Jaarinhoud KIJK 2021 (KIJK)

Welke onderwerpen hebben het afgelopen jaar in KIJK gestaan? Je vindt het in onze jaarinhoud.

Hieronder wordt een overzicht gegeven van alle onderwerpen die we het afgelopen jaar in KIJK hebben aangesneden. De onderwerpen staan gesorteerd op alfabet per onderwerp. Door op een item te klikken, kun je een voorproefje van het artikel zien. Achter het onderwerp staat in welke KIJK-editie en vanaf welke pagina je het artikel in kwestie terugvindt.

Alle KIJK-edities uit 2021 zijn nog na te bestellen in onze webshop

Wetenschap

Biologie

Anammox-bacterie (Onderwater Ondervraagt: Laura van Niftrik) | KIJK 9/2021 | pagina 56

Bijen, foto’s van | KIJK 9/2021 | pagina 48

Bijen en hommels, intelligentie van | KIJK 11/2021 | pagina 30

Dinosaurussen, nieuwe ontdekkingen over | KIJK 2/2021 | pagina 50

DNA-analyse van oude botten | KIJK 12/2021 | pagina 22

Embryo’s in het lab kweken | KIJK Zomernummer | pagina 22

Emoties in primaten (Onderwater Ondervraagt: Mariska Kret) | KIJK Zomernummer | pagina 28

Gifslangen (Onderwater Ondervraagt: Roel Wouters) | KIJK 12/2021 | pagina 56

Kadavers onderzoeken | KIJK 9/2021 | pagina 22

Microscopische beelden, foto’s van | KIJK 2/2021 | pagina 34

Natuur tijdens lockdown | KIJK 5/2021 | pagina 58

Slijmzwammen, foto’s van | KIJK 3/2021 | pagina 34

Stofwisseling, computermodel van (Onderwater Ondervraagt: Natal van Riel) | KIJK 10/2021 | pagina 28

Virussen, voordelen van | KIJK 4/2021 | pagina 38

Zeeleven, foto’s van | KIJK Zomernummer | pagina 36

Zoogdieren, evolutie van | KIJK Zomernummer | pagina 70

Geologie

Exclaves | KIJK 1/2021 | pagina 30

Veengebied in Congo | KIJK 8/2021 | pagina 64

Water op aarde, ontstaan van | KIJK 8/2021 | pagina 30

Gezondheid

Chemogenetica | KIJK 11/2021 | pagina 58

Genetische mutaties in mensen | KIJK 5/2021 | pagina 70

Gevaren van alcohol (interview: David Nutt) | KIJK Zomernummer | pagina 44

Naaldloos injecteren (Onderwater Ondervraagt: David Fernandez Rivas) | KIJK 8/2021 | pagina 28

Nanomedicijnen | KIJK 2/2021 | pagina 30

Sporttherapieën | KIJK 10/2021 | pagina 70

Vaccins tegen infectieziekten | KIJK 12/2021 | pagina 64

Verminderde spermakwaliteit | KIJK 9/2021 | pagina 58

Zelfdokter, de opkomst van | KIJK 9/2021 | pagina 42

Zicht voor blinden | KIJK Zomernummer | pagina 50

Natuur-, en sterrenkunde

Asteroïdengevaar | KIJK Zomernummer | pagina 14

Astronomy Photographer of the Year-wedstrijd, foto’s van | KIJK 12/2021 | pagina 46

Buitenaardse intelligentie (Far Out) | KIJK 1/2021 | pagina 28

Buitenaardse intelligentie (interview: Avi Loeb) | KIJK 9/2021 | pagina 30

Dyson spheres (Far Out) | KIJK 12/2021 | pagina 28

Gravitonen, zoektocht naar (Far Out) | KIJK 3/2021 | pagina 60

Heelal, foto’s van | KIJK 1/2021 | pagina 42

Hete exoplaneten (Far Out) | KIJK 4/2021 | pagina 28

Kernfusiereactoren, foto’s van | KIJK 5/2021 | pagina 42

Knopen, wetenschap achter | KIJK 4/2021 | pagina 58

Marsmissies | KIJK 3/2021 | pagina 26

Muonen | KIJK 11/2021 | pagina 22

Organisch materiaal in de ruimte (Onderwater Ondervraagt: Inge Loes ten Kate) | KIJK 11/2021 | pagina 28

