De nieuwe ervaringsecologie gaat op alles zijn stempel drukken, van de cultuur tot AI (MT.nl)

Op een techforum ben ik aan de praat geraakt met Peter de Koning uit Castricum. Hij wil zich er wel aan wagen om mijn bandrecorder, een Grundig TK8 uit 1978, weer aan de praat te krijgen.

Zo kon het gebeuren dat ik tien minuten voordat ik aan deze column begon naar een conference van Wim Kan zat te luisteren. Dat was de eerste band die ik opstartte na reparatie. De cabaretier galmde via de klankkast mijn studeerkamer binnen. Ik luisterde aandachtig naar het openingslied van zijn oudejaarsconference uit 1960.

De Nederlandse bevolking blijkt in de ban van ‘de toverbel’ die Slochteren heet. Waar gaat dit heen, vraagt Kan zich af? En ‘wat gaat het ons kosten?’

Dat laatste weten we inmiddels. Het kostte ons de vriendschappelijke band tussen de mensen in het noorden en het westen van het land, het kostte de huizen, het klimaat en het vertrouwen in de politiek.

Cultuur bepaalt technologische ontwikkeling

Noem Wim Kan oubollig. Daar ben ik het deels mee eens. Maar ik noem hem ook profetisch. De toverbel-metafoor is exact wat er met kunstmatige intelligentie op dit moment aan de hand is. Als Kan zingt dat we met open mond naar de gaswinning uit de grond staan te kijken, vervang ik ‘gas’ door het woordje AI. Als hij zingt: ‘We hebben nou het hele jaar de gasbel horen luien, maar niemand weet precies waar de klepel hangt’ doe ik hetzelfde.

Het is het lot van iedere nieuwe technologie dat de klepel altijd zoek is. Wie had ooit kunnen voorspellen dat huizenschade herstellen moeilijker is dan een man op de maan zetten? Rakettechnologie is een stuk eenvoudiger dan bureaucratie-technologie. (We mogen alles dat door de mens gemaakt is technologie noemen). Maar waar technologie uiteindelijk toe leidt, dat is vaak een groot vraagteken.

Er is wel iets over te zeggen. We weten inmiddels dat de cultuur allesbepalend is voor de richting waarin de technologie zich gaat ontwikkelen. Dat leerde ik ooit uit het boek Always Already New: Media, History en the Data of Culture van professor Lisa Gitelman, dat ik er voor het schrijven van dit stuk even bij pak.

Verdwenen reparatie-industrie

De mediacultuur van de jaren 60 was heel anders dan die van nu. Dat heb je meteen door als je de loodzware TK8-recorder naar je auto sleurt voor reparatie. De uit dieplood opgetrokken recorder met zijn opwarmende groene lampje straalt een en al gedegenheid uit. Grundig is gründlich. Een apparaat gemaakt om te repareren. Bovendien slechts een paar banden – that’s it! Geen Spotify-stress. Relax, draai een band, schil een appeltje, luister aandachtig.

Het had maar weinig gescheeld of de Grundich was gründlich vernachelt. Als Peter me niet had verboden het ding thuis nog een keer aan te zetten, was het waarschijnlijk fout gegaan. Eerst moesten namelijk de condensatoren eruit gesloopt worden. Die oude hebben een papieren wikkel en dat neemt vocht op. Een paar keer aan en uit is genoeg om het apparaat na zoveel jaar trouwe dienst op te blazen.

Ik doe wat hij zegt, en op de koffie bij hem thuis voeren we nostalgische gesprekken over de reparatie-industrie die volledig verdwenen is (op eenlingen zoals Peter na).

Tijdperk van overvloed

Bandrecorders zoals deze komen uit het geen-cent-te-veel-hoor-tijdperk waarin zuinigheid troef is. Mijn oma liet me ooit vol trots een speciale lepel zien waarmee je een pak vanillevla tot de laatste kwak kon uitlepelen. Sinds de tijden van overvloed zijn aangebroken is dat gedoe verleden tijd. Nu is abundance de gangbare lijn en vieren we de toverbel die technologie heet uitbundig.

Een van de oprichters van de Singularity University, Peter Diamandis, schreef er ooit een boek over: Abundance: The Future is Better Than You Think. Op de kaft ook nog een sticker waarop te lezen is dat er nieuw bewijs is dat een tijdperk van overvloed voor iedereen is weggelegd.

