Deze criminoloog vecht tegen illegale houtkap in het Amazonewoud (NPO Radio 1 Natuur & Milieu)

https://www.nporadio1.nl/images/2020/03/11_af65fff74b_Awa-people-4.jpg

Het Amazonewoud is enorm. Het bos is goed voor zo’n veertig procent van de zuurstof die we elke dag ademen, en strekt zich uit over maar liefst negen landen. Maar nu staat is het in gevaar. Criminoloog Tim Boekhout van Solinge komt op voor de lokale stammen en rust ze uit met GPS-camera’s — om illegale houtkap op heterdaad te betrappen.

{audiofragment audio="379052" author="Focus met criminoloog Tim Boekhout van Solinge"}

Vuur met vuur bestrijden, dat werkt niet. Maar met camera’s dan? Volgens Tim Boekhout van Solinge kunnen die een sleutelrol spelen in het temmen van de houtkap in het Amazone-woud.

Hij rust de lokale bevolking uit met de nieuwste technische snufjes. Met GPS-camera’s kunnen de stammen het bos monitoren en illegale brandstichting onmiddellijk doorgeven aan justitie. "Als je de Amazone wil beschermen, met je samenwerken met de lokale bevolking."

{uploadvideo video="r1video_5e67a7cda62a2" caption="Tim Boekhout van Solingen legt uit hoe hij op de GPS-camera uitkwam" }

Tim is opgeleid als criminoloog. Daardoor heeft hij een haarscherp beeld op de georganiseerde misdaad die hieronder broeit. Als "groene criminoloog" adviseert hij de Braziliaanse overheid, maar gaat hij dus ook het veld in, op jacht naar illegale ontbossers.

Waarom?

Bosbranden zijn tot op zekere hoogte natuurlijk. Maar de branden die de afgelopen zomer woedden zijn niet alleen het resultaat van droogte en hoge temperaturen.

Ook illegale ontbossing speelt een enorme rol in het ontstaan van die branden. Boeren branden het bos "schoon" om zo vruchtbare grond vrij te maken. Vers platgebrande bosgrond is namelijk ideaal voor veeteelt en landbouw.

{quote caption="Ik ben een beetje verliefd geworden op de Amazone" author="Tim Boekhout van Solingen" }

Daarbij gaat vaak veel natuurlijk erfgoed verloren. Zo zag Tim hoe een boom van vijfhonderd jaar oud geveld werd. "Ik vind het wel pijnlijk als je een boom van drie, vier meter ziet liggen op zo’n vrachtwagen, bomen van meer dan vijfhonderd jaar, echte woudreuzen." Soms wonen er wel duizend soorten insecten in één zo'n boom.

Commercialisering Amazone

Brazilië bevat het grootste deel van de Amazone. De nieuwe president Jair Bolsonaro is allesbehalve strijdvaardig bij het doven van de branden. Zo zei hij dat de lokale bevolking teveel van de bosgrond bezit.

Hij ziet de Amazone het liefst gecommercialiseerd, en moedigt ontbossing, bebouwing en illegale houtkap stiekem aan. Vermoedelijk speelt zijn beleid een rol in de dramatische groei van de bosbranden in het Amazone-gebied.

Gevaar voor eigen leven

Opkomen tegen een malafide regering en georganiseerde misdaad is niet zonder risico. Stamhoofd Odair 'Dadá' Borari uit het Maró-gebied van de lage Amazone weet daar alles van. Boekhout van Solinge werkt nauw met hem samen om de illegale kap tegen te gaan. Maar Dadá heeft het geweten: hij overleefde meerdere aanslagen op zijn leven.

Ook andere mensen met wie Boekhout van Solinge werkte zijn meerdere keren bedreigd. Zelfs het fotograferen van criminele activiteit is levensgevaarlijk. "Tijdens vergadering in inheemse dorpen kwamen ze soms aanrijden met fourwheeldrives. Ze dragen geen vuurwapens, maar waarschijnlijk liggen die wel in de auto. Ik ben blij als ik met anderen ben."

Maar Tim is onverschrokken. De Amazone laat hem niet los. "Ik ben gewoon een beetje verliefd geworden, ik vind het zo mooi." Voor de toekomst wil hij met zijn stichting Forest Forces de camera’s in nog meer handen van bewoners krijgen, en zo samen met de lokale bevolking het geliefde bos te beschermen.