Shanghai Astronomy Museum, foto’s van | KIJK 10/2021 | pagina 50

Simulatie van het universum (Far Out) | KIJK 2/2021 | pagina 48

Simulatiehypothese | KIJK Zomernummer | pagina 100

Sterrenstelsels bereizen | KIJK 11/2021 | pagina 56

Supergeleiding | KIJK 4/2021 | pagina 70

Tijdreizen (Far Out) | KIJK Zomernummer | pagina 62

Vijfde dimensie (Far Out) | KIJK 9/2021 | pagina 28

Zwaartekrachtsecho (Far Out) | KIJK 8/2021 | pagina 50

Zwaartekrachtsmoleculen (Far Out) | KIJK 5/2021 | pagina 28

Psychologie

Bizarre neurologische aandoeningen | KIJK 2/2021 | pagina 62

Emotionele veerkracht | KIJK 3/2021 | pagina 62

Kuddegedrag in mensen | KIJK 10/2021 | pagina 38

Lieggedrag in mensen (interview: Bruno Verschuere) | KIJK 5/2021 | pagina 30

Psychopaten, misvattingen over | KIJK 1/2021 | pagina 56

Tbs-systeem (interview: Michiel van der Wolf) | KIJK 12/2021 | pagina 36

Vooroordelen, wetenschap achter | KIJK 12/2021 | pagina 42

Overig

Extreme wetenschap | KIJK 4/2021 | pagina 14

Rioolwater, analyse van | KIJK 3/2021 | pagina 48

Verspreiding van de mens | KIJK 3/2021 | pagina 70

Vleesvervangers, wetenschap achter | KIJK 1/2021 | pagina 22

Xenobots | KIJK 8/2021 | pagina 52

Technologie

Computer & internet

Cryptovaluta (interview: Alex de Vries) | KIJK 8/2021 | pagina 36

Cybercriminaliteit (interview: Daniël Verlaan) | KIJK 3/2021 | pagina 42

Internet repareren | KIJK 10/2021 | pagina 14

Touchscreens | KIJK 5/2021 | pagina 22

Veilig quantuminternet (NederTech: QuTech) | KIJK 5/2021 | pagina 56

Energie

CO2-opslag ondergronds | KIJK 12/2021 | pagina 30

Hanford Site | KIJK 9/2021 | pagina 36

Zonne-energie, nieuwe ontwikkelingen in | KIJK 3/2021 | pagina 14

Luchtvaart

Aviaton Week-wedstrijd, foto’s van | KIJK 4/2021 | pagina 30

Drone op waterstof (NederTech: NederDrone) | KIJK 3/2021 | pagina 32

Dronewedstrijd, foto’s van | KIJK 11/2021 | pagina 48

Hypersoon vliegen | KIJK 1/2021 | pagina 36

Joint Terminal Attack Controllers (JTAC) | KIJK 2/2021 | pagina 70

Learjet (Terugvlucht) | KIJK 9/2021 | pagina 62

Mi-24 Hind (Terugvlucht) | KIJK 10/2021 | pagina 62

Noodlanding op water | KIJK 12/2021 | pagina 58

Super Guppy (Terugvlucht) | KIJK 3/2021 | pagina 54

Vliegende auto (PAL-V) | KIJK 8/2021 | pagina 70

XB-70 Valkyrie (Terugvlucht) | KIJK Zomernummer | pagina 86

Robotica

Autonome robots, opkomst van | KIJK 11/2021 | pagina 14

Robots in de operatiekamer | KIJK 1/2021 | pagina 70

Ruimtevaart

James Webb Space Telescope | KIJK 12/2021 | pagina 70

Nieuwe ruimtepakken | KIJK 2/2021 | pagina 22

Verspreiding van de mens (Far Out) | KIJK 10/2021 | pagina 36

Transport

Elektrische trucks | KIJK 5/2021 | pagina 36

Fast Crew Supplier 7011 (Techspread) | KIJK 10/2021 | pagina 56

Finest Bay Project | KIJK 4/2021 | pagina 22

Geluid voor elektrische auto’s | KIJK 9/2021 | pagina 70

Nieuwe onderzeeboten | KIJK Zomernummer | pagina 64

World Solar Challenge | KIJK 11/2021 | pagina 70

Overig

Beste tech-ideeën 2020 | KIJK 1/2021 | pagina 14

Beste tech-ideeën 2021 | KIJK 12/2021 | pagina 14

Biohackers | KIJK Zomernummer | pagina 30

Hydrofoils | KIJK 3/2021 | pagina 22

Lensloze camera’s | KIJK 4/2021 | pagina 52

Mechanisme van Antikythera | KIJK 10/2021 | pagina 44

Military Visual Awards, foto’s van | KIJK 8/2021 | pagina 42

