Beri Shalmashi zag de aandacht voor Irans revolutie komen en gaan (OneWorld)

Het is 13 september 2022. De 22-jarige Jina (Mahsa) Amini wordt opgepakt door de Iraanse zedenpolitie, omdat haar hoofddoek volgens hen niet naar behoren zit. Drie dagen later is ze dood, vermoord door het regime. De woede die vanaf dan door het land en de wereld raast, had niemand kunnen hopen en iedereen kunnen voorzien. Veertig jaar aan opgekropte pijn gutst door de aderen van heel Iran. Het kost het leven van Jina en van zoveel anderen, maar het volk staat op. En met dat opstaan komt ook weer bloedvergieten. Jonge meisjes verdwijnen. Kleine jongens worden doorzeefd met kogels. Mannen worden midden op straat gedood. Huilende vaders aan het graf van hun kind. Militarisering van steden. Arrestaties. Executies. Het haalt de journaals over heel de wereld.

Tweet dit

Hoe check je feiten zonder ooggetuigen in gevaar te brengen?

Tweet dit

Het bewind van de Islamitische Republiek wordt een jaar geleden het bewind van de Islamitische Republiek on crack. Maar het volk is nu eenmaal opgestaan. Schoolmeisjes werpen hun hoofddoek af. Ze stampen op portretten van de ayatollahs. Er is iets gebroken in Iran. Iets onomkeerbaars. Iets vanuit de diepste pijn en woede van het volk. Jin, jiyan, azadî (vrouw, leven, vrijheid), een leus geboren in het Koerdisch verzet, slaat met vonken over op het hele land en de rechten van de vrouw worden symbool voor mensenrechten in Iran en Iraniërs over de hele wereld.

 

 

Macht en onmacht

Er wordt veel geschreven over de protesten, iets minder over de hardhandigheid die met name de meest gemarginaliseerde gebieden raakt. Met een bloedbad waar 95 demonstranten bij omkomen in Baluchistan, in het zuidoosten van Iran meteen al eind september. En de militarisering van Koerdistan, in het noordwesten in november. Het is dan ook moeilijk journalistiek te bedrijven in een land waar dit soort verhalen verboden zijn. Hoe check je feiten, hoe verifieer je ooggetuigenverslagen zonder die ooggetuigen verder in gevaar te brengen? De media buiten Iran doen hun best in ieder geval.

Tweet dit

Iedereen wil met me spreken. Ik leg mijn bloedend hart op tafel bij Op1

Tweet dit

En de Iraniërs die hiernaartoe vluchtten na de revolutie van 1979, waar de situatie van de dag van vandaag nog het resultaat van is, hadden zichzelf begraven in het zand van hun nieuwe leven, maar ontspruiten overal in de maanden na Jina’s dood. Eerste, tweede, derde generatie Iraanse Nederlanders delen een overweldigende emotie van macht en onmacht tegelijk. Er heerst een gevoel van: misschien is de tijd van verandering eindelijk aangebroken. Maar ook het besef dat dat gevoel er al vaker was. We denken aan onze gemartelde moeders, vermoorde ooms, aan de gevluchte kinderen. Het is alsof iemand tot bloedens aan toe aan onze littekens pulkt.

 

Het dagelijkse leven dendert door. Met in één hand onze telefoontjes, en met de andere een ziel onder de arm geklemd, scrollen we door social media als een soort portaal naar de hel. Ik sta op met slecht nieuws, ik ga slapen met de angst voor nog erger nieuws en tussendoor bel ik me schor met redacties, politici, gladjakkers en praatjesmakers. Maar ook met kennissen. Met vrienden die bebloede foto’s sturen. Collega’s die op de lip worden gezeten door de geheime dienst. Familie die ik alleen maar via likes en hartjes durf te spreken.

 

Iedereen wil met me spreken. Ik leg mijn bloedend hart op tafel bij Op1, drink gemberthee bij de koningin, spreek met een brok in mijn keel op demonstraties en ga met actiepunten op een briefje langs bij premier Rutte en vicepremier Hoekstra en de Tweede Kamer. De Iraanse Revolutionaire Garde (IRGC) zou op de terroristenlijst van de EU gezet kunnen worden, staat onder andere op het lijstje. Wie ben ik, denk ik, als ik niets voor de mensen daar kan betekenen?

Tweet dit

Als je goed luistert, hoor je de lijven van de jongens aan de touwen in de wind

Tweet dit

Ik zie diezelfde vraag in de ogen van elke Iraniër in diaspora die ik in dit bizarre jaar ontmoet. Er is een vuur ontstoken en als het moet, dragen wij dat met blote handen voor hen. Met de blaren naar ons werk, naar de kroeg, naar tafeltennis of naar een verjaardag. Want Iran hangt aan de lopende band de jeugd aan hijskranen. Jonge benen in de wind van extremisme en vrouwenhaat. De revolutie die vorig jaar begon, was zo sterk en het regime zo luguber, dat de hele wereld wel moest kijken. Tot ander nieuws, dat óók de aandacht verdient de berichten overwoekerde.