Focus 

Je hoort Focus iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur op NPO Radio 1. En wanneer je maar wilt in de podcasts Focus Wetenschap en Lezen in het Donker

https://www.nporadio1.nl/natuur-milieu/22239-deze-criminoloog-vecht-tegen-illegale-houtkap-in-het-amazonewoud

Deze wetenschapper veroorzaakte een revolutie in het denken over ons immuunsysteem (NPO Radio 1 Wetenschap & Techniek)

https://www.nporadio1.nl/images/2020/02/21_de9c9bc598_Siroon-Bekkering.jpg

Onderzoeker Siroon Bekkering bestudeert in Australië witte bloedcellen van jonge kinderen met obesitas. Zij hebben namelijk een hoog risico op hart- en vaatziekten op jonge leeftijd.

Ze onderzoekt hoe de bloedcellen van kinderen met obesitas anders omgaan met bacteriën dan bloedcellen van gezonde kinderen. Zo hoopt ze meer te weten te komen over de werking van het immuunsysteem. 

{audiofragment audio="377705" caption="Focus met wakkere wetenschapper Siroon Bekkering" }

Siroon won in 2019 de Nationale Postdocprijs voor haar onderzoek naar het immuunsysteem. Inmiddels doet ze anderhalf jaar onderzoek aan het Royal Children’s Hospital in Melbourne, Australië. Daar onderzoekt ze de ontwikkeling van hart- en vaatziekten bij jonge kinderen met obesitas. Haar bevindingen leidden tot een revolutie over het denken over het immuunsysteem.

Witte bloedcellen in de vriezer 

Met een Rubicon-beurs vertrok Siroon anderhalf jaar geleden naar Melbourne. In het Royal Children’s Hospital liggen witte bloedcellen ingevroren in een soort 'winterslaap'. Door die bloot te stellen aan bijvoorbeeld bacteriën kan Siroon onderzoeken hoe cellen hierop reageren.  

{articles "Nieuwe aanpak obesitas onder kinderen: meer dan sporten en diëten" id="14490" }

Over het resultaat kan de wetenschapper nog weinig zeggen, maar de hoop is dat de resultaten duidelijkheid kunnen geven over de werking van immuunsysteem van patiënten met hart- en vaatziekten, in vergelijking met gezonde mensen. Uiteindelijk is het doel medicijnen te ontwikkelen om slecht-functionerende immuunsystemen weer gezond te maken.

‘Het Europa binnen Australië’  

Het leven in Australië bevalt Siroon goed: "Ze noemen het hier een beetje het Europa binnen Australië, weer heel anders dan Sydney bijvoorbeeld." Ook bevalt het eten haar goed, aangezien ze zelf een beetje een foodie is: "Het draait hier allemaal om voedsel, bijna net zoveel restaurants als inwoners en op elke hoek van de straat kan je terecht voor ontiegelijk goede koffie of exotisch eten overal vandaan." 

Siroon Bekkering maakt zelf ook vlogs over haar leven in Australie: 
{video url="https://www.youtube.com/watch?v=WCiki2HZTY0 " start=""}

‘Het was het gesprek van de dag’

Tijdens de branden in het zuidoosten van Australië was het wat spannender. Ook al waren er geen natuurbranden in Melbourne zelf, je kon het wel merken. "Het was het gesprek van de dag. Af en toe keek je naar buiten en dan zag je niet verder dan een paar meter, het was gewoon binnenblijven en wachten tot het weg ging."

"De eerste dag dat het zo erg was moesten ze aanpassingen doen aan het filtersysteem, voornamelijk in mijn lab, dus ik moest even van laboratorium verhuizen."

Terug naar Nederland 

Inmiddels zijn de koffers van Siroon alweer gepakt om terug te gaan naar Nederland. Eenmaal terug gaat ze bij het Radboud UMC de resultaten analyseren en verder met het onderzoek. In maart start ze een nieuw onderzoek, waarin ze gaat kijken naar de voorlopercellen van het immuunsysteem, die aan worden gemaakt in het beenmerg. Er zijn steeds meer aanwijzingen dat ook daar verschillen te vinden zijn in patiënten met hart- en vaatziekten.

Siroon heeft wel zin om weer terug te gaan naar Nederland. Wat ze het meest gaat missen aan Australië? "De natuur met kangoeroes en de koala’s."

