Klimaatverkiezingen 2023 (Sargasso)

Hoewel ik zelf een van de aanstichters ben van het zomerthema Zonnige Zomerse Vergezichten, lukt het me niet om een positief Zonnig Zomers Vergezicht te schetsen. Het weer in Nederland is ouderwets Hollands, maar bij het horen van het nieuws over de hittegolven op drie continenten spoken telkens de beelden van Zelfs als alles eindigt door m’n hoofd. Toch zal ik proberen mijn Zonnige Zomerse Vergezicht positief te eindigen.

Zelfs als alles eindigt (het boek)

Ik las het boek van Jens Liljestrand vorig jaar op een warme, stoffige camping in Frankrijk, waar het waterpeil in het stuwmeertje fors lager lag dan toen we er een jaar of vijf geleden waren. Het boek speelt zich af in Zweden. In de tijd dat het verhaal speelt is Zweden stevig in de ban van klimaatverandering en daaruit voort komende bosbranden. Als het vuur oprukt moeten de hoofdpersonen hals over de kop hun vakantiewoning verlaten en op zoek naar een veilig heenkomen. Wat volgt is een opeenschakeling van problemen, maar vooral ook van reacties van andere mensen die ze tegenkomen en die koste wat kost hun vakantie willen voortzetten. Want dat is waarvoor ze naar Zweden zijn gekomen. De lokale inwoners doen hun best om de stroom vluchtelingen zo goed en zo kwaad als het gaat op te vangen, en van eten, drinken en een slaapplaats te voorzien.

Zelfs als alles eindigt (de werkelijkheid)

Uit onderzoek van World Weather Attribution initiative blijkt dat de extreme hitte in Europa, Amerika en Azië veel waarschijnlijker is door klimaatverandering. Dat wil niet zeggen dat hittegolven vroeger niet voorkwamen, wel dat ze vaker voorkomen en dat de maximum temperatuur tijdens hittegolven hoger ligt. Precies zoals de rapporten van het IPCC al jaren laten zien.

Met door mensen veroorzaakte klimaatverandering is de kans op dit soort hittegolven eens in de 15 jaar in de VS en Mexico, eens in de 10 jaar in Zuid-Europa en eens in de vijf jaar voor China. De hittegolf in China dit jaar zou eens in de 250 jaar voor kunnen komen zonder menselijke klimaatverandering.

De hittegolven zouden ook beduidend koeler zijn geweest zonder menselijke klimaatverandering. In China liggen de temperaturen tijdens hittegolven 1°C hoger dan zonder door mensen veroorzaakte klimaatverandering. In Noord-Amerika zijn de hittegolven 2°C warmer en in Zuid-Europa 2,5°C.

Hittegolven zullen in de toekomst vaker voorkomen en langer duren, tenzij de verbranding van fossiele brandstoffen snel wordt afgebouwd. Bij een stijging van de wereldwijde temperatuur van 2°C zou een hitgolf zoals de huidige eens in de 2 tot 5 jaar voor kunnen komen.

Dat maakt het urgent dat overheden hitteplannen maken en klimaatadaptieve maatregelen nemen. Vooral steden kunnen grote impact behalen met maatregelen om het urban heat island effect tegen te gaan. Dat is extra belangrijk met de toenemende verstedelijking, vergrijzing en klimaatverandering. Hittegolven zijn namelijk dodelijke natuurrampen.

Klimaatverandering leidt niet alleen tot hittegolven, maar de hitte vergroot op zijn beurt ook de kans op bosbranden. Dat geeft apocalyptische beelden van hotelgasten die naar het strand vluchten in Griekenland. Ook in het noorden van Afrika (uit zicht van veel westerse media) woeden forse bosbranden. Net als de bosbranden in Australië in 2019-2020 worden bosbranden niet veroorzaakt door klimaatverandering, maar de kans op bosbranden wordt wel groter door de hitte en doordat de grond en vegetatie uitgedroogd zijn kunnen bosbranden steviger om zich heen grijpen.

