Hoera, een meisje! (Kennislink)

De Sumatraanse neushoorn is een van de meest bedreigde zoogdieren ter wereld. Ze zijn met zo weinig dat ze elkaar in het wild bijna niet meer tegenkomen om te paren. Een reddingsplan moet daar verandering in brengen. Hoe red je een soort van de rand van uitsterven?

Hoera, het is een meisje, klonk het op 30 september. De regering van Indonesië maakte bekend dat er een kalfje was geboren van de Sumatraanse neushoorn in het fokprogramma. Groot nieuws, want daarmee komt de teller op tien dieren in gevangenschap.
Schrijnend is het ook: in het opvangcentrum in het zuiden van Sumatra hebben de neushoorns misschien wel meer kans om jongen te krijgen dan in het wild. Het beschermen van hun leefgebied is niet genoeg, omdat de meeste neushoorns zo geïsoleerd leven dat ze geen partner meer vinden. Zonder hulp van de mens lijkt de soort gedoemd om uit te sterven. Hoe breng je zo’n bedreigde diersoort weer op de been?

Sumatraanse neushoorn Ratu en pasgeboren kalf Andatu in het opvangcentrum, 2012.

Versnipperd

Uitgelicht door de redactie

Geneeskunde
Als proefkonijn op de pijnbank

Biologie
Mijnen in het diepzeemilieu

Geneeskunde
Nog altijd geen medicijn tegen chronische pijn

Ooit kwam de Sumatraanse neushoorn in grote delen van Zuidoost-Azië voor. Door decennia van jacht, stroperij en ontbossing leven er nu nog maar dertig tot vijftig in het wild in Indonesië, verspreid over de eilanden Borneo en Sumatra. Zelfs in het laatste gezonde bolwerk, het regenwoud van Leuser Nationaal Park in Noord-Sumatra, leven vermoedelijk maar twintig tot dertig neushoorns. Elders leven ze vaak in kleine stukken regenwoud, waar stropers makkelijk kunnen binnendringen. Zo wordt de kans steeds kleiner dat een neushoorn een partner vindt. Het gevolg: te weinig paringen en te weinig geboortes. Een voor een doven de laatste populaties uit.

Hoe kleiner het leefgebied, hoe groter de kans dat de neushoorns in dat bos uitsterven. “Zo’n populatie verliest zijn veerkracht”, zegt Per Palsbøll, populatiegeneticus aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Een natuurramp, zoals een ziekte of bosbrand, kan de neushoorns in één klap wegvagen. De man-vrouwverdeling kan scheef gaan: plots heb je te veel mannetjes en te weinig vrouwtjes. Toeval krijgt een grote invloed, en dat loopt meestal fout af. Samen jagen die effecten een soort de dood in, via een zogenoemde uitstervingsspiraal.”

Leuser Nationaal Park is het laatste bolwerk van de Sumatraanse neushoorn.

Reddingsplan

Om dezelfde reden is ook de populatie in gevangenschap in gevaar: negen van de tien dieren lopen rond in opvangcentrum Way Kambas in Zuid-Sumatra. “Dat vind ik riskant”, zegt Linda Bruins-van Sonsbeek. Ze was jarenlang de dierenarts van Diergaarde Blijdorp Rotterdam en is adviseur voor het stamboek van de zwarte neushoorn voor de Europese dierentuinvereniging EAZA. Een pijnlijk voorbeeld van dat risico is de dood van de laatste vijf Sumatraanse neushoorns op het Maleisisch vasteland in 2003: in drie weken tijd stierven alle dieren aan een rondgaande infectie.
Het nieuwe reddingsplan van 2018, opgezet door onder meer de natuurbeschermingsorganisaties WWF en IUCN, wil die risico’s spreiden door nog twee opvangcentra te bouwen. Een klein centrum in Kalimantan (Indonesisch Borneo) breiden ze uit en ze bouwen een nieuw centrum bij Leuser Nationaal Park op Sumatra.

Beelden van de Sumatraanse neushoorn in het opvangcentrum in Indonesië.
Bron: National Geographic

Alles is familie

Daarnaast willen de natuurbeschermers zo veel mogelijk wilde neushoorns vangen om mee te fokken. Het bestaande fokprogramma loopt namelijk tegen grenzen aan. De drie mannetjes in gevangenschap zijn Andalas, zijn broer Harapan en zoon Andatu. Alle geboren kalfjes uit het programma zijn daarom familie van elkaar, en dat vormt een gevaar voor het voortbestaan, legt populatiegeneticus Palsbøll uit. “Als iedereen familie van elkaar is, krijg je inteelt. Dan komen allerlei verborgen ziektes naar boven en gaan meer dieren dood.”

Sinds 2004 nestelt de Californische condor weer in het wild. Dit nest is uit 2010.

Hij noemt de Californische condor als voorbeeld. Deze gier ging hard achteruit door jacht, loodvergiftiging van aas en botsing met hoogspanningskabels. In de jaren tachtig vingen natuurbeschermers de laatste wilde condors voor een fokprogramma met alle 27 overgebleven vogels. “In het begin hielden ze niet bij wie met wie paarde, waar de vogels vandaan kwamen en of ze familie van elkaar waren. Soms kruisten ze ongemerkt familieleden.”
Plots hadden ze een probleem, aldus Palsbøll: “Door een dodelijk ‘verborgen’ gen voor dwerggroei stierf zo’n negen procent van de kuikens. De fokkers beseften dat ze een stamboek moesten bijhouden, net als voor honden en paarden, zodat ze geen nauwe familie met elkaar kruisen.” Het fokprogramma werd uiteindelijk een succes. Vandaag vliegen er weer ruim driehonderd condors in het wild volgens de U.S. Fish & Wildlife Service, die het programma leidt. “Het is een veelgeprezen programma, waaruit we ook alles hebben geleerd wat je niet moet doen”, concludeert Palsbøll.

Onvruchtbaar

Ook al vang je nieuwe neushoorns om inteelt in het fokprogramma te voorkomen, dan moeten ze zich wel kunnen voortplanten. De meeste gevangen vrouwtjes uit geïsoleerde gebieden kunnen dat niet, omdat in hun baarmoeder gezwellen groeien. “Die tumoren zijn goedaardig, maar ze kunnen wel de weg naar de eileiders of de baarmoedermond blokkeren”, zegt dierenarts Bruins-van Sonsbeek. “Als de tumor groot is, kan het vrouwtje pijn ervaren. Sperma kan bovendien moeilijker de eicel bereiken. Stel dat het eitje toch bevrucht raakt, dan kan het moeilijk innestelen en mislukt de dracht.”

Dierenartsen betrokken bij de Sumatraanse neushoorn denken dat de tumoren ontstaan omdat vrouwtjes niet gewend zijn aan de sterke hormoonschommelingen tijdens de normale oestrische cyclus (of hengstigheidscyclus, om een eisprong te starten en de baarmoeder voor te bereiden op een dracht). In een gezonde populatie in de natuur zijn de vrouwtjes met regelmaat zwanger of zogend, en blijven die schommelingen uit. Bruins-van Sonsbeek vermoedt dat ook: “Ik denk dat de baarmoeder ontregeld raakt, elke keer als de cyclus opnieuw begint omdat het dier niet bevrucht of drachtig raakt.” De dieren met tumoren zijn vaak oud en komen uit geïsoleerde stukjes regenwoud, waar ze misschien al jaren geen jong meer hebben gehad.

