Categorie: minister

Geplaatst op

Column Walter Schrader: Omdenken (Sleutelstad)

Bij het opruimen van mijn bureau vond ik een boekje over omdenken. Dit omdenken is een jaar of vier geleden erg in de mode geweest. Niet onbegrijpelijk wanneer we de berichten in de krant van vandaag weer eens met het positieve omdenken proberen te verwerken.

Wat blijkt bijvoorbeeld: Meer dan 55 procent van de jongeren voelt zich niet eenzaam en 66 procent heeft helemaal geen mentale klachten. Dit is gezien de toestand in de wereld best positief. Zelfs met omdenken is het feit dat 30 procent van de insecten nog niet verdwenen is best verontrustend.

Tekst loopt door onder audio

De column Omdenken voor het radioprogramma De ochtend met Marianne en Roeland.

Desondanks lange wachtlijsten voor de GGZ. Dat is toch het bewijs dat wij preventief goed bezig zijn, want denk je niet over iemands mentale welzijn, dan verwijs je die ook niet naar de GGZ.

Andere verzekeraars zullen op basis van dit bericht na een beetje omdenken in hun vuistje lachen en een vreugdedansje maken.

Nog een berichtje door de roze bril. Het Alrijne Ziekenhuis schijnt alleen nog patiënten te opereren die bij Zorg en Zekerheid zijn verzekerd. Andere verzekeraars zullen op basis van dit bericht na een beetje omdenken in hun vuistje lachen en een vreugdedansje maken. De kans op medische missers en fouten is voor hun patiënten namelijk tot een minimum beperkt, er is geen communicatie dus is er ook geen gevaarlijke miscommunicatie. De concurrenten van Zorg en Zekerheid verwachten, na omdenken, bij het overstapcircus deze jaarwisseling een enorme toestroom van patiënten die een dure operatie en onnodige medicijnen op deze manier denken te ontlopen.

Toegepast op mijn stokpaardje, de vernietiging van medicijnen tenslotte. De minister zegt dat voor honderd miljoen wordt vernietigd. Recent onderzoek zegt echter voor twee miljard. Kun je boos over worden, zoals ik, maar je kunt ook ombedenken dat een veel groter aantal patiënten dan door VWS berekend nooit last zal krijgen van al die schadelijke bijwerkingen. Hun medicijn is immers onschadelijk gemaakt door de verbrandingsoven.

In Friesland, Groningen, Drenthe en Zeeland, kun je geen huisarts meer krijgen, wat met omdenken een abrupt einde heeft gemaakt aan de ergernis over lange wachttijden voor een consult.

Omdenken omdenken. 66 procent van de jongeren heeft geen mentale klachten.

Bosbranden en overstromingen en ohja, de temperatuur en de zeespiegel. Die stijgen veel sneller dan verwacht. Er zijn meer droge perioden, en meer stormen. Omdenken omdenken. 66 procent van de jongeren heeft geen mentale klachten. Wat een positief teken, wat een flexibiliteit en wat een vertrouwen dat we het met elkaar gaan oplossen.

Walter Schrader heeft zijn praktijk als huisarts in Leiden vaarwel gezegd en is met pensioen gegaan. Bijna. Want zo goed mogelijk wil hij zich nu inzetten met vele andere vrijwillige professionals voor de Leidse bijdrage aan de fijnstofbestrijding, voedselbossen en preventieve gezondheidszorg. Elke maand spreekt hij in het radioprogramma De ochtend met Marianne en Roeland zijn column uit over een onderwerp in de zorg dat hem nauw aan het hart ligt.

https://sleutelstad.nl/2023/08/19/column-walter-schrader-omdenken/
Geplaatst op

Wie moeten er naar de klimaatpsycholoog? (Sociale Vraagstukken)

Niet alleen ons ecologische klimaat gaat naar de gallemiezen, ook het sociale klimaat, schrijft socioloog Mieke van Stigt.

Ik heb nog zo’n ouderwetse echte tuin met bomen, bloemen en een grasveldje. En met een insectenhotel, maar dat staat leeg. In mijn tuin is het angstwekkend stil. De rozen en vlinderstruiken staan roerloos te wachten op bijen, maar ik zie op een hele dag slechts een enkele hommel. Het aantal insecten neemt al jaren dramatisch af, maar het gaat nu echt hard.

Ook op andere gebieden is er reden tot grote zorg. De bosbranden zijn vroeger en heftiger dan ooit en droogte is in ons wisselvallige kikkerlandje een chronisch probleem geworden. En ik durf niet eens te kijken naar hoe warm het op de poolkappen is, waar het ijs in een hoger tempo smelt dan iemand zich ooit kon voorstellen. Of naar oceaantemperaturen die angstaanjagende records breken.