 

Lange adem

Als je goed luistert, hoor je nog steeds de lijven van de jongens aan de touwen in de wind. Het is een stilte waarin arrestaties oplopen, evenals de executies. Exacte aantallen zijn moeilijk te vinden, maar mensenrechtenorganisatie Hengaw komt regelmatig met schrikbarende cijfers. De laatste trend is dat familieleden van gedode jongeren worden opgepakt. En er worden nog steeds mannen doodgeschoten. Vrouwen verkracht. Bossen in de brand gestoken. En in de wind schuurt met zachte kraak wat touw tegen wat metaal.

Tweet dit

De overheid stuurt voor haar sterfdag preventief troepen naar Jina’s geboortestad

Tweet dit

Ondertussen sluit de Verenigde Staten een grote deal met Iran. Ze ontdooiden in augustus zes miljard dollar voor de Islamitische Republiek in een gevangenisruil waarover jaren werd onderhandeld. Het werd een handjeklap met de bebloede tengels van de ayatollahs. De Belgen bevrijden eerder op die manier ook een landgenoot en twee Denen. En er zit een Zweedse diplomaat vast in de beruchte Evin-gevangenis – waar zoveel intellectuelen en activisten zitten dat het de bijnaam ‘universiteit’ heeft gekregen – die schijnt te hebben gedacht dat hij wel even op vakantie kon naar Iran.

 

Dat de revolutie er één van de lange adem zou zijn, dat wisten we al. Zo gaat dat. We wisten al dat als je heel dichtbij bent, je dan juist nog geduld moet hebben. En daarom is het belangrijk om zo’n omwenteling niet alleen te duiden aan de hand van protesten, maar te accepteren dat zoiets in golven komt en gaat. Qua demonstraties is het stil de afgelopen maanden. Maar qua stil protest absoluut niet. Je ziet het aan de foto’s van vrouwen zonder hoofddoek in Teheran, van vrijwilligers in Koerdistan die door het regime aangestoken bosbranden zelf doven. Je ziet het aan de subtiele posts van de ouders van Jina op Instagram, waarin ze vredig aankondigen op haar sterfdag haar te vieren op haar graf.

Tweet dit

Het lijkt stil, een jaar na Jina’s arrestatie en gruwelijke dood

Tweet dit

Het ware protest lees je tussen de regels door. En dat het leeft, zie aan hoe de overheid reageert, zoals door preventief troepen naar Jina’s geboortestad Seqqiz te sturen. De vorige keer dat ze dat deden toen Jina na 40 dagen werd herdacht, verschenen 100.000 mensen op de begraafplaats. Mensen liepen vanaf andere steden, dwars door bergen en rivieren.

 

Het lijkt stil, een jaar na Jina’s arrestatie en gruwelijke dood. Maar dat is hoe het simpelweg gaat met revoluties, de pamfletten raken bedolven onder op het oud papier. Ik zag op Telegram een video van een uitgedroogde schildpad in een bos dat door het regime in brand werd gestoken. Ze kreeg uit handen van een vrijwilliger water uit een plastic flesje. En de liefde die daaruit sprak voor de bomen, de dieren, de verkoolde aarde waar we vandaan komen en simpelweg op een dag naar terug willen keren, deed mij geloven dat deze revolutie voortduurt tot die grond weer van de mensen is. Het is niet stil in Iran. We moeten blijven luisteren en delen en aanmoedigen. Tot de Islamitische Republiek Iran is opgedoekt.

Het bericht Beri Shalmashi zag de aandacht voor Irans revolutie komen en gaan verscheen eerst op OneWorld.

https://www.oneworld.nl/mensenrechten/beri-shalmashi-zag-de-aandacht-voor-irans-revolutie-komen-en-gaan/

Bregje Hofstede van Extinction Rebellion: ‘De situaties is extreem, de acties niet’ (Opzij)

Sinds 2020 is schrijver, journalist en feminist Bregje Hofstede (1988) betrokken bij Extinction Rebellion (XR). Ze was ook aanwezig bij de protesten op de A12. “Een orkest dat bleef doorspelen, ondanks de politiemegafoons die dreigden met het waterkanon, hoe symbolisch wil je het hebben?”

Door Marleen Hogendoorn

De aanbiedingen van OPZIJ

Een jaarabonnement op OPZIJ (€ 47,50) met als cadeau Saskia Noort’s boek ‘Hoe nu verder?’

