Categorie: instortingsgevaar

Geplaatst op

Recensie: Maarten van der Graaff – Onder asfalt (Tzum)

Verdwenen snelwegen en ingestorte velden

Het is een angstbeeld van veel mensen nu dat ze bij een vaccinatie een chip krijgen ingespoten. In 2068 en de mensen hebben niet meer dat ouderwetse internet op uitwendige computers, maar ze hebben de technologie nu ingebouwd gekregen, waardoor ze inwendig kunnen bladeren door de ‘velden’ met informatie. Je hoort de mensen niet klagen, maar ze moeten geen last krijgen van sudden field detoriation syndrome (SFDS) waardoor het hele systeem stilvalt en de mensen catatonisch voor zich uit blijven kijken.

https://www.tzum.info/wp-content/uploads/2022/06/Maarten-van-der-Graaff-Onder-asfalt.jpg?x79654

Maarten van der Graaff schrijft in Onder asfalt over een nabije toekomst waarin de groep Democratie en Vrijheid de macht lijkt te hebben met een Binnenste Randstad waar alleen geprivilegieerden mogen komen. Voordat je een beetje grip krijgt op de roman ben je wel een pagina of vijftig verder, want Van der Graaff toont ons eerst verschillende groepen mensen in 1999 rond een avond waarop opeens de snelwegen in het land verdwijnen. Een surrealistisch gegeven waarin je maar gewoon moet meegaan als lezer.

De connectie tussen 2068 en 1999 wordt pas laat in de roman gelegd door Ira van wie de moeder aan (SFDS) lijdt: ingestorte velden. Familieleden kunnen even een kijkje nemen in haar wereld om te ervaren hoe zij nu leeft en op die manier komt Ira in het verleden van 1999 terecht dat voor een deel overeenkomt met onze wereld en voor een deel een fantasiewereld is met dat verdwenen asfalt. Op de achtergrond speelt in 1999 ook een variant op het Lucifer-verhaal met engelen die in opstand komen.

Het lijkt erop dat Van der Graaff een wat verborgen politiek statement maakt door 1999 als uitgangspunt te nemen, de tijd waarin het paarse kabinet niet doorhad dat er een veenbrand in de samenleving bezig was die later benut werd door Pim Fortuyn (wiens naam niet genoemd, die van Wim Kok wel). Het verdwijnen van de snelwegen lijkt een symbool te zijn van de verdwijning van de verbinding tussen mensen.

Misschien, de boodschap wordt er niet al te dik bovenop gelegd en dat is te prijzen, wijst Onder asfalt ons op het gevaar van een technologische toekomst waarin de politieke macht hand in hand gaat met degene die over de informatie gaat. Je denkt vrije keuzes te hebben, maar in wezen word je geleid. Er zijn mensen die dat doorhadden in 1999. Het waren er niet veel en dat is wel huiveringwekkend.

Coen Peppelenbos

Maarten van der Graaff – Onder asfalt. Pluim, Amsterdam. 304 blz. € 22,99.

Deze recensie verscheen eerder in de Leeuwarder Courant en het Dagblad van het Noorden op 17 juni 2022.

Het bericht Recensie: Maarten van der Graaff – <em>Onder asfalt</em> verscheen eerst op Tzum.

https://www.tzum.info/2022/06/recensie-maarten-van-der-graaff-onder-asfalt/
Geplaatst op

Heere Heeresma jr. – Een behaarde vleesschotel (ThePostOnline)

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/02/ketting-tand.jpg

Ze hebben Costa teruggevonden. In de krant stond dat ze bij het graven van een zwembad op botten en een schedel waren gestuit. Ze hebben het DNA vergeleken met dat van zijn familie. Het was hem.

Doneer aan TPO

Je kon erop wachten, maar het heeft toch nog lang geduurd. Een heel mensenleven bijna. Nu ben ik oud, maar toen was ik zestien en werkte voor Giardella, een Corsicaan. Ik hielp vooral sjouwen. Stenen, zakken cement en andere bouwmaterialen. We werkten in de wijde omtrek van het dorp aan de tweede huizen van stadsmensen en Nederlanders. Op een dag was er een nieuwe. Een blonde gozer van negentien. Ze zeiden dat hij een auto had gestolen.

In die tijd woonde ik met mijn ouders op een berg in de Ardèche. Ik ging niet naar school, maar moest wel werken. Ik kon aan de slag bij de aannemer die aan ons huis had gewerkt. Giardella, dus. Een kleine, driftige man. Ik kreeg tien franc per uur. Dat is nu anderhalve euro, geloof ik. Zwart, dat wel.

Als de haan van de buren kraaide in de ochtendschemer, sprong ik op mijn Mobylette en reed achter het gele schijnsel van de koplamp over de bergweggetjes naar de klus waar we mee bezig waren. Het begon meestal met puinruimen. Giardella werkte veel voor Van der Kan, een makelaar uit Nederland. Van der Kan handelde in de meest onwaarschijnlijke bouwvallen; huizen waarvan het dak eeuwen geleden was ingestort en waar volwassen bomen uit groeiden. Mijn ouders en ik hadden een running gag; als we langs een ruïne reden, dan riepen we: ‘Van der Kan!’

Op de dag dat Costa kwam, waren we aan een nieuwe klus begonnen. We waren het oerwoud aan het kappen dat groeide tussen de nog overeind staande muren van een boerderij, waarin een dokter uit Lyon zijn gouden jaren wilde doorbrengen. We waren met zijn vijven; Papy, José, Mouloud, Toussaint en ik. Papy was de oudste en de voorman. Papy betekent opa. Hij heette eigenlijk Lucien en was in de vijftig, maar leek in de zestig. Hij kon in een stapel stenen –  ik bedoel de ruwe rotsblokken die ze daar gebruiken – al een muur zien. José was een Portugees en in de dertig. Hij was een goede stukadoor. Mouloud kwam uit Algerije en was voor alles inzetbaar. Ik denk dat hij ook in de dertig was. Toussaint was een neefje van Giardella en tweeëntwintig jaar oud. Ik werd met petit aangesproken en als ze het over me hadden, dan hadden ze het over le gamin. We waren een vaste ploeg die het voorwerk en de ruwbouw deed. Na ons kwamen de dakdekkers, de loodgieters en de lokale specialist op elektriciteitsgebied, meneer Cadat. Meneer Cadat kwam van Martinique en was de enige zwarte in de buurt. Hij was een goede elektricien en genoot veel respect. Een van de zoons van onze buren was bij hem in opleiding.

Er werd al dagen gepraat over een jongen uit Nederland die bij ons zou komen werken. Het zou om een moeilijk geval gaan. Hij haalde al jaren rottigheid uit en als kers op de taart had hij een auto gestolen en in de prak gereden. Er werd geen aanklacht ingediend, maar dat had zijn vader een smak geld gekost. Deze had een paar benzinepompen en was een zakenrelatie van Giardella. De vader had aan Giardella gevraagd of zijn zoon een tijdje bij hem kon komen werken, zodat deze in een andere omgeving kwam en hopelijk wat discipline kreeg. De vader ontwikkelde grote projecten in de Ardèche en Giardella had veel werk dankzij hem, dus de zoon mocht komen. ‘Merde, je bosse dans le bâtiment, moi, pas dans le babysitting!’ raleerde Papy tegen Giardella toen deze hem de komst van Costa aankondigde. Giardella antwoordde letterlijk dat Costa belangrijker voor hem was dan wij vijven bij elkaar, zijn bloedeigen neef incluis. En o ja, voor mij was een bijzondere taak weggelegd, want Costa sprak geen woord Frans en ik moest als tolk optreden. En dat terwijl ik zelf nog volop bezig was me de taal van Molière eigen te maken.

Het liep tegen de middag toen Giardella arriveerde in de gedeukte zwarte Peugeot 504 die hij voor zijn werk gebruikte. Hij had ook een zilvergrijze Citroën SM, waarin hij voor de show rondreed. Wanneer deze het deed, tenminste, want hij was meestal in reparatie. We waren gerooide struiken en houten restanten van het ingestorte dak naar buiten aan het gooien toen de 504 met schurende banden op het karrespoor voor de ruïne tot stilstand kwam, wolken lichtbruine stof opwerpend. Het was juli en we zaten in een lange periode van droogte met veel bosbranden. De Canadairs vlogen af en aan om water uit de Middellandse Zee op de vuurhaarden te werpen. Giardella stapte uit en ging meteen kijken of we al een beetje opschoten. Hij had een zonnebril op en zijn gespierde, zwaar behaarde armen staken uit de mouwen van een vuurrood poloshirt dat iets te strak om zijn opzwellende lijf zat. Om zijn linkerpols fonkelde een gouden horloge. Op de bijrijdersstoel van de 504 kon ik vaag een manspersoon ontwaren, maar door de schittering van de zon in de voorruit en de schaduw van het dak kon ik geen details zien. Hij maakte in ieder geval geen aanstalten om uit te stappen. Pas toen Giardella een kort, driftig armgebaar maakte, ging langzaam het rechter voorportier open. En toen hij uitstapte werd een ding meteen duidelijk: Costa was geen baby. Hij mat zeker een meter negentig en ook zijn schouderomvang mocht er wezen. Halflang stroblond haar en een vlassig blond snorretje. Een vaalblauwe spijkerbroek en een jack van dezelfde stof over een bloot bovenlijf. Scherpgepunte cowboylaarzen en een gouden halsketting met de hoektand van een roofdier eraan. Zijn brede grijns was even star als de blik in zijn staalblauwe ogen. Met de handen in zijn broekzakken keek hij op ons neer. Hij was een, zelfs twee koppen groter dan wij.

‘Bon, occupez-vous-en!’ zei Giardella ongeduldig, stapte in de 504 en reed met doorslaande banden weg, ons in een dikke stofwolk achterlatend.

We keken elkaar een tijdje zwijgend aan tot ik naar voren stapte en mijn rechterhand uitstak. ‘Hallo,’ zei ik, ‘ik ben Heere.’

Costa fixeerde zijn blik op mij, zijn grote tanden bloot grijnzend, maar hield zijn handen in de zakken.

Ik keek om naar mijn ploegmaten en Papy sloeg zijn ogen ten hemel. ‘Vraag hem wat hij kan doen,’ zei hij en ik vertaalde de vraag.

‘Neuk’n,’ antwoordde Costa in Achterhoeks accent.

Ik begon verlegen te lachen, want ik had nog geen ervaring met neuk’n. ‘Wil je dat ik dat vertaal?’ vroeg ik.

Costa grijnsde alleen maar.

‘Il sait faire l’amour,’ zei ik.

‘C’est joli, ça,’ zei Papy. ‘Zeg tegen hem dat hij die troep in de laadbak van de 404 moet gooien. Als hij dat kan, tenminste.’

Nadat ik de opdracht had vertaald, gingen we de ruïne weer in om het werk te hervatten waar we mee bezig waren; het uit elkaar trekken van een groot stuk ingestort dak, waarvan we de losse stukken door een raam, een deur naar buiten gooiden. Ondertussen deelden we onze eerste indruk van de nieuwkomer en waren het erover eens dat we hier met een bijzonder onaangenaam figuur te maken hadden.

We waren te druk bezig om het direct op te merken. Het was Toussaint die na een paar minuten vroeg of wij ook geen brandlucht roken. En inderdaad, het rook opeens sterk naar brandend hout. We gingen naar buiten om te kijken wat er aan de hand was. Costa had de gerooide struiken en houten dakresten opgestapeld en met de plastic jerrycan benzine die hij in de Méhari van Toussaint had gevonden in brand gestoken. De vlammen schoten hoog op, rook en vonken waaiden over de uitgedroogde berghelling weg.