In de landen rond de Middellandse Zee gelden alarmfases voor extreme hitte, terwijl niet alleen juni de warmste juni ooit gemeten was, maar dit voor juli ook dreigde te gelden. Op Rhodos vluchtten vakantiegangers in de smorende hitte voor bosbranden die ook hun hotels overnamen.

De tuinman en de dood

Natuurlijk besef ik dat ik het nog relatief goed heb, en dat de rijke landen de grootste ellende aan mensen in verre landen overlaten. De overstromingen zijn niet hier, nog niet. De bosbranden zijn niet hier, nog niet.

Moeten we emigreren om de stijgende zeespiegel te slim af te zijn?

Ik heb het goed, behalve dus die slapeloze nachten waarin ik niet weet welk onheil ons zal treffen en wanneer.  Moet ik vluchten? En hoe krijg ik mijn familie mee? Moeten we emigreren om de stijgende zeespiegel te slim af te zijn? En waarheen dan? Wellicht vallen we elders ten prooi aan bosbranden en extreme droogte, of juist aan overstromingen en aardverschuivingen.

Het is net als het verhaal van de tuinman die vluchtte voor de dood, die hem `s avonds in Ispahan alsnog stond op te wachten.

Vluchten of vechten?

Tegenwoordig kun je voor klimaatpaniek terecht bij een klimaatpsycholoog, om te leren met je angsten en emoties om te gaan. Dat lijkt me geen overbodige luxe, maar tegelijk geef ik het die psycholoog te doen.

Het zijn bepaald geen onterechte angsten, waar zovelen aan lijden. Het gaat objectief zeer slecht met natuur en klimaat en het lijkt me niet meer dan logisch om daar bang voor te zijn. Misschien is die psycholoog ook wel bang.

Reacties op Carice van Houten varieerden van honend naar puur agressief

Ook actrice Carice van Houten bezocht een klimaatpsycholoog, zo vertelde zij in NRC. Daarnaast werd ze activist. Door een lezing, georganiseerd door de klimaatprotestbeweging Extinction Rebellion, besefte ze dat ze niet kon vertrouwen op machthebbers die het wel zouden aanpakken: ‘We worden helemáál niet beschermd, het gaat gewoon maar door, over winst en over macht.’

Ze maakt zich zorgen om de toekomst van haar zoontje en wil haar bekendheid inzetten om aandacht voor het klimaat af te dwingen. Zo sprak ze voor de aandeelhoudersvergadering van de Rabobank en nam ze deel aan het klimaatprotest op de snelweg A12 op 27 mei 2033, waarbij ze ook gearresteerd werd.

Hoongelach en gek verklaard

Reacties varieerden van honend naar puur agressief. SBS maakte haar openlijk belachelijk.  Volgens de commentaren vindt Carice van Houten haar eigen kind belangrijker dan kinderen in arme landen, wil ze vooral aandacht en gaat ze zelf ook met het vliegtuig, zoals tv-presentatrice Catherine Keyl haar smalend verweet.

Ook elders werd ze helemaal gek verklaard. Een kleine selectie van Twitter: ‘Veel dommer vind je ze niet zoals elke linkse kut, alles voor aandacht’ en ‘Ze Haden (sic!) die hoer maanden in de cel moeten opsluiten’. Ongehoord Nieuws-presentatrice Raisa Blommestijn voegde hieraan toe: ‘Het nieuwste beroep: de klimaatpsycholoog, waar mensen met een ziekelijke angst voor klimaatverandering terecht kunnen. Dit land is verworden tot een open inrichting.’

Even voor de goede orde: klimaatverandering staat niet ter discussie. Wetenschappers waarschuwen hier al decennia voor en de consensus erover is alleen maar toegenomen. Rapporten van de WHO en de Verenigde Naties doen een steeds dringender beroep op overheden om tot maatregelen over te gaan, de situatie is urgenter dan ooit.

In dit licht bezien lijkt het mij heel logisch om, zoals Carice, te worstelen met de vraag hoe je dit je kind moet vertellen. Oók als je beseft dat anderen nog slechter af zijn. De vraag of zij zelf wel eens het vliegtuig pakt, is hierin geen argument. Er is altijd wel iets waardoor een onwelgevallige mening als hypocriet weggezet kan worden, maar daarmee koelt de aarde echt niet ineens af.

Dit soort drogredenen kun je op Twitter nog wel verwachten, maar zelfs het Openbaar Ministerie bezondigde zich eraan, toen acteur Sieger Sloot, tevens Extinction Rebellion-arrestant, verweten werd dat hij net terugkwam van een skivakantie.