Ik hoop oprecht dat de toekomst er beter uitziet dan ik denk. Ik ben de laatste tijd wat somber. Ben te veel wetenschappelijke literatuur gaan lezen over tekorten aan drinkwater, de opwarming van de aarde en het verlies aan biodiversiteit. Als ik naar de AI-euforie kijk en lees dat er hierdoor X procent aan extra economische groei ingeboekt kan worden, denk ik: hoe dan, waarom dan en hoe kan het uit?

The Experience Ecology

Ik ben niet de enige sombermans. Nu de klimaatopwarming nadrukkelijker voelbaar wordt, beginnen de zorgen zich in de cultuur te nestelen. In de Verenigde Staten, waar de rook van de Canadese bosbranden het daglicht wegneemt, hebben ze al een nieuw naam voor dit klimaattijdperk: het pyroceen.

Wetenschappers worden inmiddels activistisch en doen mee met het blokkeren van de A2. Erik van Sebille, een net aangestelde hoogleraar oceanografie, brak in tranen uit tijdens zijn oratie. En in The Lancet lezen we dat jongeren massaal opgroeien in klimaatangst.

Het tijdperk dat voor ons ligt, noem ik ook wel ‘The Experience Ecology’. Deze nieuwe ervaringsecologie gaat zijn stempel drukken op de cultuur, op de manier waarop we de toekomst vorm willen geven, op de manier waarom we naar AI kijken. De experience-ecologie maakt dingen voelbaar die wetenschappers al jaren voorspeld hebben.

Managers en bestuurders die op de zeepkist gaan staan om de nieuwe AI-strategie te verkondigen moeten zich hiervan bewust zijn. Tussen het publiek zijn ongetwijfeld nog wat aanhangers van de Singularity University te vinden die het allemaal prachtig vinden dat AI begint te praten. Maar naast ChatGPT is er nu ook ChatAarde: de planeet die begint te praten.

De meeste organisaties draaien nog op de automatische piloot van de exponentiële groei en acceleratie tot de max. Maar de overgang van het abundance-tijdperk naar het schaarste tijdperk vraagt om een nieuw verhaal en een nieuwe slag (digitale) leiders. Leiders die de experience ecology het centrum van hun digitale verhaal maken.

AI en het klimaat

Ondertussen verwissel ik van band op mijn TK8 en zet de luidspreker extra hard. Met mijn ogen op het product van de reparatie-economie denk ik aan professor Susan Paulson. Zij is gespecialiseerd in de antigroei-economie. Een van haar uitspraken spookt nog steeds door mijn hoofd: Anyone who thinks that endless growth is possible in a finite world, is either crazy or an economist.’

Ik trek er deze conclusie uit: iedereen die denkt dat AI en de toestand van de aarde niets met elkaar te maken hebben, zit in het verkeerde verhaal gevangen.

Lees meer columns van Menno van Doorn:

https://mtsprout.nl/columnisten-experts/experience-ecology

Deze startups helpen ons te leren leven met klimaatverandering (MT.nl)

De gevolgen van de klimaatverandering zijn niet langer te negeren, ook niet bij ons. Zwaardere stormen, langdurige droogtes, regenbommen in plaats van -buien, overstromingen en bosbranden…

Verhuizen om de impact van klimaatverandering te vermijden, is niet voor iedereen weggelegd. Maar er komen wel steeds meer slimme technologische oplossingen die ons kunnen helpen met deze nieuwe werkelijkheid. Om ons aan te passen of er beter mee te leren leven.

Meer klimaatverandering, meer technologie

Dat gebeurt op grote schaal voor steden, voor vastgoedprojecten, voor de agrarische sector, voor bedrijven en voor de overheid. Maar wat doen startups eigenlijk voor consumenten? Voor MT/Sprout zoomen we in op enkele technologieën die op komst zijn.

Sommige producten in dit overzicht zijn nog een beetje toekomstmuziek, maar de rest zouden we eigenlijk nu al moeten gaan gebruiken. Hoe sterker de impact van het klimaat, hoe meer technologieën en producten zullen volgen.

#1 Drinkwater wordt schaarser

Een flink deel van ons waterverbruik gaat op aan douchen, gemiddeld zo’n 60 liter. Vaak is het gewoon drinkwater wat door het putje spoelt. De Rotterdamse startup Hamwells ontwikkelt sinds 2015 douchesystemen met een duurzamer verbruik.

Een recente creatie is de Loopz, een douche die het water opvangt en filtert. Het systeem gebruikt maar zes liter water, of we nu vijf minuten of een uur douchen.  Het enige nadeel van dit product? Op dit moment is het alleen gericht op gebruik off the grid, voor buiten dus.

