Aan de klimaatcrisis hangt een prijskaartje dat wij niet willen betalen (Joop)

In het Scheepvaartmuseum in Amsterdam is momenteel een indrukwekkende en confronterende foto-expositie te bekijken van Kadir van Lohuizen. De expositie ‘Rijzend Water’ toont verschillende plekken in de wereld, waar de door klimaatverandering stijgende zeespiegel tot grote problemen leidt.

https://joop.bnnvara.nl/content/uploads/2009/11/Flickr_Kapitalisme300-300x214.jpg

Deze problemen gaan de komende decennia alleen maar toenemen, met het gevolg dat bijvoorbeeld de eilanden in de Waddenzee kunnen verdwijnen. Of dat een grote stad zoals Jakarta met 20 miljoen inwoners volledig geëvacueerd moet gaan worden. Niet voor niets waarschuwt ook Rutger Bregman voor de grote gevolgen van de klimaatcrisis. Zeker als er vanuit de politiek te weinig gebeurt om de ingrijpende gevolgen van de opwarming van de aarde tegen te gaan. Gevolgen zoals in Pakistan, dat op dit moment wordt geteisterd door een sprinkhanenplaag,  veroorzaakt door warmere temperaturen, waardoor de sprinkhanen zich makkelijker kunnen vermenigvuldigen. En zoals de bosbranden in Australië die nog vers in ons geheugen liggen.

De kern van het probleem is het kapitalistisch systeem dat als uitgangspunt geldt voor onze economie. Een economie die de wereld beheerst en dusdanig dominant is, dat het door de klimaatcrisis een bedreiging vormt voor onze mondiale samenleving. Het punt is dat wij, vanuit de kapitalistische visie op onze economie, de werkelijkheid hebben vernauwd tot een louter financiële werkelijkheid. Daarbij zijn we de grotere werkelijkheid, waar ook ons welzijn, onze gezondheid, maar ook de natuur toe behoort uit het oog verloren. Kort gezegd; geld is het enige dat telt en waarde heeft. Geld is de enige graadmeter geworden. Andere waarden worden hier ondergeschikt aan gemaakt.

We onderwerpen onszelf, maar ook de natuur aan deze economische werkelijkheid. Dat begint al op school, waarbij kinderen gemaakt worden tot een soort van legbatterij-mens, geschikt om in onze economische werkelijkheid te werken. Met als gevolg dat op dit moment 5000 kinderen thuis zitten, omdat zij om wat voor reden dan ook niet passen in ons rigide onderwijssysteem. Niet voor niets zijn schoolgebouwen en gevangenissen vaak niet van elkaar te onderscheiden. Daar zijn op internet sprekende voorbeelden van te vinden.

Vanaf de industrialisatie in 1850 heeft het kapitalistisch systeem de wereld veroverd. Door de klimaatcrisis worden we nu geconfronteerd met een hoge prijs op ons bord. Een prijs die we niet willen betalen. De worst die ons door het kapitalisme werd voorgehouden, is dat we het allemaal makkelijker zouden gaan krijgen. Met z’n allen minder werken en meer geld verdienen. De realiteit is dat wat mijn vader in zijn eentje als kostwinner verdiende om zijn gezin te onderhouden, nu door twee mensen in een gezin moet worden verdiend. Het is een illusie dat de marktwerking ons leven makkelijker en goedkoper heeft gemaakt. Voor hetzelfde moet nu harder worden gewerkt. De druk en eisen vanuit het economisch systeem zijn veel groter geworden in de afgelopen pakweg 40 jaar.

Doordat er nauwelijks vermogensbelasting wordt geheven, ontstaat er ieder jaar een grotere kloof tussen arm en rijk. Het ideale beeld dat het kapitalisme ons voorhoudt, geldt dus in steeds grotere mate voor een exclusief gezelschap. De rest van ons zijn kuddedieren die de economie, waar we met z’n allen gevangen in zitten, in stand te houden. Opvallend is dat oplossingen die worden gegeven voor de klimaatcrisis, alleen mogelijk zijn binnen het bestaande systeem. Oplossingen die worden aangedragen, zoals de elektrische auto, zijn slechts aanvaardbaar als er door de grote autobedrijven veel geld kan worden verdiend.

Opnieuw wordt er niet gekeken naar de manier waarop accu’s worden gemaakt of de grondstof voor accu’s moet worden gewonnen. Kobalt is onmisbaar voor de productie van batterijen en accu’s, maar de winning ervan vindt plaats onder erbarmelijke omstandigheden, met kinderarbeid en zware milieuverontreiniging. Een goed voorbeeld van het feit dat wij wederom niet de prijs willen betalen voor het kapitalistische systeem als basis voor onze economie.

