Satellieten leiden tot een revolutie in de sustainable finance sector (IIR)

Tijdens het Sustainable Finance Climate Risk Event, dat wordt gehouden op 16 & 17 september aanstaande, vertelt Niels Wielaard van Satelligence meer over de inzet van radar- en satelliettechnologie in de financiële sector. (english version below)

“Financiële instellingen hebben behoefte aan betrouwbare en geloofwaardige data om de duurzaamheid van investeringen en prestaties aan te tonen. Satellietinformatie speelt hierin een steeds prominentere rol,” vertelt Niels Wielaard van Satelligence.

“Satellietinformatie is niet langer een nice to have, of een interessante gadget. Met satellite-based remote sensing leveren we steeds meer kerninformatie om environmental, social & governance (ESG) factoren en duurzame prestaties te meten,” zegt Niels Wielaard, oprichter en CEO van Satelligence, dat met onder andere radars en laser satellietsensoren inzichten genereert over de milieurisico’s en verduurzaming van natuur en landbouw in tropische gebieden. “We staan aan de vooravond van een structurele integratie van satellietdata in de dagelijkse werkprocessen van financiële instellingen die werken aan bijvoorbeeld de verduurzaming van het investeringsportfolio.”

De in Nederland gevestigde scale-up Satelligence, die met vijf kantoren actief is over de hele wereld, gebruikt kunstmatige intelligentie om data van radars en satellieten te verwerken. De technologie wordt toegepast om duurzame issues, zoals ontbossing, CO2-uitstoot en bosbranden, inzichtelijk te maken voor onder meer banken, verzekeraars, investeringsmaatschappijen en ketenpartners zoals ngo’s. “De urgentie van de data die we kunnen genereren met remote sensing is groter dan ooit. We brengen ontwikkelingen in beeld die relevant zijn voor alle spelers die betrokken zijn bij het milieu, het klimaat en de biodiversiteit in tropische gebieden met een mix van bossen en landbouw. Tegelijkertijd groeit het besef dat satellietinformatie praktisch toepasbare data en inzichten creëert die voorheen niet voorhanden was.” Een satelliet is in staat om vanaf afstand bijvoorbeeld de kap en groei van bossen en gewassen, brandschade, of de vervuiling van rivieren in kaart te brengen, waardoor een controle op locatie niet meer altijd nodig is.

Betrouwbare en geloofwaardige informatie

Wielaard is een van de sprekers tijdens het Sustainable Finance & Climate Risk Event, dé Nederlandse conferentie voor de duurzame financiële sector, en deelt tijdens een breakout-sessie op 17 september de lessons learnt van een recent project van de Rabobank. Satelligence werkt samen met de Rabobank om real-time satellite-based monitoring in te zetten voor de verduurzaming van voedselproductie en voor een transparante vastlegging van CO2 in boslandbouw in ontwikkelende landen.

Onder de noemer Rabo Carbon Bank, specifiek in project Acorn, stimuleert Rabobank onder andere de implementatie van regeneratieve ecosystemen zoals boslandbouw. Wielaard: “Landbouwproducenten worden gesteund om bijvoorbeeld rond de gewasteelt ook bomen te planten. Dat zorgt voor meer CO2-reductie, meer biodiversiteit en meer inkomsten voor de boeren. Daarnaast kunnen bedrijven die hun CO2 uitstoot verminderen door aankoop van credits er hun carbon footprint mee compenseren, daar waar verminderen niet mogelijk is. Een heel mooi model, waarvoor betrouwbare en geloofwaardige informatie over de investeringen en effecten van deze klimaatvriendelijke landbouwsystemen nodig is. Je wilt immers zeker weten dat de bomen geplant zijn en de biomassa groeit. Met kunstmatige intelligentie en satellietinformatie zijn we in staat om die groei in tropische gebieden te kwantificeren en monitoren, zonder dat er overal kostbare en tijdsintensieve inspecties ter plaatse nodig zijn.”

Inschrijven voor het Sustainable Finance & Climate Risk Event op 16 & 17 september aanstaande?
Bestel hier eenvoudig je tickets. Of download de brochure voor meer informatie.