IVF voor neushoorns

Volgens Bruins-van Sonsbeek is er geen goede behandeling van die tumoren. “Een buikoperatie is moeilijk en riskant in neushoorns.” Voortplantingsbioloog Terri Roth van Cincinnati Zoo, betrokken bij het reddingsplan, bevestigt per mail dat ze weinig kunnen doen aan de tumoren: “Als het om een paar kleine tumoren gaat, kun je ze via endoscopie verwijderen als kortetermijnoplossing, maar vaak groeien ze terug.” Zo’n ingreep werkt bij merries van paarden, maar is bij neushoorns volgens haar nog nooit uitgevoerd. Bruins-van Sonsbeek kent ook gevallen waar de dierenarts een neushoorn met beginnende tumor op anticonceptie zet. Dat remt de groei van het gezwel, maar het dier kan dan niet meer meedoen in een fokprogramma. “Dat wil je niet doen als een dier weinig last van de tumor heeft en nog vruchtbaar is, want dan is er nog een kans dat ze dragend wordt.” Dat bewees het team van het reddingsplan bij Rosa, een vrouwtje uit het wild met een tumor. Na acht miskramen kreeg de neushoorn vorig jaar een jong.

Als een vrouwtje zelf geen jongen kan krijgen, werken onderzoekers aan andere manieren om haar genen toch door te geven. In 2018 vingen mensen in Oost-Kalimantan, een Indonesische provincie op Borneo, een neushoornvrouwtje gedoopt Pahu. Het dier is de helft zo klein als normaal en heeft een cyste op een van haar eierstokken. Ongeschikt voor zwangerschap, stelde een neushoornexpert op nieuwssite Mongabay. Niettemin verzamelden onderzoekers eind oktober eicellen van Pahu om haar via in-vitrofertilisatie (IVF) – bevruchting in een reageerbuis – toch mee te laten doen in het fokprogramma. De eitjes willen ze bevruchten in het lab en het embryo plaatsen ze daarna in een draagmoederneushoorn in het opvangcentrum in Way Kambas.

Lukt dat ook niet, dan is er nog een alternatief: geslachtscellen maken in het lab. Vorig jaar slaagden Duitse onderzoekers van het Leibniz Institute for Zoo and Wildlife Research erin om uit de huidcellen van de laatste neushoornstier uit Maleisisch Borneo (overleden in 2019) stamcellen te maken. Uit die stamcellen willen ze zaadcellen maken waarmee ze een eicel kunnen bevruchten. Zo kunnen ze genetische variatie terugbrengen in de levende populatie, ook als het donordier onvruchtbaar of overleden is.

Terugkeer

De geboorte van het neushoornkalfje eind september is hoopgevend, maar zonder nieuwe dieren uit het wild is het goed nieuws van korte duur. Zonder nieuw bloed is de volgende generatie in gevangenschap allemaal familie en liggen de gevaren van inteelt op de loer. Maar als het reddingsplan zijn ambities waarmaakt, schijnt er licht aan het einde van de tunnel voor de Sumatraanse neushoorn. “Soorten kunnen terugkomen”, zegt Palsbøll. “Kijk naar de condor: nu vliegen er weer honderden in het wild en hebben ze nog maar weinig hulp nodig.”

Bronnen

https://www.nemokennislink.nl/publicaties/hoera-een-meisje/

Wellness-rechts manifesteert er vrolijk op los (Vrij Nederland)

De vrouw kijkt stralend in de camera. Er is iets vreselijks gebeurd. Onder de foto een toelichting – bosbrand, financiële problemen, een gezondheidscrisis of een overleden ouder. Maar de vrouw is blij en dankbaar, schrijft ze haar honderdduizenden volgers. Het universum brengt je tegenslag met een reden, je aanschouwt de werkelijkheid conform je eigen mindset en tijden van verdriet vormen een kans het donker in jezelf onder ogen te komen. (Voor betaalde samenwerkingen: zie de contactgegevens in haar bio.)

Met een potpourri van The Secret, boeddhisme, hindoeïsme, een beetje manifesteren, scripten en #positivethinking wordt in deze ego-welzijnshap een alternatief wereldbeeld geschapen waarin het prettig toeven is – niet in het minst omdat er volgers en goudgeld mee te verdienen zijn. Het resultaat: shiny, happy people in alle omstandigheden. Het is de zoveelste uitloper van wellness-rechts: de online marketingmachine rond welzijnsfilosofieën die en passant (zeer) conservatief gedachtegoed en complottheorieën normaliseren. Deze beweging líjkt systeemkritiek te uiten, met wantrouwen jegens de overheid en het kapitalistische systeem dat een cultuur van egoïsme en winner takes all heeft voortgebracht, maar speelt dat systeem juist in de kaart, onder meer om de volgende redenen.

Het is hyperindividualistisch. Dertig jaar afbraak van publieke voorzieningen, een woningcrisis en groeiende ongelijkheid, oorlog, klimaatverandering: er zijn nogal wat crises. Maar dit gedachtegoed schuift de tastbare werkelijkheid terzijde: wat je ervaart, zit in je hoofd. Fysieke of mentale gezondheid wordt zo een verdienste – met de juiste ‘lifestyle’ en bijbehorende ‘mindset’ schep je zelf een prettig bestaan. Verwacht dus geen actie tegen de jarenlange deregulering van de voedingsindustrie, waardoor het dieet van miljoenen mensen is verziekt – nee: begin een moestuin, start de dag met een ijsbad en eet zelfgebakken brood. Armoede, racisme, kansenongelijkheid of ecocide: sluit je ogen, zit in het moment en probeer in jezelf het licht te vinden. In laats van solidariteit ten behoeve van een collectief welzijn, redeneert men volgens de VVD-doctrine: ieder voor zich.

Dit gedachtegoed schuift de tastbare werkelijkheid terzijde: wat je ervaart, zit in je hoofd. Met de juiste ‘lifestyle’ en bijbehorende ‘mindset’ schep je zelf een prettig bestaan.

En uiteindelijk is het conservatief. Het ‘natuurdenken’ bloeit in de politiek: er bestaat een natuurlijke ordening waarin de mens floreert, en daarvan afwijken verzwakt gezin en samenleving. ‘Doorgeslagen’ liberale waarden zoals feminisme of ‘genderhysterie’ ontwortelen de mens. De boodschap van positiviteitsgoeroes haakt daarbij aan: de vrouwen richten zich op koken, kinderen en micromanagement, de mannen op kracht, geld en wereldzaken. Het kleinburgerlijke, christelijke gezinsideaal in een Ibiza-jasje.

