Verkiezingspodcast: “Verduurzamen van huizen moet veel eenvoudiger worden zonder gekke regels” (Oog TV)

Het verduurzamen van huizen moet snel worden aangepakt, waarbij de oplossing ligt in het eenvoudiger maken. GroenLinks-PvdA en BBB vinden beide dat de regelgeving nu nodeloos ingewikkeld is.

In de aanloop naar de Tweede Kamerverkiezingen op 22 november presenteert OOG Tv verschillende podcastafleveringen waarin Groningse kandidaat-Kamerleden met elkaar in debat gaan. Bij elke uitzending staat er één thema centraal. In de derde aflevering gaat het over klimaat. Moet er in Groningen een kerncentrale komen? Moeten er meer windmolens en zonneparken komen? En waar plaatsen we die dan? In deze uitzending zijn Herma Hemmen, de nummer 17 van de BBB, en Julian Bushoff, de nummer 8, van GroenLinks-PvdA te gast. Meer informatie over de verkiezingen vind je ook op onze Groningen Kiest-website.

Beluister hier de podcast:

In deze podcast-serie werd bij eerdere afleveringen gesproken over:

Klimaatakkoord

Zware regenbuien zorgen steeds vaker voor problemen. Foto: Rick ten Cate – tencatefotografie.nl

Julian Bushoff (Groenlinks-PvdA): “Klimaatveranderingen zorgen steeds vaker voor problemen”
In het klimaatakkoord is afgesproken dat we 50 procent minder CO2 uitstoot gerealiseerd moeten hebben in 2030. In 2050 moet die uitstoot met 95 procent zijn teruggebracht. Bushoff: “Als we kijken naar het klimaat, dan gaat het daar niet goed mee. In onze directe leefomgeving zien we de gevolgen. Steeds vaker zorgen klimaatveranderingen voor grote problemen. Extremer weer bijvoorbeeld, maar ook enorme droogte en bosbranden. De noodzaak om dit aan te pakken is groot, maar tegelijkertijd zien we dat er nog te weinig stappen worden gezet. Na deze verkiezingen zullen we echt meer meters moeten gaan maken. Belangrijk daarbij is dat we dat op een rechtvaardige manier gaan doen, zodat ook mensen met een kleine portemonnee hier van gaan profiteren. Daarom moeten we als de wiedeweerga huizen gaan verduurzamen. Dat is goed voor het klimaat, maar ook goed voor de portemonnee van de mensen zelf.”

Herma Hemmen (BBB): “We moeten realistischer kijken naar de uitvoerbaarheid”
De BBB denkt dat de doelen van het klimaatakkoord niet haalbaar zijn. “Als partij zullen we er alles aan doen om deze doelstellingen te halen. Maar het is wel belangrijk om realistisch te kijken naar de uitvoerbaarheid van de maatregelen, en naar de draagbaarheid. Kunnen we bepaalde maatregelen wel vragen aan de inwoners? Neem de hybride warmtepomp. Vanaf 2026 wordt het verplicht om zo’n pomp aan te schaffen. Maar voor veel huishoudens is zoiets helemaal niet betaalbaar. Daarom zeggen wij: kijk wat kan, wat is haalbaar?”

“Er wordt de laatste jaren vooral naar boeren gekeken”
Bij de partij van Hemmen is het motto dat wie rood staat niet groen kan doen. Terwijl ondertussen niet ontkent kan worden dat de klimaatklok de 12.00 uur gepasseerd is. “Op het gebied van CO2-doelen is er al best iets bereikt. Maar inderdaad, het gaat niet goed met het klimaat. Er zal een bijdrage geleverd moeten worden. Door boeren, door burgers, door bedrijven en door vliegmaatschappijen. Mijn partij is ontstaan doordat er de afgelopen jaren een beeld is geschapen waarbij we vooral naar de boeren kijken. Feit is dat het overgrote deel van het beleid bij boeren wordt gelegd. Daar moet de oplossing vandaan komen. En dat is niet terecht. Aan de CO2-resultaten die bereikt zijn, daar hebben boeren aan grote bijdrage aan geleverd. De landbouw en veeteelt telt voor 16 procent mee in de totale uitstoot. We moeten ook wat gaan verwachten van de industrie en de vervoersector. Het moet realistischer, het moet eerlijker.”

Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA): “Grote vervuilers moeten de grootste bijdrage leveren”
Bushoff is het daar wel mee eens: “De constatering is dat we een groot probleem hebben. En om dat op te lossen zal iedereen een bijdrage moeten doen. Het vraagt wat van boeren, maar het vraagt ook wat van de industrie. En eens: de industrie is te vaak, en te lang, ongemoeid gelaten. En ik snap ook dat onrechtvaardigheidsgevoel dat ontstaan is. Boeren en mensen met een kleine beurs moeten iets doen, terwijl de grote vervuiler ongemoeid wordt gelaten. Wij vinden dat het klimaatbeleid rechtvaardiger moet. Grote vervuilvers moeten ook de grootste bijdrage leveren. Ook vliegtuigmaatschappijen. Mensen die meerdere keren per jaar vliegen, of privéjets tot hun beschikking hebben, die betalen nu bijna geen belasting. Op dat vlak moeten we aan knoppen gaan draaien. En nee, ik heb het niet over iemand die eens in de vijf jaar op vliegvakantie gaat. Wat ik betoog is dat het vooral eerlijker moet.”

Herma Hemmen (BBB): “Het klimaatprobleem gaat over grenzen heen”
Hemmen wil het nog wat scherper hebben. “Waar ik niet blij van word is de spagaat. Bedrijven, die grote vervuilers zijn, bieden tegelijkertijd ook veel werkgelegenheid. Ze maken producten die we allemaal nodig hebben. We kunnen strenger beleid voeren, maar het risico is dat zulke bedrijven dan naar het buitenland gaan, waar minder strenge regels zijn. Dit onderwerp, het klimaatprobleem, dat gaat over grenzen heen. Wij zijn voor een sterke maakindustrie. Waarbij we vooral de innovatie, op het gebied van klimaat, willen stimuleren. We willen bedrijven niet wegjagen.”

Tekst gaat verder onder het kader:

Wie is Julian Bushoff?
Julian Bushoff werd geboren in Groningen in 1997. Hij werkte als biologische groenteverkoper op de markt en als arbeidscoach voor Vluchtelingenwerk Noord Nederland. Hij studeerde Economie en Internationale Betrekkingen aan de Rijksuniversiteit Groningen. In 2018 kwam hij in de gemeenteraad terecht, waarbij hij vanaf 2019 fractievoorzitter was. Vorig jaar riep Den Haag. Met het vertrek van Khadija Ariben kwam er een stoel vrij, die door Bushoff in werd genomen.

