Categorie: weer & verkeer

Geplaatst op

Kans op natuurbranden in Nederland neemt toe door aanhoudende droogte (Hart van Nederland)

Door het droge weer neemt de kans op natuurbranden toe. Halverwege april konden we dat al zien aan de grote natuurbrand in de Deurnese Peel. Nu is de droogte al zo ernstig, dat in veel gebieden er al een droogterecord is gevestigd. Dat meldt Weer.nl.

De komende tijd lijkt de droogte alleen maar toe te nemen. In veel veiligheidsregio’s geldt momenteel al fase 2. Dat betekent dat ”een natuurbrand zich snel en onvoorspelbaar kan ontwikkelen, zeker bij een harde wind”.

Het is vooralsnog toegestaan om natuurgebieden in te gaan, maar men moet alert zijn op natuurbranden. In meerdere delen van het land is het niet meer toegestaan om open vuur te stoken of te barbecueën in de natuur.

Neerslagtekort al 100 mm

Droogte is de oorzaak voor het toenemende risico op natuurbranden. De tweede helft van maart was al zeer droog en het neerslagtekort, dat door het KNMI wordt bijgehouden vanaf 1 april, is inmiddels opgelopen tot meer dan 100 millimeter. Daarmee lopen we voor op het recorddroge jaar 1976.

Lees ook: Recordzonnig april was kurkdroog en bovengemiddeld warm

Elke zomer heeft te maken met droogte. Dat komt onder andere omdat het warmer is en minder regent. De ene zomer is extremer dan de andere. In 1976 was er sprake van een extreme droogte. Het neerslagtekort was op het hoogste punt toen 361 millimeter.

De komende dagen blijft het neerslagtekort gestaag oplopen. Dit omdat er weinig tot geen regen wordt verwacht.

Risico Noordwest-Europa groot, zuidwest-Europa juist klein

Vaak zien we dat de kans op natuurbranden groot is in het zuidwesten van Europa, in de regio van Zuid-Frankrijk en Spanje. In die regio is de laatste tijd echter veel regen gevallen, dus is de kans op natuurbranden daar op dit moment klein.

Het noordwesten van Europa, waar de kans op natuurbranden normaal gesproken wat kleiner is dan in het zuidwesten van Europa, is het risico nu juist groot. Zo zien we op de kaart hieronder dat het risico op natuurbranden naast Nederland vrij groot is in delen van onder meer Scandinavië, Groot-Brittannië, Noord- en West- Frankrijk en Duitsland. Ook in het zuidoosten van Europa, waar het al wel regelmatig droog en heet is geweest, is het risico groot.

In Zuidwest-Europa is het risico op natuurbranden juist klein.

Droogte neemt komende periode verder toe

Volgens de verwachting van Weer.nl blijft het de komende weken waarschijnlijk zo goed als droog. Tel hierbij op dat de temperatuur ook nog eens op gaat lopen en dat gaat zorgen voor nog meer droogte.

Door de combinatie van een verder uitdrogende grond, meer zon en hogere temperaturen, neemt de kans op natuurbranden verder toe. Volgens de kaart van het EFFIS is het grootste risico op natuurbranden in Noordwest-Europa zelfs te vinden in België en Nederland.

Via Weer.nl

https://www.hartvannederland.nl/nieuws/2020/kans-op-natuurbranden-neemt-toe-door-droogte/
Geplaatst op

‘Warme week in aantocht, grote kans op zomers weer op Hemelvaartsdag’ (Hart van Nederland)

Voor de komende week worden zomerse temperaturen verwacht. Op donderdag, Hemelvaartsdag, wordt het lokaal zelfs 28 graden Celsius. Dat meldt Weer.nl

“Aan de temperatuur kunnen we komende week merken dat de zomer nadert. Zonnig weer met niet al te veel wind leidt al snel tot hogere temperaturen”.

