De Caribische eilanden als het klimaat-voorland voor Nederland (De Erfgoedstem)

Dit interview is onderdeel van een reeks over klimaatverandering en erfgoed. De reeks is een initiatief van het platform Klimaat en Erfgoed. Periodiek verschijnt er een interview met een expert. Dit keer is het woord aan Suzanne Loen. Als landschapsontwerper en onderzoeker initieert ze en is ze betrokken bij projecten in het Caribisch gebied, waar de gevolgen van klimaatverandering acuter zijn dan in Nederland en versterkt worden door menselijk handelen in het verleden en heden.

Heb je vragen over het interview of wil je meer weten? Neem dan contact op met het platform via info@klimaatenerfgoed.nl of bezoek onze website / LinkedIn pagina.

Kan je iets over jezelf vertellen en over jouw betrokkenheid bij het onderwerp van klimaat en landschap?

Op dit moment werk ik onder andere aan projecten in het Caribisch gebied en adviseer ik verschillende gemeenten op het gebied van landschap en erfgoed zoals bijvoorbeeld bij de versterking van de IJsseldijken in de Krimpenerwaard. Daarnaast geef ik ook de minor Heritage and Design bij de sectie Landcape Architecture aan de TU Delft. Dit is een keuzevak dat open staat voor studenten vanaf het tweede jaar van alle universiteiten en faculteiten ook buitenlandse studenten zijn welkom. De studenten onderzoeken historische groen- en waterstructuren, zoals Agnetapark in Delft, en maken een herontwerp. De verschillende visies op groen en watererfgoed van de studenten maken het vak heel inspirerend om te geven. Ik ben destijds ook in Delft afgestudeerd en heb daarna bij de sectie Landschapsarchitectuur met mijn collega Inge Bobbink gewerkt aan de publicaties Land inZicht en Water inZicht. Dit heeft mij in de richting van cultuurhistorische landschappen en watersystemen gestuurd.

Eén van de dingen die ik mijn studenten leer is dat in Nederland de waterhuishouding lang sturend is geweest voor de inrichting van het landschap. Van oorsprong is de watermachine sterk verankerd in het landschap. Het Nederlandse landschap is een grotendeels door mensen gevormd landschap, door toedoen van menselijk handelen en technische ontwikkelingen. Kennis over de ontwikkelingsgeschiedenis van ons landschap is essentieel om onze historische water- en groenstructuren te begrijpen.

Via een collega aan de TU Delft, Mo Smit, ben ik in 2015 betrokken geraakt bij een onderzoeksproject naar de woon-en werkomgevingen van de textielindustrie Indonesië. Hier zag ik dat fabrieken, die grotendeels voor Nederlandse kledingmerken produceerden, extreme hoeveelheden grondwater onttrokken, met bodemverzakkingen en overstromingen tot gevolg, en tegelijkertijd het oppervlaktewater vervuilden. Het ecologische evenwicht en de zoetwatervoorziening wordt hierdoor ernstig bedreigd. Indonesië is hierin niet uniek. Over de hele wereld is sprake van een verstoorde relatie tussen zoetwatermanagement en ruimtelijke ontwikkeling, ook in Nederland. Door dit project ben ik mij gaan toeleggen op onderzoek naar potentie van historische zoetwatersystemen voor een veerkrachtig waterbeheer.

Op de universiteit en in ons vakgebied was nog weinig aandacht voor zoetwatermanagement en drinkwatervoorzieningen; de meeste aandacht ging toen nog uit naar waterveiligheid.

Daarom ben ik het onderzoeksproject ‘Thirsty islands’ gestart. In 2020 startte het project op Curaçao in samenwerking met National Archaeological Anthropological Memory Management (NAAM). Vanaf dit jaar heeft het project vervolg gekregen in het Erfgoed Deal project Awa pa Kòrsou (Water voor Curaçao) in een consortium van Curaçaose natuur- en erfgoedorganisaties. In april van dit jaar ben ik gestart met een onderzoek naar potentie van watererfgoed voor een veerkrachtige zoetwater voorziening op Bonaire in samenwerking met Kenniscentrum Immaterieel Erfgoed (KIEN) en Immaterieel Erfgoed Bonaire (IEB). Het koloniale verleden en handelen speelt natuurlijk ook een belangrijke rol in beide projecten.

Mijn keuze om eilanden te onderzoeken heeft er onder andere mee te maken dat eilanden en eilandgemeenschappen van oudsher op zichzelf waren aangewezen en ook op het gebied van zoetwaterbeheer zelfvoorzienend moesten zijn.

Eilanden zijn omringd door zout water, beschikken over relatief weinig natuurlijke zoetwaterbronnen en hebben beperkt ruimte om water op te slaan. Dat maakt dat ze leerzame voorbeelden zijn. Ook voor meer complexe en waterrijke deltagebieden als in Nederland.

