KOOTWIJK/STROE Staatsbosbeheer gaat, los van de reguliere houtoogst, de komende maanden op ten minste twaalf locaties bomen kappen in boswachterij Kootwijk. Het gaat om projecten met als doel de veiligheid van wandelaars en verkeer te waarborgen, schade bij natuurbranden te beperken en de natuurwaarde in de gebieden te versterken.
Wouter van Dijk
,,Kijk, langs dit pad worden straks aan weerszijden alle dennen binnen een lijn van tien meter geveld'', zegt boswachter Laurens Jansen. Hij wijst naar de bosranden langs de Noorderheiderweg, een pad aan de rand van het Kootwijkerzand. Veel bomen zijn inmiddels al gemerkt met oranje stippen, waarmee hun oordeel is geveld. Een kaalslag zoals in het verleden in de bossen voorkwam, moet het volgens Jansen niet worden. ,,Want we laten ook sterke bomen staan.''
HEETWEG Een vergelijkbaar project staat volgens de boswachter de komende periode op stapel langs de Heetweg, de drukke verbinding vanaf het buitengebied van Kootwijkerbroek richting Kootwijk. ,,Ook hier zullen we veel bomen kappen, waaronder grote exemplaren. Dat zal ongetwijfeld passanten opvallen, daarom willen we dit project uitleggen. Dennen maken hier plaats voor loofhout. Die loofbomen moeten als een soort 'brandsingel' gaan functioneren.''
Bomenkap zorgt volgens hem namelijk voor extra groeiruimte voor andere bomen, maar de hoofdreden voor het project is brandveiligheid. ,,Doordat het in de bossen de komende jaren waarschijnlijk steeds droger wordt, neemt de kans op bosbranden toe. We hebben de afgelopen jaren al samen met de brandweer maatregelen getroffen door op verschillende punten waterputten te slaan voor bluswater. Wat we nu doen is buffers realiseren. We knippen de bossen in stukken. Áls er dan brand uitbreekt, beperken we de schade met behulp van zo'n buffer. Vooral de historische delen van de bossen, zoals de in 1850 aangeplante Zanderdennen, willen we graag behouden en beschermen.''
DROOGTE De droogte in de bossen spat ervan af, wanneer Jansen in zijn auto stapt en over stoffige zandpaden naar een ander deel van het bos rijdt. ,,Ik moet af en toe even rustig aan doen als ik fietsers passeer'', zegt hij, wijzend naar de stofwolken achter de auto. Langs een ander pad liggen al aardig wat stammen van gekapte bomen opgestapeld. ,,Ook dít is een effect van de droogte'', zegt de boswachter. ,,Wat je hier ziet, is een stapel gekapte fijnsparren. De bomen waren verzwakt, omdat ze aangetast zijn door de zogeheten letterzetter, een schorskever waar de bomen veel last van hebben. En die kever gedijt het best in droge omstandigheden.''
Dode bomen ruimen het veld, vooral om de veiligheid van passanten te waarborgen. Dat zijn overigens door de droogte niet alleen fijnsparren. Ook beuken kunnen het moeilijk hebben. ,,Als er minder vocht in de bodem zit, heeft de beuk minder bladvorming in de kruin. Dat heeft tot gevolg dat de boom minder in zijn eigen schaduw staat, terwijl de beuk niet zo heel goed tegen de zon kan.'' De meeste bomenkap manifesteert zich straks langs de bosranden. ,,Dieper het bos in laten we zwakkere bomen wel staan. Waar het kan, laten we de natuur zijn gang gaan.'' Al zijn er ook percelen dieper in het bos waar bomen worden verwijderd, om andere redenen. ,,Bijvoorbeeld door meer inheemse soorten als grove dennen de ruimte te geven in plaats van de Amerikaanse douglasspar.''
WIND Op andere plekken probeert Staatsbosbeheer die eigen gang van de natuur juist weer te remmen. Zoals op het Kootwijkerzand. ,,Als we hier niets doen, is die zandverstuiving straks behoorlijk kleiner geworden'', zegt Jansen. Hij wijst op een kaart verschillende plekken aan de randen aan, waar bosjes gekapt gaan worden. ,,Door die bomen te verwijderen, geven we de zuidwestenwind die over het terrein waait meer de vrije hand en gaat het zand ook weer meer stuiven. Maar ook hier willen we geen kaalslag. We laten mooie vliegdennen bijvoorbeeld wél staan.'' Vrijwilligers hebben de afgelopen tijd al voorbereidend werk gedaan, door jonge boompjes langs de randen uit de grond te trekken, het grotere kapwerk volgt binnenkort.
Het kappen van de bomen is volgens de boswachter daarmee belangrijk voor de veiligheid en de natuurwaarde, het levert ook een aandeel op voor de houtproductie. ,,Momenteel komt ongeveer tien procent van het hout dat we in Nederland gebruiken, uit eigen land. Produceren we meer hout, dan is dat ook duurzamer, omdat er minder export nodig is. Een bijkomend voordeel.''
https://barneveldsekrant.nl/lokaal/staatsbosbeheer-gaat-kappen-om-te-verbeteren-623467