We kunnen niet iets doen aan de gevolgen van de klimaatcrisis en tegelijkertijd krampachtig vasthouden aan het economisch systeem, dat in feite de oorzaak is van deze crisis. Hoe komen we uit dit systeem dat ons gevangen houdt? Ten eerste moeten we doorhebben dat we in een gevangenis zitten. Rutger Bregman vertelt in zijn boek ‘De meeste mensen deugen’ het verhaal van de Agora school in Roermond, die op een andere manier onderwijs geeft. Zij haalden een aantal kippen uit een legbatterij, die eenmaal bevrijd uit hun gevangenis verstijfd op dezelfde plek in de tuin van de school bleven staan. Het duurde een week voordat de kippen uit zichzelf in beweging kwamen en weer rondscharrelden.

Ook voor het individu is het mogelijk om vanuit een authentiek verlangen te ontsnappen aan de druk, de gevangenschap van het systeem. Dit is een individuele weg, waarbij je op je pad soortgenoten tegen komt die dezelfde weg bewandelen. Zo ontstaan er op natuurlijke wijze samenwerkingsverbanden en netwerken, die vanuit een minder schadelijke en meer bewuste manier van leven bijdragen aan de samenleving.

Ook binnen het huidige economische systeem zijn er mogelijkheden om de schade van de klimaatcrisis te beperken. Het heffen van vermogensbelasting. In plaats van de kosten te verhalen op de gemiddelde belastingbetaler, kan deze mede worden betaald door de steeds groter wordende groep miljardairs aan de hand van vermogensbelasting. Ook maakt een eerlijkere verdeling van het geld een basisinkomen mogelijk. Zo kunnen stressgerelateerde ziekten, als depressie, sterk worden gereduceerd en daarmee ook de enorme kosten die we daarvoor moeten opbrengen. In onze economie wordt nu eenmaal veel geld verdiend door aan ziekten door de (farmaceutische) industrie en gezonde mensen zijn simpelweg niet winstgevend.

Daarnaast zal de economie dusdanig moeten worden ingericht, dat ook de natuur, mens en dier als waarden worden meegenomen. Het is schrijnend dat dit soort veranderingen worden tegengehouden. Zolang wij weigeren de prijs te betalen voor ons zieke economisch systeem, zal de confrontatie met de werkelijkheid steeds harder worden. Dat laat de klimaatcrisis op dit moment wel zien.

https://joop.bnnvara.nl/opinies/aan-de-klimaatcrisis-hangt-een-prijskaartje-dat-wij-niet-willen-betalen

Bassischool ’t Venne zet zich in voor koala’s (HCNieuws)

  • Ria Meuleman
Bassischool 't Venne zet zich in voor koala's
03-02-2020, 13:59

NIEUW-VENNEP Basisschool 't Venne zamelt geld in voor de door bosbranden getroffen koala's in Australië. Op vrijdag 31 januari was de aftrap voor een actie, waaraan alle groepen op hun eigen niveau meedoen. In de gang hangt informatie over SOS Koala en inmiddels ook de eerste tekeningen van koala's in eucalyptusbomen, die gemaakt zijn door de kleuters.

Via allerlei nieuwsberichten zijn de grote problemen in Australië de leerlingen niet ontgaan. Koala's, die ze als een soort knuffelbeertjes zien, spreken de kinderen enorm aan. Het maakt indruk, dat de dieren, die door oprukkende huizenbouw toch al steeds meer beperkt worden in hun leefruimte in de eucalyptusbossen, nu ook nog eens slachtoffer worden van de bosbranden. Ze zijn zeer begaan met de koala's, die met vaak ernstige brandwonden in de opvang belanden.

BOOMHANGEN Groep 1 heeft een filmpje van Klokhuis gezien over hoe de trage koala's leven, veel slapen en nauwelijks kunnen vluchten. Groep 3/4 bekeek een filmpje op Zapp. De hogere groepen zagen weer andere beelden. Tijdens de actie die de hele maand februari duurt gaan de leerlingen allerlei dingen doen om geld bijeen te brengen voor het goede doel, zoals heitje voor een karweitje, spulletjes verkopen en emballagebonnen inzamelen. Tijdens gymles wordt er geoefend met hangen in touwen, want bij de boomchallenge op het schoolplein, worden de kinderen die het langst kunnen blijven hangen gesponsord door de school.