In Caribisch Nederland stelde de Nederlandse Staat haar eigen economische belangen eeuwenlang boven het welzijn van de lokale gemeenschap en de natuur. Dat is terug te zien in de manier waarop zoetwater werd geëxploiteerd. De gevolgen van klimaatverandering op de Caribische eilanden zijn ook een voorteken voor de toekomst van Nederland. Vanuit mijn ervaring met dit project kijk ik nu met een andere blik naar Europees Nederland, waar de beschikbaarheid van zoet water lang als vanzelfsprekend is gezien maar dat eigenlijk niet meer is.

data:image/svg+xml,%3Csvg%20xmlns='http://www.w3.org/2000/svg'%20viewBox='0%200%201024%20442'%3E%3C/svg%3E

De Caribische eilanden kennen een lange traditie van het opvangen van regenwater. Deze afbeelding geeft het principe weer van regenwater opvang en distributie systeem van een Bonairiaans landhuis. 
Bewerkte foto van Landhuis Rooi Lamoenchi, Bonaire (juni 2023). Fotograaf Jet Bakels/Kien. Beeldbewerking LILA Living Landscapes.

Wat merk jij nu al van klimaatverandering en landschap?

De laatste tijd is er natuurlijk veel in het nieuws over extreme hitte en bosbranden in Zuid Europa. Ik heb het idee dat de prognoses worden ingehaald door de actualiteit.

Het aantal piekbuien en langdurige periodes van de droogte en hitte nemen enorm toe. Op de Caribische eilanden is nu al te zien dat de impact van klimaatcrisis versterkt wordt door de aantasting van de natuurlijke veerkracht van de eiland ecosystemen. In het verleden heeft bijvoorbeeld onder koloniaal gezag overexploitatie van watersystemen en grootschalige ontbossing plaatsgevonden. Dit leidt tot op de dag van vandaag tot erosie en beperkt vermogen om regenwater vast te houden in de bodem. Tegenwoordig legt het toerisme ook een groot beslag op de zoetwatervoorziening. Het beleid en de inrichting van de leefomgeving zijn nog niet goed aangepast aan de nieuwe werkelijkheid.

Een ander probleem is de verzilting van zoetwaterbronnen en de natuur langs de kust als gevolg van de stijgende zeespiegel. Dit probleem is al langer bekend. De vraag naar zoet water overstijgt al lange tijd het aanbod. Al vroeg is op de eilanden begonnen met desalinatie van zeewater. De oudste desalinatie-installatie ter wereld staat dan ook Curaçao.

Juist door de beperkte beschikbaarheid van zoet water kennen de Caribische eilanden een lange geschiedenis van cisternen en opslag van regenwater in bakken of kruiken. Uit angst voor ziektes die door muggen kunnen worden overgedragen werd dit, ook door de komst leidingwater, steeds meer actief ontmoedigd door de overheid.

Volgens mij moeten we meer terug naar een combinatie van centrale stedelijke systemen en decentrale huisgebonden systemen. We zouden veel meer regenwater kunnen opslaan, uiteraard rekening houdend met de grondwaterspiegel, en moeten afkicken van onze verslaving aan de voortdurende beschikbaarheid van 100% gefilterd drinkwater.

Vroeger gebruikten we ook in Nederland drie soorten waterstromen: putwater (grondwater), oppervlaktewater en regenwater. De kwaliteit en beschikbaarheid bepaalde of het gebruikt werd als drinkwater, kleding wassen en/of bewateren van gewassen. Waar mogelijk ving men zelf zijn eigen regenwater.

Wat is je toekomstverwachting ten aanzien van de gevolgen van klimaatverandering voor landschap?

Van oudsher heeft de industrie op de Caribische eilanden een grote invloed op de drinkwatervoorziening. De eerste zoetwaterbronnen in het Caribische gebied werden geconfisqueerd door Shell. Shell en Nederlandse Staat waren in die tijd twee handen op één buik. In tijden van nood kon Shell dan zoetwater verkopen aan inwoners. In Nederland hadden bierproducenten hadden een vergelijkbaar monopolie op drinkwater in de 16e en 17e eeuw. Het is mijn overtuiging dat drinkwater een gemeengoed is, voor het algemene nut. Commerciële ondernemingen, boeren en industrie mogen hierin niet bevoordeeld worden. Het water dient eerlijk verdeelt te worden. Ook de natuur, planten en dieren hebben recht op water. Eigenlijk is dat een politieke discussie. Laatst was in het nieuws dat Uruguay, dat met extreme droogte en drinkwater tekorten kampt, een data centrum van Google wil gaan voorzien van koelwater. Dit water wordt onttrokken uit de publieke drinkwatervoorziening. Een commerciële gigant wordt hierin bevoordeeld en zet de overheid voor het blok. Uruguayanen verzetten zich terecht tegen dit misbruik van de publieke watervoorziening. Ik vind dat een heel angstaanjagend scenario. We moeten uitkijken dat we niet teruggaan naar een neokoloniaal systeem, waarin drinkwatervoorzieningen worden onttrokken aan het publieke domein door machtige commerciële bedrijven.

Daarnaast zie ik dat we eigenlijk allemaal wel weten dat er drastisch iets moet gebeuren. Alleen wil de één sneller veranderen dan de ander. Zie bijvoorbeeld de weerstand die de activisten van Extinction Rebellion oproepen. Vanuit dezelfde wetenschap kun je op verschillende manieren reageren. Soms ontkennen mensen de klimaatcrisis omdat ze nu al onzeker zijn over hun bestaan. Niet iedereen kan van het gas af en zich een huis veroorloven op de heuvelrug veilig boven NAP. We moeten daarom oog hebben voor de zwakste groepen in de samenleving en sensitief te werk gaan, want de ongelijkheid wordt alleen nog maar vergroot door klimaatverandering.

data:image/svg+xml,%3Csvg%20xmlns='http://www.w3.org/2000/svg'%20viewBox='0%200%201024%20724'%3E%3C/svg%3E

Handreiking ‘Ruimte voor de Rooi’ / Room for the Rooi
Een erfgoed- en natuurinclusieve benadering voor ruimtelijke ontwikkeling die het Curaçaose historische watersysteem van rooien en dammen als uitgangspunt neemt. 
Afbeelding LILA Living Landscapes.