Nieuwe militaire gevechtsuitrusting | KIJK 10/2021 | pagina 22

Stad van de toekomst | KIJK 5/2021 | pagina 14

Straatstenen van bagger (NederTech: Waterweg) | KIJK 2/2021 | pagina 28

Maatschappij

Bevolking

Eugenetica | KIJK Zomernummer | pagina 56

Leven na corona | KIJK 8/2021 | pagina 22

Miljardairs, plannen van | KIJK 9/2021 | pagina 14

Milieu & klimaat

Bosbranden bestrijden | KIJK 11/2021 | pagina 36

Bosbranden voorkomen (NederTech: Overstory) | KIJK 4/2021 | pagina 50

Geo-engineering (klimaat hacken) | KIJK Zomernummer | pagina 92

Wereldbestemmingen, foto’s van | KIJK Zomernummer | pagina 78

Duurzame lijkbezorging | KIJK 2/2021 | pagina 14

Oorlog & geweld

Strijd om de Noordpool | KIJK 8/2021 | pagina 14

Tsar Bomba (kernbom) | KIJK 11/2021 | pagina 42

Vrouwelijke oorlogsmisdadigers (interview: Izabela Steflja) | KIJK 4/2021 | pagina 44

War on drugs | KIJK 5/2021 | pagina 50

Zware explosieven (interview: Karlijn Bezemer) | KIJK 1/2021 | pagina 50

Overig

Complotten over Tweede Wereldoorlog (interview: Richard Evans) | KIJK 2/2021 | pagina 42

Historie

Twintigste eeuw

Albert Ball (Terugvlucht) | KIJK 8/2021 | pagina 58

Auguste Piccard (Terugvlucht) | KIJK 4/2021 | pagina 62

Douglas Bader (Terugvlucht) | KIJK 2/2021 | pagina 56

Howard Hughes (Terugvlucht) | KIJK 11/2021 | pagina 62

Joodse knokploegen (interview: Jurryt van de Vooren) | KIJK 10/2021 | pagina 30

Operatie Entebbe (Terugvlucht) | KIJK 1/2021 | pagina 62

Vliegtuigongeluk Manchester United (Terugvlucht) | KIJK 5/2021 | pagina 62

Overig

Henrietta Lacks, biografie van | KIJK 10/2021 | pagina 58

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

The post Jaarinhoud KIJK 2021 appeared first on KIJK Magazine.

https://www.kijkmagazine.nl/mens/jaarinhoud-kijk-2021/

Luchtvaarthistorie: Agent Orange (KIJK)

Een Franse rechtbank gaat een zaak behandelen tegen meer dan tien bedrijven die de Verenigde Staten tijdens de Vietnamoorlog van de beruchte chemische stof Agent Orange hebben voorzien. Dat meldt de BBC. Hoewel de Geneefse conventies het gebruik van ontbladeringsmiddelen destijds uitdrukkelijk verbood, besloot het Pentagon ze toch in te zetten.

Begin jaren zestig werden de Amerikanen langzaam maar zeker steeds verder in de Vietnamoorlog getrokken. Ze kregen te maken met dichte jungles waarin het moeilijk vechten was en een vijand die daar als geen ander gebruik van wist te maken. Al snel werd besloten om de Vietcong dat voordeel te ontnemen door enorme gebieden te besproeien met ontbladeringsmiddelen.

Dat idee was niet nieuw. Tijdens de Tweede Wereldoorlog en de Koreaanse Oorlog werd al overwogen om ontbladeringsmiddelen in te zetten. Ook gebruikten de Britten kleine hoeveelheden gedurende een guerrillaoorlog in Maleisië (de zogenoemde Malayan Emergency van 1948 tot 1960).

Lees ook:

Hoewel de Geneefse conventies het gebruik van dit soort middelen uitdrukkelijk verbood, besloot het Pentagon ze toch in te zetten. Volgens de Amerikaanse strategen zou door het gebruik van herbicides het zicht verticaal (vanuit vliegtuigen naar de grond) tussen de 60 en de 90 procent toenemen. En horizontaal, dus voor troepen op de grond, zou het met 50 tot 70 procent worden vergroot. Bijkomend voordeel was dat door het inzetten van het gif de oogsten zouden mislukken en de vijand mogelijk tot overgave werd gedwongen.