Tot slot werkt het complotdenken in de hand. Binnen de natuurlijke ordening, staan morele waarden en subjectieve ervaringen bovenaan. Wetenschap en deskundigheid worden afgedaan als meningen; er is een boze elite die je innerlijke kracht en immuunsysteem ondermijnt. Zo worden complottheorieën gepresenteerd met een antisemitische of radicaal-rechtse agenda.
Niks systeemkritiek. Want in een systeem dat de bodem onder je voeten vandaan trekt, zo luidt de boodschap, is het je eigen schuld als je niet stralend en succesvol boven water komt.

Het bericht Wellness-rechts manifesteert er vrolijk op los verscheen eerst op Vrij Nederland.

https://www.vn.nl/wellness-rechts-manifesteert/

Dam podium van mars voor Klimaat en Rechtvaardigheid op 12 november (Greenpeace)

Amsterdam, 7 september – Zondag 12 november komt Nederland massaal in actie voor het klimaat. Die dag organiseren 9 maatschappelijke- en milieuorganisaties, de mars voor Klimaat en Rechtvaardigheid in Amsterdam. Tien dagen voor de Tweede Kamerverkiezingen en dat is niet toevallig. Want falende politiek heeft Nederland in grote problemen gestort. We kampen met een klimaatcrisis, een wooncrisis, een armoedecrisis, een stikstofcrisis en aanhoudend racisme. Alleen massaal protest kan voor politieke verandering zorgen. Daarom bouwt de Klimaatcrisis Coalitie (KCC) een sterke beweging, die mens en klimaat boven de winst van grote vervuilers zet.

Ook deze zomer werd het nieuws gedomineerd door verhalen over extreme droogte, hitterecords, grote bosbranden en excessieve regenval. De meest recente klimaatrapporten liegen er niet om: het klimaat verandert veel sneller dan verwacht. Grote vervuilende bedrijven zijn hoofdverantwoordelijken voor deze ontwikkeling. Tegelijkertijd ontvangt de fossiele sector jaarlijks 37,5 miljard euro aan subsidies. In de regel geldt: hoe meer je vervuilt, hoe minder belasting je betaalt. Dit moet stoppen. Het is tijd voor een overheid die het belang van mensen boven het belang van multinationals plaatst.

Want, een politiek die winst van bedrijven boven het welzijn van mensen stelt, stort ons ook in sociale onzekerheid. Starters kunnen geen woning meer kopen. De sociale huur is uitgekleed. Grote bezuinigingen in de zorg en het onderwijs zorgen voor wachtrijen en verschraling. De lonen van werknemers blijven achter bij de inflatie. Door onmenselijk beleid slapen vluchtelingen in Ter Apel op straat. De getroffen mensen in Groningen en de ouders in het toeslagenschandaal zijn nog steeds niet gecompenseerd. En ook de natuur is de klos: Stikstof uitgestoten door Tata, Schiphol en de bio-industrie bedreigt kwetsbare natuurgebieden. De lucht is op veel plekken vervuild en in ons oppervlaktewater lozen multinationals hun giftige stoffen.

Renske Wienen, woordvoerder De Goede Zaak: “De crisis is nu. En de klimaatcrisis versterkt elke andere crisis waar we nu mee omgaan; mensen raken dakloos, armoede wordt nog veel erger en minderheden komen in een nog wrangere positie. We moeten nu de handen ineenslaan. Het klimaatprobleem staat niet los van de andere crisissen die in ons land en daarbuiten woekeren. Ze zijn symptomen van een politiek die hebzucht naar macht en geld niet los kan laten, ook al kost het levens. Wij zeggen met deze mars: de tijd van egoïsme is voorbij.“

Hilde Stroot, klimaatexpert Oxfam Novib: “De prijs van gevaarlijke klimaatverandering wordt vooral betaald door de mensen die het minst hebben bijgedragen aan de klimaatcrisis. Hier in Nederland, maar vooral ook in het mondiale zuiden. Urgente, drastische en grootschalige maatregelen zijn nodig. Ondanks dat de klimaatcrisis ook Nederland treft, blijven de Nederlandse klimaatdoelen nog steeds ver achter om aan de eigen beloftes te voldoen.”

Peer de Rijk, campaigner Milieudefensie: “De wereld staat in brand. Nederland helpt niet met blussen, maar gooit met 37,5 miljard euro aan fossiele subsidies zelfs extra olie op het vuur. De overheid financiert zo de uitstoot van grote vervuilende bedrijven, terwijl het geld ook geïnvesteerd kan worden in het oplossen van de klimaatcrisis. Bijvoorbeeld door jaarlijks miljoenen woningen versneld te isoleren.” 

Noot voor redactie:

De mars voor Klimaat en Rechtvaardigheid start op 12 november op de Dam in Amsterdam en eindigt op het Museumplein. De mars is een initiatief van de Klimaatcrisis Coalitie, een samenwerking van Oxfam Novib, Fridays For Future Nederland, Greenpeace, Extinction Rebellion, FNV, Fossielvrij NL, De Goede Zaak, Transnational Institute en Milieudefensie.

Praktische informatie: 

Klimaatmars: 12 november

Startlocatie: Dam, Amsterdam

Starttijd: 13.00 uur

The post Dam podium van mars voor Klimaat en Rechtvaardigheid op 12 november appeared first on Greenpeace Nederland.

https://www.greenpeace.org/nl/greenpeace/60330/dam-podium-van-mars-voor-klimaat-en-rechtvaardigheid-op-12-november/

De Caribische eilanden als het klimaat-voorland voor Nederland (De Erfgoedstem)

Dit interview is onderdeel van een reeks over klimaatverandering en erfgoed. De reeks is een initiatief van het platform Klimaat en Erfgoed. Periodiek verschijnt er een interview met een expert. Dit keer is het woord aan Suzanne Loen. Als landschapsontwerper en onderzoeker initieert ze en is ze betrokken bij projecten in het Caribisch gebied, waar de gevolgen van klimaatverandering acuter zijn dan in Nederland en versterkt worden door menselijk handelen in het verleden en heden.

Heb je vragen over het interview of wil je meer weten? Neem dan contact op met het platform via info@klimaatenerfgoed.nl of bezoek onze website / LinkedIn pagina.

Kan je iets over jezelf vertellen en over jouw betrokkenheid bij het onderwerp van klimaat en landschap?

Op dit moment werk ik onder andere aan projecten in het Caribisch gebied en adviseer ik verschillende gemeenten op het gebied van landschap en erfgoed zoals bijvoorbeeld bij de versterking van de IJsseldijken in de Krimpenerwaard. Daarnaast geef ik ook de minor Heritage and Design bij de sectie Landcape Architecture aan de TU Delft. Dit is een keuzevak dat open staat voor studenten vanaf het tweede jaar van alle universiteiten en faculteiten ook buitenlandse studenten zijn welkom. De studenten onderzoeken historische groen- en waterstructuren, zoals Agnetapark in Delft, en maken een herontwerp. De verschillende visies op groen en watererfgoed van de studenten maken het vak heel inspirerend om te geven. Ik ben destijds ook in Delft afgestudeerd en heb daarna bij de sectie Landschapsarchitectuur met mijn collega Inge Bobbink gewerkt aan de publicaties Land inZicht en Water inZicht. Dit heeft mij in de richting van cultuurhistorische landschappen en watersystemen gestuurd.