Falende overheid

Uit de reacties blijkt dat velen maar slecht kunnen omgaan met de gedachte dat het klimaat naar de knoppen gaat en de overheden te weinig doen. Velen worden kwaad of schieten in de ontkenning. Ze reduceren het probleem tot ‘klimaatgekkies’ (dixit Geert Wilders) of vestigen hun hoop op de volgende generatie en hun technologie, zoals onlangs nog Marcel Canoy in zijn column.

Alsof er niet nú iets moet gebeuren. Alsof er niet allang iets hád moeten gebeuren. Alsof we het niet aan onze kinderen verplicht zijn er alles aan te doen om de aarde en het klimaat gezond te houden.

Wat we echt nodig hebben zijn leiderschap, rentmeesterschap en keiharde maatregelen

Het ongemak zit er natuurlijk in dat we relatief machteloos zijn. Degenen die wel de macht hebben om iets te doen, zijn niet toevallig ook degenen die belang hebben bij het instandhouden van de status quo en het professioneel vertragen van beleid dat ons zou moeten redden. Luister hiervoor ook naar de toespraak die ondernemer Ronald van Marlen vorig jaar hield bij een vergadering van de Rabobank. Misschien zijn juist de ontkenners, de haters en de wegkijkers meer gebaat bij een bezoek aan de klimaatpsycholoog.

Nóg een klimaatprobleem

Want we hebben eigenlijk twee klimaatproblemen. Niet alleen ons ecologische klimaat gaat in rap tempo naar de gallemiezen, ons sociale klimaat doet dat ook. Het gebrek aan leiderschap en verantwoordelijkheidsbesef hebben geleid tot de giftigheid van zowel onze lucht als van de sfeer tussen mensen. In tijden van onzekerheid en stuurloosheid zoeken we naar houvast en zondebokken. Degenen die ons confronteren met de waarheid worden het hardst aangevallen.

Polarisatie

Vaak wordt dit polarisatie genoemd, alsof beide kanten ‘even fout’ zijn. Maar kijk naar Exctinction Rebellion, dat vreedzaam demonstreert in het belang van aarde en mensheid. En kijk dan naar de boerenprotesten, die met vlaggen en tractoren strijden voor hun recht op vervuiling. Terwijl de rebellen van hun bed gelicht of met een waterkanon begroet worden, is de sfeer bij de boerenprotesten er vooral op gericht om het gemoedelijk te houden.

De ene groep wordt gezien als extremisten die je hard moet aanpakken, de andere als onze nationale trots die op begrip en sympathie kan rekenen. We moeten onder ogen zien dat de politiek met name de belangen van de grote vervuilers beschermt.

Klimaatpsycholoog gaat ons niet redden

Pas als het te laat is, blijkt dat je geld niet kunt eten, dat uiteindelijk ook de meest geprivilegieerde plek op aarde aangetast zal worden en dat er geen planeet B is. Onze Nationale Kapitein heeft inmiddels het schip verlaten (nadat hij zelf een gat in de bodem sloeg), met als direct gevolg dat keiharde maatregelen op korte termijn zullen uitblijven.

Ik kan naar een klimaatpsycholoog gaan, maar wat we echt nodig hebben zijn leiderschap, rentmeesterschap en keiharde maatregelen. Aan het begin van de coronacrisis hebben we gezien dat grote ingrepen echt mogelijk zijn. De urgentie is er, nu nog de daadkracht. Het is de hoogste tijd.

Mieke van Stigt is socioloog en pedagoog.

https://www.socialevraagstukken.nl/column/wie-moeten-er-naar-de-klimaatpsycholoog/
Geplaatst op

Nederland op slot? Bouwen kán snel, leert Groningse lng-terminal (NOS Economie)

Het elektriciteitsnet moet worden uitgebreid, er moet een waterstofnetwerk komen en er moeten installaties komen waarmee CO2 van de industrie kan worden afgevangen en opgeslagen in lege aardgasvelden onder de Noordzee. De projecten zijn nodig om de klimaatdoelen voor 2030 te halen, maar de doelen raken uit zicht. Een voorbeeld van de Gasunie in de Groningse Eemshaven toont aan dat projecten ook snel gerealiseerd kunnen worden.

Regels en procedures halen de vaart uit de energietransitie met als gevolg dat veel bedrijven die van het gas af willen, geen zware elektriciteitsaansluiting kunnen krijgen. Voor sommige projecten is nieuwe wetgeving nodig en het is onzeker of de Tweede Kamer die nog gaat behandelen voor de verkiezingen in november. De aanleg van de infrastructuur voor het afvangen van CO2 van de petrochemische industrie in de Rotterdamse haven stokt vanwege stikstofregels.