Ondertussen doen hittegolven zich niet alleen boven de zeespiegel voor, maar ook er onder. In de Atlantische Oceaan is sprake van een ‘onmogelijke hittegolf’. Statistisch zijn de huidige temperaturen onmogelijk, maar de werkelijkheid laat zich niet altijd vangen in een model. Een hogere watertemperatuur betekent ook kans op stevigere stormen en meer neerslag.

Zonnig Zomer Vooruitzicht

Ondanks alles ga ik afsluiten met het Zonnige Zomer Vooruitzicht dat een deel van de Nederlandse na terugkeer van vakantie een migratieles heeft geleerd. Met hopelijk een grijntje meer menselijkheid als gevolg. Daarnaast ligt het zeer voor de hand ligt dat klimaatverandering een groot thema wordt bij de Tweede Kamerverkiezingen van 2023.

Het inmiddels demissionaire kabinet heeft de afgelopen maanden een stortvloed aan klimaat- en energieplannen geproduceerd: het concept Nationaal plan energiesysteem, het Programma energie hoofdinfrastructuur, de zonnnebrief, het Nationaal programma verduurzaming industrie, de routekaart verduurzaming industrie, het wetsvoorstel energiewet, het wetsvoorstel Wet gemeentelijke instrumenten warmtetransitie en dan vergeet ik er vast nog een stel.

Daarnaast hebben alle regionale energiestrategieën voor de zomer hun voortgangsdocument in moeten leveren en komt PBL in aanloop naar de verkiezingen met een analyse van de RES voortgangsdocumenten en met de Klimaat en Energieverkenning 2023.

Belangrijker nog dan alle inhoudelijke beleidsontwikkelingen is dat Frans Timmermans zich heeft gemeld als kandidaat lijsttrekker voor de lijstcombinatie GroenLinksPvdA. Timmermans heeft de afgelopen jaren een aantal zeer zware inhoudelijke klimaatdossiers succesvol tot besluitvorming weten te brengen. Waaronder de Europese Green Deal, het Just Transition Fund Mechanism (dat zich richt op overheden, regio’s en werknemers die geraakt worden door klimaatbeleid) en recent de natuurherstelwet. Deze laatste is zeker niet zo sterk als dat ie had kunnen zijn, maar er worden wel stappen voorwaarts gezet. Ook acht ik Timmermans sterk genoeg als debater om de standaard anti-migratieriedel van rechts te draaien richting steviger klimaatbeleid en richting meer steun voor ontwikkelingssamenwerking.

Tot slot de link naar een lezenswaardig interview (betaalmuur) met Frans Timmermans bij De Correspondent.

Full disclosure: ik ben lid van GroenLinks en heb voor de gezamenlijke lijst gestemd. De laatste Tweede Kamerverkiezingen heb ik niet op GroenLinks of PvdA gestemd.

Lees meer berichten op Sargasso
https://sargasso.nl/klimaatverkiezingen-2023/

BRIEFJE VAN JAN – Aan Frans Timmermans (ThePostOnline)

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/02/timmer.png

https://www.bol.com/nl/upload/partnerprogramma/190605-film-en-serie-pp-728x90.jpg

https://partner.bol.com/click/impression?p=1&s=8155&t=url&f=BAN&name=Films%20en%20series&subid=

 

Meneer Timmermans,

Humor!

Dat is wat we nodig hebben, met die oorlog tussen Oekraïne en Rusland.

Zo heb ik geschaterd om historicus Maarten van Rossem.

Die zat woensdagavond bij Op1 op de van hem bekende wijze (“Ik ben slim en zij zijn dom”) te beweren dat Rusland nóóit een invasie in Oekraïne zou doen met tienduizenden militairen.

Jullie PvdA-lijstduwer had zijn eerste nachtplasje nog niet gedaan of…

Rusland viel Oekraïne binnen, met tienduizenden militairen.

En niet alleen de twee ‘volksrepublieken’ in het oosten, maar het hele land.