 47,50

Over liefde, feminisme, single-zijn en andere ontboezemingen Zeventien jaar lang schreef Saskia Noort columns voor de LINDA. over liefde, moederschap, daten...more→

Was het klimaat altijd al een belangrijk onderwerp voor je?
“Toen ik jong was heette dit topic ‘milieuvervuiling’. Dat klonk als plastic zakjes in de berm, dat was wel erg maar leek ook weer niet zo’n onoplosbaar probleem. Desondanks maakte ik me steeds meer zorgen om het klimaat en zag ik niks gebeuren om verschil te maken. In de hete zomer van 2018 kwam er ook in mainstream media meer besef van de klimaatverandering. Ik ben erover gaan lezen en ben me helemaal lam geschrokken. Hoe meer ik las, hoe meer ik dacht: het is nog veel, veel erger dan ik dacht. Het is doodeng als je weet hoe erg het is. Om iets te doen met het gevoel van machteloosheid heb ik me aangesloten bij Extinction Rebellion, eerst in Frankrijk, nu in Nederland. Als individu sta je machteloos, maar als burgerbeweging kan je een vuist maken. Ik heb een kind van twee. Nu al veroorzaakt de klimaatcrisis in het mondiale Zuiden hongersnoden, droogte, dodelijke stormen en branden, en voor de komende generaties wordt dat enkel nog erger: massale migratiestromen, grotere kansen op oorlog en instabiliteit over de hele linie. De houding van de overheid frustreert me zo erg.”

https://i0.wp.com/www.opzij.nl/wp-content/uploads/2023/04/Bregje-31.jpg?resize=683%2C1024&ssl=1

Bregje Hofstede, foto: Alexander D’Hiet

Ik ben opgegroeid met de slogan ‘Een beter klimaat begint bij jezelf’. Eigenlijk klopt dat niet he?
“Dat is pure volksverlakkerij. Het gaat om systeemverandering. Je kunt wel vegetarisch eten en havermelk drinken, maar dat heeft alleen maar zin als de machthebbers, de overheden en de grote bedrijven gaan veranderen. Er moet heel snel heel veel gebeuren. Het is gevaarlijk om mensen te wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid. Natuurlijk hebben we allemaal iets van verantwoordelijkheid, maar dat is heel klein vergeleken met dat van overheden. Mark Rutte zei ‘Eigen schuld, dikke bult’ toen er een waterkanon werd ingezet bij de protesten op de A12. Hij verzaakt zijn plicht. Hij moet zorgen voor de toekomst van Nederland en faalt daarin. Hij trapt niet op de rem, maar op het gas. Per jaar gaat er dertig miljard aan subsidies naar de fossiele industrie. Zijn schuld, onze bult.”

Wat zou de overheid dan als eerste moeten doen?
“Die subsidies stoppen. Zolang dat niet gebeurt, blijft XR op de A12 terugkomen. Dat betekent ook: stoppen met het ontkennen van de noodsituatie. De overheid moet eerlijk zijn en hun verantwoordelijkheid nemen. Sommige mensen vinden dat het al te laat is, we overschrijden de anderhalve graad opwarming bijna zeker. Maar elke fractie van de decimaal telt en maakt ontzettend veel verschil voor mensen in het mondiale Zuiden en op termijn ook hier. Alle inzet is nog steeds zinvol.”

Wat zou je tegen klimaatminister Rob Jetten willen zeggen?
“Hoe wil je de geschiedenis in? Als de minister die moedig genoeg was om het nodige te doen of als de minister die het klimaat verzoop, en ons erbij? We wonen hier onder de zeespiegel.” 

Lijkt iedereen zich nu te beseffen hoe erg het is gesteld met de klimaatverandering?
“Vanuit onze geïsoleerde huizen kunnen we denken: het valt wel mee. De supermarkten liggen vol, we hebben droge voeten en weinig bosbranden. In dit deel van de wereld is het relatief mild. Maar in het mondiale Zuiden vallen jaarlijks al talloze doden. Gelukkig blijkt uit polls dat de meerderheid van de mensen zich ook hier grote zorgen maakt.”