‘Mooi paesvuur, hè?’ zei Costa.

‘Mais il est complètement cinglé, ce type!’ riep Papy uit. We begonnen onmiddellijk de brandstapel uit elkaar te trappen en het vuur uit te stampen. Met scheppen uit de laadbak van de 404 gooiden we aarde over de smeulende resten. Mijn ploegmaten bestookten Costa met verwensingen en vogelnamen. Ik durfde ze niet te vertalen en zei maar dat je beter geen fikkie kon stoken in de zomer vanwege het risico op bosbrand. Costa hoorde het grijnzend aan, zijn handen in zijn zakken. ‘Stelletje homo’s,’ zei hij en ging in de schaduw van een boom zitten roken.

Een uur later was het tijd voor de lunch. We haalden onze koelboxen uit de cave en gingen in een kring onder een boom zitten. Om ons heen sjirpten de krekels. Toen hij het ontdoppen van de flesjes Kronenbourg hoorde, kwam Costa erbij zitten. Bij mijn ploegmaten en mij was op dat moment nog de wil aanwezig om het voorafgaande te vergeten en hem een tweede kans te geven. José gaf hem een van zijn twee sandwiches met ham. Hij was een zachtmoedige man die altijd bereid was moeite voor een ander te doen. Mouloud ontdopte een Kro en gaf die aan hem. Hij wist wat armoede was en kon daardoor makkelijk delen.

‘Misschien moet je nou merci zeggen,’ suggereerde ik zachtjes.

Costa boog zich grijnzend naar me toe en zei: ‘Krijg de kanker.’

Papy keek met een zuur gezicht naar de besnorde mond waarin het halve stokbrood met ham verdween. ‘Nou zijn we ook nog obligé om hem te eten te geven,’ mopperde hij. ‘Ik ga Giardella om een dédommagement vragen.’

‘Hij kan beginnen met mijn benzine,’ zei Toussaint.

‘Hebben ze het over mij?’ vroeg Costa.

‘Voetbal,’ zei ik.

Costa dronk het groene flesje klokkend leeg en gooide hem over zijn schouder weg. Hij boerde lang en krachtig. ‘Hee, Turk,’ zei hij tegen Mouloud, ‘geef nog ’s bier.’

Mouloud keek me vragend aan.

‘Mouloud is geen Turk,’ zei ik. ‘Hij komt uit Algerije.’

‘Voor mij zijn het allemaal Turken. Kom hier met dat bier!’

‘Il veut une autre,’ zei ik tegen Mouloud.

Mouloud keek naar Papy, die met tegenzin knikte.

Costa lurkte aan zijn nieuwe flesje, trok zijn lippen smakkend los en vroeg: ‘Valt er nog wat te neuk’n, hiero?’

‘Zo praten we hier niet,’ zei ik.

‘Maar ik wel.’ Hij keek me met starre ogen aan. ‘Dus…’

‘Il demande s’il y a de quoi baiser, ici,’ zei ik.

‘Je suis déjà marié, merci,’ zei Papy, waarna de andere ploegmaten schamper lachten. Ze begonnen al te wennen aan de vulgariteit van hun nieuwe collega.

‘Zegt-ie?’ vroeg Costa.

‘Dat hij al getrouwd is.’

‘Nou, hem wil ik ook niet neuk’n. Z’n wijf misschien. Of z’n dochter als-ie die heeft.’

‘Qu’est-ce qu’il a dit?’ vroeg Papy.

‘Rien,’ zei ik.

‘Jij,’ vroeg Costa aan Toussaint, ‘heb jij een vriendin?’

‘Est-ce que tu as une copine?’ vertaalde ik.

‘Oui,’ zei Toussaint, zichtbaar op zijn hoede.

‘Lekker wijf?’

‘Belle fille?’

‘Oui…’ Toussaints ogen vernauwden zich.

‘Heeft ze d’r veel haar op?’

Ik keek Costa geschokt aan. ‘Dat kan je toch niet vragen!’

‘Waarom niet?’ vroeg hij met zijn grijns.

‘Hij is een Corsicaan.’

‘Schijt aan.’

‘Bon, au boulot!’ zei Papy, sloeg zich op de knieën en stond met stramme bewegingen op. De andere ploegmaten volgden zijn voorbeeld.

‘Wat gaan jullie doen?’ vroeg Costa.

‘Werken,’ zei ik. ‘Doe je mee?’

‘Werken?’ Costa trok een vies gezicht. ‘Dat doe je alleen als je niks beters te doen hebt. En ik heb wat beters te doen.’ Hij ging achterover liggen, vouwde zijn handen achter zijn hoofd en sloot de ogen.

We zetten de koelboxen terug in de cave en gingen verder met het uitmesten van de ruïne. We hadden een transistorradio aanstaan, een Thomson, die praktisch altijd op Radio Monte-Carlo stond. Mouloud zette hem soms op Arabische zenders, maar daar kregen we oorpijn van. Ik was juist bezig een rotte plank krakend in tweeën te breken door mijn voet op het midden te zetten en het uiteinde omhoog te trekken toen ik mijn Mobylette hoorde aanslaan. Ik stormde naar buiten en zag Costa op mijn brommer over het karrespoor wegstuiteren. Hij keek grijnzend over zijn schouder.

‘Godverdomme!’ riep ik, een woord dat in ieder taalgebied meteen begrepen wordt. Mijn ploegmaten kwamen ook naar buiten.

‘Le Méhari!’ riep Papy.

De grijze Peugeot 404 met open laadbak van Giardella & Fils was veel sneller geweest, maar werd geblokkeerd door de kikkergroene plastic jeep van Toussaint. Deze ging achter het stuur zitten, Papy naast hem en José, Mouloud en ik achterin. Toussaint moest drie keer insteken om de Méhari te keren en de achtervolging in te zetten. Na een meter of honderd sloot het karrespoor aan op een smalle, geasfalteerde weg die zich om de welvingen van de berg slingerde. Soms was Costa te zien, dan dook hij weer weg achter de berg. Toussaint was een goede chauffeur, maar met vijf man aan boord werd de Deux Chevaux-motor zwaar overvraagd. Vooral als het omhoog ging. Na twee bochten begon de motor te hikken en hield ermee op.

‘Merde!’ riep Toussaint. Hij nam me de woorden uit de mond.

Een blik onder de motorkap leerde dat de benzineleiding was losgetrokken. Provisorisch herstel nam kostbare minuten in beslag, waarna een voortzetting van de achtervolging zinloos was geworden. Op dat moment konden we een mobiele telefoon goed gebruiken, maar omdat we de toekomstige uitvinding daarvan niet konden bevroeden, voelden we ook geen gemis.

We reden terug naar de ruïne. Ik hield me groot, maar kon een traan niet binnenhouden. Het was het gevoel van vernedering dat mijn brommer me zomaar was afgepakt. Ik kon me wel voor mijn kop slaan dat ik hem niet op slot had gezet met een autodief in de buurt. Die gore poten aan mijn stuur, die ongetwijfeld ongewassen reet op mijn zadel!

‘Maak je niet druk, petit, we vinden hem wel terug,’ probeerde Papy me te troosten. ‘En anders is Giardella verantwoordelijk.’

We werkten nog tot vier uur door en reden daarna naar het dorp; Papy en José in de 404, Toussaint, Mouloud en ik in de Méhari. Toussaint had met zijn vriendin Marie-Laure afgesproken in een café aan het dorpsplein. Ze zouden later op de avond naar de kermis gaan die in het dorp was neergestreken.

We gingen op het terras zitten aan een ronde tafel in het midden waarvan een parasol was geplant. Mijn ploegmaten bestelden pastis en ik een citron pressé, want mijn vader was een alcoholist die geen druppel meer dronk. Na een paar minuten arriveerde Marie-Laure. Ze was een aardige meid met lang bruin haar en zag er inderdaad niet onaardig uit in haar luchtige zomerjurk, al was het ook niet om over naar huis te schrijven. Ze was kapster in de enige dameskapsalon van het dorp en wilde schoonheidsspecialiste worden. Toussaint stond op en ze kusten elkaar teder op de mond, terwijl mijn ploegmaten luidop refereerden aan beroemde liefdesparen uit de filmgeschiedenis. Ik moest denken aan wat Costa over haar had gevraagd en kon het niet helpen me af te vragen of ze er veel haar op had.

Het gesprek ging over de nieuwe collega en wat we met hem hadden meegemaakt. Toussaint zei dat hij hem helemaal in elkaar zou slaan voor het geintje met de benzineleiding. Papy antwoordde dat hij dan eerst nog heel wat borden Cérélac naar binnen moest slobberen om groot en sterk te worden. Ik kon alleen maar aan mijn brommer denken. Ik zag hem weer over het karrespoor stuiteren; als ik hem al terugkreeg, was hij helemaal afgeragd. Godverdomme!

Het was José die hem zag. Zijn mond viel open en hij wees. We keken om en zagen Costa op mijn Mobylette achter het monument aux morts in het midden van het plein tevoorschijn komen. Hij had ons ook gezien en reed grijnzend langs het terras. Toussaint en ik sprongen overeind. ‘Au voleur!’ riep ik, de blonde reus op mijn brommer nawijzend. In tegenstelling tot wat ik verwachtte, reed Costa niet weg in de richting van waaruit hij gekomen was, maar maakte een rondje om de strijdvaardige bronzen poilu op zijn sokkel en stopte voor het terras.

‘Zo, aan de zuip?’ vroeg hij.

Papy hield Toussaint vast aan een arm en herinnerde hem aan de woorden van Giardella. Costa schakelde de Mobylette uit en zette hem op de standaard. Hij kwam naar onze tafel en gooide met zijn vingers mijn vetkuif in de war. ‘Hier is je brommer terug, kleine rukker.’ Hij trok een stoel van een andere tafel erbij en ging zitten. Hij pakte het halflege glas pastis van Papy, sloeg de inhoud naar binnen en spoog het meteen weer op de grond. ‘Gatverdamme, smaakt naar drop!’ Hij draaide zich om naar de openstaande cafédeuren en schreeuwde: ‘BIERRR!’

Mijn ploegmaten en ik ondergingen zwijgend dit natuurgeweld. Costa was inderdaad als een storm; je kon alleen maar wachten tot hij voorbij was. Maar ging hij wel voorbij?

‘Hé, geile meid,’ zei Costa tegen Marie-Laure, ‘wil je neuk’n?’

Marie-Laure’s ogen schoten angstig van haar kleine, donkerharige vriend naar de lange, blonde vreemdeling en terug. Toussaint deed alsof hij een bovenmenselijke inspanning moest leveren om zijn uitdager niet aan te vliegen, maar in werkelijkheid durfde hij niet.

‘Vraag nou ’s of ze d’r veel haar op heeft,’ zei Costa.

‘Dat doe ik niet,’ zei ik.

Costa sloeg een arm om mijn schouders en bracht zijn gezicht dicht bij het mijne. Aan zijn adem kon ik ruiken dat hij getankt had. ‘Doe wat ik zeg of ik sloop jou en dit hele kutcafé d’r bij.’

‘Il veut savoir…’ begon ik, ‘si vous avez… beaucoup de… de poils… sur la chatte.’

‘Oh!’ kreette Marie-Laure en keek om naar Toussaint, die uit zijn stoel opsprong.

‘Je vais te casser la gueule, maintenant!’ riep hij en liep om de tafel heen, terwijl Papy hem tevergeefs probeerde tegen te houden.