Over land.

Vanaf de zee.

Vanuit de lucht.

LOL.

De Ombudsman van de NPO krijgt voor minder klachten binnen over publieke omroepen die nepnieuws verspreiden.

Ik bedoel: na twee afleveringen van het nauwelijks bekeken en overduidelijk satirische programma ‘Ongehoord Nieuws’ (met die matrassenmiep van Astro TV, de stropdas van Arnold Karskens en een gezien al die mislukte instartjes permanent dronken regisseur als running gags) hoor je opeens allerlei lui die jarenlang zelf aan de subsidietiet hingen hun aan de Staatsomroep bestede belastinggeld terugeisen.

En dus klachten over ‘onjuiste inhoud, desinformatie en gebrek aan onpartijdigheid’ mailen faxen naar de Ombudsman.

LOL.

En dan hadden we u nog.

Bij de podcast ‘Betrouwbare Bronnen’ riep u vier weken geleden dat Vladimir Putin maar een beetje liep te dreigen over Oekraïne.

Het was, zo beweerde u, allemaal afleiding.

Waarvan?

Van de klimaatproblemen.

Permafrost, blablabla.

Mislukte oogsten, blablabla.

Bosbranden, blablabla.

“Door de aandacht af te leiden van de  klimaatuitdagingen, hoopt Poetin zijn verloren populariteit terug te krijgen”, zei u.

En u kon het weten, zo verzekerde u, gezien uw “bijzondere band met Rusland”.

U was immers als jonge diplomaat tweede secretaris op de Nederlandse ambassade in Moskou geweest.

 En u had als dienstplichtig militair een opleiding gekregen om Russische soldaten te ondervragen.

LOL.

Dat was vlak nadat in 1979 mijn Lada Niva in Tojatti van de band rolde.

Alleen ontleen ik daar geen enkele autoriteit aan.

Wat als voordeel heeft dat ik mezelf niet voor lul zet.

Ík niet…

Groet,

JanD

PS. Cadeautje. Omdat ik me zorgen over u maak.

Disclaimer: Het ‘Briefje van Jan’ wordt mede mogelijk gemaakt door donaties en aankopen via Bol.com. Waarvoor dank! 

BRIEFJE VAN JAN – Aan Frans Timmermans

https://tpo.nl/2022/02/25/briefje-van-jan-aan-frans-timmermans-10/

‘Green Deal’ of gewoon weer groen verkooppraatje? (Joop)

https://joop.bnnvara.nl/content/uploads/2019/12/44795871634_51b0e90a2c_k-370x247.jpg

cc-foto: Steffen Geyer

“Als iets onze cultuur bedreigt is het klimaatverandering”. Met die woorden introduceerde Marianne Thieme het thema ‘klimaat’ tijdens het Carré lijstrekkersdebat, vlak voor de Tweede Kamerverkiezingen in 2017. Dat debat bevatte destijds geen enkele stelling over natuur, milieu of klimaat. Thieme werd dan ook een beetje meewarig aangekeken door haar mannelijke debattegenstanders.

Nog geen drie jaar later is het klimaat – in alle opzichten – ‘hotter’ dan ooit. Kabinet Rutte III riep zichzelf – ondanks een gerechtelijke veroordeling voor klimaatonvriendelijk beleid –  uit tot ‘groenste kabinet ooit’. En ook de Europese Unie wil – met aanhoudende klimaatprotesten op de achtergrond – haar groene gezicht laten zien: woensdag presenteerde Eurocommissaris Frans Timmermans zijn zogenaamde ‘Green Deal’.

Maar net als in Nederland staat een groene reclameslogan niet garant voor een daadwerkelijk verantwoorde omgang met onze planeet en met ál haar bewoners.

Natuurlijk is het positief dat de EU – in woorden – eindelijk meer aandacht schenkt aan milieu- en klimaatbeleid; dat de ‘Green Deal’ streeft naar een klimaatneutrale EU; en dat de EU af wil van “onsamenhangende wetgeving die de effectiviteit van de Green Deal vermindert”. Deze beloftes zijn echter ongeloofwaardig in het licht van het landbouw- en handelsbeleid dat Europa voert.