Julian Bushoff reageert op een vraag van presentator Maarten Siepel. Foto: Lianne Darmeveil

Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA): “Tegen bedrijven als Chemours moet je hard op treden”
De GroenLinks-PvdA wil ook geen bedrijven wegjagen: “Maar er is wel een klein verschil. Neem nu een bedrijf als Chemours. Mensen die in de omgeving van dit bedrijf wonen zijn ziek geworden. Tegen zulke bedrijven moet je hard gaan optreden. Je moet zeggen: of je gaat nu iets doen, of de deur gaat dicht. Het is onacceptabel dat mensen in de omgeving ziek worden.” Hemmen: “Daar zijn we het mee eens. Het is schandalig dat mensen ziek worden van uitstoot. Maar we vinden ook dat toezichthouders daar veel beter op hadden moeten toezien. Het heeft plaatsgevonden onder onze ogen. Hoe zorg je dat de uitstoot van een bedrijf schoner wordt?”

“Politiek moet dwingender zijn”
Nederland is het land van regeltjes. Toezicht is er op allerlei manieren, in de vorm van controles en vergunningen. Dat Chemours zoiets kan veroorzaken, zou eigenlijk onmogelijk moeten zijn. Bushoff: “Er is te lang weggekeken. Een bedrijf heeft een vergunning. Maar ook dat is politiek, en politiek leiderschap tonen. Je zult harde regels op moeten stellen waar bedrijven zich aan moeten houden, en er geen mogelijkheid is waar men zich aan kan onttrekken. Neem de NAM, Shell en Exxon. Zij hebben zich lang onttrokken aan de morele verplichting in de richting van Groningen met betrekking tot de gaswinning. De politiek zal veel harder moeten zijn. Je moet zeggen: wat jullie doen kan niet, en je gaat nu bijdragen aan de ontwikkeling van Groningen. En ben je niet bereid, dan ga je dwingen.”

Herma Hemmen (BBB): “We willen een overheid die er is voor de inwoners”
Het begrip ‘regeldruk’ laat het vuur bij de BBB ontbranden. “Bij grote bedrijven zie je dat het toezicht niet op orde is. Maar ondertussen is de regeldruk voor inwoners wel enorm toegenomen. En dat is een belangrijk speerpunt in ons verkiezingsprogramma. De afgelopen jaren is er een overheid gecreëerd die uitgaat van wantrouwen in plaats van vertrouwen in de richting van de inwoners. Wij willen dat omdraaien. Wij willen een overheid die er is voor de inwoners. Aan deze kant van het spectrum moeten regels geschrapt worden. Aan de andere kant van dat spectrum moeten we er voor zorgen dat de regels voor bedrijven goed op orde zijn. Daar moeten we op controleren. Op die manier zal ook veel sneller duidelijk worden wanneer er negatieve effecten op een omgeving afstralen, waardoor je veel sneller en gerichter in kunt grijpen.”

Landbouw

Hebben boeren in Nederland bestaansrecht? Foto: Sebastiaan Scheffer

Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA): “Boeren moeten een groter aandeel krijgen in landschapsbeheer”
Het werd al even genoemd. De boeren. Hoeveel perspectief heeft de landbouw? Bushoff: “Die hebben heel veel perspectief. Er zijn ook heel veel boeren die graag op een andere manier willen boeren, die juist goed is voor het klimaat. Daar zullen ook naar toe moeten. Maar het gaat wel gepaard met vragen. Want als je anders gaat boeren, kun je dan wel een goede boterham verdienen? Die zorgen zijn er. Wij als politiek moeten zeggen, ja, het kan anders en het moet anders. Het is nodig voor het klimaat. En om die boterham te kunnen verdienen, moeten boeren een veel groter aandeel krijgen in landschapsbeheer, waar fatsoenlijke vergoedingen voor gegeven worden. Dat is de toekomst: natuur-inclusief boeren.”

Herma Hemmen (BBB): “Beeld dat geschetst wordt over boerenbedrijven is niet een eerlijk beeld”
De BBB hangt daar een andere definitie aan: “Natuur-inclusief boeren is de weg. Maar de laatste jaren zijn er onmogelijke regels gecreëerd. Boeren zijn enorm geschaad in hun bedrijfsvoering. Er is veel innovatie en creativiteit aan de sector gevraagd. Ik zou ook willen adviseren om de documentaire ‘boeren op het platteland’ te bekijken. Wat heeft dit gedaan met het toekomstperspectief en de bestaanszekerheid van boeren? En GroenLinks-PvdA kan nu zeggen dat de natuur beheerd moet worden, maar dat doen boeren al eeuwen. Daar zijn we ook goed in. Het beeld dat nu geschetst wordt over boerenbedrijven is niet een eerlijk beeld. Dat eerlijke beeld moet terug. We moeten naar uitvoerbare regels, we moeten goed in gesprek, en op basis van feiten moet er beleid worden gemaakt.”

“Er is een beleid bedacht op basis van cijfers en modellen die niet kloppen”
Bushoff: “Het is een antwoord waar je het niet oneens mee kunt zijn. Maar wat wil de BBB nu concreet anders waarmee het klimaatprobleem echt wordt opgelost?” Hemmen: “De stikstofwet moet van tafel.” Bushoff: “Dat gaat het klimaat niet helpen.” Hemmen: “De afgelopen periode ging het over het uitkopen van piekbelasters in de buurt van natuurgebieden. Maar we zien dat de stikstof van deze bedrijven helemaal niet die gebieden neerdaalt. Er is een beleid bedacht op basis van modellen en cijfers die niet kloppen. We zeggen niet dat we niets moeten doen. Maar de landbouwsector heeft de afgelopen jaar de meeste innovatie getoond op het gebied van verduurzaming. Daar gaan we mee door. Maar om bij stikstof alleen te kijken naar de landbouw, dat is niet eerlijk. Je moet ook kijken naar de industrie, naar de vliegmaatschappijen. Met elkaar moet je een plan maken. Niet alleen kijken naar modellen, maar juist ook door met al deze mensen in gesprek te gaan.”

Kernergie

Is het een goed idee om kerncentrales in Groningen te bouwen als oplossing voor het energievraagstuk? Foto: Daniel West from FreeImages

Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA): “Een kerncentrale lijkt mij niet handig”
In de energietransitie kan er voor gekozen worden om kerncentrales te bouwen. Op dat vlak staan de partijen lijnrecht tegenover elkaar. Bushoff: “Het lijkt mij niet handig om een kerncentrale in Groningen, of in de Eemshaven, te bouwen. Mensen zitten daar niet op te wachten. Als je nu gaat bouwen is zo’n centrale pas over vijftien of twintig jaar klaar.” Hemmen: “Dat is niet waar.” Bushoff: “Het kost veel geld, waarbij we juist in die tussenliggende jaren veel stappen kunnen zetten.”