Welke maatregelen moeten we nemen om de schade te beperken?

Historische groen- en waterstructuren zijn steeds harder nodig, aan de andere kant verzwakken ze door exotische plagen en weersextremen. Het waterpeil fluctueert, oevers storten in en inheemse beplanting kan de hitte en verdroging niet aan.

Volgens mij moeten we bij het behoud van deze structuren veel meer rekening houden met de gevolgen van klimaatverandering en soms ook afscheid durven nemen van een bepaalde historische, inheemse plantensoorten.

Daarnaast zouden we ons in de ruimtelijke ordening veel bescheidener en dienstbaarder moeten opstellen ten opzichte van de natuur. We moeten ons verdiepen in hoe we onze leefomgeving aan kunnen passen om ruimte te bieden aan biodiversiteit. Ik zie vaak renders van natuurinclusieve plannen maar die zien er vaak nog generiek uit. We moeten daarin uitkijken voor ‘greenwashing’ van ruimtelijke ontwikkelingen.

“Wij houden de paraplu vast met daaronder alle flora en fauna. Wij hebben de paraplu kapot gemaakt en nu moeten we hem gaan herstellen.”

Welke kansen zie jij in het landschap om bij te dragen aan klimaatadaptatie of klimaatmitigatie?

Ik zie veel kansen voor klimaatadaptatie en herstel van de biodiversiteit door terug te gaan naar schaalverkleining van het landschap en een eerlijkere verdeling van de macht. Het hedendaagse landschap is gevormd door de ruilverkaveling van de 20e eeuw. Hoe grootschaliger het landschap werd ingedeeld, des te minder eigenaren nodig waren. Vroeger hadden we bijvoorbeeld veel meer waterschappen. Het landschap zelf en het beheer waren fijnmaziger. Nu is watermanagement gecentraliseerd en ligt de verantwoordelijk volledig bij de overheid. Waterschappen zeggen juist: ‘We kunnen het niet allemaal meer alleen.’ De inrichting en het beheer van het landschap zou een meer gedeelde en gezamenlijke opgave kunnen zijn.

Wil je nog iets kwijt?

Landschappen zijn dynamisch. Nederland heeft een traditie van alles vastleggen in regels zet op elke postzegel ruimte een stempel (lees: bestemming). We gaan nu een andere fase in. Ik wil graag een oproep doen anders te kijken naar erfgoed en kansen te zien.

Laatst sprak ik een collega uit het buitenland en die zei: ‘Er zijn nauwelijks ruïnes in Nederland!’. Verval wordt nog niet genoeg omarmd. Terwijl ruïnes en scheepswrakken juist ideale kraamkamers zijn voor flora en fauna. We moeten op een andere manier naar de waardes van erfgoed leren kijken en ook afscheid durven nemen. Zolang we de kennis die in ons erfgoed besloten ligt maar ontsluiten voor toekomstige generaties. De vraag is alleen of de erfgoedsector daar klaar voor is.

De Traditionele Ecologische Kennis (TEK) van eilandgemeenschappen is bijvoorbeeld een belangrijke bron van kennis voor de opgaven van nu. Zoals de kennis over het opvangen van regenwater en welke gewassen goed gedijen in een bepaald landschap. Bovendien is het ontsluiten van deze kennis een kans om te komen tot een meer inclusieve- en integrale erfgoedpraktijk, van zowel materieel- als immaterieel erfgoed.

Verder lezen project Thirsty Cities:

Thirsty Islands and Water Inequality: The Impact of Colonial Practices on Freshwater Challenges in the Dutch Caribbean

Room for the Rooi: 3 lessons from the past for future water sensitive planning on Curaçao

The post De Caribische eilanden als het klimaat-voorland voor Nederland appeared first on De Erfgoedstem.

https://erfgoedstem.nl/de-caribische-eilanden-als-het-klimaat-voorland-voor-nederland/

Nederland op slot? Bouwen kán snel, leert Groningse lng-terminal (NOS Economie)

Het elektriciteitsnet moet worden uitgebreid, er moet een waterstofnetwerk komen en er moeten installaties komen waarmee CO2 van de industrie kan worden afgevangen en opgeslagen in lege aardgasvelden onder de Noordzee. De projecten zijn nodig om de klimaatdoelen voor 2030 te halen, maar de doelen raken uit zicht. Een voorbeeld van de Gasunie in de Groningse Eemshaven toont aan dat projecten ook snel gerealiseerd kunnen worden.

Regels en procedures halen de vaart uit de energietransitie met als gevolg dat veel bedrijven die van het gas af willen, geen zware elektriciteitsaansluiting kunnen krijgen. Voor sommige projecten is nieuwe wetgeving nodig en het is onzeker of de Tweede Kamer die nog gaat behandelen voor de verkiezingen in november. De aanleg van de infrastructuur voor het afvangen van CO2 van de petrochemische industrie in de Rotterdamse haven stokt vanwege stikstofregels.