Een douche die veel sneller thuis in de badkamer kan worden geïnstalleerd, komt van een Canadese startup Rainstick Shower. Deze technologie vangt het water op, filtert het en hergebruikt het zes keer.

Zo besparen we niet alleen 80 procent water, maar ook 80 procent van de energie die nodig is voor het verwarmen ervan. Rainstick wil de wereld veroveren met dit product. Maar Nederlandse geïnteresseerden kunnen zich tot nu toe alleen inschrijven op een wachtlijst.

Zelfs voor tiny homes

Nog zo’n innovatieve hergebruiker is de Hydraloop, van de gelijknamige startup uit Leeuwarden. Dit systeem zuivert licht vervuild afvalwater. Zo kunnen we het opnieuw kunnen gebruiken voor het toilet, de wasmachine of de tuin.

Dat hergebruik loopt op tot 85 procent van het totale water in een huishouden. En dit zonder schadelijke chemicaliën of filters. De besparing op drinkwater en afvalwater is 45 procent.

Hydraloop is betaalbaar, onderhoudsarm en ziet er ook nog aardig uit. Hun recentste product is inmiddels zo compact dat het wordt geplaatst in appartementen, badkamers en zelfs tiny homes. Die kleine Hydraloop zuivert dagelijks tussen 140 en 300 liter douchewater.

Lees ook: De ondernemerslessen van de founder van Hydraloop

#2 Het weer wordt extremer

Als er iets wordt gemonitord in ons land, dan is dat het waterpeil. Overstromingen komen dus niet zo snel als een verrassing. Met de steeds hetere en drogere zomers ontstaat ook steeds meer brandgevaar. Denk aan bosbranden en heidebranden. Hoe sneller die worden ontdekt, hoe beter ze te bestrijden zijn.

De Amerikaanse startup Torch heeft een systeem, Nest Protect, ontwikkeld dat vroegtijdig waarschuwt voor natuurbranden. Ze brengen een soort slimme rookdetector eigenlijk naar buiten. Dit toestel wordt namelijk in de buurt van onze huizen bevestigd in een boom of aan een paal.

Het monitort een combinatie van hitte, rook en licht voor een terrein van zo’n 4 hectare. De sensoren van dit systeem werken op zonne-energie. Als er brand wordt ontdekt, volgt een melding via een mobiele app. Aan een livefeed met een camera wordt nog gewerkt. Nog even geduld, dit product is pas eind dit jaar op de markt.

Butterfly-effect berekenen

Emnotion noemt zichzelf geen meteorologische dienst. Deze Israëlische startup is gespecialiseerd in extreem weer. Het bedrijf geeft vervolgens zeer lokale waarschuwingen. Met lokaal bedoelt het bedrijf: op 100 meter. Dit op basis van een onvoorstelbare hoeveelheid meteorologische gegevens wereldwijd.

Een algoritme gaat met al die data, lokale temperatuur, wind, vochtigheid, aan de slag. Het berekent hoe weercondities aan de ene kant van de wereld die de andere kant beïnvloeden. We kennen dat als het zogenoemde butterfly effect.

Daardoor wordt extreem weer zelfs tot drie maanden van tevoren voorspeld. In het aanbod staan al individuele alarmberichten opgenomen. Bijvoorbeeld over hittegolven of stormweer die impact kunnen hebben op onze gezondheid. Ook het waarschuwen voor overstromingen is mogelijk.

Lees ook: Waarom economische groei ons zo in de weg zit

#3 Zomers worden heter en droger

Als er geen regen valt, kan nog altijd water uit de lucht worden gehaald met textiel. Dat is de uitvinding van startup Sponsh uit Eindhoven. Het textiel is bedekt met een speciale polymeercoating. ‘s Nachts haalt die water uit de lucht haalt en overdag geeft het dat water weer af.

Het biologisch afbreekbare materiaal biedt mogelijkheden voor irrigatie, het ontvochtigen van broeikassen en zelfs voor drinkwater. Hun eerste product wordt eind dit jaar verwacht: een bevochtiger voor jonge bomen. Dat helpt om van herbebossing een succes te maken.

Een frisgroen gazon in de zomer zal ook steeds meer een uitzondering worden. De Amerikaanse startup Irrigreen heeft een digitaal sprinklersysteem ontwikkeld dat 50 procent water bespaart. Het systeem brengt de grasmat in kaart en werkt met intelligentie sprinklers die sproeien zoals een inktjetprinter.