In 200 dagen

Nederland lijkt steeds vaker 'op slot' te zitten maar afgelopen jaar was er een opvallende uitzondering. Binnen 200 dagen legde de Gasunie in samenwerking met Groningen Seaports, bouwbedrijven en verschillende overheden een drijvende lng-terminal (vloeibaar gas) in de Groningse Eemshaven aan. Die was nodig om het verlies aan Russisch gas te compenseren met vloeibaar gas uit de Verenigde Staten.

Het kabinet overtuigde de provincie Groningen van het 'nationaal belang' en regelde een gedoogvergunning voor de twee fabrieksschepen. Ondertussen rekenden alle partijen terug vanuit de opleveringsdatum van 15 september 2022, die nodig was om voor de winter de gasvoorraden gevuld te hebben. Uitstel van oplevering was geen optie.

Het project slaagde volgens Hans Coenen, lid van de raad van bestuur van de Gasunie, omdat "alle partijen de urgentie voelden". De dreiging van gezinnen die hun huis niet kunnen verwarmen, industrieën die stil dreigen te vallen en de schok van de Russische inval in Oekraïne zorgden ervoor dat alle problemen en bezwaren werden opgelost. Bouwmateriaal werd 'geleend' van andere projecten, ruim 500 man personeel uit Mozambique, Tsjechië, Australië en andere delen van de wereld werd ingevlogen naar de Eemshaven.

Urgentie kopiëren

Hans Coenen heeft de manier van werken inmiddels met veel mensen uit de energiesector besproken, ook met minister Jetten voor Klimaat en Energie. Coenen denkt dat het navolging krijgt, al zal het niet meevallen om de urgentie van afgelopen jaar te kopiëren. Ook is er geen enkele organisatie in Groningen tegen de gedoogvergunning in beroep gegaan, zijn er geen woningen in de Eemshaven en ligt er geen Natura 2000-gebied in de directe omgeving.

Toch kan de manier van werken navolging krijgen, verwacht ook Marjolein Dieperink, hoogleraar Klimaatverandering en Energietransitie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. "Wat er in de Eemshaven is gebeurd, is dat marktpartijen en overheden heel dicht op elkaar zijn gaan zitten in een vroeg stadium van het proces en met elkaar hebben bekeken wat er nodig is om het project tot een goed einde te brengen."

Dieperink is partner bij advocatenkantoor AKD en als advocaat bij veel energieprojecten betrokken; "Ik zie dat projecten soms traag verlopen en dat het beter kan." Net als netbeheerders, werkgevers en milieuorganisaties vreest Dieperink dat de klimaatdoelen voor 2030 uit beeld verdwijnen onder meer vanwege de val van het kabinet. "Bijvoorbeeld voor waterstof en warmtenetten is nieuwe wetgeving nodig en die processen duren lang en de meeste partijen wachten die af voor ze investeren. De vraag is of 2030 niet te snel komt."

Nationaal belang

Voor het lng-project in de Eemshaven deed minister Jetten een beroep op het nationaal belang en het gevaar voor de openbare orde en veiligheid als er een tekort aan gas zou ontstaan. De vraag is of de bosbranden, hittegolven en overstromingen die de wereld dit jaar teisteren niet aantonen dat de klimaatcrisis inmiddels ook een zaak van openbare orde en veiligheid is.

"Er zijn steeds meer rapporten die aantonen dat we achterlopen bij de doelstellingen uit het Parijs-akkoord, daarom valt ook hier zo'n noodsituatie wel te beredeneren", zegt Dieperink. Netbeheerders, werkgevers en milieuorganisaties hebben in een brandbrief aan de Tweede Kamer gepleit voor snelheid. De organisaties zijn bang dat vanwege de val van het kabinet, energieprojecten die van belang zijn om de klimaatdoelen te halen nog verder uit het zicht raken.

https://nos.nl/l/2485326
Geplaatst op

De Natuurherstelwet is aangenomen door het Europees Parlement, en nu? (Mr. Online)

Met een nipte meerderheid heeft het Europees Parlement ingestemd met de veelbesproken natuurherstelwet, die de Europese politiek lange tijd in tweeën spleet. Het wetsvoorstel van eurocommissaris Frans Timmermans kreeg 336 stemmen voor, 300 tegen, en 13 onthoudingen. Dit betreft wel een afgezwakte versie van zijn oorspronkelijke voorstel, omdat een meerderheid van EU-ministers vorige maand niet akkoord zijn gegaan met de beoogde resultaatsverplichting om natuurgebieden te herstellen, maar met een inspanningsverplichting.