‘Gaan we boks’n?’ vroeg Costa, zijn wenkbrauwen optrekkend. ‘Goed, dan gaan we boks’n!’ Hij trok zijn spijkerjack uit, hing hem over de rugleuning van zijn stoel en begon flitsende boksbewegingen te maken. De hoektand aan zijn halsketting zwaaide heen en weer over zijn borst. Toussaint bleef als versteend staan. Ik kon de angst in zijn ogen zien. Toen stormde hij naar voren, zichzelf met een strijdkreet aanmoedigend, alleen maar om Costa’s tegemoetkomende rechtervuist te ontmoeten. Toussaint vloog naar achteren en kwam op de tafel van een ander gezelschap terecht. Tafel en parasol vielen om, glazen en flessen gingen aan scherven.

‘Zo, hee!’ zei Costa bewonderend over zijn eigen slagkracht.

‘Ik bel de flics!’ riep de patronne uit het café.

‘Non, non, non!’ riep Papy. ‘We regelen dit entre nous. Giardella betaalt.’

We bogen ons over Toussaint. Hij had een bloedneus en twee gebroken tanden. Marie-Laure was in alle staten. Costa maakte gebruik van de consternatie om voor de tweede keer mijn brommer te stelen.

‘Ajuus!’ riep hij en reed om het oorlogsmonument heen.

Ik rende hem achterna, maar de Mobylette trok te snel op. Ik wist ook niet wat ik had moeten beginnen als ik hem te pakken had gekregen.

We brachten Toussaint naar het ziekenhuis in de naburige stad, waar ze twee uur met hem bezig waren. Giardella was aan de telefoon glashelder: geen politie erbij. Toussaint en Marie-Laure gingen naar huis. De rest van de avond struinde ik met Papy, José en Mouloud de kermis in het dorp af in de hoop Costa tegen het lijf te lopen. Ik liep door het licht en het lawaai met moord in mijn gedachten, maar hij liet zich niet zien. Rond elf uur bracht Papy me met de 404 naar huis. Aan mijn ouders vertelde ik dat mijn brommer stuk was en dat ik hem in het dorp had achtergelaten.

De volgende dag waren we weer aan de klus bezig. Ik was door Toussaint opgehaald met de Méhari. Hij had twee buisjes in zijn blauwe, opgezwollen neus en een soort konijnentanden in zijn bovenkaak in afwachting van een op maat gemaakte brug. ‘Salvo gaat hiervoor betalen,’ zei hij tegen de voorruit. Salvo was Giardella, zijn oom. ‘Hij moet hiervoor betalen, hij is verantwoordelijk!’

Ik reageerde mijn woede en frustratie af op het sloopwerk dat ik moest doen. Ik kon niet eens naar de politie om aangifte te doen, want dan was ik mijn baan kwijt. En wat kon ik anders doen als ongeschoolde? Zo jong als ik was, besefte ik wat het betekende om de lul te zijn in het leven. We waren pionnen op Giardella’s schaakbord; hij zou ons zonder problemen opofferen voor een groter belang. We waren machteloze sukkels.

In de schaduw van de boom aten we onze lunch in stilte. Voor Toussaint waren er even geen sandwiches bij; hij was veroordeeld tot leverpastei en roomkaas. Het gedeelde gevoel van vernedering maakte dat we ons tegenover elkaar schaamden. Op een gegeven moment voegde zich bij het gesjirp van de krekels een ander geluid; een monotoon, nasaal en zeurderig geluid dat steeds dichterbij kwam. We keken elkaar aan en toen naar het karrespoor waarover, hevig hotsend, mijn Mobylette met Costa eraan kwam. Hij zette hem voor de ruïne op de standaard en liep met slungelige bewegingen van zijn lange lijf naar ons toe. Het is gek, maar op dat moment besloot ik dat hij mijn brommer niet voor een derde keer zou stelen, wat er ook gebeurde.

Costa kwam bij ons zitten. ‘Zo, doe mij maar een biertje.’ Mijn ploegmaten keken alsof iemand een hele vieze wind had gelaten.

‘Une bière,’ zei ik en Mouloud haalde een flesje Kronenbourg uit zijn koelbox.

‘Ahhh,’ zei Costa genietend na een lange teug. Hij keek grijnzend naar Toussaint. ‘Je ziet er goed uit, pik!’

‘T’as bonne mine,’ vertaalde ik.

‘Je t’emmerde,’ antwoordde Toussaint.

Costa keek me vragend aan.

‘Jij ook, zegt hij.’

‘Nou, dank je wel.’

‘Salaud de pourriture de merde…’ verzuchtte Papy binnensmonds. José en Mouloud keken broeierig naar de grond.

‘Vraag eens aan die ouwe of hij geen lekkere tienerdochter heeft.’

‘Waarom?’ vroeg ik.

‘Nou, om te neuk’n, natuurlijk.’

Ik begon met lange tanden te vertalen. ‘Il demande si tu as une…’ Ik zocht naar het woord voor tienerdochter, maar zei: ‘Une pelle. Une pelle adolescente.’

Papy keek me niet-begrijpend aan.

‘Je vais pisser,’ zei Toussaint, stond op en liep weg.

‘Hij gaat pissen,’ zei ik.

‘Moet ook gebeur’n,’ vond Costa.

‘Une pelle adolescente?’ vroeg Papy. ‘C’est quoi, ça?’

Toussaint liep naar de ruïne, maar bleef bij de 404 staan. Hij keek in de laadbak.

‘Ik heb een beter idee,’ zei ik en voegde er voor mijn ploegmaten aan toe: ‘J’ai une meilleure idée.’

‘Nou, laat maar horen,’ zei Costa.

‘Er is hier een bordeel. Il y a un bordel, ici.’

‘Een bordeel?’ Costa’s belangstelling was gewekt. Hij zat met zijn rug naar Toussaint toe, die een schep uit de laadbak van de 404 haalde.

‘Ja, een heel goed bordeel. Un très bon bordel. N’est-ce pas?’

Mijn ploegmaten aarzelden even. Toen knikten ze beamend.

‘Leuk,’ zei Costa. ‘Maar ik betaal er niet voor.’

‘Nee, wij betalen. C’est nous qui payons.’

‘Da’s aardig. Waarom?’

Toussaint kwam sluipend met de schep naderbij.

‘Om van je af te zijn. Pour nous débarrasser de toi. Als wij het bordeel betalen, laat jij ons verder met rust. Si nous payons le bordel, tu nous laisses tranquilles.’

Costa dacht even na. ‘Hebben ze lekkere wijven daar?’

‘Hele lekkere. Hou je van negerinnen?’

‘Met van die grote klappernot’n?’

Toussaint stond vlak achter Costa en hief de schep boven zijn hoofd.

‘Ook… ook…’ zei ik,

‘Nou,’ zei Costa, ‘oké.’

Toussaint liet de schep op Costa’s achterhoofd neerkomen. Met de zijkant. Costa’s ogen draaiden alle kanten op en hij tastte gedesoriënteerd om zich heen. Er kwam een gorgelend geluid uit zijn mond. Toussaint sloeg nog een keer, maar nu kwam de schep op Costa’s rechterschouder terecht. Deze maakte aanstalten om uit zijn kleermakerszit omhoog te komen. ‘Attrapez-le!’ riep Papy. José en Mouloud grepen de zwaaiende armen vast, waarna Toussaint de schep bovenop het hoofd liet neerkomen. Costa’s ogen verstarden, terwijl zijn mond happende bewegingen maakte, als een vis. Toen knakte hij voorover, nog steeds in kleermakerszit. In het blonde haar tekende zich een diepe, obscene spleet af. Toussaint keek zwaar ademend op zijn slachtoffer neer. Papy nam hem de schep uit handen en liet hem drie keer op Costa’s hoofd neerkomen. Daarna gaf hij de schep aan Mouloud, die ook drie keer sloeg. En nadat José drie keer had geslagen, was Costa’s hoofd een behaarde vleesschotel. Volgens mij was hij toen al hartstikke dood.

‘C’est ton tour, petit,’ zei Papy en reikte me de schep aan. Ik wist wat van me werd verwacht en sloeg met volle kracht.

 

 

Lees ook van Heere Heeresma jr.:

De grote verleider van de berg
Krautland
Afghanen moeten eens wat flinker worden

 

 

Heere Heeresma jr. – Een behaarde vleesschotel

https://tpo.nl/2022/02/14/heere-heeresma-jr-een-behaarde-vleesschotel/
Geplaatst op

Alles voor niets (Nederlands Dagblad)

Ik heb pas de roman Alles umsonst van de Duitse schrijver Walter Kempowski gelezen. Het boek is al van 2006, maar het was niet het enige boek van dat jaar dat ik niet gelezen had. Kempowski beschrijft het leven in Oost-Pruisen vlak voor de inval van de Russen in januari 1945. Het fascinerende is dat het leven gewoon verder gaat. De Duitse bevolking voelt wel dat er iets gaat gebeuren, maar wat? Vluchten is verboden, maar wordt ook niet geprobeerd, want het zal misschien wel meevallen. Het leven gaat door. Mensen maken zich druk om een onopgemaakt bed of om drie zilveren lepeltjes die vermist worden. Het zou misschien wel meevallen. De Duitsers hebben er ook een bijpassend woord voor: ‘Glaubensunwilligkeit’. Het kan niet waar zijn wat men zegt. Dat is niet alleen maar een gebrek aan voorstellingsvermogen, het is onwil om het te geloven. Veel Duitse Joden emigreerden in de dertiger jaren niet: het kon niet waar zijn wat sommigen vertelden over de concentratiekampen, over Hitlers plannen. En zij waren niet de enigen. Wat wij geloven, wordt maar in beperkte mate gestuurd door onze ratio, maar veelmeer door onze wil. Of onze onwil. Glaubensunwilligkeit. dreigingIk moest aan Kempowski’s boek denken bij de alarmerende berichten over temperaturen van bijna 50 graden Celsius in de States en Canada, overstromingen in onze buurt en bosbranden in Siberië en Turkije. Ook wij voelen de dreiging van het offensief. Wie in de vuurlinie zit of het water aan de lippen heeft het meest. Maar wij op afstand ook. Hoewel, het leven gaat door. We maken ons druk over de vraag of we wel op vakantie kunnen en wanneer de evenementen weer beginnen. Het zit allemaal in de categorie van het onopgemaakte bed en de verdwenen lepeltjes. Glaubensunwilligkeit. We weigeren onder ogen te zien dat de systemen waarop onze wereldsamenleving gebouwd was, instorten. Dat de ringdijk om onze aarde op doorbreken staat. We kunnen het ons niet voorstellen, pardon, we willen het niet geloven dat we misschien een klimaat krijgen waarbij de oogsten afwisselend verdorren en verrotten. We willen het niet geloven dat de zeespiegel zeven meter kan stijgen en dat er geen houden meer aan is. We bouwen nog rustig op de laagste punten van Nederland. Ik vraag me af of er een draaiboek is om De Nachtwacht naar de Pietersberg te brengen. Misschien niet, want het zou niet goed zijn voor het moreel. Hetzelfde motief waarom het Duitse bewind lang de vlucht voor de oprukkende Russische troepen verbood. En bovendien, het valt misschien wel mee. De titel van het boek is genadeloos: Alles umsonst. In het Nederlands luidt de boektitel: Alles voor niets. Het gold voor alles waar Duitsers zich voor en in de oorlog eindeloos druk over maakten. Want het viel uiteindelijk niet mee. Kempowski heeft de titel aan een lied van Luther ontleend: ‘es ist doch unser Tun umsonst, auch in dem besten Leben’. Het lied staat voor in het boek. Het is allemaal vergeefs, ook met het best denkbare leven. Ik moet denken aan onze welvaartssamenleving met alles wat we daarin hebben opgebouwd, materieel gezien ongetwijfeld het beste leven sinds het ontstaan van onze soort. leven en vergevenWij zijn nog niet toe aan een woord van vrede.In het lied van Luther rijmt ‘Leben’ op ‘vergeben‘. Maar ‘leven en ‘vergeven’ moeten niet te makkelijk op elkaar rijmen. Bij de profeet Jeremia is het heel spannend hoe die woorden zich onderling verhouden. Hij ontmaskert de Glaubensunwilligkeit van mensen die roepen ‘vrede, vrede en geen gevaar’. Hij weet uit eigen ervaring dat verzwijgen de makkelijkste weg is: ‘Ik wil niet meer over U spreken’. Maar hij moet, want het Woord van God wordt in zijn binnenste als een vuur: een woord van ballingschap en een woord van ondergang. De systemen waarop de samenleving van Israël gebaseerd was, storten in. Als iedereen ‘vrede’ roept, spreekt de profeet van ondergang. Alles umsonst. Kent hij het woord ‘vergeven’ dan helemaal niet? Weet hij niet van vrede? Jawel, op het moment dat niemand er meer in gelooft. Als iedereen van ondergang spreekt, spreekt de profeet van vrede. Maar aan dat woord zijn wij nog niet toe. Wij denken nog steeds dat het meevalt...