 

Techniek en organisatie

Remote sensing is een technische ondersteuning van een organisatorisch proces, benadrukt Wielaard. “Satellietinformatie legt een onafhankelijke en wetenschappelijke onderbouwde basis om een complexe situatie in een tropisch gebied en een vaak internationale handelsketen in kaart te brengen. Om claims over de inzet van bijvoorbeeld verantwoorde biomassa te onderbouwen, moet er eerst allerlei processen worden ingeregeld. Denk aan de eigendomsverhoudingen van de landbouwgronden, de handelsvoorwaarden van de emissierechten en de controle van de aanplanting.”

De inzet van satellietinformatie creëert betrouwbare inzichten om besluiten te nemen over onder meer impact investments, ziet Wielaard. “Een bank of andere grote investeerder die wil laten zien proactief bezig te zijn met duurzaamheid, krijgt met behulp van satellietinformatie een onafhankelijk bewijs over de juiste uitvoering van duurzame projecten. Als je bijvoorbeeld investeert in een project om extra bomen te planten in tropische regenwouden, dan wil je niet dat er later blijkt dat er helemaal geen bomen zijn geplaatst, of dat klimaatbossen zijn verbrand.” Satelligence kijkt ook mee met het investeringsportfolio van financiële instanties. “We plaatsen de satellietgegevens dan in de context van de hele grondstoffenhandelsketens – van perceel tot fabriek en winkel. Onze data geven inzichten in de milieu-risicoprofielen van alle leveranciers van de handelaren en voedingsmiddelenbedrijven waarin wordt geïnvesteerd.”

Innovatieve toepassing

De combinatie van satelliettechnologie en kunstmatige intelligentie is geen toekomstmuziek meer, maar een waardevolle innovatie om daadwerkelijk vandaag nog toe te passen, benadrukt Wielaard. “De technische ontwikkelingen gaan nog altijd razendsnel: de kwaliteit van de informatie neemt toe, de rekenkracht van computers verbetert, en er is een steeds betere vertaalslag mogelijk van satellietdata naar gegevens die banken en andere financiële spelers nodig hebben. Kunstmatige intelligentie is geen toverstokje dat allerlei complexe issues plotseling doet verdwijnen – maar uiteindelijk is technologie ook niet de bottleneck. De uitdaging ligt in het integreren van de data in de dagelijkse werkprocessen.”

De ervaringen van Satelligence leren dat de meeste voortgang wordt geboekt door koplopers die daadwerkelijk aan de slag zijn gegaan met kleinschalige projecten, die verder worden uitgebouwd qua thematiek en/of locatie. “Ga vooral starten en ervaar al doende wat er wel en niet werkt voor je bedrijf”, adviseert Wielaard. “Dan leer je het meeste. Niet alleen over de juiste contextualisering en integratie van de satellietdata in de werkprocessen, maar ook over hoe de verschillende betrokken partijen met elkaar communiceren.”

De relevantie en meerwaarde van remote sensing voor een duurzame financiële sector heeft zich echt al bewezen, vindt Wielaard. “Satellietinformatie geeft de zekerheid en geloofwaardigheid die financiële instellingen – en andere partijen die serieus werk maken van verduurzaming – zo belangrijk vinden. Hoe meer instellingen remote sensing nu oppakken, hoe meer we straks samen leren over efficiënte werkprocessen om er optimaal gebruik van te maken.”

Wilt u het Sustainable Finance & Climate Risk event op 16 en 17 september bijwonen, meldt u dan hier aan als deelnemer. Of download de brochure voor meer informatie.

 

 

English version

Satellites are Revolutionising the Sustainable Finance Sector

Financial institutions are turning to satellites for the reliable and credible data they need to demonstrate the sustainability and performance of their investments. “Satellite information is playing an increasingly prominent part in this,” says Niels Wielaard, CEO of Satelligence, a Netherlands-based scale-up that produces satellite data to ensure that your sustainable investments are sound.

“Satellite data is no longer a nice-to-have, or just an interesting gadget. With satellite-based remote sensing, we are able to provide much deeper insight into sustainable performance and measure environmental, social & governance (ESG) factors.” Satelligence uses radars and laser satellite sensors to generate insights into environmental risks of agriculture and forested land in tropical areas. “We are on the eve of the structural integration of satellite data into the daily processes of financial institutions building a more sustainable investment portfolio.”

Satelligence, which has five offices around the world, uses artificial intelligence to process the data from radars and satellites. The technology is used to provide insights for banks, insurers, investment companies, chain partners and NGOs about sustainability risks like deforestation, CO2 emissions and forest fires.