NPO Radio 1 houdt je dagelijks op de hoogte over de laatste ontwikkelingen in de wetenschap  

Maandag t/m vrijdag rond 16.20 uur in Nieuws en Co
Iedere werkdag van 02.00 tot 04.00 uur in Focus 
En wanneer je maar wilt in de podcast Focus Wetenschap

https://www.nporadio1.nl/wetenschap-techniek/21827-wetenschapper-siroon-bekkering-revolutie-immuunsysteem

Met het Oog op Morgen 14-02-2020 (NOS Met Het Oog Op Morgen podcast met mp3)

Met vandaag: De nasleep van de bosbranden in Australië | Vice-premier Hugo de Jonge over het CETA-verdrag | WK Afstanden schaatsen in Salt Lake City | Presentatie: Simone Weimans.

https://podcast.npo.nl/file/met-het-oog-op-morgen/27738/content.omroep.nl/portal/podcast/nporadio1/met-het-oog-op-morgen/2020/02/nporadio1_met-het-oog-op-morgen_20200214_met-het-oog-op-morgen-14-02-2020_NEH2A4.mp3

Sprinkhanenplaag van Bijbelse proporties zorgt voor noodtoestanden (NPO Radio 1 Natuur & Milieu)

https://www.nporadio1.nl/images/2020/02/03_9f64235cb7_ANP-405107621.jpg

In Somalië en Pakistan is de noodtoestand uitgeroepen vanwege een uitbraak van woestijnsprinkhanen, die massaal gewassen vernietigen. Ook India, Ethiopië en Kenia hebben grote moeite de dieren klein te krijgen. Dat zal moeilijk gaan, voorspelt hoogleraar Entomologie Marcel Dickie in het NOS-programma Met het Oog op Morgen.

{audiofragment audio="376059" caption="Sprinkhanenplaag van Bijbelse proporties" }

Alleen al in Pakistan bestaan de zwermen uit 30 tot 50 miljoen sprinkhanen die zo'n 200 ton voedsel per dag verslinden. En ze planten snel voort, zegt Dickie. "In twee weken heb je al een nieuwe generatie."

Het is niet gek dat de plagen als een verrassing komen, legt de hoogleraar uit. De dieren ontstaan in afgelegen woestijngebieden, waar bij gunstige weersomstandigheden de zwermen plots heel groot worden. "Op een gegeven moment veranderen ze van solitaire dieren tot plagen. Samen kunnen ze meer en grotere afstanden afleggen, met tientallen miljoenen tegelijk."

De hoogleraar vergelijkt een sprinkhanenplaag met een bosbrand. "Als je niet de eerste vlam blust, kan het opeens heel snel een grote omvang aannemen. Dat is niet zomaar in te dammen."

Dreigende hongersnood

De laatste keer dat Pakistan een sprinkhanenplaag van zo'n grote omvang had, was in 1993. Dit keer is de ramp nog groter, zeggen deskundigen. Vanwege de lage temperaturen blijven de sprinkhanen lang op een plek. De vernielingen leiden tot grote verliezen in de landbouwsector en een tekort aan voedingsmiddelen.

Vorige week sloeg de Voedsel- en Landbouworganisatie van de VN (FAO) alarm vanwege de plaag. De FAO waarschuwde dat de zwermen zich naar andere landen in de regio verspreiden, waardoor een hongersnood in de regio dreigt die miljoenen mensen treft.

Klimaatveranderingen zijn de belangrijkste oorzaak van de huidige plaag, zeggen deskundigen. Het natte weer vorig jaar, in het oosten van Afrika, creëerde de ideale omstandigheden voor sprinkhanen om zich voort te planten.

Pesticiden

De getroffen landen zullen dus niet gemakkelijk van de plaag af komen, verwacht Dickie. Er worden onder meer vliegtuigen met gif ingezet. “Het is het enige dat je kunt doen, maar het is maar de vraag hoe effectief het is."

Bij eerdere plagen verdween de overlast pas toen de wind draaide (waardoor de beesten richting de oceaan worden gedreven) of het te koud werd. 

{articles "#WAARISDEWINTER, wat merk jij van de zachte winter?" id="21381" }

https://www.nporadio1.nl/natuur-milieu/21406-sprinkhanenplaag-van-bijbelse-proporties-zorgt-voor-noodtoestanden