Categorie: gemeente haarlem

Geplaatst op

Hoe gaat het historisch erfgoed lijden onder klimaatverandering? (Infrasite)

Wat betekenen hitte, droogte en wateroverlast voor het cultureel erfgoed? Om antwoord te krijgen op die vragen deed de provincie Noord-Holland onderzoek naar de klimaatrisico’s voor het erfgoed in de provincie.

In 2020 toonde een landelijke studie aan dat de gevolgen van klimaatverandering voor het erfgoed vooral aan de westkust groot zullen zijn. Noord-Holland heeft veel cultureel erfgoed en ligt voor een groot deel onder zeeniveau en grote gebieden bestaan uit veen. Dit maakt de provincie en dus ook haar cultureel erfgoed, kwetsbaar voor de gevolgen van hitte, droogte, wateroverlast en overstromingen. Maar hoe kwetsbaar precies was niet duidelijk.

Kwetsbaarheid

De provincie heeft als eerste provincie in Nederland onderzoek gedaan. Beschikbare informatie over het cultureel erfgoed en klimaatverandering zijn met elkaar gecombineerd om de kwetsbaarheid van bijvoorbeeld monumentale gebouwen en archeologische vindplaatsen in beeld te krijgen. Dit heeft geleid tot een quickscan die is weergegeven op een digitale kaart. De aanduidingen op de kaart en de toelichtende tekst geven een eerste indicatie van de gevolgen van klimaatverandering voor verschillende typen erfgoed. Er is een nadere uitwerking en verdiepend onderzoek nodig om de daadwerkelijke gevolgen in beeld te brengen en te bepalen wat er nodig is om het erfgoed te beschermen. In het eerste kwartaal van 2023 wordt een nader onderzoeksplan uitgewerkt.

Methodiek

De effecten van klimaatverandering op erfgoed zijn nog relatief onbekend, en de methodiek om hiermee om te gaan moet nog ontwikkeld worden. Op basis van de huidige kennis en praktijkvoorbeelden is een aantal effecten al wel bekend. Bijvoorbeeld:

  • Door extreme warmte kunnen bouwmaterialen zoals stalen kozijnen en brugdekken uitzetten. Verflagen worden aangetast en schimmels gaan sneller groeien.
  • Er is meer brandgevaar voor gebouwen met rieten daken.
  • De duinen, vaak aardkundig waardevolle gebieden, zijn extra kwetsbaar voor natuurbranden.
  • Bij hevige regenbuien kunnen hemelwaterafvoeren snel verstopt raken en kelders onderlopen. Daarbij kunnen ook historische vloeren en souterrains beschadigd raken.
  • Regelmatige wateroverlast kan samengaan met hoge grondwaterstanden. Dat veroorzaakt een hoge luchtvochtigheid, wat de kans op schimmels en houtrot vergroot.
  • Een hoge grondwaterstand kan ook grote gevolgen hebben voor het landschap en archeologie: historisch groen kan verdrinken en archeologie kan verloren gaan.
  • Een lage grondwaterstand is zeer schadelijk voor gebouwd erfgoed op houten funderingen. Als de paalkoppen boven water komen te staan, groeit de kans op paalrot. De meeste houten funderingen komen voor in Amsterdam, Haarlem en Zaandam.
  • Een dalende grondwaterstand kan ertoe leiden dat er scheuren ontstaan in historische gebouwen en bijvoorbeeld kademuren. Ook scheefstand ligt op de loer. Indirect bestaat er ook kans op gebroken leidingen. Het erfgoed in de veengebieden boven Amsterdam en in de Wieringerwaard loopt de grootste risico’s als gevolg van droogte.
  • De provincie Noord-Holland ligt voor meer dan 75% onder niveau van zee, IJsselmeer/Markermeer of Noordzeekanaal. Dat maakt de provincie kwetsbaar voor overstromingen. Het meest kwetsbaar zijn de gebieden langs het Noordzeekanaal, de Nieuwe Hollandse Waterlinie, de Beemster/Schermer en het Amstelmeer.
  • De kans dát een gebied overstroomt, hangt af van de kwaliteit van de waterkering. Daarnaast kunnen juist maatregelen om de overstromingskans te verminderen een indirect risico vormen voor erfgoed. Denk aan dijken die versterkt worden door ze op te hogen en te verbreden. Daardoor kunnen historisch voorland, dijkhuisjes, wielen en het historisch, vaak bochtig, verloop van dijken verloren gaan. Ook gaat de aanleg van waterbergingsgebieden regelmatig ten koste van het historisch verkavelingspatroon. (bron: provincie Noord-Holland)

Lees ook:

Uitgebreide milieumaatregelen bij dijkproject in Andijk

Eerste gat in dijk tussen Westerschelde en Hedwigepolder

The post Hoe gaat het historisch erfgoed lijden onder klimaatverandering? first appeared on Infrasite. https://www.infrasite.nl/hoogwaterbescherming/2022/12/15/hoe-gaat-het-historisch-erfgoed-lijden-onder-klimaatverandering/
Geplaatst op

Droogte eist zijn tol: duinbranden, gele grasvelden en droge natuurgebieden (NH)

Dat het droog is in Nederland weten we inmiddels wel. De hittegolf van de afgelopen weken heeft de natuur geen goed gedaan. Bermen, grasveldjes en tuinen slaan geel uit en twee branden in één weekend brachten schade toe aan het duingebied.