In 200 dagen

Nederland lijkt steeds vaker 'op slot' te zitten maar afgelopen jaar was er een opvallende uitzondering. Binnen 200 dagen legde de Gasunie in samenwerking met Groningen Seaports, bouwbedrijven en verschillende overheden een drijvende lng-terminal (vloeibaar gas) in de Groningse Eemshaven aan. Die was nodig om het verlies aan Russisch gas te compenseren met vloeibaar gas uit de Verenigde Staten.

Het kabinet overtuigde de provincie Groningen van het 'nationaal belang' en regelde een gedoogvergunning voor de twee fabrieksschepen. Ondertussen rekenden alle partijen terug vanuit de opleveringsdatum van 15 september 2022, die nodig was om voor de winter de gasvoorraden gevuld te hebben. Uitstel van oplevering was geen optie.

Het project slaagde volgens Hans Coenen, lid van de raad van bestuur van de Gasunie, omdat "alle partijen de urgentie voelden". De dreiging van gezinnen die hun huis niet kunnen verwarmen, industrieën die stil dreigen te vallen en de schok van de Russische inval in Oekraïne zorgden ervoor dat alle problemen en bezwaren werden opgelost. Bouwmateriaal werd 'geleend' van andere projecten, ruim 500 man personeel uit Mozambique, Tsjechië, Australië en andere delen van de wereld werd ingevlogen naar de Eemshaven.

Urgentie kopiëren

Hans Coenen heeft de manier van werken inmiddels met veel mensen uit de energiesector besproken, ook met minister Jetten voor Klimaat en Energie. Coenen denkt dat het navolging krijgt, al zal het niet meevallen om de urgentie van afgelopen jaar te kopiëren. Ook is er geen enkele organisatie in Groningen tegen de gedoogvergunning in beroep gegaan, zijn er geen woningen in de Eemshaven en ligt er geen Natura 2000-gebied in de directe omgeving.

Toch kan de manier van werken navolging krijgen, verwacht ook Marjolein Dieperink, hoogleraar Klimaatverandering en Energietransitie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. "Wat er in de Eemshaven is gebeurd, is dat marktpartijen en overheden heel dicht op elkaar zijn gaan zitten in een vroeg stadium van het proces en met elkaar hebben bekeken wat er nodig is om het project tot een goed einde te brengen."

Dieperink is partner bij advocatenkantoor AKD en als advocaat bij veel energieprojecten betrokken; "Ik zie dat projecten soms traag verlopen en dat het beter kan." Net als netbeheerders, werkgevers en milieuorganisaties vreest Dieperink dat de klimaatdoelen voor 2030 uit beeld verdwijnen onder meer vanwege de val van het kabinet. "Bijvoorbeeld voor waterstof en warmtenetten is nieuwe wetgeving nodig en die processen duren lang en de meeste partijen wachten die af voor ze investeren. De vraag is of 2030 niet te snel komt."

Nationaal belang

Voor het lng-project in de Eemshaven deed minister Jetten een beroep op het nationaal belang en het gevaar voor de openbare orde en veiligheid als er een tekort aan gas zou ontstaan. De vraag is of de bosbranden, hittegolven en overstromingen die de wereld dit jaar teisteren niet aantonen dat de klimaatcrisis inmiddels ook een zaak van openbare orde en veiligheid is.

"Er zijn steeds meer rapporten die aantonen dat we achterlopen bij de doelstellingen uit het Parijs-akkoord, daarom valt ook hier zo'n noodsituatie wel te beredeneren", zegt Dieperink. Netbeheerders, werkgevers en milieuorganisaties hebben in een brandbrief aan de Tweede Kamer gepleit voor snelheid. De organisaties zijn bang dat vanwege de val van het kabinet, energieprojecten die van belang zijn om de klimaatdoelen te halen nog verder uit het zicht raken.

https://nos.nl/l/2485326

Begrotingsdebat: ‘Zorgen over verhoging OZB en frustraties over reclamebelasting en situatie sportpark Corpus’ (Oog TV)

Vanwege de financiële penibele situatie van de gemeente wil de coalitie gaan werken met niet sluitende begrotingen. Dat bleek woensdag tijdens de laatste raadsvergadering voor de zomervakantie. De oppositie is dit een doorn in het oog die daarbij tegelijkertijd de coalitie verwijt dat er geen keuzes worden gemaakt om het financiële huishoudboekje op orde te houden.

In de gemeenteraad vond woensdag het voorjaarsdebat plaats. Dat kan als een opmaat worden gezien naar het debat over de gemeentebegroting. Waar gaat geld aan uitgegeven worden, en waar kan het een onsje minder? In de gemeente werd over het jaar 2022 een bedrag van 27 miljoen euro overgehouden. Daarbij is echter de solvabiliteitsratio te laag. Die schommelt rond de 9 á 10 procent. Daarnaast komen er minder inkomsten binnen uit Den Haag. De verwachting is dat in de aanloop naar het ravijnjaar 2026, wanneer de geldkraan vanuit Den Haag significant dichter wordt gedraaid, er een tekort ontstaat van 3 miljard euro. Daardoor is duidelijk dat een aanzienlijk deel van de ambities die het huidige gemeentebestuur heeft niet verwezenlijkt kan worden.