Vooral op woensdag en donderdag wordt het stralend weer. Woensdag kan het kwik in het binnenland lokaal 26 graden bereiken. Een dag later, als veel mensen een vrije dag hebben, wordt het zelfs nog warmer.

Verkoelende buien

Vanaf vrijdag neemt de kans op een verkoelende regen- of onweersbui toe. Maar ook dan houden we temperaturen rond een aangename 20 graden. ”Die buien gaan de droogte zeker niet opheffen”, zegt Weerman Dennis Wilt. ”Deze zal de komende week alleen nog maar versterken met daarbij een toenemende kans op natuurbranden.”

De voorbije weken is er weinig neerslag gevallen en was het bovengemiddeld zonnig voor de tijd van het jaar. Natuurgebieden en badplaatsen riepen tijdens de intelligente lockdown meermaals op thuis te blijven. Omdat het alsnog druk werd, gingen bepaalde toegangswegen dicht.

https://www.hartvannederland.nl/nieuws/2020/warme-week-aantocht-grote-kans-op-zomers-weer-op-hemelvaartsdag/
Geplaatst op

Recordzonnig april was kurkdroog en bovengemiddeld warm (Hart van Nederland)

April 2020 gaat de boeken in als de zonnigste aprilmaanden sinds het begin van de weermetingen. Met gemiddeld over het land circa 287 zonuren scheen de zon in april ruim 100 uur meer dan normaal (178 uur) en daarnaast liet deze aprilmaand het jaar 2007 met 280 zonuren achter zich.

Ook was het aardig droog. Er viel landelijk maar 11 mm en daarmee was het de op 5 na droogste april. Verder lag de gemiddelde temperatuur in De Bilt bijna 2 graden boven normaal en daarmee was het de op 6 na warmste april ooit gemeten met drie keer zoveel warme dagen als gebruikelijk.

Koud begin van de maand

April begon koud, want de ochtend van 1 april was een van de koudste ochtenden van het winterhalfjaar. In De Bilt was het -3,8 graden en vliegbasis Deelen noteerde -5,6 graden. Op klomphoogte vroor het in het Brabantse Volkel 9,2 graden.

Na drie vrij frisse dagen met een minimumtemperatuur rond het vriespunt en een maximumtemperatuur net boven de 10 graden, ging de temperatuur snel omhoog en werd op 5 april de eerste lokale en op 6 april de eerste officiële warme dag van het jaar gehaald.

In totaal volgde er nog 8 warme dagen tegenover een normaal van 3 warme dagen. De hoogste temperatuur in De Bilt bedroeg 24,5 graden op 8 april. Deze dag was samen met 5 en 6 april recordwarm. In Eindhoven werd het maar liefst 25,5 graden en daarmee was sprake van een zeer vroege eerste lokale zomerse dag. Dit jaar telt tot dusver 5 officiële warmterecords tegen 0 kouderecords.

Koele Pasen

Na een aantal warme dagen met mooi weer, volgde tijdens Pasen een koelere periode met temperaturen net boven de 10 graden en wat lichte regen. In de nachten kwam het lokaal weer tot vorst, ook in De Bilt. Over heel april vroor het op het hoofdstation 4 nachten en dat is normaal. In het zuidwesten kwam het niet tot vorst en in het noordoosten vroor het 6 nachten.

Vanaf 15 april volgde een nieuwe periode met strakblauwe luchten en vooral in het zuiden enkele warme dagen. Pas tegen het einde van de maand, na de warmste Koningsdag ooit, daalde de temperatuur weer een paar graden en hadden we zowaar te maken met een paar overwegend bewolkte dagen waarop ook regen viel. De (noord)oostenwind nam deze dagen flink toe en daardoor konden natuurbranden, ontstaan door de droogte, moeilijk worden bestreden.