Herma Hemmen (BBB): “Wij willen geen extra windmolens op zee”
Uit onderzoek blijkt dat kerncentrales, die in het afgelopen decennium gebouwd zijn, allemaal vertraging hebben opgelopen, waarbij het gemiddeld zeventien jaar duurt voor ze in bedrijf kunnen. Hemmen: “Dat van die vertraging klopt. Maar dat zie je ook bij windmolenparken. Daar kun je dezelfde sticker op plakken. Als je een middelgrote kerncentrale bouwt, dan duurt het zes tot acht jaar, voor het klaar. En dan kun je ‘nee’ schudden, maar zo kan het. Mijn partij vindt het belangrijk dat we kijken naar de complete mix. Dat we kernenergie toevoegen aan de volledige energiemix. Wij willen geen windmolens bijbouwen op de Noordzee. Er wordt daar al genoeg gebouwd, waarbij onbekend is wat dit doet met de biodiversiteit in de zee. We vinden het belangrijk dat de visserij de ruimte houdt. Deze discussie gaat over ruimte. Hoe gaan we met onze beperkte ruimte om? Daarom zeggen wij: niet méér zonne- en windmolenparken.”

Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA): “Kerncentrale is voor de korte en lange termijn geen oplossing”
Bushoff: “Je kunt inderdaad in kortere tijd een kerncentrale operationeel maken, maar de praktijk wijst anders uit. Elk project, op dit gebied, kampt met veel vertraging. Als we nu gaan bouwen, dan zou dit betekenen dat we op zijn vroegst in 2040 een kerncentrale hebben. Het duurt te lang, en het is ook de enige energiebron die de komende jaren duurder zal worden. Terwijl wind en zon juist goedkoper worden. Dit is gewoon een slechte oplossing. Zowel voor de korte als de lange termijn, en ook in financieel opzicht, los je niks op.”

Tekst gaat verder onder het kader:

Wie is Herma Hemmen?
Hemmen groeide op in Ter Apel. Ze is werkzaam als adviseur in het Sociaal Domein. In haar vrije tijd maakt ze graag ruimte vrij voor haar twee honden, de tuin en de politiek. Hemmen zat sinds 2014 voor het CDA in de gemeenteraad van Westerwolde. Vorig jaar splitste ze zich, uit onvrede, af van deze partij, maar behield wel haar gemeentezetel. Eerder dit jaar werd bekend dat ze zich aangesloten had bij de BBB, en voor deze partij ook op de kandidatenlijst voor de Tweede Kamer staat.

Herma Hemmen aan het woord tijdens de opnames voor de podcast. Foto: Lianne Darmeveil

Herma Hemmen (BBB): “Wind en zon zijn geen stabiele energiestromen”
De manier hoe er wordt gekeken naar boeren, en het energievraagstuk, lijken de grootste verschillen te zijn tussen de BBB en GroenLinks-PvdA. Hemmen: “Wij vinden dat je goed moet investeren in een goede mix. En daar komt bij. Wind en zon zijn geen stabiele energiestromen. Je bent afhankelijk van de hoeveelheid wind en zon. Daar zul je rekening mee moeten houden.”

Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA): “In Groningen zijn mooie stappen gezet op gebied van waterstof”
Bushoff: “Het is belangrijk om te realiseren dat elektriciteit maar een deel van de opgave is. De grootste uitdaging ligt ook niet op dit vlak. Je kunt ook inzetten op waterstof. Hier in Groningen zijn mooie stappen gezet, waarbij vrijwel alle bussen inmiddels op waterstof rijden. Dat is een duurzame oplossing. Kerncentrales zijn niet de oplossing. Wat moet je met al dat kernafval?” Hemmen: “Als je het energievraagstuk volledig bij een kerncentrale ligt, dan is de hoeveelheid energie, die jij als persoon gedurende je hele leven gebruikt, niet groter dan een appel. Daarnaast is het steeds beter op te slaan, en gaat de schadelijkheid op den duur naar beneden.”

Herma Hemmen (BBB): “Wij willen een energiemix waarbij we niets uitsluiten”
Voor GroenLinks-PvdA is dat het moment om duidelijkheid proberen te krijgen: “Het duizelt mij een beetje. De BBB zegt dat het wat wil doen aan de klimaatopgaven. Vervolgens zegt u dat stikstof van tafel moet, waarbij we het bij het oude laten. Bij duurzame energie wilt u niet meer windmolen, maar richt u zich op kernenergie. Wat gaat de BBB doen om de aarde leefbaar te houden?” Hemmen: “Wij willen vasthouden aan de klimaatdoelen. We zetten in op de mix. Dit kan een kerncentrale zijn, maar ook zeker de waterstofontwikkeling. Wij vinden het belangrijk dat die technologie zich kan blijven ontwikkelen. Maar het is goed om ons te realiseren dat het niet slim is om fossiele brandstoffen af te gaan bouwen als er nog geen alternatieven zijn. En in de kantlijn: het moet ook betaalbaar zijn.”

Wind- en zonne-energie

Zonneparken zijn de afgelopen jaren op diverse plekken in onze gemeente verrezen. Moeten we daar mee doorgaan? Foto: Joris van Tweel

Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA): “Daken van huizen en gebouwen kunnen nog veel meer benut worden voor zonnepanelen”
De afgelopen jaren zijn windmolens als paddenstoelen uit de grond geschoten. Ook zonneparken zagen op diverse plekken het licht. Dit leidt steeds vaker tot onvrede. Bushoff: “Wij denken dat nog heel veel daken gebruikt kunnen worden voor zonne-energie. Dus wij zeggen: zet in op de daken van huizen en gebouwen, bedrijventerreinen en transferia. Eventueel kun je ook op het land zonneparken bouwen. Maar dan is het belangrijk dat de omgeving daar wel in mee doet.”

Herma Hemmen (BBB): “De ruimte die GroenLinks-PvdA ziet, die is er niet”
Hemmen: “Welk land had u in gedachten?” Bushoff: “Er zijn plekken aangewezen waar dit mogelijk is.” Hemmen: “Er is geen ruimte over. In deze discussie hebben we het nog niet over water gehad. Maar de waterproblemen die ontstaan, veroorzaakt door overvloedige regenval, daarbij wordt het belangrijk dat we water kunnen opslaan. Dat we de garantie kunnen geven dat drinkwater gezond is. Ondertussen moeten er meer woningen komen. De ruimte, die u voor ogen heeft, is er niet. Daarom zeggen wij: geen windmolens meer op het land. Zonnepanelen kunnen prima op daken. Dat zijn we helemaal met u eens. Ook het versnellen van het isoleren van woningen is een opgave. Immers. Alle energie die je niet gebruikt, hoef je ook niet op te wekken.”

Julian Bushoff (GroenLinks-PvdA): “Huizen sneller isoleren”
Bushoff: “We verschillen wat van mening als het gaat om wind en zon. Maar qua energiebesparing kunnen we elkaar de hand schudden. Als het gaat om isoleren komen we ook met een voorstel om particuliere verhuurders te dwingen om te gaan isoleren. Huurders van verhuurders die niet willen isoleren, moeten een tochtkorting krijgen. Bent u ook voor deze korting?” Hemmen: “Dat weet ik niet. Wat belangrijk is, is dat het verduurzamen eenvoudig geregeld moet kunnen worden. Het is nu heel ingewikkeld met allerlei regels en subsidiepotjes. Mensen komen er niet uit. Een drempel is ook de voorfinanciering. Mensen kunnen het gewoon niet betalen. Dat moet anders.” Bushoff: “Daar zijn wij het mee eens.”

https://www.oogtv.nl/2023/11/verkiezingspodcast-verduurzamen-van-huizen-moet-veel-eenvoudiger-worden-zonder-gekke-regels/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=verkiezingspodcast-verduurzamen-van-huizen-moet-veel-eenvoudiger-worden-zonder-gekke-regels

Hoera, een meisje! (Kennislink)

De Sumatraanse neushoorn is een van de meest bedreigde zoogdieren ter wereld. Ze zijn met zo weinig dat ze elkaar in het wild bijna niet meer tegenkomen om te paren. Een reddingsplan moet daar verandering in brengen. Hoe red je een soort van de rand van uitsterven?