Eén van de dingen die ik mijn studenten leer is dat in Nederland de waterhuishouding lang sturend is geweest voor de inrichting van het landschap. Van oorsprong is de watermachine sterk verankerd in het landschap. Het Nederlandse landschap is een grotendeels door mensen gevormd landschap, door toedoen van menselijk handelen en technische ontwikkelingen. Kennis over de ontwikkelingsgeschiedenis van ons landschap is essentieel om onze historische water- en groenstructuren te begrijpen.

Via een collega aan de TU Delft, Mo Smit, ben ik in 2015 betrokken geraakt bij een onderzoeksproject naar de woon-en werkomgevingen van de textielindustrie Indonesië. Hier zag ik dat fabrieken, die grotendeels voor Nederlandse kledingmerken produceerden, extreme hoeveelheden grondwater onttrokken, met bodemverzakkingen en overstromingen tot gevolg, en tegelijkertijd het oppervlaktewater vervuilden. Het ecologische evenwicht en de zoetwatervoorziening wordt hierdoor ernstig bedreigd. Indonesië is hierin niet uniek. Over de hele wereld is sprake van een verstoorde relatie tussen zoetwatermanagement en ruimtelijke ontwikkeling, ook in Nederland. Door dit project ben ik mij gaan toeleggen op onderzoek naar potentie van historische zoetwatersystemen voor een veerkrachtig waterbeheer.

Op de universiteit en in ons vakgebied was nog weinig aandacht voor zoetwatermanagement en drinkwatervoorzieningen; de meeste aandacht ging toen nog uit naar waterveiligheid.

Daarom ben ik het onderzoeksproject ‘Thirsty islands’ gestart. In 2020 startte het project op Curaçao in samenwerking met National Archaeological Anthropological Memory Management (NAAM). Vanaf dit jaar heeft het project vervolg gekregen in het Erfgoed Deal project Awa pa Kòrsou (Water voor Curaçao) in een consortium van Curaçaose natuur- en erfgoedorganisaties. In april van dit jaar ben ik gestart met een onderzoek naar potentie van watererfgoed voor een veerkrachtige zoetwater voorziening op Bonaire in samenwerking met Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed (KIEN) en Immaterieel Erfgoed Bonaire (IEB). Het koloniale verleden en handelen speelt natuurlijk ook een belangrijke rol in beide projecten.

Mijn keuze om eilanden te onderzoeken heeft er onder andere mee te maken dat eilanden en eilandgemeenschappen van oudsher op zichzelf waren aangewezen en ook op het gebied van zoetwaterbeheer zelfvoorzienend moesten zijn.

Eilanden zijn omringd door zout water, beschikken over relatief weinig natuurlijke zoetwaterbronnen en hebben beperkt ruimte om water op te slaan. Dat maakt dat ze leerzame voorbeelden zijn. Ook voor meer complexe en waterrijke deltagebieden als in Nederland.

In Caribisch Nederland stelde de Nederlandse Staat haar eigen economische belangen eeuwenlang boven het welzijn van de lokale gemeenschap en de natuur. Dat is terug te zien in de manier waarop zoetwater werd geëxploiteerd. De gevolgen van klimaatverandering op de Caribische eilanden zijn ook een voorteken voor de toekomst van Nederland. Vanuit mijn ervaring met dit project kijk ik nu met een andere blik naar Europees Nederland, waar de beschikbaarheid van zoet water lang als vanzelfsprekend is gezien maar dat eigenlijk niet meer is.

data:image/svg+xml,%3Csvg%20xmlns='http://www.w3.org/2000/svg'%20viewBox='0%200%201024%20442'%3E%3C/svg%3E

De Caribische eilanden kennen een lange traditie van het opvangen van regenwater. Deze afbeelding geeft het principe weer van regenwater opvang en distributie systeem van een Bonairiaans landhuis. 
Bewerkte foto van Landhuis Rooi Lamoenchi, Bonaire (juni 2023). Fotograaf Jet Bakels/Kien. Beeldbewerking LILA Living Landscapes.

Wat merk jij nu al van klimaatverandering en landschap?

De laatste tijd is er natuurlijk veel in het nieuws over extreme hitte en bosbranden in Zuid Europa. Ik heb het idee dat de prognoses worden ingehaald door de actualiteit.

Het aantal piekbuien en langdurige periodes van de droogte en hitte nemen enorm toe. Op de Caribische eilanden is nu al te zien dat de impact van klimaatcrisis versterkt wordt door de aantasting van de natuurlijke veerkracht van de eiland ecosystemen. In het verleden heeft bijvoorbeeld onder koloniaal gezag overexploitatie van watersystemen en grootschalige ontbossing plaatsgevonden. Dit leidt tot op de dag van vandaag tot erosie en beperkt vermogen om regenwater vast te houden in de bodem. Tegenwoordig legt het toerisme ook een groot beslag op de zoetwatervoorziening. Het beleid en de inrichting van de leefomgeving zijn nog niet goed aangepast aan de nieuwe werkelijkheid.

Een ander probleem is de verzilting van zoetwaterbronnen en de natuur langs de kust als gevolg van de stijgende zeespiegel. Dit probleem is al langer bekend. De vraag naar zoet water overstijgt al lange tijd het aanbod. Al vroeg is op de eilanden begonnen met desalinatie van zeewater. De oudste desalinatie-installatie ter wereld staat dan ook Curaçao.

Juist door de beperkte beschikbaarheid van zoet water kennen de Caribische eilanden een lange geschiedenis van cisternen en opslag van regenwater in bakken of kruiken. Uit angst voor ziektes die door muggen kunnen worden overgedragen werd dit, ook door de komst leidingwater, steeds meer actief ontmoedigd door de overheid.

Volgens mij moeten we meer terug naar een combinatie van centrale stedelijke systemen en decentrale huisgebonden systemen. We zouden veel meer regenwater kunnen opslaan, uiteraard rekening houdend met de grondwaterspiegel, en moeten afkicken van onze verslaving aan de voortdurende beschikbaarheid van 100% gefilterd drinkwater.

Vroeger gebruikten we ook in Nederland drie soorten waterstromen: putwater (grondwater), oppervlaktewater en regenwater. De kwaliteit en beschikbaarheid bepaalde of het gebruikt werd als drinkwater, kleding wassen en/of bewateren van gewassen. Waar mogelijk ving men zelf zijn eigen regenwater.

Wat is je toekomstverwachting ten aanzien van de gevolgen van klimaatverandering voor landschap?