Toch is de wet ambitieus te noemen. Het doel is om de ecosystemen van Europa’s natuurgebieden te herstellen om verlies van biodiversiteit en de gevolgen van klimaatverandering tegen te gaan. Lidstaten nemen voor 2030 maatregelen om natuurgebieden te herstellen, en wijzen deze gebieden zelf aan. Natura 2000 gebieden gelden sowieso als beschermde natuurgebieden waar lidstaten biodiversiteit moeten behouden en herstellen, maar deze wet wil ook natuur buiten deze gebieden beschermen. Buiten de Natura 2000 gebieden komt er echter een uitzondering op de herstelverplichtingen te gelden voor projecten van openbaar belang waarvoor geen minder schadelijke alternatieven zijn. 

Met de wet wordt dus beoogd om vervuiling en ontbossing zoveel mogelijk ongedaan te maken, waardoor bedreigde plant- en diersoorten meer ruimte krijgen. Daarnaast is er ook aandacht voor maritieme ecosystemen, rivieren, en stedelijk groen. Zo is het de bedoeling dat er voor 2030 geen stedelijke groene ruimten verloren gaan en dat er tegen 2040 en 2050 meer worden aangelegd.

Verdeeldheid in het Parlement

Zoals blijkt uit de stemming was het Parlement erg verdeeld over de wet, en het leek er dan ook lange tijd op dat het tegenkamp het voorstel van tafel zou vegen. Verschillende parlementaire commissies brachten een negatief stemadvies uit, en het wetsvoorstel kreeg veel weerstand vanuit de Europese Volkspartij (EVP), de grootste fractie in het EP waar ook het CDA deel van uitmaakt. EVP-voorzitter Manfred Weber leidde het verzet tegen de wet, en betoogde dat het zou leiden tot voedseltekorten, hogere voedselprijzen, en druk op boerenbedrijven. De EVP ziet de wet als “een aanval op de Europese landbouw, bosbouw en visserij” omdat natuurbescherming beperkingen voor landbouw met zich mee kan brengen. Ook LTO, de belangenorganisatie voor Nederlandse boeren en tuinders, vreest dat de wet de stikstofcrisis in Nederland zal doen verergeren.

Voorstanders bepleiten dat gezonde ecosystemen juist essentieel zijn voor zowel voedselvoorziening als het tegengaan van klimaatverandering. Klimaatverandering leidt namelijk tot extremere weersomstandigheden, zoals overstromingen of juist extreme droogte en bosbranden, met alle risico’s voor onze voedsel- en watervoorziening van dien. Al sinds de jaren 90 weten we dat ruim 80 procent van de Europese natuurgebieden er slecht aan toe is, dus is de klimaatherstelwet hard nodig. Bovendien schept de wet zoals gezegd alleen een inspanningsverplichting voor de lidstaten.

Fit for 55

https://www.mr-online.nl/wp-content/uploads/2023/07/Depositphotos_377366704_S-400x267.jpg

Frans Timmermans (beeld: Depositphotos)

De natuurherstelwet is een belangrijk onderdeel van de Green Deal: een reeks beleidsinitiatieven met als overkoepelend doel om Europa tegen 2050 klimaatneutraal te maken door de uitstoot van broeikasgassen zoveel mogelijk terug te dringen naar net zero. Ook hangt de natuurherstelwet samen met het ‘Fit for 55’ plan om uitstoot tegen 2030 met 55 procent te verminderen ten opzichte van 1990. Frans Timmermans is dan ook opgelucht dat het Europees Parlement, zij het in afgezwakte vorm, heeft ingestemd met zijn wetsvoorstel. Deze overkoepelende doelen zouden immers in gevaar komen als de wet was verworpen door het EP, en voor Timmermans een enorme nederlaag betekenen.

De definitieve versie van de wet kan nu worden vastgesteld. Nu zowel het Parlement als de Raad over het voorstel hebben gestemd is het aan vertegenwoordigers van de instituties om daarover de komende weken in triloog te onderhandelen. Gezien de gekozen posities van de Raad en het Parlement ligt het voor de hand dat de wet zal strekken tot een afgezwakte versie van het oorspronkelijke voorstel, maar dit maakt de spanning voor de betrokken partijen er niet minder op. 

 

Het bericht De Natuurherstelwet is aangenomen door het Europees Parlement, en nu? verscheen eerst op Mr. Online.

https://www.mr-online.nl/de-natuurherstelwet-is-aangenomen-door-het-europees-parlement-en-nu/