Hoera, het is een meisje, klonk het op 30 september. De regering van Indonesië maakte bekend dat er een kalfje was geboren van de Sumatraanse neushoorn in het fokprogramma. Groot nieuws, want daarmee komt de teller op tien dieren in gevangenschap.
Schrijnend is het ook: in het opvangcentrum in het zuiden van Sumatra hebben de neushoorns misschien wel meer kans om jongen te krijgen dan in het wild. Het beschermen van hun leefgebied is niet genoeg, omdat de meeste neushoorns zo geïsoleerd leven dat ze geen partner meer vinden. Zonder hulp van de mens lijkt de soort gedoemd om uit te sterven. Hoe breng je zo’n bedreigde diersoort weer op de been?

Sumatraanse neushoorn Ratu en pasgeboren kalf Andatu in het opvangcentrum, 2012.

Versnipperd

Uitgelicht door de redactie

Geneeskunde
Als proefkonijn op de pijnbank

Biologie
Mijnen in het diepzeemilieu

Geneeskunde
Nog altijd geen medicijn tegen chronische pijn

Ooit kwam de Sumatraanse neushoorn in grote delen van Zuidoost-Azië voor. Door decennia van jacht, stroperij en ontbossing leven er nu nog maar dertig tot vijftig in het wild in Indonesië, verspreid over de eilanden Borneo en Sumatra. Zelfs in het laatste gezonde bolwerk, het regenwoud van Leuser Nationaal Park in Noord-Sumatra, leven vermoedelijk maar twintig tot dertig neushoorns. Elders leven ze vaak in kleine stukken regenwoud, waar stropers makkelijk kunnen binnendringen. Zo wordt de kans steeds kleiner dat een neushoorn een partner vindt. Het gevolg: te weinig paringen en te weinig geboortes. Een voor een doven de laatste populaties uit.

Hoe kleiner het leefgebied, hoe groter de kans dat de neushoorns in dat bos uitsterven. “Zo’n populatie verliest zijn veerkracht”, zegt Per Palsbøll, populatiegeneticus aan de Rijksuniversiteit Groningen. “Een natuurramp, zoals een ziekte of bosbrand, kan de neushoorns in één klap wegvagen. De man-vrouwverdeling kan scheef gaan: plots heb je te veel mannetjes en te weinig vrouwtjes. Toeval krijgt een grote invloed, en dat loopt meestal fout af. Samen jagen die effecten een soort de dood in, via een zogenoemde uitstervingsspiraal.”

Leuser Nationaal Park is het laatste bolwerk van de Sumatraanse neushoorn.

Reddingsplan

Om dezelfde reden is ook de populatie in gevangenschap in gevaar: negen van de tien dieren lopen rond in opvangcentrum Way Kambas in Zuid-Sumatra. “Dat vind ik riskant”, zegt Linda Bruins-van Sonsbeek. Ze was jarenlang de dierenarts van Diergaarde Blijdorp Rotterdam en is adviseur voor het stamboek van de zwarte neushoorn voor de Europese dierentuinvereniging EAZA. Een pijnlijk voorbeeld van dat risico is de dood van de laatste vijf Sumatraanse neushoorns op het Maleisisch vasteland in 2003: in drie weken tijd stierven alle dieren aan een rondgaande infectie.
Het nieuwe reddingsplan van 2018, opgezet door onder meer de natuurbeschermingsorganisaties WWF en IUCN, wil die risico’s spreiden door nog twee opvangcentra te bouwen. Een klein centrum in Kalimantan (Indonesisch Borneo) breiden ze uit en ze bouwen een nieuw centrum bij Leuser Nationaal Park op Sumatra.

Beelden van de Sumatraanse neushoorn in het opvangcentrum in Indonesië.
Bron: National Geographic

Alles is familie

Daarnaast willen de natuurbeschermers zo veel mogelijk wilde neushoorns vangen om mee te fokken. Het bestaande fokprogramma loopt namelijk tegen grenzen aan. De drie mannetjes in gevangenschap zijn Andalas, zijn broer Harapan en zoon Andatu. Alle geboren kalfjes uit het programma zijn daarom familie van elkaar, en dat vormt een gevaar voor het voortbestaan, legt populatiegeneticus Palsbøll uit. “Als iedereen familie van elkaar is, krijg je inteelt. Dan komen allerlei verborgen ziektes naar boven en gaan meer dieren dood.”

Sinds 2004 nestelt de Californische condor weer in het wild. Dit nest is uit 2010.

Hij noemt de Californische condor als voorbeeld. Deze gier ging hard achteruit door jacht, loodvergiftiging van aas en botsing met hoogspanningskabels. In de jaren tachtig vingen natuurbeschermers de laatste wilde condors voor een fokprogramma met alle 27 overgebleven vogels. “In het begin hielden ze niet bij wie met wie paarde, waar de vogels vandaan kwamen en of ze familie van elkaar waren. Soms kruisten ze ongemerkt familieleden.”
Plots hadden ze een probleem, aldus Palsbøll: “Door een dodelijk ‘verborgen’ gen voor dwerggroei stierf zo’n negen procent van de kuikens. De fokkers beseften dat ze een stamboek moesten bijhouden, net als voor honden en paarden, zodat ze geen nauwe familie met elkaar kruisen.” Het fokprogramma werd uiteindelijk een succes. Vandaag vliegen er weer ruim driehonderd condors in het wild volgens de U.S. Fish & Wildlife Service, die het programma leidt. “Het is een veelgeprezen programma, waaruit we ook alles hebben geleerd wat je niet moet doen”, concludeert Palsbøll.

Onvruchtbaar

Ook al vang je nieuwe neushoorns om inteelt in het fokprogramma te voorkomen, dan moeten ze zich wel kunnen voortplanten. De meeste gevangen vrouwtjes uit geïsoleerde gebieden kunnen dat niet, omdat in hun baarmoeder gezwellen groeien. “Die tumoren zijn goedaardig, maar ze kunnen wel de weg naar de eileiders of de baarmoedermond blokkeren”, zegt dierenarts Bruins-van Sonsbeek. “Als de tumor groot is, kan het vrouwtje pijn ervaren. Sperma kan bovendien moeilijker de eicel bereiken. Stel dat het eitje toch bevrucht raakt, dan kan het moeilijk innestelen en mislukt de dracht.”