https://www.nd.nl/nieuws/columns/1055481/alles-voor-niets
Geplaatst op

We willen het niet geloven dat de zeespiegel zeven meter kan stijgen (Nederlands Dagblad)

Ik heb pas de roman Alles umsonst van de Duitse schrijver Walter Kempowski gelezen. Het boek is al van 2006, maar het was niet het enige boek van dat jaar dat ik niet gelezen had. Kempowski beschrijft het leven in Oost-Pruisen vlak voor de inval van de Russen in januari 1945. Het fascinerende is dat het leven gewoon verder gaat. De Duitse bevolking voelt wel dat er iets gaat gebeuren, maar wat? Vluchten is verboden, maar wordt ook niet geprobeerd, want het zal misschien wel meevallen. Het leven gaat door. Mensen maken zich druk om een onopgemaakt bed of om drie zilveren lepeltjes die vermist worden. Het zou misschien wel meevallen. De Duitsers hebben er ook een bijpassend woord voor: ‘Glaubensunwilligkeit’. Het kan niet waar zijn wat men zegt. Dat is niet alleen maar een gebrek aan voorstellingsvermogen, het is onwil om het te geloven. Veel Duitse Joden emigreerden in de dertiger jaren niet: het kon niet waar zijn wat sommigen vertelden over de concentratiekampen, over Hitlers plannen. En zij waren niet de enigen. Wat wij geloven, wordt maar in beperkte mate gestuurd door onze ratio, maar veelmeer door onze wil. Of onze onwil. Glaubensunwilligkeit. dreigingIk moest aan Kempowski’s boek denken bij de alarmerende berichten over temperaturen van bijna 50 graden Celsius in de States en Canada, overstromingen in onze buurt en bosbranden in Siberië en Turkije. Ook wij voelen de dreiging van het offensief. Wie in de vuurlinie zit of het water aan de lippen heeft het meest. Maar wij op afstand ook. Hoewel, het leven gaat door. We maken ons druk over de vraag of we wel op vakantie kunnen en wanneer de evenementen weer beginnen. Het zit allemaal in de categorie van het onopgemaakte bed en de verdwenen lepeltjes. Glaubensunwilligkeit. We weigeren onder ogen te zien dat de systemen waarop onze wereldsamenleving gebouwd was, instorten. Dat de ringdijk om onze aarde op doorbreken staat. We kunnen het ons niet voorstellen, pardon, we willen het niet geloven dat we misschien een klimaat krijgen waarbij de oogsten afwisselend verdorren en verrotten. We willen het niet geloven dat de zeespiegel zeven meter kan stijgen en dat er geen houden meer aan is. We bouwen nog rustig op de laagste punten van Nederland. Ik vraag me af of er een draaiboek is om De Nachtwacht naar de Pietersberg te brengen. Misschien niet, want het zou niet goed zijn voor het moreel. Hetzelfde motief waarom het Duitse bewind lang de vlucht voor de oprukkende Russische troepen verbood. En bovendien, het valt misschien wel mee. De titel van het boek is genadeloos: Alles umsonst. In het Nederlands luidt de boektitel: Alles voor niets. Het gold voor alles waar Duitsers zich voor en in de oorlog eindeloos druk over maakten. Want het viel uiteindelijk niet mee. Kempowski heeft de titel aan een lied van Luther ontleend: ‘es ist doch unser Tun umsonst, auch in dem besten Leben’. Het lied staat voor in het boek. Het is allemaal vergeefs, ook met het best denkbare leven. Ik moet denken aan onze welvaartssamenleving met alles wat we daarin hebben opgebouwd, materieel gezien ongetwijfeld het beste leven sinds het ontstaan van onze soort. Wij zijn nog niet toe aan een woord van vrede.leven en vergevenIn het lied van Luther rijmt ‘Leben’ op ‘vergeben‘. Maar ‘leven en ‘vergeven’ moeten niet te makkelijk op elkaar rijmen. Bij de profeet Jeremia is het heel spannend hoe die woorden zich onderling verhouden. Hij ontmaskert de Glaubensunwilligkeit van mensen die roepen ‘vrede, vrede en geen gevaar’. Hij weet uit eigen ervaring dat verzwijgen de makkelijkste weg is: ‘Ik wil niet meer over U spreken’. Maar hij moet, want het Woord van God wordt in zijn binnenste als een vuur: een woord van ballingschap en een woord van ondergang. De systemen waarop de samenleving van Israël gebaseerd was, storten in. Als iedereen ‘vrede’ roept, spreekt de profeet van ondergang. Alles umsonst. Kent hij het woord ‘vergeven’ dan helemaal niet? Weet hij niet van vrede? Jawel, op het moment dat niemand er meer in gelooft. Als iedereen van ondergang spreekt, spreekt de profeet van vrede. Maar aan dat woord zijn wij nog niet toe. Wij denken nog steeds dat het meevalt...

https://www.nd.nl/nieuws/columns/1055481/we-willen-het-niet-geloven-dat-de-zeespiegel-zeven-meter-kan-stijgen
Geplaatst op

LIVE | Dodental overstromingen in Duitsland loopt op tot 49, België 9 (Telegraaf)

Zeker 42 mensen zijn om het leven gekomen door het noodweer in het westen van Duitsland. In Roosteren en omliggende dorpen zijn bewoners geëvacueerd. Het kabinet houdt donderdagavond crisisoverleg over de overstromingen in Limburg. Blijf op de hoogte van alle ontwikkelingen in dit liveblog.

Noodkreten in België: ’Kom ons alstublieft redden, het water blijft stijgen’ Dodental door noodweer in Duitsland loopt op 10.000 inwoners Maastricht moeten huis verlaten: waterhoogtes tot 5 meter verwacht Brug in centrum Valkenburg ingestort, auto’s verdwijnen in water Valkenburg geëvacueerd: ’Onze vrienden verdrinken!’ Formule 1-circuit Spa ook getroffen door overstromingen: ’Weg ingestort en tunnels ontoegankelijk’

00.40 - Meerssen besluit tot evacuaties

De gemeente Meerssen, in het Limburgse Heuvelland, adviseert een deel van haar inwoners dringend te evacueren. Het gaat om het gebied ten noorden van de Geul en ten oosten van het Julianakanaal. Doordat het water in de Maas blijft stijgen, kan de Geul niet daarin afwateren. Het waterpeil in de rivier zal daarom naar verwachting vrijdagnacht nog enkele decimeters stijgen. Delen van Meerssen zijn nu al overstroomd.

De gemeente vraagt mensen in het betrokken gebied onderdak te zoeken bij vrienden of familie. Voor wie dat niet kan, wordt opvang geregeld in een gemeenschapshuis. Volgens de gemeente is er geen reden tot paniek en is er voldoende tijd om te vertrekken.

Een woordvoerder van de Veiligheidsregio laat op L1, die als calamiteitenzender fungeert, weten dat ongeveer 2300 mensen in het te evacueren gebied wonen.

22.50 - Team Defensie op weg naar Valkenburg voor plaatsen noodbrug

Enkele tientallen militairen van de genie zijn donderdagavond onder leiding van de Koninklijke Marechaussee naar Valkenburg vertrokken om daar een militaire noodbrug over de Geul aan te leggen. Een woordvoerder van Defensie zei dat de noodbrug naar verwachting vrijdagmorgen gereed is.

De noodbrug komt op de plek waar een brug door woest stromend water is weggeslagen. Daardoor is een een deel van Valkenburg een eiland geworden, wat de hulpverlening bemoeilijkt.

De militairen die naar Valkenburg zijn vertrokken behoren tot de eenheid 105 Geniecompagnie waterbouw. „Door brugdelen op te bouwen gaan ze een overspanning van 10 meter realiseren”, aldus de zegsman.

In Valkenburg liggen tientallen bruggen. Enkele andere bruggen over de rivier zijn instabiel, zei burgemeester Daan Prevoo van Valkenburg eerder donderdag.

Veiligheidsregio Limburg-Noord meldde dat militairen van Defensie ook op andere wijze helpen tegen de wateroverlast. Ze zijn momenteel bezig met het vullen van zandzakken om de dijken te verstevigen. Die verspreiden ze in de regio.

22.00 - Dodental overstromingen in Duitsland loopt op tot 49

Zeker 49 mensen zijn om het leven gekomen door het noodweer in het westen van Duitsland. Minister van Binnenlandse Zaken Roger Lewentz van de westelijke deelstaat Rijnland-Palts heeft van de brandweer vernomen dat er vermoedelijk nog negen slachtoffers worden geborgen. In zijn deelstaat worden ook nog tientallen mensen vermist.

Door regenval en overstromingen zijn huizen ingestort en gemeenten afgesneden van de buitenwereld. Velen zochten bescherming tegen de overstromingen op bomen en daken van huizen. Reddingswerkers brachten mensen in veiligheid met boten en helikopters. Uitval van het mobiele netwerk maakt het niet makkelijker. „We hebben nog nooit zo’n ramp meegemaakt. Het is echt slopend” zei premier Malu Dreyer (SPD).

De hulpdiensten worden ondersteund door honderden militairen. De strijdkrachten hebben gepantserde voertuigen ingezet om wegen vrij te maken die zijn geblokkeerd door aardverschuivingen en omgevallen bomen. De autoriteiten laten ook helikopters uitvliegen om mensen te redden die een veilig heenkomen hebben gezocht op daken.

Bondskanselier Angela Merkel reageerde vanuit de Verenigde Staten, waar ze donderdag president Biden en vicepresident Harris ontmoet, „geschokt” op de ramp. Ze zei mee te leven met de nabestaanden van de slachtoffers en bedankte de „onvermoeibare” hulpdiensten voor hun inzet. Vicekanselier Olaf Scholz onderbrak zijn vakantie vanwege de overstroming.

In België zijn negen mensen om het leven gekomen door overstromingen. Vier anderen zijn nog vermist en de materiële schade is groot. Het stijgende waterpeil van de Maas zorgt voor een echte crisissituatie, zei de Limburgse gouverneur Jos Landmeeters.

21.59 - Roermond en Maasgouw kondigen noodverordening af

Roermond en buurgemeente Maasgouw kondigen per donderdagavond een noodverordening af. Op die manier hebben de gemeenten onder meer een stok achter de deur om ramptoerisme aan te pakken. Mensen kunnen preventief gefouilleerd worden, en iedereen die in een bepaald gebied niks te zoeken heeft, moet daaruit vertrekken.

Ramptoeristen komen op het hoge water af en lopen hulpdiensten en door hoogwater getroffen bewoners voor de voeten. De Veiligheidsregio Limburg Noord roept mensen op niet naar rampgebieden te komen en de wegen vrij te houden voor de hulpdiensten.