Op 6 na warmste april in drie eeuwen

Voordat bewolking en neerslag het weerbeeld overnamen waren er ook nog enkele dagen met nachtvorst. Uiteindelijk kwam de temperatuur in De Bilt uit op een maandgemiddelde van 11,1 graden, tegenover 9,2 graden normaal. Het levert een 7e plek op in de lijst met warmste aprilmaanden sinds het begin van de historische temperatuurreeks in 1706. Van de 6 jaren die warmer verliepen, zijn er 5 afkomstig vanaf 2007. Bovenaan staan 2011 en 2007 met gemiddeld 13,1 graden.

Bijna recorddroog

Lange tijd leek het erop dat april 2020 bij de droogste aprilmaanden uit de meethistorie zou horen. De regen die de laatste paar dagen van de maand viel, was veruit de grootste hoeveelheid. Tot 28 april was er slechts 2,5 mm neerslag gevallen en daarmee leek het de op één na droogste aprilmaand te worden. In 2007 was het nog een fractie droger met landelijk maar 0,5 mm tegen 42 mm normaal.

Vanaf 28 april viel nog ruim 8 mm, waardoor april 2020 op een 6e plek komt in de top-10 droogste aprilmaanden ooit gemeten met landelijk 11 mm. Voor de landelijke hoeveelheid neerslag worden 13 waarneemlocaties gebruikt verspreid in Nederland. Deze regenmeters staan hier al sinds 1906 opgesteld.

Er werd eind van de maand lokaal ook onweer gemeld. Winterse neerslag kwam niet voor, wel werd op sommige plaatsen hagel gemeld. Het natst was het op Texel. In De Cocksdorp viel 21 mm. Veel droger was het in een strook van Midden-Brabant, via Flevoland en Salland naar Groningen. Lokaal viel minder dan 5 mm.

Lees ook: Code geel door onweersbuien in groot gedeelte Nederland

Niet alleen neerslagtechnisch verliep de maand zeer droog, maar ook werd deze maand de laagste luchtvochtigheid ooit in een aprilmaand gemeten. Op 11 april was de luchtvochtigheid in De Bilt 17% en in Deelen 14%. Kijken we naar de hele lente, dan moeten we terug naar 4 en 5 mei 1990, toen in Zeeland een luchtvochtigheid van 12% werd gemeten.

Neerslagtekort, veel verdamping door droogte en oostenwind

Het neerslagtekort, dat wordt bijgehouden vanaf het begin van april, liep enorm snel op. Er viel natuurlijk bijna geen neerslag, en daarbij was er ook nog eens veel instraling van de zon.

Halverwege de maand kwam daar ook nog eens een stevige oostenwind bij kijken, welke op de Wadden en langs de westkust soms zelfs tipte aan 7 Beaufort. Veel zon, wind en droge lucht zijn perfecte omstandigheden voor snelle verdamping.

De maand eindigde met een neerslagtekort van 73 mm en dit was vergelijkbaar met de recorddroge april 2007. Tevens hoort het voorjaar van 2020 bij de 5% droogste jaren.

Door het droge, zonnige en warme weer kwam het aantal mooi-weerdagen in De Bilt uit op 17 tegen 6 normaal. Alleen in 2007 was dit aantal met 19 nog net iets hoger. Op mooi-weerdagen is het droog, schijnt de zon minimaal de helft van de tijd en ligt de maximumtemperatuur hoger dan normaal.

Via Weer.nl

https://www.hartvannederland.nl/nieuws/2020/recordzonnige-april-was-zeer-droog-en-warm/
Geplaatst op

‘Nederland slecht voorbereid op grote natuurbranden, het gevaar neemt toe’ (Hart van Nederland)

De brand in de Deurnese Peel afgelopen week is waarschijnlijk de grootste natuurbrand in Nederland ooit. De brand verwoestte maar liefst 900 hectare. Het was niet de enige natuurbrand afgelopen week. Ook in Limburg, op de Veluwe en in de Weerribben waren er natuurbranden.