Dierenartsen betrokken bij de Sumatraanse neushoorn denken dat de tumoren ontstaan omdat vrouwtjes niet gewend zijn aan de sterke hormoonschommelingen tijdens de normale oestrische cyclus (of hengstigheidscyclus, om een eisprong te starten en de baarmoeder voor te bereiden op een dracht). In een gezonde populatie in de natuur zijn de vrouwtjes met regelmaat zwanger of zogend, en blijven die schommelingen uit. Bruins-van Sonsbeek vermoedt dat ook: “Ik denk dat de baarmoeder ontregeld raakt, elke keer als de cyclus opnieuw begint omdat het dier niet bevrucht of drachtig raakt.” De dieren met tumoren zijn vaak oud en komen uit geïsoleerde stukjes regenwoud, waar ze misschien al jaren geen jong meer hebben gehad.

IVF voor neushoorns

Volgens Bruins-van Sonsbeek is er geen goede behandeling van die tumoren. “Een buikoperatie is moeilijk en riskant in neushoorns.” Voortplantingsbioloog Terri Roth van Cincinnati Zoo, betrokken bij het reddingsplan, bevestigt per mail dat ze weinig kunnen doen aan de tumoren: “Als het om een paar kleine tumoren gaat, kun je ze via endoscopie verwijderen als kortetermijnoplossing, maar vaak groeien ze terug.” Zo’n ingreep werkt bij merries van paarden, maar is bij neushoorns volgens haar nog nooit uitgevoerd. Bruins-van Sonsbeek kent ook gevallen waar de dierenarts een neushoorn met beginnende tumor op anticonceptie zet. Dat remt de groei van het gezwel, maar het dier kan dan niet meer meedoen in een fokprogramma. “Dat wil je niet doen als een dier weinig last van de tumor heeft en nog vruchtbaar is, want dan is er nog een kans dat ze dragend wordt.” Dat bewees het team van het reddingsplan bij Rosa, een vrouwtje uit het wild met een tumor. Na acht miskramen kreeg de neushoorn vorig jaar een jong.

Als een vrouwtje zelf geen jongen kan krijgen, werken onderzoekers aan andere manieren om haar genen toch door te geven. In 2018 vingen mensen in Oost-Kalimantan, een Indonesische provincie op Borneo, een neushoornvrouwtje gedoopt Pahu. Het dier is de helft zo klein als normaal en heeft een cyste op een van haar eierstokken. Ongeschikt voor zwangerschap, stelde een neushoornexpert op nieuwssite Mongabay. Niettemin verzamelden onderzoekers eind oktober eicellen van Pahu om haar via in-vitrofertilisatie (IVF) – bevruchting in een reageerbuis – toch mee te laten doen in het fokprogramma. De eitjes willen ze bevruchten in het lab en het embryo plaatsen ze daarna in een draagmoederneushoorn in het opvangcentrum in Way Kambas.

Lukt dat ook niet, dan is er nog een alternatief: geslachtscellen maken in het lab. Vorig jaar slaagden Duitse onderzoekers van het Leibniz Institute for Zoo and Wildlife Research erin om uit de huidcellen van de laatste neushoornstier uit Maleisisch Borneo (overleden in 2019) stamcellen te maken. Uit die stamcellen willen ze zaadcellen maken waarmee ze een eicel kunnen bevruchten. Zo kunnen ze genetische variatie terugbrengen in de levende populatie, ook als het donordier onvruchtbaar of overleden is.

Terugkeer

De geboorte van het neushoornkalfje eind september is hoopgevend, maar zonder nieuwe dieren uit het wild is het goed nieuws van korte duur. Zonder nieuw bloed is de volgende generatie in gevangenschap allemaal familie en liggen de gevaren van inteelt op de loer. Maar als het reddingsplan zijn ambities waarmaakt, schijnt er licht aan het einde van de tunnel voor de Sumatraanse neushoorn. “Soorten kunnen terugkomen”, zegt Palsbøll. “Kijk naar de condor: nu vliegen er weer honderden in het wild en hebben ze nog maar weinig hulp nodig.”

Bronnen

https://www.nemokennislink.nl/publicaties/hoera-een-meisje/

Begrotingsdebat: ‘Zorgen over verhoging OZB en frustraties over reclamebelasting en situatie sportpark Corpus’ (Oog TV)

Vanwege de financiële penibele situatie van de gemeente wil de coalitie gaan werken met niet sluitende begrotingen. Dat bleek woensdag tijdens de laatste raadsvergadering voor de zomervakantie. De oppositie is dit een doorn in het oog die daarbij tegelijkertijd de coalitie verwijt dat er geen keuzes worden gemaakt om het financiële huishoudboekje op orde te houden.

In de gemeenteraad vond woensdag het voorjaarsdebat plaats. Dat kan als een opmaat worden gezien naar het debat over de gemeentebegroting. Waar gaat geld aan uitgegeven worden, en waar kan het een onsje minder? In de gemeente werd over het jaar 2022 een bedrag van 27 miljoen euro overgehouden. Daarbij is echter de solvabiliteitsratio te laag. Die schommelt rond de 9 á 10 procent. Daarnaast komen er minder inkomsten binnen uit Den Haag. De verwachting is dat in de aanloop naar het ravijnjaar 2026, wanneer de geldkraan vanuit Den Haag significant dichter wordt gedraaid, er een tekort ontstaat van 3 miljard euro. Daardoor is duidelijk dat een aanzienlijk deel van de ambities die het huidige gemeentebestuur heeft niet verwezenlijkt kan worden.

Wat is solvabiliteit?
Solvabiliteit, ook wel solvabiliteitsratio genoemd, geeft de verhouding weer tussen het eigen vermogen dat je hebt en het vreemd vermogen in je onderneming. Vreemd vermogen kan bijvoorbeeld geld zijn dat je als bedrijf geleend hebt. Het eigen vermogen is het verschil tussen bezettingen en de schulden van je bedrijf. Door te kijken naar de verhouding tussen deze twee, kun je concluderen hoe afhankelijk een bedrijf is van anderen. De solvabiliteit zegt veel over de mate waarin je bedrijf in staat is om financiële tegenslagen op te vangen. Een goede solvabiliteit betekent dat je bedrijf tegen een stootje kan.

Mirte Goodijk (Student & Stad): “Op de Grote Markt is na de huldiging van FC Groningen een groots vuurwerk te zien”
Fractievoorzitter Mirte Goodijk van Student & Stad: “Het is 2030. Angela stapt haar gasloze studentenwoning op de Zernike Campus uit en stapt op haar fiets richting cultuurcentrum De Nieuwe Poort, waar ze een optreden bij gaat wonen van de band Turfy Gang, die in dat jaar voor Nederland het songfestival hebben gewonnen. Bij de Nieuwe Poort komt ze mensen tegen uit heel Nederland die Groningen hebben bereikt via de Lelylijn. Na afloop van het concert drinkt Angela een biertje in de binnenstad, waarbij het haar opvalt dat de binnenring getransformeerd is tot een echte verblijfsplek. Ze maakt contact met een jongen die ze al een tijdje op het oog heeft. Voor ze naar zijn woning in Meerstad gaan, wordt er eerst nog een eierbal gegeten. Angela eet een klassieke eierbal, hij een veganistische. Na een gezellige nacht in Meerstad fietst Angela de volgende dag terug naar huis. In Meerstad fietst ze langs sportvelden waar de jeugd massaal aan het sporten is. Op de Grote Markt ziet ze FC Groningen gehuldigd worden die in dat seizoen landskampioen zijn geworden. Het feest wordt afgesloten met een groots vuurwerk.”