De noodverordening bepaalt ook dat mensen in bedreigde gebieden verplicht zijn hun woning te verlaten. Volgens de gemeenten moet rekening worden gehouden met verstoring van de openbare orde. Hulpverleners en onderzoekers moeten ongestoord hun werk kunnen doen. Om dat te kunnen kan mensen die er niks te zoeken hebben de toegang tot het gebied ontzegd worden. De noodverordening geldt tot 19 juli.

21.30 - Inwoners dorpen Echt-Susteren verplicht geëvacueerd

De gemeente Echt-Susteren verplicht inwoners van de dorpen Visserweert en Aasterberg en omgeving hun huizen te verlaten. Om te zorgen dat er in het te evacueren gebied niemand achterblijft, gaan toezichthouders van de gemeente sinds donderdagavond 21.00 uur alle huizen langs die geëvacueerd moeten worden.

Het evacuatiebevel is onderdeel van de noodverordening die geldt voor het hele gebied tussen de Maas en het Julianakanaal. Alleen hulpdiensten en inwoners mogen dit gebied nog in. Eerder op donderdag waren inwoners van de dorpen al opgeroepen te vertrekken.

20.50 - Opnamestop ziekenhuis Venlo, houdt rekening met evacuatie

Het Venlose ziekenhuis VieCuri Medisch Centrum heeft donderdag per direct een opnamestop afgekondigd. Tot nader order neemt het ziekenhuis geen nieuwe patiënten meer op. Wel blijft de eerste opvang voor acute zorg gehandhaafd, maakte VieCuri donderdagavond bekend.

Het ziekenhuis is vanwege het wassende water van de naburige Maas „in opperste staat van paraatheid.” VieCuri houdt rekening met een eventuele evacuatie. Alle niet-spoedeisende operaties voor vrijdag worden afgezegd. Poli-afspraken, diagnostiek en dagbehandelingen gaan vrijdag wel nog door, maar ook dat kan veranderen.

„VieCuri is voorbereid op hoge waterstanden van de Maas, zelfs op een eventuele evacuatie”, legt het ziekenhuis uit. Daarbij maakt het gebruik van een ’hoogwaterprotocol’ dat daarin voorziet.

20.25 - Poetin condoleert nabestaanden Duitse noodweerslachtoffers

Vladimir Poetin heeft de nabestaanden van mensen die zijn overleden door de overstromingen in het westen van Duitsland gecondoleerd met hun verlies. Hij vroeg in een telegram bondskanselier Angela Merkel en president Frank-Walter Steinmeier de boodschap over te brengen. Hij wenste mensen die gewond zijn geraakt een spoedig herstel.

In de deelstaten Rijnland-Palts en Noordrijn-Westfalen zijn volgens Duitse media inmiddels 49 mensen overleden. Er worden nog tientallen mensen vermist.

De 68-jarige Poetin was ooit een Russische spion in Duitsland en spreekt vloeiend Duits. Hij onderhoudt een hartelijke relatie met Merkel.

19.35 - Gratis frieten voor gedupeerde Valkenburgers

Veel horecagelegenheden in Valkenburg waren zo getroffen door de waterramp dat ze de deuren moesten sluiten. Bij Pompes Haute Friture bij de Berkelpoort gooiden ze de deuren juist open, met een groot bord Gratis Frites.

Het is om te helpen, vertelt verkoper Andy Balsing. „Onze zaak is net niet getroffen door het water, we hebben alleen even geen stroom gehad. Dus hebben we ’s middags besloten de frites gratis weg te geven.”

Van dit gebaar maakten heel wat bewoners en inwoners gretig gebruik. Balsing: „Ik zie veel mensen die komen helpen, dat is wel weer het mooie dat uit zo’n nare situatie.”

19.13 - Inwoners Roermond begrijpen evacuaties niet: ’Dit is pure paniekvoetbal’

Terwijl inwoners van Roermond op het punt staan om te evacueren, weten Dijkwachters Hein en Wil helemaal van niets. „Dit is pure paniekvoetbal. Ik kan me echt niet voorstellen dat het hier mis gaat”, verzucht Hein.

Het water aan rivier de Maas staat hoog, maar ook weer niet zó hoog, vertelt een inwoonster van Roermond. „In de winter staat het wandelpad hier regelmatig onder water. Zo ver zijn we nog niet eens.”

Toch maakte burgemeester Rianne Donders bekend dat vijfhonderdwoningen rond het zijriviertje de Hambeek geëvacueerd gaan worden. Dijkwachters Hein en Wil van Waterschap Limburg weten donderdagmiddag echter van niets. „Ach, dat meen je niet!”, roept Hein wanneer hij het nieuws hoort. „Hier geloof ik helemaal niets van. Evacueren? Hier?”

Wanneer ze lezen dat de Rijkswaterstaat een nog hogere instroom verwacht dan tijdens de watersnoodramp bij de overstromingen van de Maas in 1993 en 1995, slaken ze beide een kreet. „Waar hebben ze die dijken dan voor versterkt? Dan kunnen ze weer opnieuw beginnen”, stelt Hein.

Wil was erbij tijdens de overstromingen in ’93. „Toen stond het tot daar blank”, vertelt hij, wijzend naar een hoge muur welke ten minste een meter of vier hoger is dan waar het water op dat moment komt. „Als het hier al eens twee meter stijgt, en dat is echt veel, dan is er nog niks aan de hand”, vertelt hij.

Volgens Hein is het dan ook een potje ’paniekvoetbal’. „In Valkenburg is een brug ingestort, in Meerssen stond het blank. Ze willen het zekere voor het onzekere nemen. Maar de Geul die daarlangs gaat is wel even wat anders dan onze Maas. Dat is maar een smal riviertje, die kan dat niet zo aan”, stelt Hein.

„Toch kunnen we het de burgemeester niet kwalijk nemen hoor”, zegt Wil. „Die wordt ook geadviseerd en wil waarschijnlijk het zekere voor het onzekere nemen. En laten we wel zijn: mocht het toch mis gaan, dan ben je morgen met zo’n beslissing alweer te laat.”

19.07 - 4500 Duitsers geëvacueerd uit vrees voor doorbraak stuwdam

Meer dan 4500 dorpelingen uit de Duitse regio Steinbachtalsperre in Noordrijn-Westfalen zijn geëvacueerd uit vrees voor doorbraak van een stuwdam. Het gebied ten zuidwesten van Bonn kan daardoor te maken krijgen met een vloedgolf. Een deskundige omschrijft de dam in Duitse media als „zeer instabiel.”

In de buurt ligt Euskirchen, waar zeker vijftien mensen zijn omgekomen door het noodweer. In totaal zijn in het westen van Duitsland minstens 43 mensen overleden. Er worden nog tientallen mensen vermist in de deelstaten Rijnland-Palts en Noordrijn-Westfalen.

Veel plekken zijn afgesloten van de buitenwereld. De politie en het leger proberen mensen van daken te halen met helikopters. Als het water zakt kunnen ook boten worden ingezet.

Er zijn veel meldingen van gebouwen die dreigen in te storten. Daarnaast is er een grote stroomstoring, waardoor 200.000 huishoudens zonder elektriciteit zitten. In sommige gebieden is het noodnummer 112 niet bereikbaar. In een aantal steden in het Ruhrgebied moeten inwoners hun drinkwater koken.

18.44 - Dodental in België loopt op tot acht, vier mensen vermist

Bij het noodweer in België zijn tot nu toe acht personen omgekomen. Vier mensen zijn nog steeds vermist.

In de Belgische stad Eupen kwam woensdag een 22-jarige man om het leven. De twintiger sprong met een zwemband in het snel stromende water in de wijk Nispert en werd vervolgens een tijdlang vermist. Later vonden de hulpdiensten zijn lichaam in een beek in de buurt van de Rotenberg. Hij kon niet meer gereanimeerd worden.

In Aywaille, een plaats in de provincie Luik, vonden de hulpdiensten donderdagochtend het lichaam van een 50-jarige man in de kelder van zijn huis. Volgens de hulpdiensten probeerde de man zelf een oplossing te vinden voor het overstromingsprobleem in zijn huis en ging hij poolshoogte nemen in de kelder.

In de stad Verviers werden donderdag vijf lichamen aangetroffen, volgens de lokale autoriteiten. De slachtoffers kwamen om het leven door de zware regenval. Het is nog onduidelijk wie de slachtoffers zijn en waar de stoffelijke resten zijn gevonden.

De burgemeester van Pepinster, een plaats in de provincie Luik, meldde donderdagavond dat er een levenloos lichaam was gevonden onder een gedeeltelijk ingestorte brug.

Er zijn ook vier vermisten. In Marcourt, in de gemeente Rendeux in de provincie Luxemburg, werd woensdag een meisje van vijftien meegesleurd door de Ourthe. Zij is nog altijd niet teruggevonden.

Bij een reddingsoperatie in Pepinster raakten drie mensen vermist toen donderdagmiddag een reddingsboot omsloeg. Aan boord zaten vijf brandweerlieden en drie bewoners. Burgemeester Philippe Godin vreest het ergste voor de drie vermisten.

18.29 - Koning en koningin bezoeken Valkenburg

18.24 - Inwoners Roosteren en omliggende dorpen moeten huizen uit

De gemeente Echt-Susteren doet een dringend beroep op inwoners van dorpen en buurten tussen de Maas en het Julianakanaal om hun woningen te verlaten. Het gaat om inwoners van Illikhoven, Visserweert, Aasterberg, Kokkelert en Roosteren.

„Als u in bovengenoemde dorpen woont, loopt u het risico dat uw woning onder water komt te staan”, aldus de gemeente. „Zorg daarom voor uw eigen veiligheid en dat u vanavond, vannacht en een groot deel van morgen verblijft in een ander onderkomen bij vrienden of familie. Het dringende advies is duidelijk: bereid u voor op evacuatie.”

„Het verzoek aan de inwoners van Roosteren en omstreken om hun woning te verlaten is een dringend advies. Vanavond om 20.30 uur wordt dit dringende advies opnieuw onder de loep genomen en wordt besloten of dit advies wordt omgezet in een officieel bevel tot evacuatie.”

18.11 - Defensie stuurt honderden militairen extra naar Limburg

Defensie stuurt honderden militairen extra naar Limburg om te helpen bij de bestrijding van de wateroverlast. Dat meldt een woordvoerder. Woensdag waren al 68 militairen naar het gebied gestuurd. Inclusief politieondersteuning van de Koninklijke Marechaussee gaat het inmiddels om zo’n driehonderd manschappen in totaal.

17.49 - Centraal infonummer voor mensen met wateroverlast in Zuid-Limburg

Voor mensen in Zuid-Limburg die vragen hebben over wateroverlast en hoogwater is er vanaf donderdagmiddag een centraal informatienummer dat gebeld kan worden. Het nummer is 0800-1351.

Dat maakte de Veiligheidsregio Zuid Limburg bekend. Mensen die niet-dringende hulpvragen hebben kunnen gewoon bellen met hun gemeente. De Veiligheidsregio roept mensen op alleen in zeer dringende noodsituaties 112 te bellen.

In Valkenburg werd eerder donderdag een speciaal telefoonnummer ingesteld voor mensen die dringende vragen hebben over evacuaties. Dat nummer is 043-6099234, maar geldt alleen voor inwoners van dit heuvellandstadje.

17.38 - Rode Kruis breidt aantal noodbedden in Limburg uit naar 1250

Het Rode Kruis breidt het aantal noodbedden in het door wateroverlast getroffen Limburg uit van een paar honderd naar 1250. Ook zijn er vanuit heel Nederland extra teams met vrijwilligers onderweg naar het zuiden.