Wat is solvabiliteit?
Solvabiliteit, ook wel solvabiliteitsratio genoemd, geeft de verhouding weer tussen het eigen vermogen dat je hebt en het vreemd vermogen in je onderneming. Vreemd vermogen kan bijvoorbeeld geld zijn dat je als bedrijf geleend hebt. Het eigen vermogen is het verschil tussen bezettingen en de schulden van je bedrijf. Door te kijken naar de verhouding tussen deze twee, kun je concluderen hoe afhankelijk een bedrijf is van anderen. De solvabiliteit zegt veel over de mate waarin je bedrijf in staat is om financiële tegenslagen op te vangen. Een goede solvabiliteit betekent dat je bedrijf tegen een stootje kan.

Mirte Goodijk (Student & Stad): “Op de Grote Markt is na de huldiging van FC Groningen een groots vuurwerk te zien”
Fractievoorzitter Mirte Goodijk van Student & Stad: “Het is 2030. Angela stapt haar gasloze studentenwoning op de Zernike Campus uit en stapt op haar fiets richting cultuurcentrum De Nieuwe Poort, waar ze een optreden bij gaat wonen van de band Turfy Gang, die in dat jaar voor Nederland het songfestival hebben gewonnen. Bij de Nieuwe Poort komt ze mensen tegen uit heel Nederland die Groningen hebben bereikt via de Lelylijn. Na afloop van het concert drinkt Angela een biertje in de binnenstad, waarbij het haar opvalt dat de binnenring getransformeerd is tot een echte verblijfsplek. Ze maakt contact met een jongen die ze al een tijdje op het oog heeft. Voor ze naar zijn woning in Meerstad gaan, wordt er eerst nog een eierbal gegeten. Angela eet een klassieke eierbal, hij een veganistische. Na een gezellige nacht in Meerstad fietst Angela de volgende dag terug naar huis. In Meerstad fietst ze langs sportvelden waar de jeugd massaal aan het sporten is. Op de Grote Markt ziet ze FC Groningen gehuldigd worden die in dat seizoen landskampioen zijn geworden. Het feest wordt afgesloten met een groots vuurwerk.”

Leendert van der Laan (Partij voor het Noorden): “Dit gemeentebestuur is gek op belastingen”
De creatieve inleiding van Student & Stad legt pijnlijk bloot dat er vanuit het College veel ambities zijn, maar duidelijk is ook dat niet alles gerealiseerd kan worden. Maar welke keuzes maak je? Verschillende fracties vinden dat de inwoners niet de dupe mogen worden. Leendert van der Laan van de Partij voor het Noorden: “Onze fractie maakt zich zorgen over de veelheid en de hoogte van lokale belastingen. Dit gemeentebestuur wil de Onroerendezaakbelasting met 7% verhogen. Ook andere tarieven stijgen. Voor de gemiddelde ambtenaar is dat geen probleem, want die ziet zijn salaris keurig meestijgen. Maar niet iedereen is ambtenaar. Ondertussen stijgen ook andere tarieven. De parkeerbelasting en om nog maar te zwijgen over de reclamebelasting. Dit gemeentebestuur is gek op belastingen, hoe meer en hoe diverser, hoe beter. Het resultaat is dat deze gemeente steeds exclusiever wordt, waarbij een gezin dat woont in de binnenring jaarlijks een compleet maandsalaris kwijt is aan lokale lasten. Waar stopt dit?”

Wethouder Mirjam Wijnja (GroenLinks): “Het zou zomaar kunnen dat de belastingen komende jaren worden uitgebreid”
Mirjam Wijnja (GroenLinks) is wethouder Financiën: “Het gaat vanavond veel over geld. Geld komt hoofdzakelijk op twee manieren bij ons binnen: via lokale belastingen en via het gemeentefonds. Met dat geld willen we de juiste dingen doen. Er moeten keuzes gemaakt worden, en dat is een politieke afweging. Als er in die geldstromen iets gaat veranderen, dan heeft dit direct grote gevolgen voor wat je kunt doen. Verschillende fracties wijzen vanavond naar de belastingen. Het zou zomaar kunnen dat dit de komende jaren wordt uitgebreid. De Rijksoverheid wil dat er lokaal bepaald gaat worden welke belastingen geheven kunnen worden. Ik realiseer me dat dit een expliciete discussie kan gaan opleveren.”

“Passen we geen indexatie toe dan kost ons dit miljoenen”
Wijnja: “Als gemeentebestuur hebben we afgesproken de Onroerendezaakbelasting niet te verhogen, maar we gaan wel indexeren. Het is een systematiek die niet alleen omhoog kan, maar ook omlaag. Maar we weten dat we allemaal te maken hebben met inflatie. Passen we deze indexatie niet toe, dan kost dit de schatkist van de gemeente tussen de 3 en 7 miljoen euro structureel. En ik weet niet hoe we die tekorten op moeten gaan vangen.”