Leendert van der Laan (Partij voor het Noorden): “Dit gemeentebestuur is gek op belastingen”
De creatieve inleiding van Student & Stad legt pijnlijk bloot dat er vanuit het College veel ambities zijn, maar duidelijk is ook dat niet alles gerealiseerd kan worden. Maar welke keuzes maak je? Verschillende fracties vinden dat de inwoners niet de dupe mogen worden. Leendert van der Laan van de Partij voor het Noorden: “Onze fractie maakt zich zorgen over de veelheid en de hoogte van lokale belastingen. Dit gemeentebestuur wil de Onroerendezaakbelasting met 7% verhogen. Ook andere tarieven stijgen. Voor de gemiddelde ambtenaar is dat geen probleem, want die ziet zijn salaris keurig meestijgen. Maar niet iedereen is ambtenaar. Ondertussen stijgen ook andere tarieven. De parkeerbelasting en om nog maar te zwijgen over de reclamebelasting. Dit gemeentebestuur is gek op belastingen, hoe meer en hoe diverser, hoe beter. Het resultaat is dat deze gemeente steeds exclusiever wordt, waarbij een gezin dat woont in de binnenring jaarlijks een compleet maandsalaris kwijt is aan lokale lasten. Waar stopt dit?”

Wethouder Mirjam Wijnja (GroenLinks): “Het zou zomaar kunnen dat de belastingen komende jaren worden uitgebreid”
Mirjam Wijnja (GroenLinks) is wethouder Financiën: “Het gaat vanavond veel over geld. Geld komt hoofdzakelijk op twee manieren bij ons binnen: via lokale belastingen en via het gemeentefonds. Met dat geld willen we de juiste dingen doen. Er moeten keuzes gemaakt worden, en dat is een politieke afweging. Als er in die geldstromen iets gaat veranderen, dan heeft dit direct grote gevolgen voor wat je kunt doen. Verschillende fracties wijzen vanavond naar de belastingen. Het zou zomaar kunnen dat dit de komende jaren wordt uitgebreid. De Rijksoverheid wil dat er lokaal bepaald gaat worden welke belastingen geheven kunnen worden. Ik realiseer me dat dit een expliciete discussie kan gaan opleveren.”

“Passen we geen indexatie toe dan kost ons dit miljoenen”
Wijnja: “Als gemeentebestuur hebben we afgesproken de Onroerendezaakbelasting niet te verhogen, maar we gaan wel indexeren. Het is een systematiek die niet alleen omhoog kan, maar ook omlaag. Maar we weten dat we allemaal te maken hebben met inflatie. Passen we deze indexatie niet toe, dan kost dit de schatkist van de gemeente tussen de 3 en 7 miljoen euro structureel. En ik weet niet hoe we die tekorten op moeten gaan vangen.”

Daan Brandenbarg (SP): “Wilt u wegen gaan bombarderen om de woningwaarde te verlagen?”
En toch zit die OZB veel partijen niet lekker. Jim Lo-A-Njoe van D66: “De belastingen zitten al op een hoog niveau. Door de OZB te verhogen zullen middeninkomens het kind van de rekening worden.” Leendert van der Laan: “Bij de OZB kun je aan drie knoppen draaien. Je hebt de knop van de reguliere stijging van de woningwaarde, je hebt de inflatiecorrectie, en je hebt de reguliere verhogingspercentages. In Groningen kan alleen aan de tweede knop gedraaid worden.” Dat kan op een vraag rekenen van Daan Brandenbarg van de SP: “Stel dat we aan die eerste knop gaan draaien. Dat we de woningwaarde aan gaan passen. Hoe wilt u dat doen? Wilt u wegen gaan bombarderen? Wilt u voorzieningen weghalen?” Van der Laan: “U begrijpt de knoppen niet. Mijn advies zou zijn om eens een financiële presentatie bij te wonen. In Groningen gaat de OZB altijd omhoog. En dat maakt ons ongerust.”

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2023/07/euro-g7a470c891_1280-490x327.jpg


Verschillende fracties maken zich zorgen over de financiële weg die het gemeentebestuur inslaat. Foto: Bruno via Pixabay

Amrut Sijbolts (Stadspartij 100% voor Groningen): “Slaat dit gemeentebestuur wel de juiste weg in?”
Om bij het financiële thema te blijven: de gemeentebegroting. Het gemeentebestuur wil gaan werken met niet sluitende gemeentebegrotingen. Verstandig zegt de coalitie. Maar de oppositie maakt zich zorgen. “Wij maken ons zorgen of het gemeentebestuur de juiste weg inslaat qua financiën”, betoogt Amrut Sijbolts van Stadspartij 100% voor Groningen. “Het Rijk trekt te weinig geld uit, we hebben een financieel ravijnjaar in het vooruitzicht. Dan kun je niet anders concluderen dat geen sluitende begroting roekeloos is.” Dat kan op een vraag rekenen van Peter Rebergen van de ChristenUnie: “Heeft u kennis genomen van de oproep van de VNG om te gaan werken met niet sluitende begrotingen?” Sijbolts: “Ja, daar heb ik kennis van genomen.”

Daan Brandenbarg (SP): “Wij denken dat je van scherven iets moois kunt maken”
Daan Brandenbarg van de SP: “Je kunt het mes zetten in uitgaven, maar dan ben je medeplichtig in afbraak. In de afgelopen tien jaar is er heel veel afgebroken door zaken over te laten aan de marktwerking. Wij willen op gaan bouwen, en wij denken dat we van scherven iets moois kunnen maken. Het gemeentebestuur kiest er voor om niets af te breken. Men durft het aan om een niet sluitend meerjarenprogramma te presenteren.” Leendert van der Laan: “Maar geven we daarmee niet het verkeerde voorbeeld? Als gezinnen nu hun rekeningen niet meer kunnen betalen? Geldt dan voor hun hetzelfde?” Brandenbarg: “Voor deze gezinnen hebben we heel veel regelingen, zoals het kwijtschelden van de afvalstoffenheffing en het energiecompensatiepakket.” Sijbolts: “Mensen die hun OZB niet kunnen betalen die moeten eerst hun huis verkopen.”

Geen blaashal
Maar de avond ging ook over andere zaken. Over concrete zaken bijvoorbeeld. Moet er geïnvesteerd worden in de opvang van daklozen door middel van de realisatie van een appartementencomplex? Kan een blaashal helpen in de tekorten die er zijn op het gebied van ruimte op sportvelden en moet er doorgegaan worden met de stedenband die Groningen heeft met Moermansk in Rusland? Op het gebied van de stedenbanden komt er volgens de burgemeester een stevige analyse hoe daar mee verder te gaan. Bij de opvang van daklozen gaan de PVV en de PvdA samenwerken aan een initiatiefvoorstel hoe dit verbeterd kan worden. En een blaashal komt er niet: 20 raadsleden stemden voor, 24 tegen.

