zoals het aanplanten van nieuwe bossen. Van alle credits die Shell kocht in de periode 2020-22, was 85% gelinkt aan vermijden, terwijl dit voor BP en Chevron zelfs 100% was.

Een tweede cruciale bevinding is dat de meeste compensatieprojecten al geruime tijd geleden gestart werden. De Carbon Offsetting and Reduction Scheme for International Aviation (CORSIA) van de Verenigde Naties hanteert een standaard dat er enkel credits van projecten gekocht mogen worden die na 2016 gestart werden. Oudere projecten linken aan emissies van vandaag is op z’n minst problematisch en bovendien is het te moeilijk om de kwaliteit ervan te controleren en garanderen. 92% van de projecten van BP, 89% van Chevron en 72% van Shell’s projecten startten vóór 2016 en zouden dus eigenlijk niet gebruikt mogen worden.

Hoe geraken we in Parijs?

Ondanks hun claims dat ze ‘kwaliteitsvolle’ credits aankopen, toont onze analyse aan dat de compensatiepraktijken van Big Oil op z’n minst een dubieuze klimaatimpact hebben.

In de eerste plaats moet elke transitiestrategie een gecontroleerde, maar versnelde uitfasering van olie- en gasproductie inhouden. Dit moet uiteraard ook gepaard gaan met een consumptiereductie. Anders komen we in een prijscrisis terecht zoals we die het afgelopen anderhalf jaar gekend hebben.

Enkel voor de héél moeilijk uit te faseren residuele emissies, kan er gekeken worden naar ‘offsetting’. Maar ook dan is er nood aan veel betere regulering en strengere kwaliteitscontrole op de daadwerkelijke acties die worden genomen om de CO2-uitstoot te compenseren.

—–

Het onderzoek ‘Do all roads lead to Paris?’ werd in juni gepubliceerd in het wetenschappelijke tijdschrift Climatic Change.

[i] Andere bedrijven en overheden gaan nog een stap verder en willen net-zero voor uitstoot voor een heleboel andere broeikasgassen (zoals methaan) bereiken. Dit wordt ook omschreven als ‘klimaatneutraliteit’. Het verschil tussen een klimaatneutraliteit en koolstofneutraliteit is dus de hoeveelheid broeikasgassen waarvoor je naar netto-nuluitstoot streeft.

https://klimaatveranda.nl/2023/07/11/leiden-alle-wegen-naar-parijs/

ExxonMobil wist 40 jaar geleden al exact in welke klimaatramp we nu zouden zitten (Motherboard Vice)

Onderzoekers hebben schokkende nieuwe details blootgelegd over hoe ExxonMobil, een van de grootste olie- en gasbedrijven ter wereld, meer dan 40 jaar geleden de rampzalige gevolgen van de klimaatverandering door het verbruik van fossiele brandstoffen al voorspelde, ondanks dat de leiding van het bedrijf haar eigen interne gegevens publiekelijk ontkent, zo blijkt uit een nieuw onderzoek. 

De onderzoekers hopen dat het de inspanningen kan ondersteunen om grote namen binnen de olie- en gasindustrie aansprakelijk te stellen voor het misleiden van het publiek over de gevaren van klimaatverandering en het verspillen van kostbare tijd bij de inspanningen om de ergste gevolgen ervan te beperken.  

De schaamteloze hypocrisie van ExxonMobil over de door mensen veroorzaakte klimaatverandering werd in 2015 aan het licht gebracht toen onderzoeksjournalisten interne bedrijfsdocumenten bemachtigden waaruit bleek dat het bedrijf al in 1977 op de hoogte was van de opwarming van de aarde en de oorzaken daarvan. Het rapport veroorzaakte massale ophef, samengevat in de populaire hashtag #ExxonKnew, die activisten, advocaten, politici en andere belanghebbenden ertoe hebben aangespoord gerechtigheid te zoeken voor het bedrog van het bedrijf.  

Deskundigen onder leiding van Geoffrey Supran, wetenschapshistoricus aan Harvard, hebben nu onthuld dat ExxonMobil niet alleen tientallen jaren geleden al wist dat fossiele brandstoffen de oorzaak waren van klimaatverandering, maar dat het bedrijf destijds zelfs enkele van de meest nauwkeurige en kundige voorspellingen deed over de opwarming van de aarde. Deze voorspellingen zijn tot nu toe grotendeels uitgekomen, nu de stijgende temperaturen hebben geleid tot toenemende natuurrampen, verlies van biodiversiteit en andere catastrofes.