Natuurbrandedenonderzoeker Cathelijne Stoof, verbonden aan Wageningen University, hoopt dat de branden ons wakker hebben geschud. “We kunnen meer van dit soort branden verwachten en we moeten ons daar in Nederland beter op voorbereiden.” Door klimaatverandering krijgen we vaker perioden van droogte en hogere temperaturen. “En dus krijgen we meer natuurbranden, ook in de zomer.”

Lees ook: Waarom is het zo moeilijk natuurbranden te blussen?

In Nederland lopen we echter op alle vlakken achter. Er is bijvoorbeeld gebrek aan specialistische kennis, maar ook goede voorlichting ontbreekt. “Er is in Nederland te weinig specifieke kennis aanwezig om branden goed te kunnen bestrijden. Mensen weten daarnaast niet goed wat ze moeten doen om te voorkomen dat een natuurbrand overslaat naar hun huis”, aldus Stoof.

Specialistische kennis

Dat kan gevaarlijk worden als de branden groter worden en in dichter bewoond gebied gaan voorkomen. En die kans neemt volgens de onderzoekster toe. “In andere landen zijn brandweerteams die alleen natuurbranden doen”, aldus Stoof. “Een natuurbrand is veel dynamischer dan een gebouwbrand. Het vuur verschuift zich door het landschap. Er is specialistische kennis nodig om het gedrag van het vuur te begrijpen en te weten hoe je het gaat stoppen en waar. Nasmeulen bij natuurbranden kun je bijvoorbeeld niet stoppen als het om zo’n groot gebied gaat. Je moet dan patrouilles inzetten of het moet goed gaan regenen.”

Lees ook: 4000 geëvacueerde bewoners Herkenbosch weer naar huis

Bij de brand in de Deurnsche Peel is een speciaal team uit Overijssel ingezet om brandgangen te maken. “Dat is ongelofelijk hard werk. Met speciale schoppen en harken zijn ze grond aan het verschuiven. Ze maken nieuwe paden en zorgen dat er geen dode takken en bladeren meer liggen die kunnen branden. Het is geweldig dat we zo’n team hebben, maar bij echt grote natuurbranden moet zo’n brandgang kilometers lang zijn en moet je dag en nacht doorwerken. Daar heb je dus heel veel mensen voor nodig.”

Gevaar van vliegvuur

We kunnen volgens de brandexpert leren van de manier waarop Nederland zich voorbereidt op wateroverlast. “Iedereen in Nederland is zich bewust van de kans op overstromingen. Daar is veel aandacht voor. Dat moet ook gebeuren qua natuurbranden. Dat moet gestuurd worden door overheidsinstanties, gebaseerd op goede wetenschappelijke kennis”, vindt Stoof.

Ook huiseigenaren moeten zich beter voorbereiden. Als je wilt voorkomen dat een natuurbrand overslaat naar je huis moet je alert zijn op vliegvuur. “De meeste huizen branden bij een natuurbrand af door vliegvuur. Vliegvuur kan in een dakgoot terechtkomen waar droge bladeren in liggen, die kunnen gaan branden. Vliegvuur kan ook door ventilatiekanalen het huis binnenkomen en zo in huis branden beginnen.” Ook kan vuur ontstaan in spullen die dicht bij het huis liggen. “In brandbare tuinkussen, een houtstapel, dode planten of houtsnippers bijvoorbeeld.”

Er is dus werk de winkel. “In Zweden zijn ze wakker geschud na de vele branden in 2018. Ik hoop dat er nu in Nederland echt meer gaat gebeuren”, besluit Stoof.

https://www.hartvannederland.nl/nieuws/2020/nederland-slecht-voorbereid-natuurbranden/
Geplaatst op

Nog nooit zo vroeg in het jaar zo droog in Brabant, desastreus voor weidevogels, bos en hei (Hart van Nederland)

Na een kletsnatte winter hebben we dit voorjaar meteen weer een nieuw droogterecord te pakken. En dat is op de Brabantse zandgronden nu al te merken. Boswachters verwachten nog meer droogte dan de afgelopen jaren.