Ze ‘printen’ het sproeiwater alleen op de plekken waar dat nodig is. Gele plekken in het gazon behoren tot het verleden. En dat geldt ook voor elkaar overlappende sprinklers of sprinklers die vooral buiten de grasmat sproeien. Wanneer het regent, stopt het systeem vanzelf.

Airco, maar dan duurzamer

Steeds warmere zomers betekent ook steeds meer gebruik van koelsystemen. Wie geen warmtepomp in huis heeft, grijpt dan naar airconditioners. De klassieke versies zijn een aanslag op het klimaat en op de energiefactuur. Maar de Amerikaanse startup Blue Frontiers heeft een duurzamer alternatief in de maak.

Het bedrijf wordt inmiddels ondersteund met funding van BEV, opgericht door Bill Gates. Blue Frontiers claimt tussen 50 tot 90 procent minder energieverbruik en 85 procent minder uitstoot van broeikasgassen.

Deze airco maakt gebruik van het verdampen van zout water en het weer onttrekken van water uit de lucht. De startup verwacht het systeem in 2026 ook op de consumentenmarkt te introduceren.

Lees ook: Alles over de energietransitie op MT/Sprout

https://mtsprout.nl/tech-innovatie/startups-klimaatverandering-hamwells-sponsh

Dayrize berekent de sociale en ecologische impact van bedrijven: ‘Het blijft een complex proces’ (MT.nl)

Waar begin je als je als bedrijf de doelstelling hebt om duurzamer te handelen, het klimaat minder te belasten of producten wil importeren die vrij zijn van slavernij? Het is niet altijd even duidelijk hoe een product of proces precies tot stand is gekomen.

Precies in dat gat springt Dayrize (Startup van de Week in 2021). De startup richt zich met hun software voornamelijk op grote retailers en merken. Amerikaanse bedrijven als Target en Walmart zijn al klant, maar ook het Nederlandse Rituals werkt met hen samen.

Op het platform van Dayrize kunnen klanten in een beoordelingssysteem zien wat de impact is van de producten die ze kopen. Ze ontvangen ook aanbevelingen over keuzes die deze impact kunnen verkleinen.

https://mtsprout.nl/wp-content/uploads/2023/03/dayrize-dashboard.jpg

Een holistisch ecosysteem, noemt mede-oprichter Bart Nollen het platform. Hij werkt al 25 jaar aan wereldwijde producten en bedrijven die een positieve impact hebben op onze planeet. Hij heeft meerdere duurzame energiecentrales gebouwd, tropische bosbescherming gerealiseerd en geïnvesteerd in een bedrijf dat met drones aan herbebossing doet na bosbranden.

Op brede schaal

Dayrize is wereldwijd het eerste bedrijf dat op zo’n brede schaal impact berekent. Er zijn wel bedrijven die kijken naar de impact van een enkele categorie, zoals fashionbedrijf Bcome. Of bedrijven die alleen kijken naar carbon footprint zoals Greenhouse Substainability.

Maar Dayrize heeft zich bewust breed ingezet, vertelt Nollen. ‘Wij vinden dat als je impact wil maken, je iets moet creëren waar iedereen te allen tijde iets mee kan. Als je als retailer voor keukens met Pietje werkt, voor voeding met Lizet en voor schoenen met Jantje, en ze hebben ook nog allemaal een ander systeem, wordt het erg ingewikkeld.’

Meer geven dan nemen

Als ervaren ondernemer in de duurzaamheidswereld heeft Nollen ook de overlap tussen economie en duurzaamheid zien toenemen. ‘Twintig jaar geleden vonden mensen het moeilijk om dit samen te zien. Economische groei gaat nu hand in hand met duurzaamheid. Een economische toekomst bestaat niet meer als het niet gelinkt is aan duurzaamheid en andersom.’

Toen Nollen Dayrize oprichtte, heeft hij er alles aan gedaan om het bedrijf nettopositief te maken. Met andere woorden: een organisatie worden die meer geeft dan neemt.

Co-founder Bart Nollen van Dayrize is op dinsdag 18 april een van de sprekers op Purpose Day XL in Theater ’t Spant in Bussum. Het event staat in het teken van de transitie naar een purpose gedreven economie. Lezers van MT/Sprout krijgen met de kortingscode VIP-PDAY 75 korting euro op de toegangsprijs. Bestel hier je tickets »

Purpose als kern van je bedrijf wordt steeds meer noodzaak voor je bestaansrecht. Consumenten slaan bedrijven met een slecht maatschappelijk imago steeds vaker over. Plus steeds meer investeerders willen enkel nog investeren in bedrijven met maatschappelijk belang.