Terwijl eerdere rapporten vooral gefocust waren op tekstueel bewijs van de kennis van het bedrijf, presenteren Supran en zijn twee co-auteurs – Stefan Rahmstorf, klimaatwetenschapper aan de Universiteit van Potsdam en Naomi Oreskes, wetenschapshistoricus aan Harvard – het eerste kwantitatieve overzicht van ExxonMobil's vroege numerieke en grafische gegevens over klimaatwetenschap. 

Hieruit blijkt dat “ExxonMobil op de hoogte was van de hedendaagse klimaatwetenschap, aan die wetenschap heeft bijgedragen en de toekomstige opwarming van de aarde correct heeft voorspeld”, aldus het nieuwe onderzoek van het team, dat donderdag is gepubliceerd in het blad Science. Hoewel veel wetenschappers die voor ExxonMobil werkten deze kennis al eerder naar buiten hebben gebracht, heeft de leiding van het bedrijf deze resultaten publiekelijk jarenlang ontkend.

“Dit is #ExxonKnew2.0,” schrijft Supran in een e-mail aan Motherboard. “We hebben nu waterdicht, onweerlegbaar bewijs dat ExxonMobil de opwarming van de aarde nauwkeurig heeft voorspeld, jaren voordat het bedrijf zich omdraaide en de klimaatwetenschap en -wetenschappers publiekelijk aanviel. Onze bevindingen laten zien dat ExxonMobil's publieke ontkenning van de klimaatwetenschap de gegevens van haar eigen wetenschappers tegensprak. Dit bevestigt de eerdere conclusies van wetenschappers, journalisten, juristen en politici en voegt er statistische precisie aan toe.”

Todd Spitler, senior adviseur bij Exxon Mobil Corporation, mailde de volgende verklaring aan Motherboard in reactie op het onderzoek.

“Deze kwestie is de afgelopen jaren verschillende keren aan de orde gekomen en in elk geval is ons antwoord hetzelfde: degenen die praten over dat ‘Exxon het wist’ hebben de verkeerde conclusies getrokken,” zei Spitler. “In 2019 luisterde rechter Barry Ostrager van de NY State Supreme Court naar alle feiten in een verwante zaak en schreef: ‘Wat het bewijs tijdens het proces onthulde, is dat iedereen bij ExxonMobil zich uniform inzet om hun taken rigoureus uit te voeren op de meest uitgebreide en zorgvuldige manier mogelijk… Deze getuigenissen toonden aan dat ExxonMobil een cultuur heeft van gedisciplineerde analyse, planning, boekhouding en rapportage.”

Het nieuwe onderzoek van Supran en zijn collega's kreeg z’n kickstart een paar jaar geleden op Twitter, nadat Rahmstorf een grafiek had getweet waarin de klimaatprojectiegrafiek van ExxonMobil uit 1982 werd vergeleken met de werkelijke temperatuurstijgingen in de afgelopen decennia. 

“Stefan Rahmstorf nam contact met ons op over zijn eerste werk hieraan en samen begonnen we ons te realiseren dat ondanks alle kritiek op de klimaatretoriek van ExxonMobil in de afgelopen jaren, de feitelijke klimaatprojecties van het bedrijf nooit zijn beoordeeld,” aldus Supran. “De gegevens lagen al die tijd onder onze neus zonder dat we het door hadden.” 

“We besloten die meme uit te breiden en er een peer review tegenaan te gooien,” voegde hij eraan toe. “In die zin brengt ons onderzoek nieuwe gegevens in oude documenten aan het licht.” 

De overeenkomsten tussen de klimaatvoorspellingen van Exxon en wat er werkelijk is gebeurd zijn zo bizar opvallend dat politicus Alexandria Ocasio-Cortez het werk van Rahmstorf gebruikte om Martin Hoffert, een klimaatwetenschapper die in de jaren tachtig als consultant voor ExxonMobil werkte, te ondervragen tijdens een hoorzitting van de House Committee in 2019 (Oreskes was ook een getuige tijdens de hoorzitting). Hoffert maakte toen een memorabele grap door te beweren dat hij en zijn collega's nou eenmaal “uitstekende wetenschappers” waren die het traject van de antropogene klimaatverandering nauwkeurig hadden voorspeld

“We leverden echt kwaliteit af en ik was erg blij met wat we deden,” zegt Hoffert in gesprek met Motherboard. “Ik was ook erg blij dat we een groot energiebedrijf, een oliemaatschappij, bij het onderzoek konden betrekken omdat ik dacht dat dat de geloofwaardigheid van klimaatverandering zou vergroten in een tijd waarin klimaatverandering een politiek controversieel onderwerp begon te worden.”