Juf Cindy: "De kinderen in mijn groep 4 zijn dol op het onderwerp. Ze zijn heel benieuwd wat er met het geld gebeurt en hebben zelfs al eigen boeken verkocht ervoor. Vanuit de school gaan we dingen veilen waarop ouders en kinderen kunnen bieden, bijvoorbeeld op een potje voetballen en appeltaart met slagroom eten. We proberen zoveel mogelijk geld op te halen en de leerlingenraad gaat de tussenstanden bijhouden. Op 28 februari is tijdens een tentoonstelling de afsluiting van de actie. Op de site van de WWF Rangers SOS Koala is 't Venne te vinden via Venneforkoala.

Ria Meuleman

Pubble status:

https://hcnieuws.nl/lokaal/overig/bassischool-t-venne-zet-zich-voor-koalas-680295

Bassischool ’t Venne zet zich in voor koala’s (Witte Weekblad Nieuw-Vennep)

  • Ria Meuleman
Bassischool 't Venne zet zich in voor koala's
03-02-2020, 13:59

NIEUW-VENNEP Basisschool 't Venne zamelt geld in voor de door bosbranden getroffen koala's in Australië. Op vrijdag 31 januari was de aftrap voor een actie, waaraan alle groepen op hun eigen niveau meedoen. In de gang hangt informatie over SOS Koala en inmiddels ook de eerste tekeningen van koala's in eucalyptusbomen, die gemaakt zijn door de kleuters.

Via allerlei nieuwsberichten zijn de grote problemen in Australië de leerlingen niet ontgaan. Koala's, die ze als een soort knuffelbeertjes zien, spreken de kinderen enorm aan. Het maakt indruk, dat de dieren, die door oprukkende huizenbouw toch al steeds meer beperkt worden in hun leefruimte in de eucalyptusbossen, nu ook nog eens slachtoffer worden van de bosbranden. Ze zijn zeer begaan met de koala's, die met vaak ernstige brandwonden in de opvang belanden.

BOOMHANGEN Groep 1 heeft een filmpje van Klokhuis gezien over hoe de trage koala's leven, veel slapen en nauwelijks kunnen vluchten. Groep 3/4 bekeek een filmpje op Zapp. De hogere groepen zagen weer andere beelden. Tijdens de actie die de hele maand februari duurt gaan de leerlingen allerlei dingen doen om geld bijeen te brengen voor het goede doel, zoals heitje voor een karweitje, spulletjes verkopen en emballagebonnen inzamelen. Tijdens gymles wordt er geoefend met hangen in touwen, want bij de boomchallenge op het schoolplein, worden de kinderen die het langst kunnen blijven hangen gesponsord door de school.

Juf Cindy: "De kinderen in mijn groep 4 zijn dol op het onderwerp. Ze zijn heel benieuwd wat er met het geld gebeurt en hebben zelfs al eigen boeken verkocht ervoor. Vanuit de school gaan we dingen veilen waarop ouders en kinderen kunnen bieden, bijvoorbeeld op een potje voetballen en appeltaart met slagroom eten. We proberen zoveel mogelijk geld op te halen en de leerlingenraad gaat de tussenstanden bijhouden. Op 28 februari is tijdens een tentoonstelling de afsluiting van de actie. Op de site van de WWF Rangers SOS Koala is 't Venne te vinden via Venneforkoala.

Ria Meuleman

Pubble status:

https://witteweekbladnieuw-vennep.nl/lokaal/overig/bassischool-t-venne-zet-zich-voor-koalas-680295

Waardoor is de millennial van slag? Op zoek naar antwoorden met Denker des Vaderlands Daan Roovers (Vrij Nederland)

SoundCloud

Deze dienst is alleen beschikbaar wanneer alle cookies zijn geaccepteerd

Wijzig cookie voorkeur

Liever luisteren dan lezen? Menno heeft zijn verhaal ook ingesproken.

Dit gesprek met Daan Roovers moest een gesprek worden over de epidemie van burn-outs en andere geestelijke ellende onder jongeren. Millennials, studenten, ‘generatie Y’: ze zouden gebukt gaan onder stress, studiedruk en een streven naar perfectie. Via de mail vroeg Roovers me vooraf wat research te doen. ‘We moeten een beetje een empirische bodem hebben waar ik mijn analyses op kan loslaten, zodat het geen 1800 woorden feitenvrij gefilosofeer wordt.’