Van oudsher heeft de industrie op de Caribische eilanden een grote invloed op de drinkwatervoorziening. De eerste zoetwaterbronnen in het Caribische gebied werden geconfisqueerd door Shell. Shell en Nederlandse Staat waren in die tijd twee handen op één buik. In tijden van nood kon Shell dan zoetwater verkopen aan inwoners. In Nederland hadden bierproducenten hadden een vergelijkbaar monopolie op drinkwater in de 16e en 17e eeuw. Het is mijn overtuiging dat drinkwater een gemeengoed is, voor het algemene nut. Commerciële ondernemingen, boeren en industrie mogen hierin niet bevoordeeld worden. Het water dient eerlijk verdeelt te worden. Ook de natuur, planten en dieren hebben recht op water. Eigenlijk is dat een politieke discussie. Laatst was in het nieuws dat Uruguay, dat met extreme droogte en drinkwater tekorten kampt, een data centrum van Google wil gaan voorzien van koelwater. Dit water wordt onttrokken uit de publieke drinkwatervoorziening. Een commerciële gigant wordt hierin bevoordeeld en zet de overheid voor het blok. Uruguayanen verzetten zich terecht tegen dit misbruik van de publieke watervoorziening. Ik vind dat een heel angstaanjagend scenario. We moeten uitkijken dat we niet teruggaan naar een neokoloniaal systeem, waarin drinkwatervoorzieningen worden onttrokken aan het publieke domein door machtige commerciële bedrijven.

Daarnaast zie ik dat we eigenlijk allemaal wel weten dat er drastisch iets moet gebeuren. Alleen wil de één sneller veranderen dan de ander. Zie bijvoorbeeld de weerstand die de activisten van Extinction Rebellion oproepen. Vanuit dezelfde wetenschap kun je op verschillende manieren reageren. Soms ontkennen mensen de klimaatcrisis omdat ze nu al onzeker zijn over hun bestaan. Niet iedereen kan van het gas af en zich een huis veroorloven op de heuvelrug veilig boven NAP. We moeten daarom oog hebben voor de zwakste groepen in de samenleving en sensitief te werk gaan, want de ongelijkheid wordt alleen nog maar vergroot door klimaatverandering.

data:image/svg+xml,%3Csvg%20xmlns='http://www.w3.org/2000/svg'%20viewBox='0%200%201024%20724'%3E%3C/svg%3E

Handreiking ‘Ruimte voor de Rooi’ / Room for the Rooi
Een erfgoed- en natuurinclusieve benadering voor ruimtelijke ontwikkeling die het Curaçaose historische watersysteem van rooien en dammen als uitgangspunt neemt. 
Afbeelding LILA Living Landscapes.

Welke maatregelen moeten we nemen om de schade te beperken?

Historische groen- en waterstructuren zijn steeds harder nodig, aan de andere kant verzwakken ze door exotische plagen en weersextremen. Het waterpeil fluctueert, oevers storten in en inheemse beplanting kan de hitte en verdroging niet aan.

Volgens mij moeten we bij het behoud van deze structuren veel meer rekening houden met de gevolgen van klimaatverandering en soms ook afscheid durven nemen van een bepaalde historische, inheemse plantensoorten.

Daarnaast zouden we ons in de ruimtelijke ordening veel bescheidener en dienstbaarder moeten opstellen ten opzichte van de natuur. We moeten ons verdiepen in hoe we onze leefomgeving aan kunnen passen om ruimte te bieden aan biodiversiteit. Ik zie vaak renders van natuurinclusieve plannen maar die zien er vaak nog generiek uit. We moeten daarin uitkijken voor ‘greenwashing’ van ruimtelijke ontwikkelingen.

“Wij houden de paraplu vast met daaronder alle flora en fauna. Wij hebben de paraplu kapot gemaakt en nu moeten we hem gaan herstellen.”

Welke kansen zie jij in het landschap om bij te dragen aan klimaatadaptatie of klimaatmitigatie?

Ik zie veel kansen voor klimaatadaptatie en herstel van de biodiversiteit door terug te gaan naar schaalverkleining van het landschap en een eerlijkere verdeling van de macht. Het hedendaagse landschap is gevormd door de ruilverkaveling van de 20e eeuw. Hoe grootschaliger het landschap werd ingedeeld, des te minder eigenaren nodig waren. Vroeger hadden we bijvoorbeeld veel meer waterschappen. Het landschap zelf en het beheer waren fijnmaziger. Nu is watermanagement gecentraliseerd en ligt de verantwoordelijk volledig bij de overheid. Waterschappen zeggen juist: ‘We kunnen het niet allemaal meer alleen.’ De inrichting en het beheer van het landschap zou een meer gedeelde en gezamenlijke opgave kunnen zijn.

Wil je nog iets kwijt?

Landschappen zijn dynamisch. Nederland heeft een traditie van alles vastleggen in regels zet op elke postzegel ruimte een stempel (lees: bestemming). We gaan nu een andere fase in. Ik wil graag een oproep doen anders te kijken naar erfgoed en kansen te zien.

Laatst sprak ik een collega uit het buitenland en die zei: ‘Er zijn nauwelijks ruïnes in Nederland!’. Verval wordt nog niet genoeg omarmd. Terwijl ruïnes en scheepswrakken juist ideale kraamkamers zijn voor flora en fauna. We moeten op een andere manier naar de waardes van erfgoed leren kijken en ook afscheid durven nemen. Zolang we de kennis die in ons erfgoed besloten ligt maar ontsluiten voor toekomstige generaties. De vraag is alleen of de erfgoedsector daar klaar voor is.

De Traditionele Ecologische Kennis (TEK) van eilandgemeenschappen is bijvoorbeeld een belangrijke bron van kennis voor de opgaven van nu. Zoals de kennis over het opvangen van regenwater en welke gewassen goed gedijen in een bepaald landschap. Bovendien is het ontsluiten van deze kennis een kans om te komen tot een meer inclusieve- en integrale erfgoedpraktijk, van zowel materieel- als immaterieel erfgoed.

Verder lezen project Thirsty Cities:

Thirsty Islands and Water Inequality: The Impact of Colonial Practices on Freshwater Challenges in the Dutch Caribbean

Room for the Rooi: 3 lessons from the past for future water sensitive planning on Curaçao

The post De Caribische eilanden als het klimaat-voorland voor Nederland appeared first on De Erfgoedstem.

https://erfgoedstem.nl/de-caribische-eilanden-als-het-klimaat-voorland-voor-nederland/

Begrotingsdebat: ‘Zorgen over verhoging OZB en frustraties over reclamebelasting en situatie sportpark Corpus’ (Oog TV)

Vanwege de financiële penibele situatie van de gemeente wil de coalitie gaan werken met niet sluitende begrotingen. Dat bleek woensdag tijdens de laatste raadsvergadering voor de zomervakantie. De oppositie is dit een doorn in het oog die daarbij tegelijkertijd de coalitie verwijt dat er geen keuzes worden gemaakt om het financiële huishoudboekje op orde te houden.