Hebben de media een rol in het brengen van dit nieuws?
“Absoluut. Ze kunnen een keuze maken door over de volgende verkiezing heen te kijken. Dit gaat over de toekomst van ons allemaal. We moeten ook de discussie erover normaliseren. Niet alleen dát je erover schrijft, maar ook hoe. Het is aantrekkelijk om klimaatactivisten weg te zetten als ‘milieu-wappies’. Zolang je het kunt hebben over de boodschapper, hoef je het niet te hebben over de boodschap. Terwijl die boodschap van levensbelang is.” 

https://i0.wp.com/www.opzij.nl/wp-content/uploads/2023/04/overzicht-actie-AD9A7905.jpg?resize=1024%2C683&ssl=1

Foto: Eveline van Egdom

Jij was aanwezig bij de laatste protesten op de A12. Hoe was dat?
“Heel lief en warm. Het voelde als een festival. Er liepen jonge kinderen, ouderen, ik zag een jonge moeder kolven op het asfalt. Een grote groep onbekende mensen, waarvan je weet dat ze op hun vrije dag hierheen komen met het risico gearresteerd te worden om zich in te zetten voor het klimaat. Het gaf me hoop. En dan een orkest dat bleef doorspelen, ondanks de politiemegafoons die dreigden met het waterkanon, hoe symbolisch wil je het hebben?”

Het was zo’n groot verschil tussen het optreden van de politie bij XR en de boerenprotesten.
“Het baart mij zorgen hoe hard de overheid ingrijpt bij vreedzame demonstraties. Hoe bereid ze lijken te zijn het demonstratierecht op de helling te zetten. Als je al wordt opgepakt voor het oproepen tot deelname aan een vreedzaam protest, dat vind ik heel griezelig.” 

Jane Goodall noemde de acties extreem. Kan je je dat ergens voorstellen?
“Ik kan me voorstellen dat je het irritant vindt als je een stukje om moet rijden. Maar extreem? De situatie is extreem, de acties niet.”

Verder lezen? Het hele interview met Bregje Hofstede lees je in de nieuwste Opzij. Een abonnement is zo gepiept. Nergens aan vastzitten? Lees dit nummer fysiek of digitaal.

Het bericht Bregje Hofstede van Extinction Rebellion: ‘De situaties is extreem, de acties niet’ verscheen eerst op Opzij.

https://www.opzij.nl/2023/04/17/de-situaties-is-extreem-de-acties-niet/

Bregje Hofstede van Extinction Rebellion: ‘De situaties is extreem, de acties niet’ (Opzij)

Sinds 2020 is schrijver, journalist en feminist Bregje Hofstede (1988) betrokken bij Extinction Rebellion (XR). Ze was ook aanwezig bij de protesten op de A12. “Een orkest dat bleef doorspelen, ondanks de politiemegafoons die dreigden met het waterkanon, hoe symbolisch wil je het hebben?”

Door Marleen Hogendoorn

De aanbiedingen van OPZIJ

Een jaarabonnement op OPZIJ (€ 47,50) met als cadeau Saskia Noort’s boek ‘Hoe nu verder?’

 47,50

Over liefde, feminisme, single-zijn en andere ontboezemingen Zeventien jaar lang schreef Saskia Noort columns voor de LINDA. over liefde, moederschap, daten...more→

Was het klimaat altijd al een belangrijk onderwerp voor je?
“Toen ik jong was heette dit topic ‘milieuvervuiling’. Dat klonk als plastic zakjes in de berm, dat was wel erg maar leek ook weer niet zo’n onoplosbaar probleem. Desondanks maakte ik me steeds meer zorgen om het klimaat en zag ik niks gebeuren om verschil te maken. In de hete zomer van 2018 kwam er ook in mainstream media meer besef van de klimaatverandering. Ik ben erover gaan lezen en ben me helemaal lam geschrokken. Hoe meer ik las, hoe meer ik dacht: het is nog veel, veel erger dan ik dacht. Het is doodeng als je weet hoe erg het is. Om iets te doen met het gevoel van machteloosheid heb ik me aangesloten bij Extinction Rebellion, eerst in Frankrijk, nu in Nederland. Als individu sta je machteloos, maar als burgerbeweging kan je een vuist maken. Ik heb een kind van twee. Nu al veroorzaakt de klimaatcrisis in het mondiale Zuiden hongersnoden, droogte, dodelijke stormen en branden, en voor de komende generaties wordt dat enkel nog erger: massale migratiestromen, grotere kansen op oorlog en instabiliteit over de hele linie. De houding van de overheid frustreert me zo erg.”

https://i0.wp.com/www.opzij.nl/wp-content/uploads/2023/04/Bregje-31.jpg?resize=683%2C1024&ssl=1

Bregje Hofstede, foto: Alexander D’Hiet

Ik ben opgegroeid met de slogan ‘Een beter klimaat begint bij jezelf’. Eigenlijk klopt dat niet he?
“Dat is pure volksverlakkerij. Het gaat om systeemverandering. Je kunt wel vegetarisch eten en havermelk drinken, maar dat heeft alleen maar zin als de machthebbers, de overheden en de grote bedrijven gaan veranderen. Er moet heel snel heel veel gebeuren. Het is gevaarlijk om mensen te wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid. Natuurlijk hebben we allemaal iets van verantwoordelijkheid, maar dat is heel klein vergeleken met dat van overheden. Mark Rutte zei ‘Eigen schuld, dikke bult’ toen er een waterkanon werd ingezet bij de protesten op de A12. Hij verzaakt zijn plicht. Hij moet zorgen voor de toekomst van Nederland en faalt daarin. Hij trapt niet op de rem, maar op het gas. Per jaar gaat er dertig miljard aan subsidies naar de fossiele industrie. Zijn schuld, onze bult.”