Lees ook: Ook aan het worstelen met purpose? Deze 7 stappen helpen je op weg

Samenwerken met Google

Nollen noemt zichzelf een ‘enorme doorbijter’. Hij heeft vertrouwen in de mens. Met een dosis optimisme zet hij zich als ondernemer in voor een betere wereld. ‘Mensen willen uiteindelijk de stap naar verandering wel maken, maar je moet ze vaak begeleiden en goed op weg helpen. En veel geduld hebben.’

Dayrize is in zekere zin al een succes te noemen. De startup is namelijk geselecteerd om deel te nemen aan een AI-trainingsprogramma van Google. Een paar honderd klimaat- en impactstartups dongen mee, slechts veertien werden geselecteerd.

Daarmee is Google nu een sparringspartner geworden. Het komende jaar krijgt Dayrize ondersteuning van alle diensten die Google levert aan bedrijven. Dit gaat onder andere om datastrategie, datasets en algoritmes. Nollen: ‘We leren nu voornamelijk hoe je werkt met data, AI en software-analyse. Dit is een grote stap vooruit.’

Bedrijven willen impact weten

Volgens Nollen willen veel bedrijven hun impact weten, maar kost het doorgaans tienduizenden euro’s om een analyse uit te laten voeren. ‘En als je tienduizenden producten hebt, kan je het al helemaal niet betalen. Vaak is een consultancybureau hier ook nog eens ruim een jaar mee bezig.’

Bij Dayrize gaat het allemaal een stuk gemakkelijker en sneller. Door de software te implementeren worden producten direct geanalyseerd. Bij de analyse worden vooral productdata en locatiedata gebruikt. Hiervoor betaal je zestig euro.

Toch blijkt het in de praktijk lastig voor bedrijven om de data op orde te hebben. Ze weten zelf niet altijd waar ze de data kunnen vinden en ook niet alle data is beschikbaar.

Ook daar zegt Dayrize een oplossing voor te hebben, vertelt Nollen. Ze hebben zelf databases en een geautomatiseerd systeem ontwikkelt zodat ze deze datagaps kunnen aanvullen. ‘Ondanks dat we dit systeem hebben ontwikkeld, blijft het een complex proces, aangezien geen partij haar supply chain kent en impactdata verzamelt.’

Lees meer over impact-ondernemers:

https://mtsprout.nl/impact/dayrize-bart-nollen

De grootste investeringen in november: cleantech domineert de toplijst (MT.nl)

1. Dwarfs: 30 miljoen euro

Dwarfs is de klapper van de maand. De webshopverzamelaar heeft 30 miljoen euro opgehaald om nog meer wederverkopers op Bol.com, Amazon en andere marktplaatsen op te kopen. De investering komt van bestaande aandeelhouders Solid Venture Partners en Harlan Capital. Ook steken enkele angels, onder wie voormalig minister van Financiën Jan Kees de Jager, geld in het bedrijf.

De e-commercespecialist had eerder op een ronde van 150 miljoen euro gerekend, maar zag de markt na de Russische inval in Oekraïne snel veranderen, vertelt medeoprichter Demian Beenakker. ‘Zit de markt tegen, dan moet je je aanpassen en het beste ervan maken. Maar als je mij 2 jaar geleden had beloofd dat ik nu met een team van 35 mensen meer dan 40 miljoen omzet zou draaien, had ik daar blind voor getekend, hoor.’

Lees ook: Dwarfs haalt weer 30 miljoen op om webshops op te kopen

2. Eye Security: 17 miljoen dollar

Het Haagse Eye Security (zie hoofdfoto, red.) haalde 17 miljoen dollar op bij Bessemer Venture Partners, de Amerikaanse investeerder die eerder geld stak in onder meer Twilio, Shopify en LinkedIn. Eye Security doet aan cyberbeveiliging en richt zich daarmee op het mkb met een compleet aanbod, inclusief cyberverzekering.

Eye Security is opgericht door ex-medewerkers van veiligheidsdiensten AIVD en MIVD. Eerder dit jaar stak het Nederlandse TIIN Capital al 4,5 miljoen euro in de startup uit 2020, die zichzelf een insurtech noemt.

3. Enzyre: 12 miljoen euro

Enzyre, een spin-out van het Nijmeegse ziekenhuis Radboudumc, haalde 12 miljoen euro op voor EnzyPad, het apparaat waarmee hemofiliepatiënten hun stollingsstatus thuis in real-time kunnen bepalen en controleren. De geldronde werd geleid door de regionale investeerder Oost NL, die voor het eerst instapt. Ook het i&i Biotech Fund en Demcon Investment stapten in, Takeda Ventures en Novalis Biotech lapten bij.