In de gemeenteraad vond woensdag het voorjaarsdebat plaats. Dat kan als een opmaat worden gezien naar het debat over de gemeentebegroting. Waar gaat geld aan uitgegeven worden, en waar kan het een onsje minder? In de gemeente werd over het jaar 2022 een bedrag van 27 miljoen euro overgehouden. Daarbij is echter de solvabiliteitsratio te laag. Die schommelt rond de 9 á 10 procent. Daarnaast komen er minder inkomsten binnen uit Den Haag. De verwachting is dat in de aanloop naar het ravijnjaar 2026, wanneer de geldkraan vanuit Den Haag significant dichter wordt gedraaid, er een tekort ontstaat van 3 miljard euro. Daardoor is duidelijk dat een aanzienlijk deel van de ambities die het huidige gemeentebestuur heeft niet verwezenlijkt kan worden.

Wat is solvabiliteit?
Solvabiliteit, ook wel solvabiliteitsratio genoemd, geeft de verhouding weer tussen het eigen vermogen dat je hebt en het vreemd vermogen in je onderneming. Vreemd vermogen kan bijvoorbeeld geld zijn dat je als bedrijf geleend hebt. Het eigen vermogen is het verschil tussen bezettingen en de schulden van je bedrijf. Door te kijken naar de verhouding tussen deze twee, kun je concluderen hoe afhankelijk een bedrijf is van anderen. De solvabiliteit zegt veel over de mate waarin je bedrijf in staat is om financiële tegenslagen op te vangen. Een goede solvabiliteit betekent dat je bedrijf tegen een stootje kan.

Mirte Goodijk (Student & Stad): “Op de Grote Markt is na de huldiging van FC Groningen een groots vuurwerk te zien”
Fractievoorzitter Mirte Goodijk van Student & Stad: “Het is 2030. Angela stapt haar gasloze studentenwoning op de Zernike Campus uit en stapt op haar fiets richting cultuurcentrum De Nieuwe Poort, waar ze een optreden bij gaat wonen van de band Turfy Gang, die in dat jaar voor Nederland het songfestival hebben gewonnen. Bij de Nieuwe Poort komt ze mensen tegen uit heel Nederland die Groningen hebben bereikt via de Lelylijn. Na afloop van het concert drinkt Angela een biertje in de binnenstad, waarbij het haar opvalt dat de binnenring getransformeerd is tot een echte verblijfsplek. Ze maakt contact met een jongen die ze al een tijdje op het oog heeft. Voor ze naar zijn woning in Meerstad gaan, wordt er eerst nog een eierbal gegeten. Angela eet een klassieke eierbal, hij een veganistische. Na een gezellige nacht in Meerstad fietst Angela de volgende dag terug naar huis. In Meerstad fietst ze langs sportvelden waar de jeugd massaal aan het sporten is. Op de Grote Markt ziet ze FC Groningen gehuldigd worden die in dat seizoen landskampioen zijn geworden. Het feest wordt afgesloten met een groots vuurwerk.”

Leendert van der Laan (Partij voor het Noorden): “Dit gemeentebestuur is gek op belastingen”
De creatieve inleiding van Student & Stad legt pijnlijk bloot dat er vanuit het College veel ambities zijn, maar duidelijk is ook dat niet alles gerealiseerd kan worden. Maar welke keuzes maak je? Verschillende fracties vinden dat de inwoners niet de dupe mogen worden. Leendert van der Laan van de Partij voor het Noorden: “Onze fractie maakt zich zorgen over de veelheid en de hoogte van lokale belastingen. Dit gemeentebestuur wil de Onroerendezaakbelasting met 7% verhogen. Ook andere tarieven stijgen. Voor de gemiddelde ambtenaar is dat geen probleem, want die ziet zijn salaris keurig meestijgen. Maar niet iedereen is ambtenaar. Ondertussen stijgen ook andere tarieven. De parkeerbelasting en om nog maar te zwijgen over de reclamebelasting. Dit gemeentebestuur is gek op belastingen, hoe meer en hoe diverser, hoe beter. Het resultaat is dat deze gemeente steeds exclusiever wordt, waarbij een gezin dat woont in de binnenring jaarlijks een compleet maandsalaris kwijt is aan lokale lasten. Waar stopt dit?”

Wethouder Mirjam Wijnja (GroenLinks): “Het zou zomaar kunnen dat de belastingen komende jaren worden uitgebreid”
Mirjam Wijnja (GroenLinks) is wethouder Financiën: “Het gaat vanavond veel over geld. Geld komt hoofdzakelijk op twee manieren bij ons binnen: via lokale belastingen en via het gemeentefonds. Met dat geld willen we de juiste dingen doen. Er moeten keuzes gemaakt worden, en dat is een politieke afweging. Als er in die geldstromen iets gaat veranderen, dan heeft dit direct grote gevolgen voor wat je kunt doen. Verschillende fracties wijzen vanavond naar de belastingen. Het zou zomaar kunnen dat dit de komende jaren wordt uitgebreid. De Rijksoverheid wil dat er lokaal bepaald gaat worden welke belastingen geheven kunnen worden. Ik realiseer me dat dit een expliciete discussie kan gaan opleveren.”

“Passen we geen indexatie toe dan kost ons dit miljoenen”
Wijnja: “Als gemeentebestuur hebben we afgesproken de Onroerendezaakbelasting niet te verhogen, maar we gaan wel indexeren. Het is een systematiek die niet alleen omhoog kan, maar ook omlaag. Maar we weten dat we allemaal te maken hebben met inflatie. Passen we deze indexatie niet toe, dan kost dit de schatkist van de gemeente tussen de 3 en 7 miljoen euro structureel. En ik weet niet hoe we die tekorten op moeten gaan vangen.”

Daan Brandenbarg (SP): “Wilt u wegen gaan bombarderen om de woningwaarde te verlagen?”
En toch zit die OZB veel partijen niet lekker. Jim Lo-A-Njoe van D66: “De belastingen zitten al op een hoog niveau. Door de OZB te verhogen zullen middeninkomens het kind van de rekening worden.” Leendert van der Laan: “Bij de OZB kun je aan drie knoppen draaien. Je hebt de knop van de reguliere stijging van de woningwaarde, je hebt de inflatiecorrectie, en je hebt de reguliere verhogingspercentages. In Groningen kan alleen aan de tweede knop gedraaid worden.” Dat kan op een vraag rekenen van Daan Brandenbarg van de SP: “Stel dat we aan die eerste knop gaan draaien. Dat we de woningwaarde aan gaan passen. Hoe wilt u dat doen? Wilt u wegen gaan bombarderen? Wilt u voorzieningen weghalen?” Van der Laan: “U begrijpt de knoppen niet. Mijn advies zou zijn om eens een financiële presentatie bij te wonen. In Groningen gaat de OZB altijd omhoog. En dat maakt ons ongerust.”