Het is inmiddels zo droog dat een woordvoerder van het waterschap Hollands Noorderkwartier het ziet als hij onderweg is naar zijn werk. "Toen ik vanmorgen naar ons kantoor in Heerhugowaard reed viel het mij ook op, de bermen zijn echt geel geworden. Die effecten zullen wel deels verdwijnen als het de komende dagen een beetje gaat regenen, de natuur gaat de regen echt dankbaar zijn." 

20.000 kilometer sloot

In het waterschap Hollands Noorderkwartier, wat het grootste deel van onze provincie beheert, hielden ze tot nu toe het water in de sloten redelijk op peil. "In ons werkgebied alleen ligt bijna 20.000 kilometer aan sloot. Met de huidige droogte zijn er altijd plekken waar het water niet kan komen," legt de zegsman uit. Zo beginnen er op Wieringen watertjes droog te staan, zoals bijvoorbeeld natuurgebied Vatrop, en is het waterpeil in de buurt van Beverwijk lager. 

In waterschap Rijnland, regio Haarlem en Haarlemmermeer, is het vooral zaak om te zorgen dat er geen verzilting plaatsvindt. Verzilting kan zorgen voor schade aan de natuur, en aan gewassen als boeren slootwater gebruiken om hun gewassen te besproeien.

"We nemen maatregelen zoals het houden van kade-inspecties en de extra aanvoer van zoetwater vanuit het midden van het land naar west-Nederland. Op dit moment werken onze collega's zo hard dat het onder controle is, maar we kunnen niet achterover leunen. We houden de weersverwachting en het water goed in de gaten en anticiperen hierop", aldus een woordvoerder van waterschap Rijnland. 

Noodpompen

Normaal gesproken loopt water van het Markermeer over naar de Vecht, waar het zorgt dat het waterpeil in andere natuurgebieden op peil blijft. Maar omdat de waterstand in het Markermeer ook al lager is dan normaal, blijft dat uit. Het waterschap Amstel, Gooi en Vecht zet daarom vandaag noodpompen aan.

In waterschap Hollands Noorderkwartier is dat niet per se het geval. Volgens een woordvoerder zorgt zwaartekracht er daar voor dat het water zich vanuit het IJsselmeer en het Markermeer verdeelt over de sloten. 

Bekijk op onderstaande kaart hoe groot het neerslagtekort in jouw regio is. Let op: deze cijfers zijn van vóór de afgelopen hittegolf. Tekst gaat verder onder de kaart.

Afgelopen weekend woedden er twee verschillende branden in het Noord-Hollands duingebied. Bij IJmuiden brandde er vrijdagavond 5.000 vierkante meter af, wat ongeveer even groot is als een voetbalveld. Bij Castricum stond zondag een stuk duin in brand. 

Drinkwater

Hoewel de gevolgen van droogte dus voelbaar zijn, is Noord-Holland er minder erg aan toe dan andere plekken in het land. PWN laat bijvoorbeeld weten dat de waterstand in Het Wed iets lager is dan normaal, maar dat er (nog) geen gevolgen merkbaar zijn voor de natuur of bezoekers in het Nationaal Park Zuid Kennemerland. Ook zijn er nog geen maatregelen getroffen om water te besparen, door bijvoorbeeld een verbod op het besproeien van gewassen met water uit sloten in te stellen. Dat is in andere delen van het land wel het geval. 

Eerder gaf PWN al aan dat onze drinkwatervoorziening nog lang niet in gevaar is. Landelijk geldt er voor het neerslagtekort op dit moment alarmfase 2, wat betekent dat er 'feitelijk sprake is van droogte'. Of Nederland over moet naar fase 3, wanneer er 'sprake van een (dreigende) landelijke crisis' is, moet nog blijken. In extreem droge jaren 1967 en 2003 was dat wel het geval. 

https://www.nhnieuws.nl/nieuws/307280/droogte-eist-zijn-tol-duinbranden-gele-grasvelden-en-droge-natuurgebieden
Geplaatst op

Brandweer plaatst wagens met watervoorraad bij duinen en bossen (Haarlems Weekblad)

[HAARLEM] Brandweerkorpsen in het hele land hebben op strategische plekken bij bossen, duinen en hei extra wagens met een watervoorraad geplaatst, omdat de natuur gortdroog is. In de Veiligheidsregio Kennemerland hebben die wagens elk een voorraad van 50.000 liter water aan boord, zegt brandweerbevelvoerder Maurice Dorsman. Daardoor is er direct bluswater voorhanden, als er ergens een natuurbrand uitbreekt.

https://www.haarlemsweekblad.nl/nieuws/overig/846169/brandweer-plaatst-wagens-met-watervoorraad-bij-duinen-en-bossen
Geplaatst op

Aanhoudende droogte verhoogt ook het risico op natuurbranden: “Mens vrijwel altijd oorzaak van natuurbranden” (Haarlem 105)

Het is ongekend droog in Nederland. Op steeds meer plekken in het land geldt al een sproeiverbod en ook de kans op natuurbranden neemt toe. Ook al heeft het afgelopen dagen iets geregend, over het algemeen is de natuur nog erg droog. In onze regio geldt momenteel natuurbrandrisico ‘fase 2’, wat zoveel wil zeggen dat de brandweer met meer wagens naar een melding komt en klaar staat voor een grote natuurbrand.