“The need for the data we can generate with remote sensing is greater than ever. We are mapping developments that are relevant to all players involved in environment, climate and biodiversity projects in tropical regions. There is a growing awareness that satellite information creates practical applicable data and insights. From afar, our satellites are able to track risks as diverse as the felling and growth of forests and crops, fire damage, river pollution and many more. In this way, we minimise the need for costly, time consuming on-location checks and enable immediate action.”

Reliable and Credible Information

Wielaard is one of the speakers at the Sustainable Finance & Climate Risk Event, the Dutch conference for the sustainable finance sector, where he will share lessons learned from a recent Rabobank project at a breakout session on 17 September. Satelligence is working with Rabobank to deploy real-time satellite-based monitoring that will make food production more sustainable. Their data enables the transparent reporting of emissions reductions and of the CO2 captured by agroforestry projects in developing countries.

Under the Rabo Carbon Bank Project Acorn initiative, Rabobank is stimulating the implementation of regenerative ecosystems. Wielaard explains, “We support smallholders in planting trees in the areas where they cultivate their crops, which in turn reduces CO2 levels, increases biodiversity and generates more income for farmers. Where reductions aren’t possible, companies can reduce their CO2 emissions by purchasing credits that compensate for their carbon footprint. This carbon trading model requires reliable and credible information about the effects of investments in climate-friendly agroforestry projects. Investors need to be assured that trees have been planted and that biomass is growing.”

Technology and Organization

“Remote sensing offers a technical solution to an otherwise bewildering organisational process,” Wielaard emphasizes, “Satellite information provides an independent and scientifically substantiated basis for mapping out complex situations in tropical areas where there’s often an international chain of trade involved. In order to substantiate claims about the use of responsible biomass, an understanding of a range of complex processes and relationships is required. Consider the ownership relationships of the agricultural land, the trading conditions of the emissions rights and the control of the plantations.”

The use of satellite information creates reliable insights that can also inform decisions about impact investments, says Wielaard. “A bank or large investor that wants to show off its sustainability projects will receive independent evidence from satellite information about the implementation of those projects. For example, if you invest in a project planting additional trees in tropical rainforests, you don’t want to find out that those trees haven’t been planted or worse yet, that the forests have been burned.” Satelligence also monitors the investment portfolio of financial institutions. “We place our satellite data within the context of the entire commodity supply chain – from plot to factory to store. Our data provides insights into the environmental risk profiles of all suppliers of the merchants and food companies our clients invest in.”

Innovative Application

The combination of satellite technology and artificial intelligence is no longer science fiction. Wielaard continues, “Technical developments are still moving at lightning speed: the quality of information is increasing and computational power is improving. Artificial intelligence is not a magic wand that makes all kinds of complex issues suddenly disappear but in the end technology is not a bottleneck either. That’s why we prioritise making our satellite data comprehensible to clients. The challenge lies in integrating data into daily work processes.”

Satelligence’s experiences show that most progress is made by frontrunners who have actually started working on small-scale projects, which now have been further expanded in terms of theme and/or location. “Be sure to get a feel for what works for your company and what doesn’t,” Wielaard advises. “That’s when you learn the most. Not only about the correct contextualization and integration of the satellite data into your work processes, but also about how the various entities involved communicate with each other.”

“The relevance and added value of remote sensing for the sustainable finance sector has already been proven,” says Wielaard. “Satellite information provides the certainty and credibility that is essential for institutions that are serious about sustainability. The more institutions that start adopting remote sensing now, the more we will learn collectively about best practice, maximise the potential of this exciting technology and ensure you’re making the most out of your sustainable investments.”

Do you wish to attend the Sustainable Finance & Climate Risk at 16 and 17 september, you can enlist here as a participant. Or download the brochure (only in Dutch) for more information.

Het bericht Satellieten leiden tot een revolutie in de sustainable finance sector verscheen eerst op IIR.

https://iir.nl/blog/revolutie-in-de-duurzame-financiele-sector/

Picture Perfect: ‘kunstzinnige’ bosbrand (KIJK)

Om je werkweek goed te starten, elke maandag een tof wetenschappelijk of technisch beeld op onze site. Deze keer: satelliet Sentinel-2 kiekt Siberische bosbrand.

Siberië wordt al jaren geplaagd door bosbranden; sinds het begin van dit jaar zijn er al meer dan vierhonderd gemeld. Het is mogelijk dat het hier gaat om zogeheten zombievuren: bosbranden die in 2020 al zijn gestart en de winter smeulend onder het ijs hebben overleefd. In de lente zouden ze weer zijn opgelaaid.