Hoffert is nu een gepensioneerde professor emeritus in de natuurkunde aan de New York University, maar hij is zich blijven uitspreken over zijn ervaring met de samenwerking met ExxonMobil, net als veel andere wetenschappers die vanaf de jaren zeventig klimaatonderzoek voor het bedrijf uitvoerden.  

Supran en zijn collega's verwijzen veelvuldig naar het werk van Hoffert en zijn collega's in hun nieuwe onderzoek, dat is gebaseerd op een uitgebreide analyse van 32 interne documenten die wetenschappers van ExxonMobil tussen 1977 en 2002 hebben geschreven en 72 peerreviewed wetenschappelijke publicaties waaraan wetenschappers van ExxonMobil tussen 1982 en 2014 hebben meegewerkt.

Uit de resultaten blijkt dat de prognoses van ExxonMobil over de gemiddelde temperatuur aan het aardoppervlak grotendeels accuraat waren en dat de onderneming “het vooruitzicht van een komende ijstijd correct verwierp, nauwkeurig voorspelde wanneer de door de mens veroorzaakte opwarming van de aarde voor het eerst zou worden waargenomen en een redelijke schatting maakte van het ‘carbonbudget’ om de opwarming onder de 2 graden te houden,” aldus het onderzoek.

De onderzoekers onthulden ook dat de klimaatvoorspellingen die in 1982 tijdens een interne briefing onder de titel “CO2 ‘Greenhouse’ Effect” werden gepresenteerd, vervolgens op grote schaal werden verspreid binnen het management van ExxonMobil en hierna werden bestempeld als “vertrouwelijke informatie voor uitsluitend geautoriseerd bedrijfsgebruik”.

“Exxon was in het geheim erg expliciet over het doel van haar betrokkenheid bij klimaatwetenschappelijk onderzoek, dat in wezen een combinatie was van het verzamelen van informatie en het opbouwen van legitimiteit,” aldus Supran. 

Deze informatie “maakte deel uit van een bredere strategie van het bedrijf om de potentiële bedreiging van de opwarming van de aarde voor zijn zakelijke belangen in te zetten,” vervolgt hij. “Toen zij en de bredere fossiele brandstofindustrie eind jaren tachtig hun massale campagne lanceerden om de klimaatwetenschap en wetenschappers in diskrediet te brengen, lijken ze dat te hebben gedaan terwijl ze volledig op de hoogte waren van de opkomende consensus over door de mens veroorzaakte opwarming van de aarde.”

In een interview zei Hoffert dat het “steeds vervelender” werd om te zien hoe leiders van ExxonMobil, zoals voormalige CEO Lee Raymond, “ongelooflijk slecht geïnformeerde” dingen verspreidden die de wetenschappelijke consensus over klimaatverandering verhulde. 

“Lee Raymond vertelde tijdens lezingen dat het grootste deel van de CO2 in de atmosfeer afkomstig is van de biosfeer, die zoveel koolstof in de atmosfeer uitstoot, zonder te zeggen dat die biosfeer ook bijna dezelfde hoeveelheid koolstof absorbeert,” zei Hoffert. “Als ik een afgestudeerde student zoiets zou beweren tijdens een examen, zou hij het niet erg goed doen.” 

Vandaag hebben mensen en ecosystemen over de hele wereld te lijden onder de toenemende schade van de door mensen veroorzaakte klimaatverandering. Door de opwarming van de aarde nemen natuurrampen zoals bosbranden, orkanen en hittegolven toe. Door de stijging van de zeespiegel worden gemeenschappen letterlijk van de kaart geveegd. Het tempo van de veranderingen duwt soorten over de hele wereld over hun grenzen heen, waardoor de biodiversiteit en de wereldwijde voedselvoorziening worden bedreigd. De toekomst die ExxonMobil zo nauwkeurig heeft voorspeld en waarover zij zo gewetenloos in het openbaar heeft gelogen, is uitgegroeid tot een zeer reëel en catastrofaal heden.

Supran en zijn collega's hopen dat hun werk kan bijdragen aan het ter verantwoording roepen van ExxonMobil en soortgelijke organisaties die opzettelijk het gesprek over klimaatverandering naar hun hand zetten. De nieuwe studie biedt meer kostbaar bewijs voor deze inspanningen, waaronder rechtszaken, politieke bewegingen en burgeractivisme.

“Ik ben natuurlijk geen jurist, maar de indruk die ik krijg van advocaten die ik heb gesproken, is dat kwantitatief bewijs zoals het onze overtuigend kan zijn,” zei Supran. “Ons eerdere onderzoek, dat ook een kwantitatieve benadering heeft gekozen voor een onderwerp dat traditioneel wordt gedomineerd door kwalitatieve historische en journalistieke technieken, wordt aangehaald in veel lopende zaken op het gebied van klimaatverantwoordelijkheid, waaronder rechtszaken, politieke onderzoeken en belangenbehartiging vanuit de achterban. Dus het zou me niks verbazen als ons nieuwe onderzoek potentie heeft om te helpen bij verdere inspanningen om verantwoording af te dwingen.”