Wat zou de overheid dan als eerste moeten doen?
“Die subsidies stoppen. Zolang dat niet gebeurt, blijft XR op de A12 terugkomen. Dat betekent ook: stoppen met het ontkennen van de noodsituatie. De overheid moet eerlijk zijn en hun verantwoordelijkheid nemen. Sommige mensen vinden dat het al te laat is, we overschrijden de anderhalve graad opwarming bijna zeker. Maar elke fractie van de decimaal telt en maakt ontzettend veel verschil voor mensen in het mondiale Zuiden en op termijn ook hier. Alle inzet is nog steeds zinvol.”

Wat zou je tegen klimaatminister Rob Jetten willen zeggen?
“Hoe wil je de geschiedenis in? Als de minister die moedig genoeg was om het nodige te doen of als de minister die het klimaat verzoop, en ons erbij? We wonen hier onder de zeespiegel.” 

Lijkt iedereen nu te beseffen hoe erg het is gesteld met de klimaatverandering?
“Vanuit onze geïsoleerde huizen kunnen we denken: het valt wel mee. De supermarkten liggen vol, we hebben droge voeten en weinig bosbranden. In dit deel van de wereld is het relatief mild. Maar in het mondiale Zuiden vallen jaarlijks al talloze doden. Gelukkig blijkt uit polls dat de meerderheid van de mensen zich ook hier grote zorgen maakt.”

Hebben de media een rol in het brengen van dit nieuws?
“Absoluut. Ze kunnen een keuze maken door over de volgende verkiezing heen te kijken. Dit gaat over de toekomst van ons allemaal. We moeten ook de discussie erover normaliseren. Niet alleen dát je erover schrijft, maar ook hoe. Het is aantrekkelijk om klimaatactivisten weg te zetten als ‘milieu-wappies’. Zolang je het kunt hebben over de boodschapper, hoef je het niet te hebben over de boodschap. Terwijl die boodschap van levensbelang is.” 

https://i0.wp.com/www.opzij.nl/wp-content/uploads/2023/04/overzicht-actie-AD9A7905.jpg?resize=1024%2C683&ssl=1

Foto: Eveline van Egdom

Jij was aanwezig bij de laatste protesten op de A12. Hoe was dat?
“Heel lief en warm. Het voelde als een festival. Er liepen jonge kinderen, ouderen, ik zag een jonge moeder kolven op het asfalt. Een grote groep onbekende mensen, waarvan je weet dat ze op hun vrije dag hierheen komen met het risico gearresteerd te worden om zich in te zetten voor het klimaat. Het gaf me hoop. En dan een orkest dat bleef doorspelen, ondanks de politiemegafoons die dreigden met het waterkanon, hoe symbolisch wil je het hebben?”

Het was zo’n groot verschil tussen het optreden van de politie bij XR en de boerenprotesten.
“Het baart mij zorgen hoe hard de overheid ingrijpt bij vreedzame demonstraties. Hoe bereid ze lijken te zijn het demonstratierecht op de helling te zetten. Als je al wordt opgepakt voor het oproepen tot deelname aan een vreedzaam protest, dat vind ik heel griezelig.” 

Jane Goodall noemde de acties extreem. Kan je je dat ergens voorstellen?
“Ik kan me voorstellen dat je het irritant vindt als je een stukje om moet rijden. Maar extreem? De situatie is extreem, de acties niet.”

Verder lezen? Het hele interview met Bregje Hofstede lees je in de nieuwste Opzij. Een abonnement is zo gepiept. Nergens aan vastzitten? Lees dit nummer fysiek of digitaal.

Het bericht Bregje Hofstede van Extinction Rebellion: ‘De situaties is extreem, de acties niet’ verscheen eerst op Opzij.

https://www.opzij.nl/2023/04/17/de-situaties-is-extreem-de-acties-niet/

Bregje Hofstede van Extinction Rebellion: ‘De situatie is extreem, de acties niet’ (Opzij)

Sinds 2020 is schrijver, journalist en feminist Bregje Hofstede (1988) betrokken bij Extinction Rebellion (XR). Ze was ook aanwezig bij de protesten op de A12. “Een orkest dat bleef doorspelen, ondanks de politiemegafoons die dreigden met het waterkanon, hoe symbolisch wil je het hebben?”