Natuurlijk, voor feitenvrij gefilosofeer word je geen Denker des Vaderlands. Maar toen werd het lastig. Er blijken weinig cijfers te bestaan over burn-outs en depressie, laat staan onder jongeren. De cijfers die er wél zijn, suggereren geen grote stijging. ‘Anders dan de media ons willen doen geloven, is burn-out niet spectaculair gestegen,’ stelde hoogleraar arbeids- en organisatiepsychologie Wilmar Schaufeli vast in De Psycholoog.

Zijn opgebrande jongeren dan wel zo’n ‘kwestie van deze tijd’, waar deze rubriek over dient te gaan? Jawel, maar op een andere manier. ‘Dat jongeren vaker burn-out zijn is niet evident, maar ze ervaren wél vaak de bijbehorende klachten,’ zegt Roovers. ‘Ze benóemen het ook zo. Als mijn studenten een opdracht niet af krijgen, zeggen ze vaak dat ze ziek zijn. Dat is volgens mij niet altijd zo, maar het kan wel een self-fulfilling prophecy worden.’

Watjes

Een cross-analyse van diverse onderzoeken die het Interstedelijk Studenten Overleg uitvoerde, liet zien dat de helft van de studenten zegt te worstelen met problematische stress en een derde met ‘psychische klachten’. Subjectief, maar daarmee niet onwaar.

De millennialeske onderbuik is van slag, en Roovers wil er de stethoscoop tegenaan houden. Zelf kan ik dienen als proefkonijn. Ik ben geboren in 1991, midden in het tijdvak 1981-2000, waarin je geboren moet zijn om millennial te heten. Een echte Y. Daan Roovers, geboren in 1970, is op haar beurt een echte generatie-X’er.

De oorzaak van problemen wordt niet in het systeem gezocht, maar in het individu, ziet Roovers.

De Y en de X spreken elkaar in de sfeervolle werkkamer van de X, in een gebouw voor kantoorunits in Amsterdam. Er staan verweerde houten bureaus en een ouderwets filterkoffieapparaat – kwestie van tijd tot zo’n bakbeest weer hip wordt onder millennials. ‘Interessanter dan of er sprake is van een burn-outepidemie,’ zegt Roovers terwijl ze twee koffiemokken volschenkt, ‘is de vraag: waarom zijn dergelijke termen zo’n aantrekkelijke manier om de situatie te beschrijven?’

Een van de theorieën is dat jongeren van nu watjes zijn. ‘Zo kun je het zien,’ zegt de filosoof, wetende dat deze kritiek van alle tijden is, want in de vierde eeuw voor Christus klaagden Socrates en Plato al steen en been over de luie en ongemanierde Griekse jeugd. ‘Maar je kunt je ook afvragen of de samenleving niet veel strenger en harder is geworden. En of er niet meer verantwoordelijkheid naar het individu is verschoven.’

Daan Roovers

Filosoof Daan Roovers (Veghel, 1970) is sinds maart 2019 en tot en met maart 2021 Denker des Vaderlands. Ze werkt voor de Universiteit van Amsterdam en het Amsterdamse debatcentrum De Rode Hoed en was tussen 2001 en 2015 hoofdredacteur van Filosofie Magazine. Roovers is groot pleitbezorger van publieksfilosofie, waarbij filosofie een activiteit is die hardop en midden in de samenleving wordt uitgevoerd en waaraan elke burger kan deelnemen. In 2020 leggen we haar in elke maand een grote vraag voor. Dit is aflevering 1.

Vrijgepleit

Dat laatste ziet Roovers overal. De oorzaak van problemen wordt niet in het systeem gezocht, maar in het individu. Die mag het oplossen. ‘Neem studiedruk. Je kunt onderzoeken wat er aan de hand is met de universiteiten en het onderwijsbeleid van de overheid. Maar je kunt studenten ook allemaal individueel naar een psycholoog of dokter sturen. Dat laatste is in deze neoliberale maatschappij efficiënter, want dan is het systeem vrijgepleit.’

Het individualiseren van problemen gaat hand in hand met het medicaliseren ervan. ‘Je krijgt een label dat je recht op een behandeling geeft en op een gegeven moment word je weer terug het systeem in begeleid, dat onveranderd is gebleven. Als op een afdeling vier van de twintig werknemers burn-out zijn, worden die alle vier naar een coach gestuurd in plaats van dat er naar de cultuur gekeken wordt.’