Brussel staat op het punt om het Europese Gemeenschappelijke Landbouwbeleid voor de komende zeven jaar vast te stellen. Dat landbouwbeleid is duur en gaat lijnrecht in tegen elke klimaat- en biodiversiteitsambitie.

Greenpeace berekende dat de EU elk jaar tot 28 miljard euro subsidie geeft aan de intensieve veehouderij. Afgezien van kleine wijzigingen, wil de EU deze ‘vleessubsidies’ op hoofdlijnen overeind houden. Dat is wrang als je bedenkt dat de veehouderij wereldwijd de tweede grootste uitstoter van broeikasgassen is en de grootste veroorzaker van ontbossing.

Timmermans blijkt desgevraagd weinig trek te hebben in het schrappen van de Europese miljardensubsidies voor de bio-industrie. In een hoorzitting vroeg ik hem of de EU onder zijn gezag – als teken van goede wil – gaat stoppen met miljoenensubsidies voor vleesreclamespotjes als “What a Wonderful Beef” (een reclamecampagne die Spaans rundvlees promoot in Hong Kong) en “Kip, het meest veelzijdige stukje vlees”. Campagnes die bedoeld zijn om de vleesconsumptie – en daarmee klimaatverandering – te vergroten. Timmermans’ antwoord: “Nou eigenlijk niet als ik heel eerlijk ben” was weinig ambitieus voor een Europees Klimaatcommissaris.

Een andere Deal-breaker is het handelsbeleid dat deze EU voert en wil blijven voortzetten. De immense bosbranden in de Zuid-Amerikaanse Amazonewouden liggen nog vers in het geheugen. Ongeacht de eigen verantwoordelijkheid die Zuid-Amerikaanse autoriteiten daarin hebben, is de vernieling van de Amazone ook een rechtstreeks gevolg van de Europese handelspolitiek.

De commerciële landbouw is verantwoordelijk voor zeventig procent van de ontbossing in Zuid-Amerika (bron: FAO). Een groot deel van die landbouwgrond wordt gebruikt voor Europese consumptie. Maar liefst anderhalf miljoen ton soja en 140 duizend ton rundvlees importeerde Europa het afgelopen jaar uit Brazilië. Met andere woorden: de Amazone – van groot belang voor het klimaatsysteem van de Aarde – wordt platgebrand in ruil voor óns rundvlees en voor óns veevoer. Niet echt een ‘Green Deal’.

Maar in plaats van deze import eens kritisch tegen het licht te houden, doet de EU het tegenovergestelde; ze onderhandelt met de Zuid-Amerikaanse Mercosur-landen over een vrijhandelsdeal. Europa zal met deze handelsdeal nóg meer vlees en sojaproducten invoeren en de Amazonebranden daarmee verder aanwakkeren. Bindende garanties om dit te voorkomen, bevat het Mercosur-verdrag niet. Natuurlijk is het nobel van Timmermans dat hij 2 miljard bomen wil planten, maar wat levert dat netto op als Europa handelsbeleid voert dat de Amazone – die in 2015 nog 390 miljard bomen telde – in gevaar brengt? De Europese Commissie bestempelt daarnaast biomassa – lees: het verbranden van bossen – als een van de belangrijkste bronnen van zogenaamd ‘duurzame’ energie

Het zijn slechts enkele voorbeelden van ‘onsamenhangende wetgeving die de effectiviteit van de ‘Green Deal’ verminderen’. Maar die in de plannen van Timmermans en Co totaal ongemoeid worden gelaten. Kan de ‘Green Deal’ desondanks méér zijn dan een groen verkooppraatje á la “Het groenste Kabinet ooit”? Het lijkt er vooralsnog niet op.

https://joop.bnnvara.nl/opinies/green-deal-of-gewoon-weer-groen-verkooppraatje