Een deel van de financiering komt uit een Innovatiekrediet van de Nederlandse overheid. Ceo Guido Maertens, die Enzyre samen met Waander van Heerde oprichtte, kan het geld goed gebruiken voor de registratie van klinische tests, de oprichting van een duurzame productielijn en investeringen in de uitbreiding van toepassingen in de kritische zorgomgeving.

4. Circularise: 11 miljoen euro

https://mtsprout.nl/wp-content/uploads/2022/11/circularise-startup-mesbah-sabur-jordi-de-vos.jpg

Maker van digitale productpaspoorten Circularise heeft 11 miljoen euro opgehaald. Investeerders zijn Neste, Brightlands Venture Partners, 4 Impact en chemiebedrijf Asahi Kasei. Oprichters Mesbah Sabur en Jordi de Vos lieten bij hun nominatie voor de MT/Sprout Challenger50 al weten bezig te zijn met het afsluiten van een Series A-ronde.

De startup zorgt dat de grondstoffen in complexe productieketens als de automotive en chemie worden geregistreerd in een soort boekhouding op de blockchain. Dat maakt recycling en verduurzaming van die ketens makkelijker. Onder meer Porsche is al klant. Circularise gaat het verse kapitaal investeren in onder meer productontwikkeling, onderzoek en uitbreiding van het internationale team. De investeringen worden aangevuld met subsidies van de Europese Commissie.

5. SparkNano: 5,5 miljoen euro

In november was er ook groeigeld voor diepe deeptech uit Eindhoven: SparkNano krijgt 5,5 miljoen euro van het Franse Air Liquide Venture Capital, het Nederlandse Somerset Capital Partners en Invest-NL, het staatsfonds waar sinds kort Rinke Zonneveld de scepter zwaait.

De TNO-spin-off heette eerder SALDtech en is actief met een nieuwe manier van atomic layer disposition (ALD), de techniek om flinterdunne laagjes atomen aan te brengen op oppervlakken, Zijn ‘Spatial ALD’-apparatuur bouwde de startup eerder voor de productie van OLED-displays, maar het heeft een pivot gemaakt naar de cleantech.

Voortaan stort het zich op elektrolysers voor de productie van groene waterstof, brandstofcellen, batterijen en zonnecellen. De vraag naar duurzame opwekking van energie is zo groot, dat het SparkNano vleugels geeft volgens ceo Huib Heezen: ‘Bij SparkNano zijn we ervan overtuigd dat onze Spatial Atomic Layer Deposition-oplossingen de zoektocht naar een duurzame energietoekomst kunnen ondersteunen.’

6. Overstory: 5,2 miljoen dollar

Indra den Bakker en Anniek Schouten hebben met hun climate tech startup Overstory een nieuwe investering opgehaald van 5,2 miljoen dollar. De ronde wordt geleid door Convective Capital uit Californië. Overstory houdt bomen in de gaten via satellietbeelden en machine learning met als doel ontbossing te monitoren, bosbranden te voorkomen en schade door vallende bomen aan infrastructuren en elektriciteitsnetten te voorkomen.

Overstory (voorheen 20tree.ai) is opgericht in 2018 en inmiddels uitgegroeid tot een team van 34 medewerkers verspreid over Europa en Noord-Amerika (de Nederlanders hebben een filiaal in Boston). Vorig jaar haalde het vegetatie-intelligentieplatform al eens 3,9 miljoen dollar op.

7. Contentoo: 5 miljoen euro

https://mtsprout.nl/wp-content/uploads/2022/11/Contentoo.png

Contentoo heeft 5 miljoen euro groeigeld ontvangen van dertig angel investeerders via No Such Ventures, de deal by deal-club van Reinder Lubbers. Onder anderen Perry Oostdam, Pawel Smoczyk (beiden Recruitee) en Jeroen Verberg (Hippo) doen mee. De investering wordt gebruikt voor ‘het doorzetten van de Europese expansie’ van het freelance-platform.

Contentoo koppelt freelance tekstschrijvers, vertalers en contentmarketingstrategen aan opdrachtgevers. Het bedrijf claimt alleen de beste 10 procent freelancers op het platform toe te laten. De startup van Jeroen Gunter en Onno Halsema boekte dit jaar tot nu toe 107 procent meer omzet vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. Exacte omzetcijfers deelt het bedrijf niet.