Lees ook:

Vooral de gebieden rond de Russische steden Tjoemen, Omsk en Novosibirsk moeten het, volgens de Federal Agency for Forestry, ontgelden. Maar onlangs waren de bossen van het Russische Ojmjakon – dat ligt in de riviervallei van de Indigirka – aan de beurt. En de aardobservatiesatelliet Sentinel-2 wist deze bosbrand op schilderijachtige wijze vast te leggen:

https://www.kijkmagazine.nl/app/uploads/sites/3/2021/05/wildfire-sentinel-1024x576.jpg

Bron: Space.com

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

The post Picture Perfect: ‘kunstzinnige’ bosbrand appeared first on KIJK Magazine.

https://www.kijkmagazine.nl/science/picture-perfect-kunstzinnige-bosbrand/

Satellieten speuren naar gaslekken en ontbossing (Elsevier)

Steeds preciezer houden satellieten de aarde in de gaten. Vanuit de ruimte speuren ze naar gaslekken, stiekeme vervuilers en illegale bomenkap. Nederlandse innovaties spelen daarbij een belangrijke rol vooral in de ontwikkeling van meetinstrumenten. En die ontwikkelingen gaan in razend tempo door.

Amerikanen konden eind ­jaren vijftig horen hoe de Sovjet-Unie ze in de ruimte voorbijstreefde. Hun radio’s vingen de pieptoon op die de Spoetnik uitzond, de allereerste satelliet.

Uw cookieinstellingen laten het tonen van deze content niet toe. De volgende cookies zijn nodig: marketing. Wijzig uw instellingen om deze content te zien.

Ruim zestig jaar later is het leven onvoorstelbaar zonder de circa zesduizend navolgers van Spoetnik. Dankzij satellieten navigeren we met gps en kunnen we wereldwijd communiceren. Maar de apparaten houden ook de aarde in de ­gaten. Dat is handig wanneer observatie vanaf de grond onpraktisch is. Of wanneer je ergens niet kan of mag komen.

Minder luchtvervuiling tijdens lockdown

Satellieten kwijten zich steeds beter van hun spionnentaak. Wetenschappers zien preciezer dan ooit waar bomen worden omgehakt. Ze krijgen elke dag verse gegevens over luchtvervuiling. En jaarlijks lanceren ze nieuwe satellieten met nog meer mogelijkheden.

Afname van luchtvervuiling in Nederland door Corona-maatregelen:
Tropomi NO2-metingen van 22-26 maart 2020 vergeleken met 23-27 februari 2019 (een periode met vergelijkbare meteorologische omstandigheden).https://t.co/JmX57zGFeT pic.twitter.com/WV234uSlWf

— Helga van Leur ☀ (@helgavanleur) March 28, 2020

Nederland speelt hierin een belangrijke rol. Aan het begin van de coronapandemie gingen kaartjes de wereld over met daarop de door de lockdown extreem afgenomen luchtvervuiling in Wuhan en Noord-Italië. De kaartjes waren gemaakt met Tropomi, van Tropospheric Monitoring Instrument, een apparaat grotendeels bedacht en gebouwd in Nederland. In 2017 ging de meetapparatuur met een satelliet van het Europese ruimtevaart­agentschap ESA de ruimte in.

Vooral de technologie zet stappen vooruit

Dat satellieten steeds krachtiger worden, is vooral te danken aan technologische vooruitgang, zegt Ilse Aben (56), ­verantwoordelijk voor Tropomi bij het Nederlands ruimtevaartinstituut SRON en hoogleraar aan de Vrije Universiteit.

Elke keer als er een satelliet met een nieuw of verbeterd snufje de ruimte in gaat, groeien de mogelijkheden. Tropomi is daarvan een goede illustratie. Voorheen kon de luchtkwaliteit maar beperkt worden gemeten, maar Tropomi gaat dagelijks de hele wereld af voor metingen op stadsniveau. ‘Buitenlandse collega’s noemen Tropomi een game changer,’ zegt Aben. Zij en haar team gebruiken het instrument om enorme gaslekken op te sporen (zie ‘Zoeken naar gaslekken vanuit de ruimte’).