Door Marleen Hogendoorn

De aanbiedingen van OPZIJ

Een jaarabonnement op OPZIJ (€ 47,50) met als cadeau Saskia Noort’s boek ‘Hoe nu verder?’

 47,50

Over liefde, feminisme, single-zijn en andere ontboezemingen Zeventien jaar lang schreef Saskia Noort columns voor de LINDA. over liefde, moederschap, daten...more→

Was het klimaat altijd al een belangrijk onderwerp voor je?
“Toen ik jong was heette dit topic ‘milieuvervuiling’. Dat klonk als plastic zakjes in de berm, dat was wel erg maar leek ook weer niet zo’n onoplosbaar probleem. Desondanks maakte ik me steeds meer zorgen om het klimaat en zag ik niks gebeuren om verschil te maken. In de hete zomer van 2018 kwam er ook in mainstream media meer besef van de klimaatverandering. Ik ben erover gaan lezen en ben me helemaal lam geschrokken. Hoe meer ik las, hoe meer ik dacht: het is nog veel, veel erger dan ik dacht. Het is doodeng als je weet hoe erg het is. Om iets te doen met het gevoel van machteloosheid heb ik me aangesloten bij Extinction Rebellion, eerst in Frankrijk, nu in Nederland. Als individu sta je machteloos, maar als burgerbeweging kan je een vuist maken. Ik heb een kind van twee. Nu al veroorzaakt de klimaatcrisis in het mondiale Zuiden hongersnoden, droogte, dodelijke stormen en branden, en voor de komende generaties wordt dat enkel nog erger: massale migratiestromen, grotere kansen op oorlog en instabiliteit over de hele linie. De houding van de overheid frustreert me zo erg.”

https://i0.wp.com/www.opzij.nl/wp-content/uploads/2023/04/Bregje-31.jpg?resize=683%2C1024&ssl=1

Bregje Hofstede, foto: Alexander D’Hiet

Ik ben opgegroeid met de slogan ‘Een beter klimaat begint bij jezelf’. Eigenlijk klopt dat niet he?
“Dat is pure volksverlakkerij. Het gaat om systeemverandering. Je kunt wel vegetarisch eten en havermelk drinken, maar dat heeft alleen maar zin als de machthebbers, de overheden en de grote bedrijven gaan veranderen. Er moet heel snel heel veel gebeuren. Het is gevaarlijk om mensen te wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid. Natuurlijk hebben we allemaal iets van verantwoordelijkheid, maar dat is heel klein vergeleken met dat van overheden. Mark Rutte zei ‘Eigen schuld, dikke bult’ toen er een waterkanon werd ingezet bij de protesten op de A12. Hij verzaakt zijn plicht. Hij moet zorgen voor de toekomst van Nederland en faalt daarin. Hij trapt niet op de rem, maar op het gas. Per jaar gaat er dertig miljard aan subsidies naar de fossiele industrie. Zijn schuld, onze bult.”

Wat zou de overheid dan als eerste moeten doen?
“Die subsidies stoppen. Zolang dat niet gebeurt, blijft XR op de A12 terugkomen. Dat betekent ook: stoppen met het ontkennen van de noodsituatie. De overheid moet eerlijk zijn en hun verantwoordelijkheid nemen. Sommige mensen vinden dat het al te laat is, we overschrijden de anderhalve graad opwarming bijna zeker. Maar elke fractie van de decimaal telt en maakt ontzettend veel verschil voor mensen in het mondiale Zuiden en op termijn ook hier. Alle inzet is nog steeds zinvol.”

Wat zou je tegen klimaatminister Rob Jetten willen zeggen?
“Hoe wil je de geschiedenis in? Als de minister die moedig genoeg was om het nodige te doen of als de minister die het klimaat verzoop, en ons erbij? We wonen hier onder de zeespiegel.” 

Lijkt iedereen nu te beseffen hoe erg het is gesteld met de klimaatverandering?
“Vanuit onze geïsoleerde huizen kunnen we denken: het valt wel mee. De supermarkten liggen vol, we hebben droge voeten en weinig bosbranden. In dit deel van de wereld is het relatief mild. Maar in het mondiale Zuiden vallen jaarlijks al talloze doden. Gelukkig blijkt uit polls dat de meerderheid van de mensen zich ook hier grote zorgen maakt.”