De Brabantse beken en vennetjes staan nog aardig vol, maar schijn bedriegt. Nog nooit was het zo vroeg in het jaar zo droog. Voor het derde jaar op rij krijgt de natuur het zwaar te verduren. Boswachter Mari de Bijl van Het Brabants Landschap: “Ik moet me echt pushen om een beetje van het zonnetje te kunnen genieten.”

Veel bomen in de Herbertusbossen bij Heeze staan er belabberd bij, en dat niet alleen. “We maken ons ook zorgen om de jonge aanplant. Die boompjes lopen nou uit en hebben dus regenwater nodig. Als dat uitblijft, dan gaan die allemaal dood.”

Grote kans op natuurbranden

Ook de heide is nu al gortdroog. De brandweer moet in droge delen van het land nu al uitrukken om kleine en grote natuurbranden te bestrijden. Cijfers zijn er nog niet, maar de brandweer heeft inmiddels opgeschaald naar Fase 2. Bij natuurbranden wordt dan meer materieel ingezet, en open vuur is verboden.

Zondag moest de brandweer in actie komen voor een natuurbrand bij Son. Bij de brand kwam veel rook vrij en een strook van zo’n tweehonderd bij vijftig meter heide is in brand gegaan. De brandweer heeft gelijk groot ingezet met vier bluswagens.

Lees ook: Natuurgebied afgesloten na grote heidebrand in Son

“Bij natuurbranden is de eerste klap een daalder waard, het is dus goed om snel uit te rukken”, aldus Margreet Zoer, landelijk coördinator Natuurbrandbeheersing bij Brandweer Nederland. “De kans de op natuurbrand neemt niet toe, maar de kans dat het zich snel uitbreidt wel.” Boswachters in Brabant zijn extra waakzaam en hebben afgesproken niet zonder branddeken en brandschep op pad te gaan.

‘Meer droogte dan afgelopen jaren’

Boswachter Erik de Jonge heeft zijn werkgebied op de Brabantse Wal bij Bergen op Zoom. “Daar merk je meteen al. Het leek nat, maar het is ontzettend droog. De cijfers laten zien dat we op weg zijn naar nog meer droogte dan de afgelopen twee jaar.”

Lees ook: In andere delen van Nederland is het net zo droog, onder meer in Drenthe waar meerdere natuurbranden uitbraken

Vooral de weidevogels hebben het zwaar. Door de droogte zijn er weinig insecten, en dat betekent voor de kuikentjes feitelijk hongersnood. Boswachter Erik: “Door de droogte zijn er heel weinig insecten op het land. Die zijn van levensbelang voor jonge vogeltjes. Een groot deel gaat het niet halen en verhongert al heel snel.” Op sommige kleigronden is de grond bovendien diep ingescheurd. “Als daar een jong vogeltje invalt, is het ook einde oefening.”

Watermanagement veranderd

Hoe het kan dat de grond zo snel uitdroogt nadat het in februari nog regenrecords regende? Volgens Staatsbosbeheer is een groot probleem dat Nederland er traditioneel alles aan doet een teveel aan regenwater zo snel mogelijk af te voeren. “Door het Ruimte voor de Rivier-project is er een kentering in het denken gekomen om het water langer vast te houden. Als je het water heel snel afvoert, dan zit je ook snel met problemen”, aldus woordvoerder Joke Bijl.

Hydroloog Rob van Dongen: “Het begint nu ook al vroeg in het voorjaar, dat is het ergste van de droogte nu. Februari was het natste sinds mensenheugenis. In 2018 kwam die droogte pas later in het jaar. Voor de natuur is het extra dramatisch dat het nu al drie jaar op een rij te droog dreigt te worden. Dan krijgt die natuur klap na klap.”

https://www.hartvannederland.nl/nieuws/2020/droogte-record-brabant/