Volgens een woordvoerder is er vanuit verschillende gemeenten erg veel vraag naar bedden voor noodopvang van gedupeerden, onder meer uit Heerlen, Voerendaal, Simpelveld en Margraten. De gemeenten wijzen zelf de locaties aan waar de bedden kunnen worden neergezet, bijvoorbeeld in sporthallen.

17.37 - Ziekenhuis Maastricht minder goed bereikbaar, zegt afspraken af

Ziekenhuis MUMC+ in Maastricht roept mensen op een bezoek aan het ziekenhuis uit te stellen. Niet dringende afspraken worden afgezegd.

Het ziekenhuis is minder goed bereikbaar omdat er in verband met het hoge water dijkjes worden opgeworpen rond het terrein, zei een woordvoerder. Die vormen een belemmering voor de toegankelijkheid van het terrein.

Geplande operaties worden vrijdag in een aantal gevallen uitgesteld. Acute ingrepen gaan wel door.

Door het hoge water zijn veel wegen niet of slecht berijdbaar en dat kan ertoe leiden dat personeel te laat komt. Personeel is gevraagd langer te werken, totdat de aflossing er is.

Donderdagavond en in de nacht van donderdag op vrijdag zijn de apotheek en huisartsenpost bij het MUMC+ gesloten.

Het ziekenhuis belt patiënten met een poli-afspraak voor vrijdag af. Alleen dringende afspraken gaan door.

17.36 - Limburgse boeren kunnen naar verwachting dagen hun land niet op

Limburgse boeren in door het noodweer getroffen gebieden kunnen waarschijnlijk dagenlang niet werken op hun land. Bestuurder Peter van Dijck van de Limburgse Land- en Tuinbouwbond (LLTB) benadrukt dat de overlast van het noodweer voorlopig nog niet voorbij is. Als dat achter de rug is, duurt het in het meest gunstige geval nog een dag of vier à vijf voordat boeren en tuinders weer het land op kunnen.

„En dan is het maar de vraag in welke staat ondernemers hun percelen gaan aantreffen”, zegt Van Dijck. „Er ligt dan vaak veel modder op en rommel die het water heeft achtergelaten. Planten kunnen zijn weggespoeld of verzopen en het vochtige en warme weer kan leiden tot een verhoogde schimmeldruk”, legt hij uit. „Of gewassen hiervan kunnen herstellen, weten we pas over een paar weken. Al met al is de verwachting dat de schade aanzienlijk is.”

De belangenbehartiger stelt dat het nu nog te vroeg is om de balans op te maken wat betreft geleden schade. „We zitten er nog middenin en houden ons hart vast voor wat er komen gaat. Bedrijven en percelen in de uiterwaarden van de Maas krijgen de komende uren te maken met een enorme hoeveelheid water die onze kant op komt. Voor een deel is dat water uit Zuid-Limburg, maar het stroomgebied van de Maas omvat ook delen van België en Duitsland, waar ook extreem veel water is gevallen.”

17.23 - Merkel belooft steun aan slachtoffers overstromingen

De Duitse bondskanselier Angela Merkel heeft de overstromingen in haar land een catastrofe genoemd. Tijdens een bezoek aan Washington zegde ze donderdag toe dat de regering met steunmaatregelen zal komen. Ze overlegt met de ministers van Financiën en Binnenlandse Zaken over de steun.

„Voor de mensen in overstroomde gebieden zijn dit verschrikkelijke dagen. Ze kunnen erop vertrouwen dat alle overheden, de bondsregering, de deelstaten en de gemeenten er samen alles aan doen om levens te redden en gevaren af te wenden.”

Zeker 42 mensen zijn om het leven gekomen door het noodweer in het westen van Duitsland. Door regenval en overstromingen zijn huizen ingestort en gemeenten afgesneden van de buitenwereld. Tientallen mensen worden nog vermist in de deelstaat Rijnland-Palts.

17.10 - Meisje (15) dat op zomerkamp meegesleurd werd door rivier is al 20 uur spoorloos

Het 15-jarige meisje dat woensdagavond meegesleurd werd door een rivier in Marcoulet, was daar op zomerkamp met de organisatie ’United World Colleges’ (UWC). Dat is ook de organisatie waarmee prinses Elisabeth in Wales ging studeren. Het meisje is ondertussen al meer dan 20 uur spoorloos.

17.07 - Test- en priklocatie in Maastricht is dicht vanwege hoogwater

De test- en vaccinatielocatie bij het MECC in Maastricht is donderdag gesloten wegens de wateroverlast. Ook vrijdag blijft de ruimte dicht, alle afspraken zijn geannuleerd, laat de GGD Zuid-Limburg weten. Het is nog niet duidelijk of de locatie op zaterdag weer open kan gaan.

De GGD neemt contact op met mensen die een afspraak hadden om te worden gevaccineerd tegen het coronavirus. Mensen die zich wilden laten testen, kunnen zelf bellen om een nieuwe afspraak te maken.

De overige teststraten en prikplekken in het zuiden van Limburg blijven open en zijn bereikbaar.

16.35 - Maas gestremd voor alle scheepvaart tussen Ternaaien en Sambeek

De Maas tussen Ternaaien in het uiterste zuiden van Limburg en Sambeek in Noord-Limburg is vanaf donderdag 18.00 uur gestremd voor alle scheepvaart. Door het hoogwater staat er een sterke stroming en er zwerft veel drijfhout in het water. Dat maakt varen op de rivier gevaarlijk, aldus Rijkswaterstaat.

De markering van de vaargeul is ook niet overal goed zichtbaar volgens de dienst. Daarom moeten alle schippers de Maas voorlopig mijden.

16.28 - Burgemeester Luik roept op om stad te verlaten

In Luik, ruim 30 kilometer onder Maastricht, worden mensen die langs de overstromende Maas wonen geëvacueerd. Zij krijgen het advies de stad te verlaten of naar hogere verdiepingen van hun woning te gaan. Winkels moeten dicht en de kades worden afgesloten. Toeristen krijgen het advies de stad te verlaten. Politievoertuigen met luidsprekers rijden rond om in een aantal wijken bewoners aan te sporen weg te gaan.

„De situatie is kritiek, we verwachten dat het water nog met 1,5 meter zal stijgen”, zegt waarnemend burgemeester Christine Defraigne tegen Belgische media. Mensen die niet weten waar ze heen moeten, kunnen naar een opvangcentrum in Grivegnée. Ook zijn kamers ter beschikking gesteld in hotels.

In het nabijgelegen Chaudfontaine werden eerder al 1700 woning geëvacueerd. Koning Filip brengt een bezoek aan de plaats.

Het noodweer heeft in België zeker zes mensen het leven gekost. In Verviers waren het er vier. In die plaats wordt vanwege plunderingen een avondklok ingevoerd. Inwoners mogen van 21.00 uur tot vrijdag 06.00 hun huis niet verlaten zonder goede reden, zo is hun te kennen gegeven via een waarschuwingssysteem. De stad van 55.000 inwoners ligt ten oosten van Luik.

16.22 - Donderdagavond crisisoverleg kabinet om overstromingen Limburg

Een deel van het kabinet komt donderdagavond bijeen voor crisisoverleg vanwege de overstromingen in Zuid-Limburg. Aanwezig zijn de demissionair premier Mark Rutte en ministers Ferd Grapperhaus (Justitie en Veiligheid) en Ank Bijleveld (Defensie) en staatssecretarissen Stientje van Veldhoven (Infrastructuur) en Raymond Knops (Binnenlandse Zaken). Minister Cora van Nieuwenhuizen (Infrastructuur) woont het overleg digitaal bij.

De bewindspersonen praten met de Nationaal Coördinator Terrorismebestrijding en Veiligheid (NCTV) op het ministerie van Justitie en Veiligheid.

16.20 - Veiligheidsregio: bereidt u voor op situatie als 1993 en 1995

„Bereidt u voor op een situatie als in 1993 en 1995.” Dat zei voorzitter Antoin Scholten van de Veiligheidsregio Limburg-Noord donderdagmiddag tijdens een persconferentie over het hoogwater in Venlo.

Scholten zei dat een groot aantal woningen in Roermond in de buurt van de monding van de Roer in de Maas ontruimd worden. Het gaat daarbij volgens Scholten om zo’n 5000 bewoners. Dat is volgens bestuurslid Jos Teeuwen van het waterschap Limburg nodig omdat de Maas en Roer vrijdagmiddag tegelijkertijd hun hoogste piek bereiken. Dat betekent dat de Roer het water niet kwijt kan in de Maas en fors overstroomt.

Nooit eerder heeft de Maas zo’n hoog niveau bereikt als nu, benadrukte Scholte. Er wordt donderdagavond volgens hem een afvoer verwacht van maar liefst 3700 kuub. In 1993 en 1995 lag die afvoer bijna 1000 kuub lager. Toen deden zich grote overstromingen voor, die grote delen van Limburg onder water zetten.

De veiligheidsregio vraagt mensen in gebieden die ontruimd worden zelf alvast maatregelen te nemen. Er is een verschil met 1993 en 1995; er is veel gebeurd is aan de Maas, zei Scholten. Maar die maatregelen zijn gebaseerd op de winter, en niet op de zomer met veel vegetatie. Dat veroorzaakt veel onzekerheden. Bovendien gaat er nu aanzienlijk meer water door de Maas dan in ’93 en ’95, aldus Scholten.

„Dit is een ongekende situatie”, zei Scholten. „We hebben nog nooit meegemaakt dat zoveel water door de Maas wordt afgevoerd. Dat vraagt alertheid.” Ook de Roer is nooit eerder zo hoog geweest. Hij sluit niet uit dat ook elders geëvacueerd zal moeten worden.

De meeste mensen zullen volgens Scholten naar kennissen en familie gaan. Voor wie dat geen oplossing is, zoekt de gemeente een alternatieve opvang. „Mensen kunnen nu al weg”, zei hij. „Zoek een andere plek.”

16.19 - Bewoners Maasoever in Luik gevraagd stad te verlaten

In Luik, ruim 30 kilometer onder Maastricht, worden mensen die langs de overstromende Maas wonen geëvacueerd. Zij krijgen het advies de stad te verlaten of naar hogere verdiepingen van hun woning te gaan. Winkels moeten dicht en de kades worden afgesloten. Toeristen krijgen het advies de stad te verlaten. Politievoertuigen met luidsprekers rijden rond om in een aantal wijken bewoners aan te sporen weg te gaan.

„De situatie is kritiek, we verwachten dat het water nog met 1,5 meter zal stijgen”, zegt waarnemend burgemeester Christine Defraigne tegen Belgische media. Mensen die niet weten waar ze heen moeten, kunnen naar een opvangcentrum in Grivegnée. Ook zijn kamers ter beschikking gesteld in hotels.

In het nabijgelegen Chaudfontaine werden eerder al 1700 woning geëvacueerd. Koning Filip brengt een bezoek aan de plaats.

Het noodweer heeft in België zeker zes mensen het leven gekost. In Verviers waren het er vier.

16.01 - Maastricht UMC+ overweegt afschalen zorg vanwege slechte bereikbaarheid door hoog water

Het Maastricht UMC+ bereidt zich voor op een scenario waarin de zorg tijdelijk zal moeten worden afgeschaald omdat het ziekenhuis door het wassende water niet (goed) bereikbaar is.

Het ziekenhuis ligt weliswaar op ruime afstand van de Maas, maar als het waterpeil in de rivier als gevolg van aanhoudende regenval zo snel blijft stijgen, kunnen nabije aanrijroutes onbegaanbaar worden. „Het gevolg kan zijn dat patiënten die hier al zijn niet meer terug naar huis kunnen, maar ook dat personeel er niet in slaagt op hun werk te komen”, schetst een woordvoerder het dilemma.