Hebben de media een rol in het brengen van dit nieuws?
“Absoluut. Ze kunnen een keuze maken door over de volgende verkiezing heen te kijken. Dit gaat over de toekomst van ons allemaal. We moeten ook de discussie erover normaliseren. Niet alleen dát je erover schrijft, maar ook hoe. Het is aantrekkelijk om klimaatactivisten weg te zetten als ‘milieu-wappies’. Zolang je het kunt hebben over de boodschapper, hoef je het niet te hebben over de boodschap. Terwijl die boodschap van levensbelang is.” 

https://i0.wp.com/www.opzij.nl/wp-content/uploads/2023/04/overzicht-actie-AD9A7905.jpg?resize=1024%2C683&ssl=1

Foto: Eveline van Egdom

Jij was aanwezig bij de laatste protesten op de A12. Hoe was dat?
“Heel lief en warm. Het voelde als een festival. Er liepen jonge kinderen, ouderen, ik zag een jonge moeder kolven op het asfalt. Een grote groep onbekende mensen, waarvan je weet dat ze op hun vrije dag hierheen komen met het risico gearresteerd te worden om zich in te zetten voor het klimaat. Het gaf me hoop. En dan een orkest dat bleef doorspelen, ondanks de politiemegafoons die dreigden met het waterkanon, hoe symbolisch wil je het hebben?”

Het was zo’n groot verschil tussen het optreden van de politie bij XR en de boerenprotesten.
“Het baart mij zorgen hoe hard de overheid ingrijpt bij vreedzame demonstraties. Hoe bereid ze lijken te zijn het demonstratierecht op de helling te zetten. Als je al wordt opgepakt voor het oproepen tot deelname aan een vreedzaam protest, dat vind ik heel griezelig.” 

Jane Goodall noemde de acties extreem. Kan je je dat ergens voorstellen?
“Ik kan me voorstellen dat je het irritant vindt als je een stukje om moet rijden. Maar extreem? De situatie is extreem, de acties niet.”

Verder lezen? Het hele interview met Bregje Hofstede lees je in de nieuwste Opzij. Een abonnement is zo gepiept. Nergens aan vastzitten? Lees dit nummer fysiek of digitaal.

Het bericht Bregje Hofstede van Extinction Rebellion: ‘De situatie is extreem, de acties niet’ verscheen eerst op Opzij.

https://www.opzij.nl/2023/04/17/de-situaties-is-extreem-de-acties-niet/

Bregje Hofstede van Extinction Rebellion: ‘De situatie is extreem, de acties niet’ (Opzij)

Sinds 2020 is schrijver, journalist en feminist Bregje Hofstede (1988) betrokken bij Extinction Rebellion (XR). Ze was ook aanwezig bij de protesten op de A12. “Een orkest dat bleef doorspelen, ondanks de politiemegafoons die dreigden met het waterkanon, hoe symbolisch wil je het hebben?”

Door Marleen Hogendoorn

De aanbiedingen van OPZIJ

Een jaarabonnement op OPZIJ (€ 47,50) met als cadeau Saskia Noort’s boek ‘Hoe nu verder?’

 47,50

Over liefde, feminisme, single-zijn en andere ontboezemingen Zeventien jaar lang schreef Saskia Noort columns voor de LINDA. over liefde, moederschap, daten...more→

Was het klimaat altijd al een belangrijk onderwerp voor je?
“Toen ik jong was heette dit topic ‘milieuvervuiling’. Dat klonk als plastic zakjes in de berm, dat was wel erg maar leek ook weer niet zo’n onoplosbaar probleem. Desondanks maakte ik me steeds meer zorgen om het klimaat en zag ik niks gebeuren om verschil te maken. In de hete zomer van 2018 kwam er ook in mainstream media meer besef van de klimaatverandering. Ik ben erover gaan lezen en ben me helemaal lam geschrokken. Hoe meer ik las, hoe meer ik dacht: het is nog veel, veel erger dan ik dacht. Het is doodeng als je weet hoe erg het is. Om iets te doen met het gevoel van machteloosheid heb ik me aangesloten bij Extinction Rebellion, eerst in Frankrijk, nu in Nederland. Als individu sta je machteloos, maar als burgerbeweging kan je een vuist maken. Ik heb een kind van twee. Nu al veroorzaakt de klimaatcrisis in het mondiale Zuiden hongersnoden, droogte, dodelijke stormen en branden, en voor de komende generaties wordt dat enkel nog erger: massale migratiestromen, grotere kansen op oorlog en instabiliteit over de hele linie. De houding van de overheid frustreert me zo erg.”

https://i0.wp.com/www.opzij.nl/wp-content/uploads/2023/04/Bregje-31.jpg?resize=683%2C1024&ssl=1