“En dan heb je natuurlijk ook nog de publieke opinie, waarbij ik vermoed dat eenvoudige beelden die bewijzen dat Exxon alles wist en ons allemaal misleidde over het klimaat, krachtig kunnen zijn,” besloot hij.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Motherboard. 


Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram.

https://www.vice.com/nl/article/y3p7wk/exxonmobil-wist-het-klimaatcrisis

ExxonMobil wenst Australiërs ‘plezier’ terwijl land in brand staat (Joop)

Nu Australië zucht onder de gevolgen van de klimaatcrisis, leek het een van de aanjagers van deze crisis, oliebedrijf ExxonMobil, wel een goed moment om de bevolking van het land ‘plezier’ te wensen in het nieuwe jaar.

Stay safe and have fun this new year, from all of us at ExxonMobil Australia.

— ExxonMobil Australia (@exxonmobil_aus) December 31, 2019

De tweet leidt tot talloze cynische reacties. De Amerikaanse Democratische presidentskandidaat Bernie Sanders spreekt schande van het bericht van ExxonMobil. Hij kondigt aan dat hij de bestuurders van fossiele bedrijven verantwoordelijk wil stellen voor alle schade die zij op hun geweten hebben.

What an amazing tweet. Here's a postcard to help get the word out. pic.twitter.com/cX94hsJwve

— Aspiration (@Aspiration) January 2, 2020

Thanks Exxon even though you knew about climate change in the 70s but decided to do nothing

— Ryles (@Mighty_Quinn43) January 1, 2020

Australians can't "stay safe and have fun," because their homes are on fire.

Fossil fuel companies like @exxonmobil created the climate crisis and made wildfires worse.

When we pass a Green New Deal we'll hold fossil fuel executives accountable for the destruction they caused. https://t.co/LbDRqqHXON

— Bernie Sanders (@BernieSanders) January 2, 2020

ExxonMobil heeft jarenlang twijfel gezaaid over klimaatwetenschap. Daarbij gebruikte het oliebedrijf dezelfde tactiek waarmee de tabaksindustrie eindeloos heeft geprobeerd om de schadelijke gevolgen van roken te bagatelliseren. Het oliebedrijf voerde uitgebreide desinformatiecampagnes en zette nepexperts in om het publiek op het verkeerde been te zetten. Vorig jaar werd ExxonMobil om die reden in New York voor de rechter gesleept.

Half miljard dieren omgekomen
Sinds de Australische bosbranden in september begonnen, zijn er naar schatting een half miljard zoogdieren, vogels en reptielen om het leven gekomen. De koalapopulatie in de deelstaat New South Wales is gedecimeerd, en een groot deel van hun leefgebied is verwoest. Er wordt gevreesd dat de bosbranden inmiddels hebben geleid tot het uitsterven van enkele tientallen zeldzame dieren- en plantensoorten.

Ook de Australische bevolking heeft in toenemende mate te lijden onder de allesvernietigende branden. De brandweer waarschuwt al dat huizen en mogelijk zelfs complete plaatsen moeten worden opgegeven, omdat er onvoldoende middelen zijn om de gebouwen tegen de oprukkende vuurzee te beschermen.

Nieuwe kolenmijn
Als gevolg van de bosbranden woedt er in Australië nu ook een heftig debat over de klimaatcrisis. Volgens wetenschappers bestaat er een duidelijk verband tussen de klimaatcrisis en de zware bosbranden die het land dit jaar teisteren. Naarmate de temperatuur stijgt, neemt ook de kans toe op langdurige droogte én op grote bosbranden.

Aan de Australische premier Scott Morrison lijken dergelijke feiten niet besteed. Morrison verzet zich al jaren tegen klimaatmaatregelen. In juni gaf zijn regering nog toestemming voor de opening van een nieuwe mijn in Queensland, waar jaarlijks 8 tot 10 miljoen steenkool moet worden gedolven.

Een van Morrisons voorgangers, zijn partijgenoot Tony Abbott, is ondertussen van mening dat een ‘klimaatsekte’ de wereld in zijn greep houdt. Volgens klimaat- en wetenschapontkenner Abbott is er geen sprake van dat broeikasgassen zoals CO2 leiden tot opwarming van de aarde.

https://joop.bnnvara.nl/nieuws/exxonmobil-wenst-australiers-plezier-terwijl-land-in-brand-staat