Een app helpt oerwoudbeschermers in Congo

Naast de ‘hardware’ verbeteren wetenschappers ook de analyse van data en weten ze deze slim te combineren. Zo worden radarsatellieten, waarmee je ontbossing door de wolken heen kunt zien, steeds nauwkeuriger. Het aantal pixels dat die naar de aarde sturen, neemt toe. En wetenschappers lukt het steeds beter om die gegevens te analyseren met kunstmatige intelligentie.

Johannes Reiche (37) en zijn team aan Wageningen University & Research maakten een algoritme dat ontbossing opspoort. Vorig jaar lanceerden zij het Radar Meldingen Systeem voor Detectie van Ontbossing (RADD) dat palmolie­leveranciers als Unilever een melding stuurt als er in Indonesië oerwoud wordt gekapt of platgebrand. In januari volgde een alarmsysteem voor het Congobekken (zie ‘Automatische melding als bomen worden gekapt’ ).

Maar ook de technische innovatie blijft doorgaan. SRON werkt momenteel onder meer aan de Sentinel-5. Die moet volgend jaar 817 kilometer de lucht in en vervangt de Sentinel-5P. De satelliet meet door middel van Nederlandse technologie de troposfeer, het laagste deel van de atmosfeer. Zo meet het methaan, koolmonoxide en andere broeikasgassen. ‘Dit is belangrijke informatie over de aarde en het klimaat,’ zegt Aaldert van Amerongen (43), hoofd van het aard­observatieprogramma van SRON.

In de ruimte wordt het steeds drukker

Weer een andere satelliet – SPEXone – gaat het stof in de lucht analyseren. ‘Door uitvindingen in samenwerking met onder meer de Universiteit Leiden, Airbus Defence and Space Netherlands, en TNO Delft kunnen we nu fijnstof met een factor 10 nauwkeuriger meten,’ zegt Van Amerongen. ‘We zien nu niet alleen het stof, maar ook wat voor stof het is: zeezout, zand of roet.’ In 2023 moet de SPEXone de lucht in, zo’n 676 kilometer.

Het is in de ruimte wel drukker dan in de tijd van de Spoetnik. Al lang lanceren niet meer alleen overheden de satellieten, maar ook commerciële partijen, zoals SpaceX, het ruimtevaart­bedrijf van Tesla-topman Elon Musk. Zijn ruim zeshonderd satellieten (op 346 kilometer hoogte) maken internet mogelijk, en dat worden er nog duizenden meer.

Voorbeeld 1: Zoeken naar gaslekken vanuit de ruimte

In Turkmenistan was in 2019 iets vreemds aan de hand. Een Canadees bedrijf zag met een proefsatelliet enorme wolken methaan – het voornaamste bestanddeel van aardgas – de lucht in gaan. Midden in de woestijn, waar niemand woont. En niemand had enig idee hoelang dit al gaande was.

Dus klopten de Canadezen bij Nederland aan. Hier hadden wetenschappers een jaar eerder het Tropomi-instrument gelanceerd, dat naast luchtvervuiling ook methaan kan ‘zien’. Uit de gegevens bleek dat in de Centraal-Aziatische woestijn al veel langer methaan lekte, zegt Ilse Aben (56), hoogleraar aan de Vrije Universiteit en onderzoeker bij ruimtevaartinstituut SRON. Boosdoener was een pijpleiding bij een compressorstation. Deze informatie werd doorgespeeld aan de Turkmenen, en warempel, vanuit de ruimte zagen Aben en haar collega’s dat het lekken stopte.

‘Lekken zijn vaak geen kwade opzet’

Het dichten van zulke lekken is nuttig, zegt Aben. Veel methaan komt vrij bij de gaswinning – uit lekke leidingen of bij boorputten en compressors die niet goed werken. Dit kost bedrijven geld. ‘Veel lekken zijn geen kwade opzet,’ zegt Aben. ‘Ze weten het gewoon niet.’ Dat komt doordat infrastructuur vaak afgelegen ligt en na de aanleg zelden wordt gecheckt. En de kennis is beperkt. Recent onderzoek in Mexico, zegt Aben, liet zien dat daar bij olie- en gaswinning op zee veel minder methaan lekt dan op het land. Terwijl de Mexicaanse overheid het tegenovergestelde dacht.