En dus begonnen de Amerikanen eind 1961 aan Operation Ranch Hand. Speciaal voor dat doel omgebouwde C-123 Provider-vliegtuigen besproeiden daarbij de jungles in Vietnam en in mindere mate die van Laos en Cambodja. Hun motto: ‘Only you can prevent a forest’. Het was een wrede knipoog naar de geliefde brandweermascotte Smokey Bear, die in de VS waarschuwde voor bosbranden met de slogan: ‘Only YOU Can Prevent Forest Fires‘.

Aan boord van de C-123-vliegtuigen waren tanks met 3800 liter herbicide. Voornamelijk ging het om het middel Agent Orange, maar er werden meer soorten uit de zogenoemde Rainbow Herbicide-familie ingezet, zoals Agent Pink, Green of Blue. (De naam was overigens afgeleid van de gekleurde band om de vaten waarin het spul werd vervoerd.) Het percentage werkzame stof in het gifmengsel was gemiddeld dertien keer en in sommige gevallen maar liefst vijftig keer zo groot als door de fabrikant voor normaal gebruik werd aanbevolen.

https://prod.brandnewskool.nl/app/uploads/sites/3/2014/01/465px-Aerial-herbicide-spray-missions-in-Southern-Vietnam-1965-1971.jpg

Gigantische delen van Zuid-Vietnam werden door de Amerikanen met ontbladeringsmiddelen besproeid.

De vliegtuigen vlogen in formatie van drie tot vijf toestellen en elk toestel besproeide met één tank in 4,5 minuten een strook land van 80 meter breed en 16 kilometer lang. Overigens werden de herbicides niet alleen door vliegtuigen ‘verwerkt’. 5 procent van de totale hoeveelheid werd (vooral rond de Amerikaanse bases) met de hand of vanuit speciale trucks, boten of helikopters verspreid.

Tussen eind 1961 en 1971 voerden de Amerikanen 6542 airborne spraying missions uit boven Zuid-Vietnam, waarbij 12 procent van het land (zo’n 24.000 vierkante kilometer) werd besproeid. Ongeveer 85 procent van de missies was erop gericht om bomen te ontbladeren. De overige 15 procent werd over de landbouwgronden gespoten.

Van het meest gebruikte Agent Orange werd meer dan 45 miljoen liter over Vietnam uitgespoten, van de andere regenboogherbicides nog eens nog eens 30 miljoen liter. Het ging om zulke enorme hoeveelheden dat de fabrikanten het niet bij konden benen en er in 1966 in de VS zelfs een tekort aan landbouwgif dreigde.

De gevolgen van Operation Ranch Hand waren dramatisch. Door voedseltekorten kwam er een ware exodus van het Vietnamese platteland naar de steden op gang. De grond werd besmet met gifconcentraties die honderden keren hoger waren dan in de VS als veilig werd geacht.

https://prod.brandnewskool.nl/app/uploads/sites/3/2014/01/Leaking_Agent_Orange_Barrels_at_Johnston_Atoll1.jpg

Nadat de Amerikanen zich in 1973 uit Vietnam terugtrokken, bleven er duizenden lekkende vaten met Agent Orange over.

Volgens de Vietnamese regering werden miljoenen mensen aan het gif blootgesteld en zijn er 400.000 mensen door gedood of verminkt. (Agent Orange en de dioxines die er als bijproduct van de fabricage in voorkomen, veroorzaken onder andere de ziekte van Hodgkin, verschillende soorten kanker in de luchtwegen, prostaatkanker en problemen met het zenuwstelsel.) Daarnaast werden er 500.000 kinderen geboren die afwijkingen hadden zoals een open rug of andere misvormingen aan de ruggengraat.

Ondanks dat en ook het feit dat de eigen troepen aan het gif werden blootgesteld en dezelfde nare gevolgen ervan ondervonden, bestrijdt de Amerikaanse overheid de Vietnamese cijfers. Ze zouden “onrealistisch hoog” zijn…

Bronnen: GatechAir University ReviewHistory.comOperation Ranch Hand Vietnam

Beeld: US Government, U.S. Department of the Army

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

The post Luchtvaarthistorie: Agent Orange appeared first on KIJK Magazine.

https://www.kijkmagazine.nl/mens/luchtvaarthistorie-operation-ranch-hand-agent-orange/