Donderdagochtend werd de snelweg A2 ter hoogte van Meerssen in beide richtingen gesloten vanwege overstromingsgevaar van de Kleine Geul die onder de weg stroomt. Aan het begin van de middag, toen het water iets was gezakt, ging de weg weer open. De A76 en A79 zijn wel nog steeds deels dicht.

Eerder op de dag riep het MUMC+ patiënten al op hun bezoek aan het ziekenhuis uit te stellen als dit niet noodzakelijk is. Mensen die een niet dringende afspraak hebben op een van de poli’s wordt gevraagd deze uit te stellen.

15.47 - Zeker 24 doden door overstromingen Noordrijn-Westfalen

Zeker 42 mensen zijn om het leven gekomen door het noodweer in het westen van Duitsland. Door regenval en overstromingen zijn huizen ingestort en gemeenten afgesneden van de buitenwereld.

De politie van Keulen meldde dat in de regio twintig mensen zijn omgekomen door het noodweer, van wie vijftien in de stad Euskirchen. Ook zijn mensen om het leven gekomen in ondergelopen kelders en verongelukten zeker twee brandweerlieden tijdens reddingsoperaties.

Ook het gebied Ahrweiler in Rijnland-Palts is zwaar getroffen. Daar zijn zeker zes woningen verwoest in de plaats Schuld en overleden zeker achttien mensen.

De autoriteiten in Rijnland-Palts zeggen dat nog vijftig tot zeventig mensen worden vermist in het rampgebied. Het is nog onduidelijk of zij allemaal het slachtoffer zijn geworden van de watersnood. Het gaat mogelijk ook om mensen die met vakantie zijn en daarom niet thuis waren.

15.43 - Afvoer Maaswater donderdagavond nog groter dan gedacht

De afvoer van de Maas bij Sint Pieter is donderdagavond naar verwachting nog groter dan eerder werd aangenomen, meldt Rijkswaterstaat. Naar verwachting zal de afvoerpiek van de rivier uitkomen op 3375 kubieke meter water per seconde. Eerder dacht Rijkswaterstaat dat de piek op 3000 kubieke meter per seconde terecht zou komen.

Als de piek op 3375 meter water per seconde eindigt, staat het hoogwater in de top 3 van hoogste standen van de Maas ooit. Zo’n grote afvoer komt gemiddeld eens in de honderd jaar voor en is nooit eerder in de zomer voorgekomen.

Er circuleren scenario’s met nog hogere waterstanden, aldus Rijkswaterstaat. Die zijn volgens de dienst echter gebaseerd op weersverwachtingen waaraan Rijkswaterstaat minder gewicht toekent.

15.30 - Meerdere campings in Midden-Limburg ontruimd

Meerdere campings in Midden-Limburg zijn donderdagmiddag aan het ontruimen vanwege de ernstige wateroverlast. De gemeente Roermond meldt dat van de vijf campings aan de Maasplassen er twee al zijn ontruimd en de andere drie op het moment hun gasten evacueren. Dit doen ze volgens de gemeente op eigen initiatief. Ook in Maasgouw en Ohé en Laak evacueren campings hun gasten.

Onder meer De Sangershoeve in Ohé en Laak en Camping Roermond en Camping Hatenboer in Roermond zijn donderdagmiddag druk met het dreigende hoogwater van de Maas. „We zijn volop bezig”, aldus Camping Hatenboer. Op het moment worden de laatste gasten geëvacueerd. „De meeste gasten gaan naar huis.”

De gemeente Maasgouw meldde donderdagochtend al dat in het Midden-Limburgse dorp Wessem een camping bezig was met ontruimen. In jachthavens in Maasgouw worden maatregelen getroffen om te voorkomen dat boten losraken of onder water komen te staan.

In Zuid-Limburg hadden veel campings woensdag al hun gasten geëvacueerd. Voor camping De Gronselenput in Wijlre was het spannend, want de enige toegangsweg naar de camping stond eerder onder water dan de camping zelf. „Het was lastig om weg te gaan”, aldus een woordvoerder van de camping. „Veel gasten vertrokken te voet met wat handbagage via een klein paadje.”

Volgens Rijkswaterstaat bereikt de Maas donderdag om 18.00 uur de hoogste waterstand. Deze waterhoogte verplaatst zich de komende dagen van Zuid- naar Noord-Limburg. De verwachting is dat vrijdag om 18.00 uur Roermond de piek beleeft.

15.19 - Honderden woningen ontruimd in Roermond

In Roermond worden honderden woningen ontruimd. Dat heeft alles te maken met de snel stijgende Roer en zijriviertje de Hambeek. Alle woningen die rond de Hambeek in Roermond liggen worden geëvacueerd. Het zou gaan om vijfhonderd woningen.

Dat heeft burgemeester Rianne Donders van Roermond donderdagmiddag bekendgemaakt. Zij riep bewoners op alvast spullen te pakken en in veiligheid te brengen. Meer wordt bekendgemaakt tijdens een persconferentie van de Veiligheidsregio Limburg Noord in Venlo donderdagmiddag om 15.30 uur.

Volgens de laatste prognoses van Rijkswaterstaat bereikt de Maas donderdagavond rond 18.00 uur de hoogste waterstand bij Maastricht met een instroom van ongeveer 3350 kuub per seconde. Dat is veel meer dan tijdens de watersnoodramp bij de overstromingen van de Maas in 1993 en 1995, toen de instroom rond de 3000 kuub was. Sindsdien zijn dijken versterkt en het stroomgebied van de Maas verbreed, waardoor overstromingen minder vaak moeten voorkomen.

Naar verwachting bereikt de piek vrijdag om 18.00 uur Roermond. Zaterdagavond heeft deze piek Venlo en zondagavond Mook-Middelaar bereikt.

15.15 - ME bewaakt grens Valkenburg

De Mobiele Eenheid gaat de gemeentegrens van Valkenburg bewaken om ramptoeristen uit het overstroomde heuvellandstadje te weren. Burgemeester Daan Prevoo kondigt daartoe donderdagmiddag een noodverordening af.

„Wij krijgen meldingen van hotels dat ze gebeld worden door mensen die een kamer willen om te komen kijken. Je gelooft het niet!”, zei Prevoo in een toelichting tegen rampenzender L1.

Tegelijkertijd zijn militairen van een brigade uit Oirschot in Valkenburg druk in de weer met de evacuatie van mensen uit woningen en een zorgcentrum. Dat zei een woordvoerder van de brigade donderdagochtend. „De nood is hier aan de man.”

De militairen maken gebruik van zware viertonners, die door het hoge water in Valkenburg kunnen rijden en veel mensen tegelijk kunnen vervoeren. „We ondersteunen op die manier de andere hulpdiensten daar en helpen mensen hun huis uit en brengen ze naar het droge.”

Tekst gaat verder onder de tweet

De militairen hebben in de nacht van woensdag op donderdag in Elsloo duizenden zandzakken gevuld. Die zijn vervolgens naar kwetsbare plaatsen gebracht langs met name de Geul en de Gulp. Beide riviertjes zijn veranderd in brede stromen, die op veel plaatsen voor overstromingen zorgen. Zo heeft de Geul het centrum van Valkenburg onder water gezet en bedreigt vanaf 11.00 uur de dorpen Meerssen en Bunde.

Een woordvoerder van de Veiligheidsregio noemde Valkenburg donderdagochtend „het grote knelpunt” in de hulpverlening. „We richten ons daar vooral op de bewoners”, zei hij. In Valkenburg en het naburige Houthem moeten vierhonderd mensen hun huis uit omdat ze geen stroom hebben.

De hotels zitten vol evacués, maar de voedselaanvoer is gestokt. Die ligt stil omdat de vrachtwagens door het hoge water Valkenburg niet meer kunnen bereiken. Een woordvoerder van de veiligheidsregio zei dat nog gezocht wordt naar een oplossing voor de aanvoerproblemen.

15.11 - Voedseltekort dreigt in Valkenburg

In Valkenburg dreigt een voedseltekort. Als gevolg van het hoogwater kunnen vrachtwagens met voedsel Valkenburg niet bereiken, zei burgemeester Daan Prevoo donderdagochtend tegen regionale omroep L1.

„De hotels zitten vol met evacués, maar de leveranties kunnen door het water Valkenburg niet bereiken”, aldus Prevoo.

15.10 - Staatssecretaris: alles op alles zetten om te helpen

„We gaan alles op alles zetten om te helpen.” Dat zei demissionair staatssecretaris Stientje van Veldhoven (Infrastructuur en Waterstaat, D66) donderdagmiddag tijdens een bezoek aan Valkenburg. „We gaan zo snel mogelijk hulp leveren”, vervolgde ze.

Ze gaf iedereen die hard werkt aan het bestrijden van de wateroverlast haar complimenten. „Ik fietste hier zes weken geleden op de mountainbike. Heel indrukwekkend om dit hier te zien.”

Terwijl ze sprak, reed aan de overkant van de Geul een vrachtwagen met een open laadbak vol in gele hesjes geklede evacués weg. De staatssecretaris zag het, greep naar haar buik en zei: „Hier krijg ik buikpijn van. Dit is heel indrukwekkend.”

Ze sprak een bewoner bij wie het water tot aan zijn huis staat. De bewoner heeft geen stroom en kan daardoor het nieuws niet volgen. De staatssecretaris zei: „Het ergste is voorbij.”

Van Veldhoven wenste iedereen in Valkenburg nog veel sterkte.

13.45 - Koning Willem-Alexander betuigt steun aan Limburg

Koning Willem-Alexander heeft in een telefoongesprek met de commissaris van de Koning, Johan Remkes, zijn steun betuigd aan de inwoners van Limburg. Hij wenst de inwoners van de provincie sterkte met de moeilijke omstandigheden waarin zij verkeren vanwege de grote wateroverlast, als gevolg van de zware regenval de afgelopen dagen.

In het gesprek werd de koning geïnformeerd over de huidige situatie, de schade en de verwachtingen voor de komende dagen. Het is nog niet duidelijk of de koning ook een bezoek gaat brengen aan Limburg.

Zuid-Limburg kampt na flinke regenbuien met enorme wateroverlast. Ook de overlast in de regio, in België en Duitsland, is groot. Er wordt nog veel meer water verwacht. Duizend huishoudens in Valkenburg zitten volgens de Veiligheidsregio Zuid-Limburg zonder stroom. Die roept de mensen nog steeds op hun huizen te verlaten en gas en elektra af te sluiten. Verschillende wegen zijn afgesloten en mensen worden geëvacueerd.

12.08 - Von der Leyen: Brussel kan helpen bij noodweer Nederland

Voorzitter Ursula von der Leyen leeft mee met de slachtoffers van het noodweer in Nederland en omringende landen. „Mijn gedachten zijn bij de families en slachtoffers van de verwoestende overstromingen in België, Duitsland, Luxemburg en Nederland, en met degenen die hun huis zijn kwijtgeraakt”, twittert de Duitse. „De EU staat klaar om te helpen.”

Von der Leyen wijst erop dat getroffen lidstaten een beroep kunnen doen op het Europese mechanisme voor civiele bescherming (rescEU). Wanneer de omvang van een noodsituatie in een EU-land de responscapaciteit van een land overstijgt, kan dat land via het mechanisme om bijstand verzoeken. Die kan bestaan uit het sturen van hulpgoederen, deskundigen, teams voor civiele bescherming en gespecialiseerde apparatuur.