Lees ook: het Challenger-profiel van Contentoo

8. MTT: 5 miljoen euro

Micro Turbine Technology (MTT) heeft 5 miljoen euro opgehaald om door te groeien met zijn EnerTwin, een energiecentrale als alternatief voor de cv-ketel die draait op een gasturbine. Het geld komt van het Canadese Avila Energy, welk belang de Canadezen nemen in de Eindhovense scaleup van Willy Ahout is niet bekend.

De minicentrale van MTT levert zowel elektriciteit als warmte en bevat de kleinste gasturbine ter wereld. Het beursgenoteerde Avila gaat de ketel verkopen in Noord-Amerika en wil er vanaf 2026 jaarlijks 50.000 afzetten. De EnerTwin is te stoken met bioLPG, groen gas of een mix van aardgas en waterstof en is superzuinig. Ahout heeft ook nog andere toepassing in de pijplijn voor zijn microturbine.

9. SeaQurrent: 4,8 miljoen euro

Energieopwekker SeaQurrent krijgt 4,8 miljoen euro voor het ontwikkelen van een ‘onderwatervlieger’ die stroom opwekt met zeestromingen. Het kapitaal is afkomstig van Invest-NL, EIT InnoEnergy, PMH Investment, de Friese Ontwikkelingsmaatschappij (FOM) en de Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland (NOM).

De ‘TidalKite’ van SeaQurrent trekt (à la Kitepower) door de stroming aan een kabel die een hydraulische pomp aandrijft, die weer is aangesloten op een generator. De nieuwste versie van de negen bij twaalf meter grote getijdenvlieger wordt getest in de buurt van Ameland.

10. Godrive: 4 miljoen euro

Autofinancierder Yesqar verstrekt een lening van 4 miljoen euro aan Godrive.nu. De startup van Sjors Hemmen, Anne Lijzenga en Jeffrey Peters biedt auto-abonnementen voor jong gebruikte auto’s. Met de lening wil het drietal de leasevloot uitbreiden. ‘Dankzij de samenwerking kunnen wij ons volledig focussen op de ontwikkeling van het platform’, meldt Hemmen in een persbericht.

Yesqar is een samenwerking tussen de Haagse zakenbank NIBC en en autodataplatform QarQuest. De timing van de financiering is enigszins opvallend. Auto-abonnementsdienst Anyways kondigde in oktober aan de stekker uit het bedrijf te trekken, omdat het bedrijf niet bijtijds een nieuwe financieringsronde rond kreeg.

11. Sympower: 3 miljoen euro

https://mtsprout.nl/wp-content/uploads/2020/11/sympower.jpg

Niet echt een nieuwe ronde, maar toch het vermelden waard: climate tech-startup Sympower topt zijn laatste investeringsronde nog eens op met 3 miljoen euro. Daarmee staat de teller op 25 miljoen, voor het bedrijf waarmee Simon Bushell een softwareplatform ontwikkelt dat de behoefte aan stroom in elektriciteitsnetwerken slimmer en duurzaam organiseert.

De MT/Sprout-challenger van 2020 heeft de wind mee, omdat de vraag naar duurzame elektriciteit enorm is door de huidige energiecrisis. Activate Capital, Rubio Impact Ventures en PDENH zijn de investeerders die besloten hebben tot een ruimer gebaar.

Lees ook: Challenger Sympower schaalt op dankzij miljoenen van Kees Koolen

https://mtsprout.nl/groei/financiering/grootste-investeringen-november-cleantech-eye-security-circularise-sympower

Sendcloud ontslaat tien procent van medewerkers – Twittertrollen aan de haal met verdienmodel Musk (MT.nl)

1. Sendcloud ontslaat tien procent van Europese medewerkers

Sendcloud heeft zo’n tien procent van zijn medewerkers in Europa ontslagen. Dat laat co-founder en ceo Rob van den Heuvel weten op LinkedIn. Het verzendsoftwarebedrijf heeft recent vijftig mensen moeten laten gaan, omdat het volgens de ondernemer niet aan de groeiverwachtingen kan voldoen vanwege het economische klimaat.

De maatregelen bij Sendcloud staan niet op zichzelf. In de VS regent het massaontslagen bij Big Tech, maar het saneren begint ook in Nederland. Zo trok Go Sharing, de scooterdeeldienst, zich terug uit een hoop steden, zou Messagebird mensen ontslagen hebben en woensdag was er het faillissement van last-mile bezorger Red je Pakketje.

Luistertip! Studio Scaleup: slaat het Big Tech-bloedbad over naar Europa?