Groot methaanlek gedicht na ontdekking vanuit de ruimte door o.a. het Nederlandse @tropomi instrument: https://t.co/jD8iPqaW8g pic.twitter.com/efzjXo5L4f

— SRON Space Research (@SRON_Space) November 22, 2019

Ook voor het klimaat is het dichten slim. Methaan is over twintig jaar bezien zo’n 86 keer zo effectief als CO2 in het vasthouden van warmte. Na CO2 is methaan het voornaamste broeikasgas. De hoeveelheid in de atmosfeer groeit, deels door onnodige lekkages. Al komt ook methaan vrij door boerende koeien en uit moerassen.

Al weer tal van nieuwe lekken gevonden

Na Turkmenistan werkt Abens team nog altijd met het Canadese bedrijf. Tropomi houdt de hele wereld in de gaten. Als ze iets verdachts zien, seinen ze hun collega’s in. De nieuwe Canadese satelliet observeert maar kleine oppervlakten, maar kan lekken wel tot op 30 meter nauwkeurig lokaliseren. Aben vond al diverse nieuwe lekken, maar ze werkt nog aan de officiële publicatie.

Omdat Tropomi elke dag de wereld afgaat, is het geschikt om kortdurende lekken te spotten. Een voorbeeld is de Ohio blowout, een immens lek dat in 2018 ontstond na een ongeluk. In een kleine drie weken stootte het meer methaan uit dan de Nederlandse olie- en gassector in een jaar. Tropomi was de enige die kon meten hoeveel methaan de lucht in ging.

Voorbeeld 2: Klimaatbeleid: vertrouwen is goed, controle is beter

De ambities zijn ­af­gelopen jaar flink opgevoerd in het klimaatbeleid. Steeds meer landen willen in 2050 geen broeikasgassen meer uitstoten – zelfs China wil in 2060 naar nul. Nu moet blijken of die woorden worden omgezet in ­daden.

Om hun voortgang te volgen, houden landen een immense klimaatboekhouding bij. Daarin staat hoeveel steenkool er de hoogovens in gaat, hoeveel kilometers auto’s rijden, hoeveel gas cv-ketels verstoken en nog veel meer. Alle broeikasgassen die zo vrijkomen, tellen op tot de totale uitstoot. Die dus veel sneller moet gaan dalen.

Veel landen werken met tegenzin aan klimaatbeleid

Tot dusver moeten landen elkaar ‘op hun blauwe ogen geloven’. Naast de boekhouding zijn er geen onafhankelijke metingen van de CO2-uitstoot. Ook niet voor landen die met frisse tegenzin meewerken aan het klimaatbeleid, zoals Rusland en Brazilië. Of die, zoals China, geen goede reputatie hebben bij het aanleveren van statistieken.

Er zijn diverse initiatieven om de CO2-uitstoot vanuit de ruimte te gaan meten. Een van de meer ambitieuze is van de ­Europese Commissie. Vanaf 2025 gaan er drie CO2M-satellieten de ruimte in om de uitstoot van CO2 te meten. Dat levert nuttige inzichten op voor de welwillenden. Welk beleid helpt de uitstoot succesvol naar beneden? Waar neemt de ­natuur weer CO2 op?

Vals spelen gaat steeds meer lonen voor klimaatbeleid

Maar er kan ook worden gekeken of landen hun beloftes nakomen. En ook of er bedrijven zijn die zich niet aan de regels houden. Naarmate het klimaatbeleid meer tanden krijgt, loont het steeds meer om vals te spelen. Het verleden illustreert dat. Een paar jaar geleden betrapten wetenschappers nog Chinese ­fabrieken op het produceren van cfk’s. Deze stoffen tasten de ozonlaag aan en zijn al decennia verboden.

Uw cookieinstellingen laten het tonen van deze content niet toe. De volgende cookies zijn nodig: marketing. Wijzig uw instellingen om deze content te zien.

De Amerikaanse ruimtevaartorganisatie NASA heeft al ervaring met het meten van CO2. In 2014 lanceerde zij een satelliet, genaamd OCO-2. Deze bewees dat compacte steden per inwoner echt minder broeikasgassen uitstoten. Ook kon de satelliet inschatten hoeveel CO2 vrijkwam bij een grote bosbrand.

Ambities zijn wel heel groot

Aangezien de EU-plannen veel ambi­tieuzer zijn, moet er nog flink wat vooruitgang worden geboekt. Zelfs veel experts zijn sceptisch of het gaat lukken om de klimaatboekhouding te doen met echte waarnemingen. En dan is er ook nog grote haast. Het lanceerjaar 2025 lijkt ver weg. ‘Maar voor satellietbouw is dat gevoelsmatig overmorgen,’ zegt Aaldert van Amerongen (43), hoofd van het aardobservatieprogramma bij ruimtevaartinstituut SRON.