Het grote verschil met vorige generaties, zegt Roovers, is dat de vooruitzichten voor jongeren nu echt minder goed zijn.

Terwijl vaak goed hard te maken is dat er fouten in het systeem schuilen. Neem het leenstelsel, dat studenten opjaagt om zo snel mogelijk af te studeren. Of de woning- en arbeidsmarkt, waar wél cijfers over te vinden zijn. Waar in 2014 bijna de helft van alle woningen naar starters ging, was dit afgelopen jaar nog maar een kwart, aldus een recent rapport van de Sociaal-Economische Raad. Uit dat rapport blijkt ook dat jongeren steeds later een vaste baan krijgen en vaker flexwerk doen.

Vooruitzichten

Het grote verschil met vorige generaties, zegt Roovers, is dat de vooruitzichten voor jongeren nu echt minder goed zijn. Hun vertrouwen in de economische, sociale en politieke toekomst is gekelderd tot recordlaagte, zo suggereert de 2019-editie van de jaarlijkse Deloitte Millennial Survey, uitgevoerd onder 13.000 jongeren in 42 landen. Zoals bij oudere generaties de onderbuik rommelt omdat ze het verleden teloor zien gaan, zo zien jongeren juist hun toekomst wegglippen.

‘Burn-outklachten hebben te maken met bestaansonzekerheid,’ zegt Roovers. ‘Het zou beter zijn om een actieplan op de economische ontwikkelingen te zetten dan op de klachten die eruit voortkomen.’

Als zzp-journalist zonder koophuis, vast contract of rente op mijn spaargeld vind ik het wel een verleidelijk idee om de schuld bij een vormloze vijand als ‘de economie’ of het neoliberalisme te kunnen leggen. Fuck the system!

Maar dat is ook weer niet de bedoeling, maakt Roovers duidelijk. Omstandigheden spelen mee, maar pleiten nooit vrij. ‘Als je bij stress bijvoorbeeld meteen zegt dat je “overspannen” bent, kan dat een manier zijn om niet onder ogen te zien dat je om problemen heen loopt, dat je bijvoorbeeld te laat bent begonnen.’

Autonomie

Ondanks alle individualisering zijn jongeren volgens de Denker tegenwoordig te weinig individu. Ze kunnen iets leren van Aristoteles. ‘Die zei: je moet karakter ontwikkelen om je staande te houden in de loop der dingen. De omstandigheden veranderen voortdurend. Wat je daartegenover kunt stellen is alleen jezelf, je duurzame karakter.’

De huidige vorm van individualisering maakt het individu niet sterker, maar zwakker, legt Roovers uit. Ze spreekt van een tijd van ‘massa-individualisme’ waarin met name jongeren zich continu met elkaar vergelijken. ‘Er is een voortdurende competitie tussen mensen van jouw leeftijd en jouw opleidingsniveau. We gaan op in wat anderen doen, wat anderen verwachten. Het individu biedt te weinig weerstand.’

Als je overal heen kunt, is het moeilijk om te weten waar je moet zijn.

Hebben we verleerd om onafhankelijk te zijn? ‘Gebrek aan autonomie’ is een van de meest genoemde oorzaken van burn-outklachten. ‘Autonomie is een lastig begrip. Immanuel Kant definieerde het als “jezelf de wet kunnen stellen”. Dus niet “doen waar je zin in hebt”, maar je herkennen in een wet en die mede zelf vormgeven. Er is een zekere structuur nodig voor autonomie.’

Losse schroeven

Structuur! Misschien is dat de missing link. Als freelancer met een Swapfiets ben ik de stereotiepe structuurloze millennial. Niet dat ik terug zou willen naar de tijd van keurslijven, maar de huidige situatie is ook niet alles. ‘Tegenwoordig ligt de wereld open,’ zegt Roovers. ‘Maar dat is nog niet hetzelfde als autonomie ervaren. Want er komen voortdurend mogelijkheden op je af waar je iets mee moet. Je kunt studeren wat je wilt en waar je wilt, ook in het buitenland, je kunt een tussenjaar nemen.’

Als je overal heen kunt, is het moeilijk om te weten waar je moet zijn. Vroeger lieten veel mensen zich de weg wijzen door een geloofsovertuiging, maar die vorm van structuur is sinds de ontkerkelijking verdampt. Andere vormen van overtuiging die je de weg wijzen, zoals ideologie, zijn ook minder vanzelfsprekend geworden. ‘Bij jongvolwassenen hoort een soort dogmatisme, overtuigd zijn van je gelijk, precies weten hoe de wereld in elkaar zit. Dat lijkt nu op losse schroeven te staan.’