2. Climate tech Overstory haalt 5,2 miljoen dollar op

Nog een founder die via LinkedIn van zich laat spreken, maar dit keer met goed nieuws. Indra den Bakker heeft met zijn climate tech Overstory een nieuwe investering opgehaald van 5,2 miljoen dollar. De ronde wordt geleid door Convective Capital uit Californië. Vorig jaar haalde het vegetatie-intelligentieplatform ook al 3,9 miljoen dollar op.

De startup van Den Bakker analyseert alle vegetatie op aarde om bosbranden en stroomuitval te voorkomen, waardoor slimmer infrastructuurbeheer en veiligere gemeenschappen mogelijk worden.

3. Bijna 1000 pakketbezorgers op straat door faillissement Red je Pakketje en Instabox

Het faillissement van Red je Pakketje en Instabox Nederland kost 984 pakketbezorgers hun baan. Dat heeft de curator van de twee bedrijven bekendgemaakt. Een aantal partijen heeft zich gemeld voor een eventuele doorstart, meldt het FD.

Red je Pakketje werd vorig jaar ingelijfd door het Zweedse Instabox, dat afgelopen september met Budbee fuseerde tot het bedrijf InstaBee. Een maand later werden de twee Nederlandse dochterbedrijven failliet verklaard. Het faillissement staat los van de fusie, aldus InstaBee.

Lees ook: Deze lessen nam Sam Rohn (Red je Pakketje) mee naar zijn volgende startup

4. Vegaburgermaker Beyond Meat 100 miljoen in het rood

De Amerikaanse fabrikant van vleesvervangers Beyond Meat duikt verder in het rood. Het bedrijf dat dertien jaar terug werd opgericht door Ethan Brown noteerde in het derde kwartaal een verlies van zo’n 100 miljoen euro, meldt RTL Nieuws. Beyond Meat heeft er al langer last van dat mensen door de hoge inflatie voorzichtiger zijn met hun uitgaven in de supermarkt.

Lees ook: Beyond Meat ziet omzet dalen en ontslaat personeel. Wat zegt dit over de vegamarkt?

5. Voormalig cfo’s Booking.com verhoord om belastingontduiking

Twee voormalig cfo’s van Booking.com (Olivier Bisserier en Marcela Martin) worden binnenkort verhoord door Italiaanse autoriteiten. Nederlandse autoriteiten hebben hiervoor toestemming gegeven, bevestigt justitie tegenover Reuters. Italië doet al sinds 2018 onderzoek naar hoe er belasting wordt betaald over Italiaans vastgoed dat wordt verhuurd door de vakantiewebsite.

Het van oorsprong Nederlandse bedrijf zou volgens de Italiaanse Belastingdienst voor zeker 153 miljoen euro aan belastinggeld hebben ontdoken tussen 2013 en 2019.

Elke dag deze nieuwsupdate ontvangen?

Schrijf je in voor de MT/Sprout-nieuwsbrief Startups & Scaleups,
met elke dag het laatste nieuws over startups, scaleups en fuckups.

6. En dan dit: Trollen aan de haal met verdienmodel Elon Musk op Twitter

Voor 8 dollar per maand kunnen Twitteraars in verschillende landen een verificatie-vinkje krijgen, zoals bekendheden en grote bedrijven ook hebben. Het nieuwe verdienmodel uit de hoge hoed van nieuwbakken eigenaar Elton Musk wordt echt gekaapt door trollen. Het gevolg: bizarre tweets van gebruikers die zich voordoen als Nintendo, voormalig president Bush en prominente politici.

Zo lijkt het alsof Bush zegt dat hij het ‘vermoorden van Irakezen’ mist, zag BNR. Het blauwe vinkje achter zijn naam doet vermoeden dat het daadwerkelijk om de voormalig president gaat. Klik je op het vinkje dan volgt de disclaimer dat het om een ‘gekocht’ vinkje gaat.

Wat we ook lazen:

  • Amazon eerste beursgenoteerde bedrijf dat ooit 1.000 miljard dollar aan marktwaarde verloor (Bloomberg)
  • Ondergang cryptobeurs FTX ook enorme aderlating voor sportwereld (FD)
  • Zelfs Taylor Swift verkoopt weer muziek op cassettebandjes (NOS)
  • Psychedelische startups in Europa, de cijfers achter de shroom boom (Sifted)

Luister ook naar de MT/Sprout-podcast:

https://mtsprout.nl/nieuws/nieuws-startups-scaleups/ontslagen-sendcloud