Daan Brandenbarg (SP): “Wilt u wegen gaan bombarderen om de woningwaarde te verlagen?”
En toch zit die OZB veel partijen niet lekker. Jim Lo-A-Njoe van D66: “De belastingen zitten al op een hoog niveau. Door de OZB te verhogen zullen middeninkomens het kind van de rekening worden.” Leendert van der Laan: “Bij de OZB kun je aan drie knoppen draaien. Je hebt de knop van de reguliere stijging van de woningwaarde, je hebt de inflatiecorrectie, en je hebt de reguliere verhogingspercentages. In Groningen kan alleen aan de tweede knop gedraaid worden.” Dat kan op een vraag rekenen van Daan Brandenbarg van de SP: “Stel dat we aan die eerste knop gaan draaien. Dat we de woningwaarde aan gaan passen. Hoe wilt u dat doen? Wilt u wegen gaan bombarderen? Wilt u voorzieningen weghalen?” Van der Laan: “U begrijpt de knoppen niet. Mijn advies zou zijn om eens een financiële presentatie bij te wonen. In Groningen gaat de OZB altijd omhoog. En dat maakt ons ongerust.”

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2023/07/euro-g7a470c891_1280-490x327.jpg


Verschillende fracties maken zich zorgen over de financiële weg die het gemeentebestuur inslaat. Foto: Bruno via Pixabay

Amrut Sijbolts (Stadspartij 100% voor Groningen): “Slaat dit gemeentebestuur wel de juiste weg in?”
Om bij het financiële thema te blijven: de gemeentebegroting. Het gemeentebestuur wil gaan werken met niet sluitende gemeentebegrotingen. Verstandig zegt de coalitie. Maar de oppositie maakt zich zorgen. “Wij maken ons zorgen of het gemeentebestuur de juiste weg inslaat qua financiën”, betoogt Amrut Sijbolts van Stadspartij 100% voor Groningen. “Het Rijk trekt te weinig geld uit, we hebben een financieel ravijnjaar in het vooruitzicht. Dan kun je niet anders concluderen dat geen sluitende begroting roekeloos is.” Dat kan op een vraag rekenen van Peter Rebergen van de ChristenUnie: “Heeft u kennis genomen van de oproep van de VNG om te gaan werken met niet sluitende begrotingen?” Sijbolts: “Ja, daar heb ik kennis van genomen.”

Daan Brandenbarg (SP): “Wij denken dat je van scherven iets moois kunt maken”
Daan Brandenbarg van de SP: “Je kunt het mes zetten in uitgaven, maar dan ben je medeplichtig in afbraak. In de afgelopen tien jaar is er heel veel afgebroken door zaken over te laten aan de marktwerking. Wij willen op gaan bouwen, en wij denken dat we van scherven iets moois kunnen maken. Het gemeentebestuur kiest er voor om niets af te breken. Men durft het aan om een niet sluitend meerjarenprogramma te presenteren.” Leendert van der Laan: “Maar geven we daarmee niet het verkeerde voorbeeld? Als gezinnen nu hun rekeningen niet meer kunnen betalen? Geldt dan voor hun hetzelfde?” Brandenbarg: “Voor deze gezinnen hebben we heel veel regelingen, zoals het kwijtschelden van de afvalstoffenheffing en het energiecompensatiepakket.” Sijbolts: “Mensen die hun OZB niet kunnen betalen die moeten eerst hun huis verkopen.”

Geen blaashal
Maar de avond ging ook over andere zaken. Over concrete zaken bijvoorbeeld. Moet er geïnvesteerd worden in de opvang van daklozen door middel van de realisatie van een appartementencomplex? Kan een blaashal helpen in de tekorten die er zijn op het gebied van ruimte op sportvelden en moet er doorgegaan worden met de stedenband die Groningen heeft met Moermansk in Rusland? Op het gebied van de stedenbanden komt er volgens de burgemeester een stevige analyse hoe daar mee verder te gaan. Bij de opvang van daklozen gaan de PVV en de PvdA samenwerken aan een initiatiefvoorstel hoe dit verbeterd kan worden. En een blaashal komt er niet: 20 raadsleden stemden voor, 24 tegen.

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2015/09/Sportpark-Corpus-den-Hoorn-490x276.jpg


Tijdens het debat liepen de gemoederen over sportpark Corpus den Hoorn hoog op. De wethouder geeft aan dat ze meer tijd nodig heeft om de situatie op te lossen. Foto: Andor Heij

Wethouder Inge Jongman (ChristenUnie): “Meer tijd nodig voor sportpark Corpus”
Op het gebied van sport liepen de gemoederen in de raadszaal hoog op. En dan gaat het over sportpark Corpus. Verschillende politieke partijen willen dat de wethouder woord houdt om voorrangsregels toe te passen op het park, waarbij de breedtesport voorrang krijgt op de topsport. Wethouder Inge Jongman (ChristenUnie) van Sport: “We hebben de afgelopen periode diverse gesprekken gevoerd. Daaruit blijkt dat het opstellen van een beheerplan meer tijd kost.” Dat kan op een vraag rekenen van Jim Lo-A-Njoe van D66: “Afgelopen voorjaar vond er een hoorzitting plaats in deze raadszaal. Er is toen de verwachting gewekt dat een nieuwe regeling van kracht zou worden bij de start van het nieuwe seizoen.” Jongman: “Gesprekken hebben plaatsgevonden tot 19 juni. Ook met FC Groningen is gesproken. Er wordt op dit moment heel hard gewerkt. Maar we hebben wel te maken gekregen met een nieuwe situatie waarbij de honkbalclub besloot om toch niet te verhuizen en op het terrein te blijven.”