De rampenbestrijdingsdienst van de EU is vorig jaar uitgebreid, onder meer omdat Brussel meer noodsituaties door bosbranden of overstromingen door klimaatverandering verwacht. De lidstaten werken hierin samen om hulp aan andere landen te bieden. Ze beschikken over een gezamenlijke reservepool voor onder meer helikopters, boten, waterpompen, veldhospitalen en medische teams.

12.04 - Nieuwe stroomstoring in Valkenburg: meer mensen huis uit

Valkenburg is opnieuw getroffen door een stroomstoring. Een station van netbeheerder Enexis heeft het donderdagochtend begeven. Daardoor zitten nog eens duizend huishoudens zonder stroom, bovenop de vierhonderd die eerder al door een stroomstoring werden getroffen. Al deze mensen krijgen het dringende advies hun woningen te verlaten en elders onderdak te zoeken.

Thuisblijven zonder stroom is niet te doen volgens de veiligheidsregio. Wel zei een woordvoerder dat het belangrijk is dat mensen die hun woning verlaten eerst het gas afsluiten.

Hoe lang de storing duurt is nog niet te zeggen.

9.21 - Waarschuwing aan inwoners Bunde

Mensen die in de buurt van het riviertje de Geul wonen worden gewaarschuwd. De Geul stijgt snel, omdat de hoogwatergolf vanaf Valkenburg richting Meerssen en Bunde oprukt, aldus de veiligheidsregio. De hoogste waterstand in de Geul wordt donderdagochtend rond 11.00 en 12.00 uur verwacht in Meerssen en Bunde.

De autobezitters krijgen het dringende advies hun auto, eenmaal naar veiliger oorden verplaatst, op de handrem te zetten. Dat verkleint het risico dat de voertuigen bij hoogwater onverhoopt wegdrijven.

Mensen die daar in de buurt wonen krijgen ook het advies hun spullen naar hoger gelegen verdiepingen te verplaatsen, voor als het water hun huizen bereikt. Ook wordt geadviseerd de gordijnen op de begane grond op te binden.

Code rood opgeheven

Het KNMI heeft code rood die in Limburg gold vanwege de hevige regenval beëindigd. In de nacht van woensdag op donderdag is het minder hard gaan regenen, al geldt vanwege de wateroverlast nog wel code geel. Het was voor het eerst dat er code rood was afgegeven vanwege de regen.

Ook in de rest van het land geldt bijna overal code geel. Ook daar kan veel regen vallen, waarschuwt het KNMI. Op veel plaatsen valt in 24 uur 20 tot 40 millimeter en lokaal kan er meer dan 50 millimeter vallen. Alleen voor de westelijke provincies Zeeland en Zuid- en Noord-Holland, evenals de Waddeneilanden, is geen waarschuwing van kracht.

Op donderdag worden geen extreme hoeveelheden regen meer verwacht, meldt Meteo Limburg.

Hoewel er geen grote hoeveelheden regen wordt verwacht in Limburg, duurt de wateroverlast voort. Straten en huizen staan blank en kelders zijn volgelopen. Het wassende water zorgt er voor gevaarlijke situaties. Hulpverleners van het Rode Kruis hebben de hele nacht doorgewerkt om ondersteuning te bieden bij de overstromingen, en bewoners van twee verzorgingstehuizen en een hospice werden geëvacueerd.

Netbeheerder Enexis meldt dat er door het hoge water in Valkenburg twee stroomstoringen zijn. Daardoor zitten 433 huishoudens zonder stroom. „We kunnen de stroomvoorziening pas herstellen op het moment dat het water gezakt is. Wanneer iedereen weer elektriciteit heeft, is onbekend”, aldus Enexis. Daarnaast hebben 115 huishoudens in Mechelen op dit moment geen gas. Het is ook onduidelijk wanneer dat hersteld is.

In verband met de wateroverlast is de A79 tussen Hulsberg en Heerlen voorlopig nog dicht, meldt Rijkswaterstaat. Het is nog onduidelijk tot hoelang de weg dicht blijft. Ook de A76 is dicht tussen de Duitse grens en Kunderberg.

Wegens overstromingen in België rijden er donderdag geen treinen naar Luik, meldt de NS. Ook is beperkt treinverkeer naar Aken en Keulen.

’Situatie in Hoensbroek onder controle’

De situatie in Hoensbroek lijkt donderdagochtend redelijk onder controle, meldt een woordvoerder van de Veiligheidsregio Zuid-Limburg. Woensdagavond waarschuwde de gemeente bewoners van de lager gelegen delen van het stadsdeel van Heerlen rekening te houden met flinke wateroverlast, omdat een groot waterbekken gevuld met 120.000 kuub water op het punt stond om door te breken.

Militairen hielpen woensdagavond bij het stutten van het waterbekken en het vullen van zandzakken om de waterbuffer te verstevigen. Ook werd er water uit de buffer gepompt, waardoor de druk op de randen minder is geworden, aldus de woordvoerder van de veiligheidsregio. „De kans dat het doorbreekt is daardoor een stuk minder geworden.”

Het weggepompte water is wel in de omgeving terecht gekomen. Het is niet duidelijk hoe groot de wateroverlast daardoor is in de nabijgelegen wijk, maar niemand heeft elders onderdak hoeven zoeken, aldus de veiligheidsregio.

8.49 - 400 huishoudens in Valkenburg moeten elders onderdak zoeken

Zo’n vierhonderd huishoudens die in Valkenburg als gevolg van het hoogwater zonder stroom zitten, moeten elders ondank zoeken. Enexis is niet in staat het probleem op korte termijn op te lossen.

Volgens een woordvoerder van de Veiligheidsregio kunnen de aansluitingen pas hersteld worden als het water helemaal verdwenen is. „En dat kan dagen duren”, zei hij. Tot die tijd krijgen mensen het dringende advies onderdak te zoeken bij familie, vrienden en kennissen.

Netbeheerder Enexis meldde eerder dat door het hoge water in Valkenburg ook een stroomstoring is veroorzaakt. Daardoor zitten volgens Enexis 374 huishoudens zonder stroom. „We zijn op dit moment aan het onderzoeken wanneer we dit kunnen herstellen”, aldus Enexis rond 01.30 uur op Twitter.

De gemeente Valkenburg waarschuwt mensen om niet door overstroomde straten te lopen en om binnen te blijven. Putdeksels kunnen zijn weggespoeld en in het modderige water is dat niet te zien. Bovendien kan het water vervuild zijn met rioolwater.

In het centrum van Valkenburg stond woensdagavond laat al meer dan een halve meter water. Op Twitter circuleren beelden waarop te zien is dat een auto door de straten drijft en door de sterke stroming wordt meegevoerd.

7.47 - Delen A2 in Noord-Brabant en Limburg dicht om wateroverlast

De verbindingsweg van de A2 vanuit Eindhoven naar de A65 richting Tilburg is dicht door water op de weg, meldt Rijkswaterstaat. Ook de afrit Sint Michielsgestel op de A2 vanuit Eindhoven is afgesloten, net als de afrit Meerssen op de A2 richting Maastricht.

Rond 09.00 uur stond er zo’n 50 kilometer aan file op de wegen. Op de meeste plekken ging het om korte files waar buien vallen, met uitzondering van een aantal uitschieters. Rond 10.00 uur namen de vertragingen weer af, meldt Rijkswaterstaat.

Verder zijn sommige rijstroken op snelwegen afgesloten vanwege plassen water, bijvoorbeeld op de A28 richting Amersfoort bij De Bilt en op de A2 vanuit Utrecht ter hoogte van het knooppunt Hintham.

In het midden en het oosten van het land heeft het KNMI donderdag voor de hele dag code geel afgegeven wegens zware regenval. Lokaal kan er tot 40 millimeter regen vallen, met name in de ochtend en middag. Het verkeer kan hier hinder van ondervinden en Rijkswaterstaat adviseert weggebruikers voor vertrek de actuele verkeersinformatie te raadplegen. „Daarnaast is het verstandig om (tijdens buien) extra alert te zijn en je rijstijl aan te passen.”

In het zuiden van het land is op dit moment de meeste wateroverlast. De A79 tussen Hulsberg en Heerlen, die woensdag werd afgesloten vanwege water op de weg, blijft ook donderdag dicht. Ook de A76 is afgesloten tussen de Duitse grens en knooppunt Kunderberg.

7.43 - Ook België zet militairen in na zware regenval

De Belgische minister van Defensie, Ludivine Dedonder, heeft na zware regenval toestemming gegeven om het leger in te zetten. Militairen voerden volgens Belgische media al ondersteunende operaties uit in de provincies Luik, Namen, Luxemburg en Belgisch-Limburg. Er zijn onder meer vrachtwagens ingezet om mensen te evacueren.

„Verzoeken om assistentie en inzet van materiaal zullen op provinciaal niveau worden afgehandeld in overleg met de hulpdiensten ter plaatse”, zegt de woordvoerder van minister Dedonder. „Defensie kan helpen door onder meer de inzet van zodiacs, waterpompen, transport en huisvesting en andere middelen. Het personeel staat met de nodige middelen klaar om binnen de twee uur in te grijpen.”

De regenval zorgde ook in België voor grote overlast. De autoriteiten evacueerden preventief zo’n 1700 mensen in Chaudfontaine, een plaats in de provincie Luik. Die grenst aan de zwaar getroffen Nederlandse provincie Limburg. De burgemeester van de gemeente Trooz in Luik noemde de situatie woensdag „catastrofaal” en deed een beroep op het leger.

Ook in Nederland kwam het leger in actie om te helpen bij het bestrijden van de wateroverlast. De militairen helpen onder meer bij het vullen van zandzakken.

7.14 - 30 vermisten na instorting huizen door regenval in Rijnland-Palts

Ongeveer dertig mensen worden vermist nadat in de nacht van woensdag op donderdag zes huizen waren ingestort in de West-Duitse deelstaat Rijnland-Palts als gevolg van overstromingen en hevige regen, meldde de regionale omroep SWR donderdag.

De zes ingestorte huizen stonden in de plaats Schuld, nabij Adenau, in de heuvelachtige regio Eiffel. Nog ongeveer 25 andere huizen staan er op instorten. Volgens een politiewoordvoerder is de situatie in Schuld onoverzichtelijk.

3.58 -Hulpverleners Rode Kruis vangen bezorgde Limburgers op

Hulpverleners van het Rode Kruis zijn heel de nacht in de weer om te ondersteunen bij de overstromingen in Zuid-Limburg. Naar meerdere plaatsen zijn veldbedden gestuurd en met gemeenten en andere organisaties wordt overlegd waar welke hulp nodig is. Er wordt rekening gehouden met mogelijke opschaling naar andere delen van Limburg.

In Gulpen-Wittem zijn 50 veldbedden neergezet om geëvacueerden op te vangen. Daarvan zijn er 25 bezet, laat een woordvoerster weten. Vrijwilligers zijn ter plaatse om mensen op te vangen en vragen te beantwoorden. Vijf bedden zijn naar Simpelveld onderweg voor medewerkers van de gemeente. Ook zijn er 50 bedden gestuurd naar een opvanglocatie in Valkenburg, waar volgens het Rode Kruis het oplopende water tot zorgen leidt bij de inwoners.

In Houthem, naast Valkenburg, stonden volgens de woordvoerster bewoners buiten om te kijken wat er in hun straat gebeurde. Twee van hen gaven aan vooral uit voorzorg buiten te staan: „Onze huizen zijn gelukkig nog droog, maar dit water blijft natuurlijk staan. Nu is er wat minder regen, maar als het weer toeneemt, kan dat zo weer anders zijn”, citeert de zegsvrouw hen.

Eind. Het liveblog van gisteren vind je hieronder.

 https://www.telegraaf.nl/nieuws/1033483960/live-dodental-overstromingen-in-duitsland-loopt-op-tot-49-belgie-9