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2015/09/Sportpark-Corpus-den-Hoorn-490x276.jpg


Tijdens het debat liepen de gemoederen over sportpark Corpus den Hoorn hoog op. De wethouder geeft aan dat ze meer tijd nodig heeft om de situatie op te lossen. Foto: Andor Heij

Wethouder Inge Jongman (ChristenUnie): “Meer tijd nodig voor sportpark Corpus”
Op het gebied van sport liepen de gemoederen in de raadszaal hoog op. En dan gaat het over sportpark Corpus. Verschillende politieke partijen willen dat de wethouder woord houdt om voorrangsregels toe te passen op het park, waarbij de breedtesport voorrang krijgt op de topsport. Wethouder Inge Jongman (ChristenUnie) van Sport: “We hebben de afgelopen periode diverse gesprekken gevoerd. Daaruit blijkt dat het opstellen van een beheerplan meer tijd kost.” Dat kan op een vraag rekenen van Jim Lo-A-Njoe van D66: “Afgelopen voorjaar vond er een hoorzitting plaats in deze raadszaal. Er is toen de verwachting gewekt dat een nieuwe regeling van kracht zou worden bij de start van het nieuwe seizoen.” Jongman: “Gesprekken hebben plaatsgevonden tot 19 juni. Ook met FC Groningen is gesproken. Er wordt op dit moment heel hard gewerkt. Maar we hebben wel te maken gekregen met een nieuwe situatie waarbij de honkbalclub besloot om toch niet te verhuizen en op het terrein te blijven.”

Mirte Goodijk (Student & Stad): “Waarom erkent de wethouder niet dat het zelfs niet gelukt is om duidelijkheid te scheppen?”
Lo-A-Njoe: “Dus u dacht serieus dat als de honkbalclub vertrekt dat dan alles opgelost is? Dat een honkbalveld in een aantal maanden omgetoverd kan worden in een andere type sportveld. Dat kan toch niet?” Jongman: “Wij kiezen voor de breedtesport. We zijn hier hard mee aan de slag.” Mirte Goodijk van Student & Stad: “Waarom geeft de wethouder geen duidelijkheid? Ze kan toch erkennen dat zelfs duidelijkheid scheppen niet gelukt is?”

Amrut Sijbolts (Stadspartij 100% voor Groningen): “Als het de wethouder voor het nieuwe seizoen niet lukt, dan heeft ze een groot probleem”
De fractievoorzitter van D66: “Wij zien een hopeloos falend beleid op Corpus. De uitkomst van de hoorzitting was heel duidelijk. De voorrangssituatie zou vanaf het nieuwe seizoen gelden.” Sijbolts: “Dat het niet lukt wordt vandaag gecommuniceerd, terwijl sportverenigingen ook op vakantie gaan en nu niet weten waar zij straks aan toe zijn. Wij als fractie vinden dat de gemeente dit voor de start van het nieuwe seizoen op moet lossen. En mocht dat niet lukken dan heeft de wethouder wat ons betreft een groot probleem.”

Els van der Weele (PvdA): “Mevrouw Jongman werkt toch hard aan een oplossing?”
Els van der Weele van de PvdA probeert de gemoederen te sussen: “Er worden hele grote woorden gebruikt, waarbij eigenlijk helemaal niet de tijd is genomen om een debat te voeren.” Jalt de Haan van het CDA: “We hebben enkele maanden geleden een sessie gehad. Het resultaat van die sessie was heel duidelijk. Dat er duidelijkheid wordt geschept, en dat verenigingen weten waar ze aan toe zijn. Ik merk dat verschillende fracties nu heel erg gefrustreerd zijn.” Van der Weele: “Maar u heeft mevrouw Jongman toch gehoord? Er wordt hard aan gewerkt om tot een oplossing te komen.” De motie om de voorrangsregels toe te passen wordt uiteindelijk niet gesteund. Van de raadsleden stemmen er 20 voor, en 24 tegen.

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2021/12/drukte_binnenstad.jpeg


Met het invoeren van reclamebelasting wil het gemeentebestuur openbare ruimte herwinnen. De oppositie is faliekant tegen de plannen. Foto: OOG Tv

Ietje Jacobs-Setz (VVD): “De reclamebelasting voelt als een overval”
Ook werd er uitgebreid gesproken over de reclamebelasting. De fractie van de VVD is daar bijvoorbeeld niet blij mee. Ietje Jacobs-Setz: “Ondernemers zijn een belangrijke banenmotor. Ondernemers houden onze wijken en dorpen leefbaar en levendig. Ondernemers hebben een zware coronatijd achter de kiezen, waarbij belastingen soms zelfs nog terugbetaald moeten worden. Maar ondertussen leggen we ondernemers duurzaamheidsnormen op, en komt de gemeente met een reclamebelasting. Een reclamebelasting die onverwacht wordt ingevoerd, en voor de ondernemers ervaart als een overval. Zoiets zouden wij als partij nooit doen, en het schaadt het vertrouwen in de politiek.”

“U kunt nu lachen, maar ik ben serieus. Welke ruimte herwinnen wij?”
Wethouder Wijnja: “De invoeren van een reclamebelasting is een afspraak uit het coalitieakkoord. We willen de openbare ruimte herwinnen. Dat is de route die we hebben ingezet. We willen alle middelen daar ook voor gebruiken. Sommige partijen stellen dat we al precario hebben, maar dat gaat toch echt ergens anders over. Op dit moment zijn we bezig met een onderzoek, later komt er vanuit het gemeentebestuur een voorstel hoe we dit in willen voeren.” Jacobs-Setz: “Maar de meeste reclame zit aan de gevel. Hoe ga je daar nu ruimte mee herwinnen. Loopt u overdwars over de gevel? Dat zie ik mensen nooit doen.” Het leidt tot een lachende wethouder. Jacobs-Setz: “Ja, u kunt nu lachen. Maar ik ben echt serieus. Welke ruimte herwinnen wij door belasting te heffen op een bord dat op twee meter hoogte aan de gevel hangt?”

Jim Lo-A-Njoe (D66): “Dus u wilt ook reclame achter de ramen belasten?”
Wijnja: “Het gaat om uitingen die vanuit de openbare ruimte de aandacht vragen. Dus we kijken ook naar etalages en materialen achter de ramen.” Jim Lo-A-Njoe van D66: “Dus ook uitingen achter de ramen, daar wilt u belasting op heffen?” Dat is het moment waarop voorzitter Koen Schuiling ingrijpt: “U heeft de wethouder gehoord. Er komt nog een voorstel. Het lijkt me goed om deze discussie naar een later moment te verplaatsen.” Uiteindelijk wordt de motie wel in stemming gebracht. Het voorstel om te stoppen met de reclamebelasting kan op 20 stemmen voor rekenen en 24 tegen.