Mirte Goodijk (Student & Stad): “Waarom erkent de wethouder niet dat het zelfs niet gelukt is om duidelijkheid te scheppen?”
Lo-A-Njoe: “Dus u dacht serieus dat als de honkbalclub vertrekt dat dan alles opgelost is? Dat een honkbalveld in een aantal maanden omgetoverd kan worden in een andere type sportveld. Dat kan toch niet?” Jongman: “Wij kiezen voor de breedtesport. We zijn hier hard mee aan de slag.” Mirte Goodijk van Student & Stad: “Waarom geeft de wethouder geen duidelijkheid? Ze kan toch erkennen dat zelfs duidelijkheid scheppen niet gelukt is?”

Amrut Sijbolts (Stadspartij 100% voor Groningen): “Als het de wethouder voor het nieuwe seizoen niet lukt, dan heeft ze een groot probleem”
De fractievoorzitter van D66: “Wij zien een hopeloos falend beleid op Corpus. De uitkomst van de hoorzitting was heel duidelijk. De voorrangssituatie zou vanaf het nieuwe seizoen gelden.” Sijbolts: “Dat het niet lukt wordt vandaag gecommuniceerd, terwijl sportverenigingen ook op vakantie gaan en nu niet weten waar zij straks aan toe zijn. Wij als fractie vinden dat de gemeente dit voor de start van het nieuwe seizoen op moet lossen. En mocht dat niet lukken dan heeft de wethouder wat ons betreft een groot probleem.”

Els van der Weele (PvdA): “Mevrouw Jongman werkt toch hard aan een oplossing?”
Els van der Weele van de PvdA probeert de gemoederen te sussen: “Er worden hele grote woorden gebruikt, waarbij eigenlijk helemaal niet de tijd is genomen om een debat te voeren.” Jalt de Haan van het CDA: “We hebben enkele maanden geleden een sessie gehad. Het resultaat van die sessie was heel duidelijk. Dat er duidelijkheid wordt geschept, en dat verenigingen weten waar ze aan toe zijn. Ik merk dat verschillende fracties nu heel erg gefrustreerd zijn.” Van der Weele: “Maar u heeft mevrouw Jongman toch gehoord? Er wordt hard aan gewerkt om tot een oplossing te komen.” De motie om de voorrangsregels toe te passen wordt uiteindelijk niet gesteund. Van de raadsleden stemmen er 20 voor, en 24 tegen.

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2021/12/drukte_binnenstad.jpeg


Met het invoeren van reclamebelasting wil het gemeentebestuur openbare ruimte herwinnen. De oppositie is faliekant tegen de plannen. Foto: OOG Tv

Ietje Jacobs-Setz (VVD): “De reclamebelasting voelt als een overval”
Ook werd er uitgebreid gesproken over de reclamebelasting. De fractie van de VVD is daar bijvoorbeeld niet blij mee. Ietje Jacobs-Setz: “Ondernemers zijn een belangrijke banenmotor. Ondernemers houden onze wijken en dorpen leefbaar en levendig. Ondernemers hebben een zware coronatijd achter de kiezen, waarbij belastingen soms zelfs nog terugbetaald moeten worden. Maar ondertussen leggen we ondernemers duurzaamheidsnormen op, en komt de gemeente met een reclamebelasting. Een reclamebelasting die onverwacht wordt ingevoerd, en voor de ondernemers ervaart als een overval. Zoiets zouden wij als partij nooit doen, en het schaadt het vertrouwen in de politiek.”

“U kunt nu lachen, maar ik ben serieus. Welke ruimte herwinnen wij?”
Wethouder Wijnja: “De invoeren van een reclamebelasting is een afspraak uit het coalitieakkoord. We willen de openbare ruimte herwinnen. Dat is de route die we hebben ingezet. We willen alle middelen daar ook voor gebruiken. Sommige partijen stellen dat we al precario hebben, maar dat gaat toch echt ergens anders over. Op dit moment zijn we bezig met een onderzoek, later komt er vanuit het gemeentebestuur een voorstel hoe we dit in willen voeren.” Jacobs-Setz: “Maar de meeste reclame zit aan de gevel. Hoe ga je daar nu ruimte mee herwinnen. Loopt u overdwars over de gevel? Dat zie ik mensen nooit doen.” Het leidt tot een lachende wethouder. Jacobs-Setz: “Ja, u kunt nu lachen. Maar ik ben echt serieus. Welke ruimte herwinnen wij door belasting te heffen op een bord dat op twee meter hoogte aan de gevel hangt?”

Jim Lo-A-Njoe (D66): “Dus u wilt ook reclame achter de ramen belasten?”
Wijnja: “Het gaat om uitingen die vanuit de openbare ruimte de aandacht vragen. Dus we kijken ook naar etalages en materialen achter de ramen.” Jim Lo-A-Njoe van D66: “Dus ook uitingen achter de ramen, daar wilt u belasting op heffen?” Dat is het moment waarop voorzitter Koen Schuiling ingrijpt: “U heeft de wethouder gehoord. Er komt nog een voorstel. Het lijkt me goed om deze discussie naar een later moment te verplaatsen.” Uiteindelijk wordt de motie wel in stemming gebracht. Het voorstel om te stoppen met de reclamebelasting kan op 20 stemmen voor rekenen en 24 tegen.