Ook hier kan Nederland een bijdrage gaan leveren. Zo wordt de meting van CO2 op diverse manieren verstoord. Denk aan kleine deeltjes in de lucht. Door deze deeltjes precies te meten – iets wat Nederlandse ingenieurs goed kunnen – valt daarvoor te corrigeren en worden de CO2-metingen nauwkeuriger.

Voorbeeld 3: Automatische melding als bomen worden gekapt

In het Congobekken, een gebied dat zich uitstrekt over de Democratische Republiek Congo, de Republiek Congo, de Centraal-Afrikaanse Republiek, Gabon en Kameroen, wil de strijd tegen de bomenkap nog niet zo lukken. Het tempo van ontbossing is sinds 1990 gelijk gebleven en de laatste jaren zelfs versneld.

De lokale autoriteiten hebben er een middel bij gekregen in hun strijd tegen illegale bomenkap: de app RADD (Radar Meldingen Systeem voor Detectie van Ontbossing). Twee jaar werkten de wetenschappers van Wageningen University & Research (WUR) daaraan onder leiding van ­Johannes Reiche, en in januari is de app gelanceerd.

De Europese radarsatelliet Sentinel-1 (die op 693 kilometer hoogte draait) kan door het wolkendek heen kijken, wat gunstig is boven een tropisch regenwoud. Elke zes tot twaalf dagen stuurt de satelliet foto’s op een schaal van 10 bij 10 meter. Het is niet te doen om deze beelden handmatig te controleren op gaten in het bosgebied. Dat proces is door de WUR nu geautomatiseerd. ‘Het systeem vergelijkt de nieuwe foto met de eerdere foto,’ legt Reiche uit. ‘Als er een afwijking is, stuurt het automatisch een alert die je krijgt in de app.’

‘Veel bomenkamp is illegaal’

Met de app is het mogelijk om tot op hectareniveau te zien wat er gebeurt. Zo worden specifieke boomsoorten gekapt omdat ze ‘tropisch hardhout’ op­leveren. En waar dat gebeurt, ontstaan opeens wegen. ‘Veel bomenkap is illegaal,’ zegt Reiche.

Uw cookieinstellingen laten het tonen van deze content niet toe. De volgende cookies zijn nodig: marketing. Wijzig uw instellingen om deze content te zien.

Hij hoopt dat het alarmsysteem meer transparantie zal brengen. Een uitdaging in een land als Congo, dat op de corruptielijst op plaats 168 (van de 180) staat. ‘De gegevens zijn nu bijna realtime beschikbaar,’ zegt Reiche. Hij hoopt dat de ­lokale autoriteiten er daardoor sneller bij zijn. Door de samenwerking met Global Forest Watch, een onlineplatform dat de wereldwijde ontbossing laat zien, is de ontbossing voor ­iedereen te volgen.

Bevolking blijft maar groeien in het Congobekken

Volgens Reiche is het belangrijk om het Congobekken in de gaten te houden, omdat dit het grootste tropisch regenwoudgebied ter wereld is. Maar dat staat onder druk door de bevolkingsgroei. In Congo alleen al is de verwachting dat er in 2100 zo’n 362 miljoen mensen wonen, tegen nu 90 miljoen.

En al die mensen moeten eten. ‘Je ziet dat er bomen “verdwijnen” voor zelfvoorzienende landbouw,’ zegt Reiche. ‘Maar er is armoede. Dus wie zijn wij om te zeggen dat ze hun familie niet mogen voeden?’ Hij richt zich dus vooral op de illegale bomenkap en op mijnbouw, de derde belangrijke oorzaak van ontbossing in het Congobekken. Daarbij gaat het om kleine ­boeren die zoeken naar onder meer mineralen die worden gebruikt in telefoons. Vanuit de lucht is deze activiteit te herkennen aan wat Reiche open pit mining noemt. De handel in delfstoffen uit het Congobekken is schimmig, maar de vindplaatsen zijn nu goed te zien.

The post Satellieten speuren naar gaslekken en ontbossing appeared first on EWmagazine.nl.

https://www.ewmagazine.nl/kennis/achtergrond/2021/02/satellieten-speuren-naar-gaslekken-en-ontbossing-227594w/