Uitzending van 28 juni 2023 (Spraakmakers podcast)

Onze Spraakmaker is brandweercommandant Diemer Kransen. We vragen hem hoe de regio Veluwe zich voorbereidt op natuurbranden deze zomer.

En het hardnekkige beeld, dat Willem V een slappe, onvolwassen en zelfs laffe stadhouder was, is nodig aan vervanging toe. In een nieuwe biografie van historicus Olaf van Nimwegen wordt daartoe een aanzet gedaan.

Onze Mediaforumgasten zijn Paul Römer en Tessel Linders en in Stand.nl praten we over de stelling: 'Er moet zo snel mogelijk een Parlementaire Enquête corona komen' 

https://podcast.npo.nl/file/spraakmakers/92519/uitzending-van-28-juni-2023.mp3?awCollectionid=feed-112-spraakmakers&awEpisodeid=feed-112-spraakmakers_episode-92519-PREPR_KN_17277662

Duidelijk verband tussen Australische bosbranden en klimaatverandering (NOS journaal)

Er bestaat een relatie tussen de zware bosbranden in Australië en de opwarming van de aarde. Uit nieuw onderzoek blijkt dat klimaatverandering heeft bijgedragen aan de weersomstandigheden waardoor de ongekende bosbranden konden plaatsvinden.

Aan het onderzoek onder leiding van de Nederlandse hoogleraar Geert Jan Van Oldenborgh werkten wetenschappers uit vijf landen mee, uit de VS, Europa en Australië.

De kans op dergelijke grootschalige bosbranden is sinds het begin van de vorige eeuw met ten minste 30 procent toegenomen, zo blijkt, maar het kan ook veel meer zijn. In de toekomst zal dit percentage nog oplopen, verwachten de onderzoekers.

Op dit moment wordt ingeschat dat dit soort branden eens in de dertig jaar kan voorkomen. Als de aarde twee graden opwarmt, zal de kans stijgen tot eens in de acht of zelfs eens in de vijf jaar.

De studie werd opgezet vanwege de heftige discussie over de vraag of de bosbranden inderdaad werden veroorzaakt door de klimaatverandering. Van Oldenborgh werkt bij het KNMI en is verbonden aan de universiteit in Oxford. Daarnaast onderzoekt hij met een internationale onderzoeksgroep of er een relatie bestaat tussen extreme weergebeurtenissen en de mondiale opwarming.

"We tonen aan dat er een duidelijk verband is tussen klimaatverandering en het risico op bosbranden. Door klimaatverandering is dat risico groter geworden", zegt Van Oldenborgh. Bosbranden zijn van alle tijden, maar de omvang en ernst van de recente branden in Australië zijn ongekend.

"We laten zien dat het risico op dit soort hevige bosbranden nu een stuk groter is dan zonder broeikaseffect, zonder dat er broeikasgassen in de atmosfeer zijn."

De regering in Australië kreeg veel kritiek op de aanpak van de bosbranden. Ook loopt de regering niet voorop bij het tegengaan van de eigen CO2-uitstoot. Volgens critici komt dat mede omdat Australië 's werelds grootste exporteur van steenkool is, en er dus ook geen belang bij heeft. Wel komt er een parlementaire enquête naar de branden.

Dit zijn beelden uit januari, die de hevigheid van de branden goed laten zien:

De onderzoekers keken naar de omstandigheden die leidden tot bosbranden in het ergst getroffen gebied in Zuidoost-Australië. Daarvoor verzamelden ze alle metingen en waarnemingen vanaf 1900 tot nu. Ze tonen aan dat een hittegolf met deze intensiteit nu ongeveer tien keer waarschijnlijker is dan rond het jaar 1900.

Alle vocht verdampt

Uit ander recent onderzoek werd juist de conclusie getrokken dat er in dit gebied geen trend is naar minder neerslag. Maar volgens Van Oldenborgh worden de bosbranden dan ook door iets anders aangejaagd.

"We vinden geen trend in de kans op extreme droogte. Maar er is wel een trend in hittegolven. Door de hoge temperatuur verdampt veel meer water uit de grond en wordt het risico op bosbranden groter."

Door die verdamping trekt alle vocht uit takken en bladeren en alles wat er op de grond ligt, vertelt hij. Daarna is er nog maar weinig nodig om de boel te laten branden. "Er zijn vaak ontstekingsbronnen. Bliksem, het vonken van elektriciteitsdraden, en ook mensen die per ongeluk of expres de branden aansteken."

Naar die ontstekingsbronnen hebben de onderzoekers niet gekeken. Wel konden ze aantonen dat als het risico op bosbranden groter is, er ook daadwerkelijk meer bosbranden zijn en het oppervlak dat afbrandt gemiddeld groter is.

Van Oldenborgh : "We hopen dat dit mijns inziens grondige resultaat wordt meegenomen in de discussie over de gevolgen van het broeikaseffect op het risico van bosbranden in Zuidoost-Australië."

http://feeds.feedburner.com/~r/nosjournaal/~4/OVIYl1wdGVc

http://feeds.nos.nl/~r/nosjournaal/~3/OVIYl1wdGVc/2325786

Australië staat stil bij slachtoffers bosbranden: ‘Herstel zal levenslang duren’ (NOS Buitenland)

In het olympisch stadion van Sydney is een herdenkingsbijeenkomst gehouden voor de slachtoffers van de bosbranden in New South Wales. Bij de verwoestende branden zijn de afgelopen maanden 25 mensen in de deelstaat omgekomen: negentien burgers, drie leden van de vrijwillige brandweer en drie collega's uit de VS die waren komen helpen.

Premier Morrison bedankte in een toespraak alle brandweermensen die hebben meegeholpen bij het blussen van het vuur. Hij sprak er zijn afschuw uit dat kinderen de doodskist van hun vader moesten kussen en moeders gedwongen waren hun kinderen te begraven.

Ook de commandant van de brandweer stond stil bij de gezinnen die voor de rest van hun leven zijn getekend. "Aan de families en geliefden van degenen die zijn omgekomen: we weten dat jullie harten de afgelopen maanden zijn gebroken. We beseffen dat het herstel een leven lang zal duren", sprak Shane Fitzsimmons.

Symbolisch werden zes paar laarzen op het podium in het stadion geplaatst. Die stonden voor de levens van de zes omgekomen brandweermannen.

Er was tijdens de branden veel kritiek op premier Morrison, die lang te weinig maatregelen zou hebben genomen tegen de bosbranden en weigerde de invloed van de opwarming van de aarde toe te geven. Donderdag kondigde hij aan dat er een soort parlementaire enquête komt naar de oorzaken van de branden en hoe ze in de toekomst kunnen worden voorkomen.

http://feeds.feedburner.com/~r/nosnieuwsbuitenland/~4/fwgBx-qmPYw

http://feeds.nos.nl/~r/nosnieuwsbuitenland/~3/fwgBx-qmPYw/2324217