Maurice Peschier van Brandweer Kennemerland vertelt in het radioprogramma Haarlem Vandaag hoe groot het risico momenteel is. Ook geeft hij een inkijkje in de wereld van de brandweermannen en vrouwen; hoe zijn zij voorbereid op een (grote) natuurbrand? Tot slot ook een paar tips, want vrijwel alle natuurbranden zijn veroorzaakt door de mens. Een sigarettenpeuk of een achtergebleven glazen flesje.. onbedoeld kan het een zorgen voor brand.

Het bericht Aanhoudende droogte verhoogt ook het risico op natuurbranden: “Mens vrijwel altijd oorzaak van natuurbranden” verscheen eerst op Haarlem105.

https://haarlem105.nl/aanhoudende-droogte-verhoogt-ook-het-risico-op-natuurbranden-mens-vrijwel-altijd-oorzaak-van-natuurbranden/
Geplaatst op

Paaseieren, het strand of een festival: zo geniet Nederland van het paasweekend (NOS journaal)

Met volop zon en lenteachtige temperaturen wordt in het hele land het paasweekend gevierd. Vanwege het mooie weer trekken mensen eropuit, zoals naar de Keukenhof, het strand en dierentuinen.

Het is zoals vanouds druk op de weg richting de Keukenhof, dat tot en met morgen is uitverkocht. Volgens de ANWB is er veel verkeer op de N208 tussen Haarlem en Sassenheim. Ook gisteren gingen veel dagjesmensen naar de Bollenstreek, wat ook toen leidde tot drukte op de wegen.

Vanwege het zonnige weer gaan ook veel mensen naar het strand, onder meer in Scheveningen. De terrassen zitten vol en op de boulevard lopen veel mensen, meldt Omroep West. De gemeente Den Haag riep mensen aan het begin van de middag op om niet meer met de auto naar de badplaats te komen, omdat alle parkeerplaatsen vol zijn.

Ook natuurgebieden worden goed bezocht, al heerst daar nergens extreme drukte. "Het is mooi weer en mensen gaan eropuit", zegt een woordvoerder van Staatsbosbeheer. "Het is op veel plekken gezellig druk."

Paasontbijt voor stokstaartjes

Ook in de dierentuinen wordt Pasen gevierd. Zo heeft Ouwehands Dierenpark in Rhenen de stokstaartjes, zebramangoesten en berberapen vanmorgen getrakteerd op een paasontbijtje, schrijft RTV Utrecht.

De mangoesten en stokstaartjes kregen geverfde rauwe eieren voorgeschoteld. In het wild stelen deze dieren volgens Ouwehands ook weleens een vogelnest leeg. De berberapen kregen nepeieren, die waren gevuld met meelwormen en granen. Door de eieren het water in te rollen vullen die zich met water. Zodra de snacks naar buiten drijven, hoeven de apen ze alleen nog uit de sloot te vissen.

In de dierentuin krijgen dieren vaker voorwerpen of voedsel in hun verblijf dat de dagelijkse routine moet doorbreken. De verf die voor de gekleurde eieren is gebruikt is gemaakt van natuurlijke materialen en veilig voor de dieren, aldus het dierenpark.

In het centrum van Goes kwamen vanochtend zo'n 150 mensen samen om te zingen en bidden. Ze hielden een zogenoemde paaspraise, meldt Omroep Zeeland. De deelnemers stonden in een grote kring rondom een houten kruis, deels met hun handen in de lucht, te zingen.

De samenkomst was niet vanuit één kerk georganiseerd. "We zingen hier vanochtend met voorbijgangers, stadsgenoten en allerlei verschillende christenen met één stem", vertelde predikant Joshi van Veen van de Rafaël Gemeente in Goes aan de regionale omroep.

Tienduizenden mensen zijn verder te vinden op Paaspop in Schijndel. Met dit festival werd vrijdag traditiegetrouw het festivalseizoen afgetrapt. Het is het eerste grote muziekevenement dat zonder coronamaatregelen weer kan plaatsvinden. Dit weekend is ook het dancefestival Awakenings. Dat bestaat 25 jaar en wordt daarom twee keer gehouden: dit weekend in Spaarnwoude en in juli in Hilvarenbeek.

En in het oosten van het land worden de traditionele paasvuren weer aangestoken. Jaarlijks zijn in Nederland enkele honderden paasvuren, maar dat is de afgelopen twee jaar vanwege corona niet gebeurd. Ook in 2019 konden veel vreugdevuren al niet doorgaan, toen vanwege het risico op natuurbranden door droogte.

https://nos.nl/l/2425495