Bregje Hofstede, foto: Alexander D’Hiet

Ik ben opgegroeid met de slogan ‘Een beter klimaat begint bij jezelf’. Eigenlijk klopt dat niet he?
“Dat is pure volksverlakkerij. Het gaat om systeemverandering. Je kunt wel vegetarisch eten en havermelk drinken, maar dat heeft alleen maar zin als de machthebbers, de overheden en de grote bedrijven gaan veranderen. Er moet heel snel heel veel gebeuren. Het is gevaarlijk om mensen te wijzen op hun eigen verantwoordelijkheid. Natuurlijk hebben we allemaal iets van verantwoordelijkheid, maar dat is heel klein vergeleken met dat van overheden. Mark Rutte zei ‘Eigen schuld, dikke bult’ toen er een waterkanon werd ingezet bij de protesten op de A12. Hij verzaakt zijn plicht. Hij moet zorgen voor de toekomst van Nederland en faalt daarin. Hij trapt niet op de rem, maar op het gas. Per jaar gaat er dertig miljard aan subsidies naar de fossiele industrie. Zijn schuld, onze bult.”

Wat zou de overheid dan als eerste moeten doen?
“Die subsidies stoppen. Zolang dat niet gebeurt, blijft XR op de A12 terugkomen. Dat betekent ook: stoppen met het ontkennen van de noodsituatie. De overheid moet eerlijk zijn en hun verantwoordelijkheid nemen. Sommige mensen vinden dat het al te laat is, we overschrijden de anderhalve graad opwarming bijna zeker. Maar elke fractie van de decimaal telt en maakt ontzettend veel verschil voor mensen in het mondiale Zuiden en op termijn ook hier. Alle inzet is nog steeds zinvol.”

Wat zou je tegen klimaatminister Rob Jetten willen zeggen?
“Hoe wil je de geschiedenis in? Als de minister die moedig genoeg was om het nodige te doen of als de minister die het klimaat verzoop, en ons erbij? We wonen hier onder de zeespiegel.” 

Lijkt iedereen nu te beseffen hoe erg het is gesteld met de klimaatverandering?
“Vanuit onze geïsoleerde huizen kunnen we denken: het valt wel mee. De supermarkten liggen vol, we hebben droge voeten en weinig bosbranden. In dit deel van de wereld is het relatief mild. Maar in het mondiale Zuiden vallen jaarlijks al talloze doden. Gelukkig blijkt uit polls dat de meerderheid van de mensen zich ook hier grote zorgen maakt.”

Hebben de media een rol in het brengen van dit nieuws?
“Absoluut. Ze kunnen een keuze maken door over de volgende verkiezing heen te kijken. Dit gaat over de toekomst van ons allemaal. We moeten ook de discussie erover normaliseren. Niet alleen dát je erover schrijft, maar ook hoe. Het is aantrekkelijk om klimaatactivisten weg te zetten als ‘milieu-wappies’. Zolang je het kunt hebben over de boodschapper, hoef je het niet te hebben over de boodschap. Terwijl die boodschap van levensbelang is.” 

https://i0.wp.com/www.opzij.nl/wp-content/uploads/2023/04/overzicht-actie-AD9A7905.jpg?resize=1024%2C683&ssl=1

Foto: Eveline van Egdom

Jij was aanwezig bij de laatste protesten op de A12. Hoe was dat?
“Heel lief en warm. Het voelde als een festival. Er liepen jonge kinderen, ouderen, ik zag een jonge moeder kolven op het asfalt. Een grote groep onbekende mensen, waarvan je weet dat ze op hun vrije dag hierheen komen met het risico gearresteerd te worden om zich in te zetten voor het klimaat. Het gaf me hoop. En dan een orkest dat bleef doorspelen, ondanks de politiemegafoons die dreigden met het waterkanon, hoe symbolisch wil je het hebben?”

Het was zo’n groot verschil tussen het optreden van de politie bij XR en de boerenprotesten.
“Het baart mij zorgen hoe hard de overheid ingrijpt bij vreedzame demonstraties. Hoe bereid ze lijken te zijn het demonstratierecht op de helling te zetten. Als je al wordt opgepakt voor het oproepen tot deelname aan een vreedzaam protest, dat vind ik heel griezelig.” 

Jane Goodall noemde de acties extreem. Kan je je dat ergens voorstellen?
“Ik kan me voorstellen dat je het irritant vindt als je een stukje om moet rijden. Maar extreem? De situatie is extreem, de acties niet.”

Verder lezen? Het hele interview met Bregje Hofstede lees je in de nieuwste Opzij. Een abonnement is zo gepiept. Nergens aan vastzitten? Lees dit nummer fysiek of digitaal.

Het bericht Bregje Hofstede van Extinction Rebellion: ‘De situatie is extreem, de acties niet’ verscheen eerst op Opzij.

https://www.opzij.nl/2023/04/17/de-situaties-is-extreem-de-acties-niet/