De wereld is zó groot geworden dat het moeilijk is om betrokken te zijn, zegt Roovers. ‘Socrates, Plato en Aristoteles leefden in de overzichtelijke stadstaat Athene en konden zich permitteren om over het lot van de wereld na te denken. Eeuwen later, in het veel grotere Romeinse Rijk, richtten de filosofen zich meer op een individuele ethiek. De schaal van de politieke problemen werd te groot om over het lot van de wereld na te denken. Dat zie je nu eigenlijk weer. Binnen een minuut kun je kennisnemen van alle ellende op de wereld, van bosbranden in Brazilië tot de situatie in Hongkong. Dat maakt je qua handelen apathisch, want waar moet je beginnen als je de wereld wilt verbeteren?’

Een paar dagen na dit interview zendt Nieuwsuur een item uit over ‘klimaatdepressie’ onder jongeren. ‘Er is sowieso een hoger stressniveau onder studenten,’ zegt de opleidingsdirecteur van de Wageningen Universiteit in het item, en bezorgdheid over klimaatverandering ‘is een extra factor’.

Elke minuut is kostbaar

Apathisch of depressief worden hoeft niet de norm te zijn. De klimaatdemonstraties door scholieren en de populariteit van de jongerenclubs van zowel GroenLinks als Forum voor Democratie duiden erop dat de behoefte aan strijden voor een hoger doel blijft bestaan.

Maar die strijd legt het toch af tegen dat wat het heiligste doel van al lijkt: zelfontplooiing. Iets wat samengaat met een streven naar efficiëntie: You only live once, elke minuut is kostbaar. Toen ik naar Roovers’ kantoor fietste, zette ik gauw een leerzame podcast op – de afspeelsnelheid extra hoog.

Roovers haalt Jean-Jacques Rousseau aan. ‘Die zegt dat als je jong bent, je zoveel mogelijk tijd moet verspillen.

Roovers: ‘Dat streven naar efficiëntie hoort erg bij deze tijd, niet alleen onder jongeren. Een activiteit is zelden nog een doel op zichzelf. Sporten is een goed voorbeeld. In het beste geval is het ook leuk, maar het gaat vooral om gezonder worden en je prestaties verbeteren. Ik dacht laatst: wat doe ik nou alleen om de activiteit zelf? Ik heb één ding, en dat is accordeon spelen. Ik ben daar niet goed in, ik kan er geen factuur voor sturen, ik doe het echt alleen voor de lol. Het is belangrijk om zoiets te hebben.’

De productiviteitscultus ontlokt gelukkig een tegenbeweging omdat we ook wel zien dat het burn-outs in de hand werkt. Studentenverenigingen organiseren stiltewandelingen en op Instagram wordt #selfcare gepredikt. Maar ook dat ruikt verdacht: is ontspanning het doel, of tanken we bij om er daarna weer tegenaan te kunnen?

Een paar jaar verspillen

Daan Roovers kijkt wat bezorgd. ‘Kom je hier uit?’ We merken beiden dat het moeilijk is om de vraag te beantwoorden wat het grote probleem van mijn generatie is, ook omdat sommige ontwikkelingen tegenstrijdig zijn. Is er een filosofisch advies waar we hoe dan ook iets mee kunnen?

Roovers haalt Jean-Jacques Rousseau aan. ‘Die zegt dat als je jong bent, je zoveel mogelijk tijd moet verspillen en moet lummelen. Zo’n periode waarin je nog de tijd hebt, is er maar één keer in je leven. Het heersende idee dat je al jong met je toekomst bezig moet zijn, werkt maar in heel beperkte mate. Omdat je pas weet of het leuk is als je ergens bent. Soms moet je eerst de verkeerde keuze maken.’

Maar, sputter ik nog even tegen, dat kost zoveel tijd, en you only live once. ‘Ja,’ zegt de Denker des Vaderlands, ‘maar ja: we leven steeds langer tegenwoordig, dus je mag best een paar jaar verspillen.’

Fotografie Annelie Bruijn
Haar en Make-Up Pascale Hoogstraate @ EE Agency for MUA
Styling Giedre Malinauskaite / NCL Representation

Het bericht Waardoor is de millennial van slag? Op zoek naar antwoorden met Denker des Vaderlands Daan Roovers verscheen eerst op Vrij Nederland.

https://www.vn.nl/daan-roovers-millennials/