Fietsvlonders
Over het herwinnen van openbare ruimte: een plan van Student & Stad om fietsvlonders te realiseren waar tweewielers op geparkeerd kunnen worden kreeg wel een meerderheid. Volgens de partij is het een goedkope tussenoplossing om snel meer fietsplekken te realiseren. Dat vindt ook wethouder Philip Broeksma (GroenLinks) van Verkeer. Hij heeft ook al een idee hoe het plan te financieren: namelijk vanuit de opbrengsten van het betaald parkeren. Dat zorgt voor verhitte reacties bij de VVD, CDA en Stadspartij 100% voor Groningen. Aanvankelijk waren deze partijen mede-indieners van het plan, maar door het antwoord van de wethouder haken zij af.

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2023/07/loaf-gb11524b02_1280-490x276.jpg


De klimaatverandering zorgt voor grote opgaven. De eiwittransitie is daarin volgens de Partij voor de Dieren een belangrijke uitdaging, waarbij een deel van de oplossing op onze eettafel ligt. Foto: -Rita-�‍� und � mit ❤ via Pixabay

Wesley Pechler (Partij voor de Dieren): “Er is een systeemverandering nodig”
In de laatste raadsvergadering voor de zomervakantie gaat het ook over vakantiebestemmingen. Hoewel dit voor de Partij voor de Dieren aanleiding is om daar de zorgen over uit te spreken. Wesley Pechler van deze partij: “We zien de laatste periode temperatuurrecord na temperatuurrecord sneuvelen. Grote bosbranden in Canada en hevige overstromingen in Azië. Extreme weersomstandigheden zijn het nieuwe normaal. Het laat de urgentie zien dat we de broeikasgassen terug moeten dringen. In Groningen doen we daar ons best voor. Met Warmtenet lopen we twee jaar voor op de rest van Nederland, maar het is belangrijk om wel voorop te blijven lopen. Het redden van het klimaat lukt niet alleen met zonnepanelen. Er is een systeemverandering nodig. Eén van de effectiefste manieren daarvoor vinden we op onze eettafel: het eten van minder vlees. Daarom is de eiwittransitie belangrijk, wat voor de duidelijkheid niet een hobby-projectje is van dit gemeentebestuur.”

“Meer samenwerking zoeken met Avebe”
Dat kan op een vraag rekenen van Ietje Jacobs-Setz van de VVD: “In Groningen gebeurt al heel veel op het gebied van eiwittransitie. Ook al voor we daar een wethouder voor hadden. In hoeverre waardeert u de inzet van Avebe op dit terrein?” Pechler: “Wij zijn blij met het bedrijf Avebe, dat een versterkende factor heeft.” Jacobs-Setz: “Avebe is al heel lang bezig. Wat kunt u beter dan wat Avebe doet?” Pechler: “Ze zijn in Europa marktleider, en wij willen hen niet de les lezen. Het doel is om meer samenwerking te zoeken. Dat we boeren verleiden om over te stappen op andere modellen. Waar we ook het onderwijs bij betrekken.”

Dennis Ram (PVV): “Dit is toch een zinloze exercitie?”
Dennis Ram van de PVV: “Nu willen wij in Groningen graag voorop lopen. Maar in landen als India en China zijn ze helemaal niet bezig met duurzaamheid en klimaatdoelstellingen. Is waar wij mee bezig zijn niet een zinloze exercitie?” Pechler: “Die mening laat ik bij u. In China liggen er meer zonnepanelen dan in de hele VS bij elkaar. In India eten ze minder vlees dan dat wij doen.”

Jeffry van Hoorn (GroenLinks): “We moeten gaan voor een eerlijk voedselsysteem”
GroenLinks wil nog graag even inhaken op de eiwittransitie. Jeffry van Hoorn van deze partij: “Ons huidige voedselsysteem is onhoudbaar. Het is belangrijk dat we dierlijke eiwitten vervangen door natuurlijke eiwitten. Ik en mijn fractie zijn trots dat we onze nek uitsteken met een wethouder eiwittransitie die hard aan het werk is.” Jim Lo-A-Njoe van D66: “Ik hoor GroenLinks zeggen dat ze blij zijn met de eiwittransitie. Maar kunt u drie dingen noemen die het afgelopen jaar op dit terrein zijn gerealiseerd?” Van Hoorn: “Ik doe niet mee aan goedkope retoriek door drie dingen te gaan noemen. Waar we voor moeten gaan is een eerlijk voedselsysteem, en daar wordt hard aan gewerkt.”

https://www.oogtv.nl/2023/07/begrotingsdebat-zorgen-over-verhoging-ozb-en-frustratie-over-reclamebelasting-en-situatie-sportpark-corpus/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=begrotingsdebat-zorgen-over-verhoging-ozb-en-frustratie-over-reclamebelasting-en-situatie-sportpark-corpus

Tot 21 juni geen regen. Wind weer naar noorden (GeenStijl)

U moet de groenten van Hak hebben, en de aardappels groeien ook al niet

https://image.gscdn.nl/image/103a6f1c4b_1rdsom.png?h=True&rect=4%2C2%2C875%2C360&w=880&s=ce8dbfdb46d96581e7c1aec85f06dd7e

https://image.gscdn.nl/image/4549f732f6_14.jpg?h=True&w=880&s=5bb0e5237377a4704df4fe464ad28d65

Landgenoten. Weest gewaarschuwd. Koopt dingen in potjes en blikjes, en neem meteen wat 18-literflessen opdrinkwater mee. Kunnen wij wel voedselproducent nummero 2 ter wereld zijn, als het niet regent, houdt het op. En regenen doet het ook de komende twee weken niet. Laatste regen van betekenis was 13 mei, en als we de vooruitzichten mogen geloven, blijft het droog tot De Zonnewende. En de Nare Noordenwind, die alle bijen en vlinders wegblaast, houdt ook aan. Kortom: dat worden MINIFRIETJES VAN 14 EURO PER PORTIE dit jaar, met dank aan die ellendige kalenderlandbouw. De schuld geven aan windmolens, El Niño, D66, illegale waterputten, douchende Amsterdammers en/of overzeese bosbranden kan in de comments.

https://image.gscdn.nl/image/1aa78003d9_1rdsom.png?h=True&w=880&s=fc5fde1396969320acb8e0b899f6fc01

https://www.geenstijl.nl/5170949/tot-21-juni-geen-regen-wind-weer-naar-noorden/

Meer bosbranden. Een dreigend tekort aan water. Of juist hevige regenval. De klimaatcrisis is hier en nu. Te veel politieke par… (tweets 2e Kamer D66)

Meer bosbranden. Een dreigend tekort aan water. Of juist hevige regenval. De klimaatcrisis is hier en nu. Te veel politieke partijen zien klimaat als gedoe. Dat zorgt voor stilstand of achteruitgang. D66 maakt wél keuzes en pakt de klimaatcrisis aan.

https://pbs.twimg.com/media/FnPbEptaEAEijld.jpg


https://twitter.com/D66/status/1617878849936830468