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2023/07/euro-g7a470c891_1280-490x327.jpg


Verschillende fracties maken zich zorgen over de financiële weg die het gemeentebestuur inslaat. Foto: Bruno via Pixabay

Amrut Sijbolts (Stadspartij 100% voor Groningen): “Slaat dit gemeentebestuur wel de juiste weg in?”
Om bij het financiële thema te blijven: de gemeentebegroting. Het gemeentebestuur wil gaan werken met niet sluitende gemeentebegrotingen. Verstandig zegt de coalitie. Maar de oppositie maakt zich zorgen. “Wij maken ons zorgen of het gemeentebestuur de juiste weg inslaat qua financiën”, betoogt Amrut Sijbolts van Stadspartij 100% voor Groningen. “Het Rijk trekt te weinig geld uit, we hebben een financieel ravijnjaar in het vooruitzicht. Dan kun je niet anders concluderen dat geen sluitende begroting roekeloos is.” Dat kan op een vraag rekenen van Peter Rebergen van de ChristenUnie: “Heeft u kennis genomen van de oproep van de VNG om te gaan werken met niet sluitende begrotingen?” Sijbolts: “Ja, daar heb ik kennis van genomen.”

Daan Brandenbarg (SP): “Wij denken dat je van scherven iets moois kunt maken”
Daan Brandenbarg van de SP: “Je kunt het mes zetten in uitgaven, maar dan ben je medeplichtig in afbraak. In de afgelopen tien jaar is er heel veel afgebroken door zaken over te laten aan de marktwerking. Wij willen op gaan bouwen, en wij denken dat we van scherven iets moois kunnen maken. Het gemeentebestuur kiest er voor om niets af te breken. Men durft het aan om een niet sluitend meerjarenprogramma te presenteren.” Leendert van der Laan: “Maar geven we daarmee niet het verkeerde voorbeeld? Als gezinnen nu hun rekeningen niet meer kunnen betalen? Geldt dan voor hun hetzelfde?” Brandenbarg: “Voor deze gezinnen hebben we heel veel regelingen, zoals het kwijtschelden van de afvalstoffenheffing en het energiecompensatiepakket.” Sijbolts: “Mensen die hun OZB niet kunnen betalen die moeten eerst hun huis verkopen.”

Geen blaashal
Maar de avond ging ook over andere zaken. Over concrete zaken bijvoorbeeld. Moet er geïnvesteerd worden in de opvang van daklozen door middel van de realisatie van een appartementencomplex? Kan een blaashal helpen in de tekorten die er zijn op het gebied van ruimte op sportvelden en moet er doorgegaan worden met de stedenband die Groningen heeft met Moermansk in Rusland? Op het gebied van de stedenbanden komt er volgens de burgemeester een stevige analyse hoe daar mee verder te gaan. Bij de opvang van daklozen gaan de PVV en de PvdA samenwerken aan een initiatiefvoorstel hoe dit verbeterd kan worden. En een blaashal komt er niet: 20 raadsleden stemden voor, 24 tegen.

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2015/09/Sportpark-Corpus-den-Hoorn-490x276.jpg


Tijdens het debat liepen de gemoederen over sportpark Corpus den Hoorn hoog op. De wethouder geeft aan dat ze meer tijd nodig heeft om de situatie op te lossen. Foto: Andor Heij

Wethouder Inge Jongman (ChristenUnie): “Meer tijd nodig voor sportpark Corpus”
Op het gebied van sport liepen de gemoederen in de raadszaal hoog op. En dan gaat het over sportpark Corpus. Verschillende politieke partijen willen dat de wethouder woord houdt om voorrangsregels toe te passen op het park, waarbij de breedtesport voorrang krijgt op de topsport. Wethouder Inge Jongman (ChristenUnie) van Sport: “We hebben de afgelopen periode diverse gesprekken gevoerd. Daaruit blijkt dat het opstellen van een beheerplan meer tijd kost.” Dat kan op een vraag rekenen van Jim Lo-A-Njoe van D66: “Afgelopen voorjaar vond er een hoorzitting plaats in deze raadszaal. Er is toen de verwachting gewekt dat een nieuwe regeling van kracht zou worden bij de start van het nieuwe seizoen.” Jongman: “Gesprekken hebben plaatsgevonden tot 19 juni. Ook met FC Groningen is gesproken. Er wordt op dit moment heel hard gewerkt. Maar we hebben wel te maken gekregen met een nieuwe situatie waarbij de honkbalclub besloot om toch niet te verhuizen en op het terrein te blijven.”

Mirte Goodijk (Student & Stad): “Waarom erkent de wethouder niet dat het zelfs niet gelukt is om duidelijkheid te scheppen?”
Lo-A-Njoe: “Dus u dacht serieus dat als de honkbalclub vertrekt dat dan alles opgelost is? Dat een honkbalveld in een aantal maanden omgetoverd kan worden in een andere type sportveld. Dat kan toch niet?” Jongman: “Wij kiezen voor de breedtesport. We zijn hier hard mee aan de slag.” Mirte Goodijk van Student & Stad: “Waarom geeft de wethouder geen duidelijkheid? Ze kan toch erkennen dat zelfs duidelijkheid scheppen niet gelukt is?”

Amrut Sijbolts (Stadspartij 100% voor Groningen): “Als het de wethouder voor het nieuwe seizoen niet lukt, dan heeft ze een groot probleem”
De fractievoorzitter van D66: “Wij zien een hopeloos falend beleid op Corpus. De uitkomst van de hoorzitting was heel duidelijk. De voorrangssituatie zou vanaf het nieuwe seizoen gelden.” Sijbolts: “Dat het niet lukt wordt vandaag gecommuniceerd, terwijl sportverenigingen ook op vakantie gaan en nu niet weten waar zij straks aan toe zijn. Wij als fractie vinden dat de gemeente dit voor de start van het nieuwe seizoen op moet lossen. En mocht dat niet lukken dan heeft de wethouder wat ons betreft een groot probleem.”

Els van der Weele (PvdA): “Mevrouw Jongman werkt toch hard aan een oplossing?”
Els van der Weele van de PvdA probeert de gemoederen te sussen: “Er worden hele grote woorden gebruikt, waarbij eigenlijk helemaal niet de tijd is genomen om een debat te voeren.” Jalt de Haan van het CDA: “We hebben enkele maanden geleden een sessie gehad. Het resultaat van die sessie was heel duidelijk. Dat er duidelijkheid wordt geschept, en dat verenigingen weten waar ze aan toe zijn. Ik merk dat verschillende fracties nu heel erg gefrustreerd zijn.” Van der Weele: “Maar u heeft mevrouw Jongman toch gehoord? Er wordt hard aan gewerkt om tot een oplossing te komen.” De motie om de voorrangsregels toe te passen wordt uiteindelijk niet gesteund. Van de raadsleden stemmen er 20 voor, en 24 tegen.

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2021/12/drukte_binnenstad.jpeg


Met het invoeren van reclamebelasting wil het gemeentebestuur openbare ruimte herwinnen. De oppositie is faliekant tegen de plannen. Foto: OOG Tv

Ietje Jacobs-Setz (VVD): “De reclamebelasting voelt als een overval”
Ook werd er uitgebreid gesproken over de reclamebelasting. De fractie van de VVD is daar bijvoorbeeld niet blij mee. Ietje Jacobs-Setz: “Ondernemers zijn een belangrijke banenmotor. Ondernemers houden onze wijken en dorpen leefbaar en levendig. Ondernemers hebben een zware coronatijd achter de kiezen, waarbij belastingen soms zelfs nog terugbetaald moeten worden. Maar ondertussen leggen we ondernemers duurzaamheidsnormen op, en komt de gemeente met een reclamebelasting. Een reclamebelasting die onverwacht wordt ingevoerd, en voor de ondernemers ervaart als een overval. Zoiets zouden wij als partij nooit doen, en het schaadt het vertrouwen in de politiek.”

“U kunt nu lachen, maar ik ben serieus. Welke ruimte herwinnen wij?”
Wethouder Wijnja: “De invoeren van een reclamebelasting is een afspraak uit het coalitieakkoord. We willen de openbare ruimte herwinnen. Dat is de route die we hebben ingezet. We willen alle middelen daar ook voor gebruiken. Sommige partijen stellen dat we al precario hebben, maar dat gaat toch echt ergens anders over. Op dit moment zijn we bezig met een onderzoek, later komt er vanuit het gemeentebestuur een voorstel hoe we dit in willen voeren.” Jacobs-Setz: “Maar de meeste reclame zit aan de gevel. Hoe ga je daar nu ruimte mee herwinnen. Loopt u overdwars over de gevel? Dat zie ik mensen nooit doen.” Het leidt tot een lachende wethouder. Jacobs-Setz: “Ja, u kunt nu lachen. Maar ik ben echt serieus. Welke ruimte herwinnen wij door belasting te heffen op een bord dat op twee meter hoogte aan de gevel hangt?”

Jim Lo-A-Njoe (D66): “Dus u wilt ook reclame achter de ramen belasten?”
Wijnja: “Het gaat om uitingen die vanuit de openbare ruimte de aandacht vragen. Dus we kijken ook naar etalages en materialen achter de ramen.” Jim Lo-A-Njoe van D66: “Dus ook uitingen achter de ramen, daar wilt u belasting op heffen?” Dat is het moment waarop voorzitter Koen Schuiling ingrijpt: “U heeft de wethouder gehoord. Er komt nog een voorstel. Het lijkt me goed om deze discussie naar een later moment te verplaatsen.” Uiteindelijk wordt de motie wel in stemming gebracht. Het voorstel om te stoppen met de reclamebelasting kan op 20 stemmen voor rekenen en 24 tegen.

Fietsvlonders
Over het herwinnen van openbare ruimte: een plan van Student & Stad om fietsvlonders te realiseren waar tweewielers op geparkeerd kunnen worden kreeg wel een meerderheid. Volgens de partij is het een goedkope tussenoplossing om snel meer fietsplekken te realiseren. Dat vindt ook wethouder Philip Broeksma (GroenLinks) van Verkeer. Hij heeft ook al een idee hoe het plan te financieren: namelijk vanuit de opbrengsten van het betaald parkeren. Dat zorgt voor verhitte reacties bij de VVD, CDA en Stadspartij 100% voor Groningen. Aanvankelijk waren deze partijen mede-indieners van het plan, maar door het antwoord van de wethouder haken zij af.

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2023/07/loaf-gb11524b02_1280-490x276.jpg


De klimaatverandering zorgt voor grote opgaven. De eiwittransitie is daarin volgens de Partij voor de Dieren een belangrijke uitdaging, waarbij een deel van de oplossing op onze eettafel ligt. Foto: -Rita-�‍� und � mit ❤ via Pixabay

Wesley Pechler (Partij voor de Dieren): “Er is een systeemverandering nodig”
In de laatste raadsvergadering voor de zomervakantie gaat het ook over vakantiebestemmingen. Hoewel dit voor de Partij voor de Dieren aanleiding is om daar de zorgen over uit te spreken. Wesley Pechler van deze partij: “We zien de laatste periode temperatuurrecord na temperatuurrecord sneuvelen. Grote bosbranden in Canada en hevige overstromingen in Azië. Extreme weersomstandigheden zijn het nieuwe normaal. Het laat de urgentie zien dat we de broeikasgassen terug moeten dringen. In Groningen doen we daar ons best voor. Met Warmtenet lopen we twee jaar voor op de rest van Nederland, maar het is belangrijk om wel voorop te blijven lopen. Het redden van het klimaat lukt niet alleen met zonnepanelen. Er is een systeemverandering nodig. Eén van de effectiefste manieren daarvoor vinden we op onze eettafel: het eten van minder vlees. Daarom is de eiwittransitie belangrijk, wat voor de duidelijkheid niet een hobby-projectje is van dit gemeentebestuur.”

“Meer samenwerking zoeken met Avebe”
Dat kan op een vraag rekenen van Ietje Jacobs-Setz van de VVD: “In Groningen gebeurt al heel veel op het gebied van eiwittransitie. Ook al voor we daar een wethouder voor hadden. In hoeverre waardeert u de inzet van Avebe op dit terrein?” Pechler: “Wij zijn blij met het bedrijf Avebe, dat een versterkende factor heeft.” Jacobs-Setz: “Avebe is al heel lang bezig. Wat kunt u beter dan wat Avebe doet?” Pechler: “Ze zijn in Europa marktleider, en wij willen hen niet de les lezen. Het doel is om meer samenwerking te zoeken. Dat we boeren verleiden om over te stappen op andere modellen. Waar we ook het onderwijs bij betrekken.”

Dennis Ram (PVV): “Dit is toch een zinloze exercitie?”
Dennis Ram van de PVV: “Nu willen wij in Groningen graag voorop lopen. Maar in landen als India en China zijn ze helemaal niet bezig met duurzaamheid en klimaatdoelstellingen. Is waar wij mee bezig zijn niet een zinloze exercitie?” Pechler: “Die mening laat ik bij u. In China liggen er meer zonnepanelen dan in de hele VS bij elkaar. In India eten ze minder vlees dan dat wij doen.”

Jeffry van Hoorn (GroenLinks): “We moeten gaan voor een eerlijk voedselsysteem”
GroenLinks wil nog graag even inhaken op de eiwittransitie. Jeffry van Hoorn van deze partij: “Ons huidige voedselsysteem is onhoudbaar. Het is belangrijk dat we dierlijke eiwitten vervangen door natuurlijke eiwitten. Ik en mijn fractie zijn trots dat we onze nek uitsteken met een wethouder eiwittransitie die hard aan het werk is.” Jim Lo-A-Njoe van D66: “Ik hoor GroenLinks zeggen dat ze blij zijn met de eiwittransitie. Maar kunt u drie dingen noemen die het afgelopen jaar op dit terrein zijn gerealiseerd?” Van Hoorn: “Ik doe niet mee aan goedkope retoriek door drie dingen te gaan noemen. Waar we voor moeten gaan is een eerlijk voedselsysteem, en daar wordt hard aan gewerkt.”

https://www.oogtv.nl/2023/07/begrotingsdebat-zorgen-over-verhoging-ozb-en-frustratie-over-reclamebelasting-en-situatie-sportpark-corpus/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=begrotingsdebat-zorgen-over-verhoging-ozb-en-frustratie-over-reclamebelasting-en-situatie-sportpark-corpus