Fietsvlonders
Over het herwinnen van openbare ruimte: een plan van Student & Stad om fietsvlonders te realiseren waar tweewielers op geparkeerd kunnen worden kreeg wel een meerderheid. Volgens de partij is het een goedkope tussenoplossing om snel meer fietsplekken te realiseren. Dat vindt ook wethouder Philip Broeksma (GroenLinks) van Verkeer. Hij heeft ook al een idee hoe het plan te financieren: namelijk vanuit de opbrengsten van het betaald parkeren. Dat zorgt voor verhitte reacties bij de VVD, CDA en Stadspartij 100% voor Groningen. Aanvankelijk waren deze partijen mede-indieners van het plan, maar door het antwoord van de wethouder haken zij af.

Tekst gaat verder onder de foto:

https://www.oogtv.nl/wp-content/uploads/2023/07/loaf-gb11524b02_1280-490x276.jpg


De klimaatverandering zorgt voor grote opgaven. De eiwittransitie is daarin volgens de Partij voor de Dieren een belangrijke uitdaging, waarbij een deel van de oplossing op onze eettafel ligt. Foto: -Rita-�‍� und � mit ❤ via Pixabay

Wesley Pechler (Partij voor de Dieren): “Er is een systeemverandering nodig”
In de laatste raadsvergadering voor de zomervakantie gaat het ook over vakantiebestemmingen. Hoewel dit voor de Partij voor de Dieren aanleiding is om daar de zorgen over uit te spreken. Wesley Pechler van deze partij: “We zien de laatste periode temperatuurrecord na temperatuurrecord sneuvelen. Grote bosbranden in Canada en hevige overstromingen in Azië. Extreme weersomstandigheden zijn het nieuwe normaal. Het laat de urgentie zien dat we de broeikasgassen terug moeten dringen. In Groningen doen we daar ons best voor. Met Warmtenet lopen we twee jaar voor op de rest van Nederland, maar het is belangrijk om wel voorop te blijven lopen. Het redden van het klimaat lukt niet alleen met zonnepanelen. Er is een systeemverandering nodig. Eén van de effectiefste manieren daarvoor vinden we op onze eettafel: het eten van minder vlees. Daarom is de eiwittransitie belangrijk, wat voor de duidelijkheid niet een hobby-projectje is van dit gemeentebestuur.”

“Meer samenwerking zoeken met Avebe”
Dat kan op een vraag rekenen van Ietje Jacobs-Setz van de VVD: “In Groningen gebeurt al heel veel op het gebied van eiwittransitie. Ook al voor we daar een wethouder voor hadden. In hoeverre waardeert u de inzet van Avebe op dit terrein?” Pechler: “Wij zijn blij met het bedrijf Avebe, dat een versterkende factor heeft.” Jacobs-Setz: “Avebe is al heel lang bezig. Wat kunt u beter dan wat Avebe doet?” Pechler: “Ze zijn in Europa marktleider, en wij willen hen niet de les lezen. Het doel is om meer samenwerking te zoeken. Dat we boeren verleiden om over te stappen op andere modellen. Waar we ook het onderwijs bij betrekken.”

Dennis Ram (PVV): “Dit is toch een zinloze exercitie?”
Dennis Ram van de PVV: “Nu willen wij in Groningen graag voorop lopen. Maar in landen als India en China zijn ze helemaal niet bezig met duurzaamheid en klimaatdoelstellingen. Is waar wij mee bezig zijn niet een zinloze exercitie?” Pechler: “Die mening laat ik bij u. In China liggen er meer zonnepanelen dan in de hele VS bij elkaar. In India eten ze minder vlees dan dat wij doen.”

Jeffry van Hoorn (GroenLinks): “We moeten gaan voor een eerlijk voedselsysteem”
GroenLinks wil nog graag even inhaken op de eiwittransitie. Jeffry van Hoorn van deze partij: “Ons huidige voedselsysteem is onhoudbaar. Het is belangrijk dat we dierlijke eiwitten vervangen door natuurlijke eiwitten. Ik en mijn fractie zijn trots dat we onze nek uitsteken met een wethouder eiwittransitie die hard aan het werk is.” Jim Lo-A-Njoe van D66: “Ik hoor GroenLinks zeggen dat ze blij zijn met de eiwittransitie. Maar kunt u drie dingen noemen die het afgelopen jaar op dit terrein zijn gerealiseerd?” Van Hoorn: “Ik doe niet mee aan goedkope retoriek door drie dingen te gaan noemen. Waar we voor moeten gaan is een eerlijk voedselsysteem, en daar wordt hard aan gewerkt.”

https://www.oogtv.nl/2023/07/begrotingsdebat-zorgen-over-verhoging-ozb-en-frustratie-over-reclamebelasting-en-situatie-sportpark-corpus/?utm_source=rss&utm_medium=rss&utm_campaign=begrotingsdebat-zorgen-over-verhoging-ozb-en-frustratie-over-reclamebelasting-en-situatie-sportpark-corpus

Een airco van Airco Outletshop als besparing, ondanks het “eenmalige” energieplafond! (Hoeksche Waard Nieuws)

https://www.hoekschnieuws.nl/wp-content/uploads/2022/11/verwarming50.jpg

Door de huidige gascrisis zitten veel huishoudens door de enorm toegenomen gaskosten in zwaar weer. Energierekeningen worden onbetaalbaar en kunnen in veel gevallen door de variabele contracten met zeker factor vier zijn vermenigvuldigd. Door het energieplafond zijn veel huishoudens deze winter geholpen, maar lang niet iedereen. Daarnaast betreft het energieplafond een eenmalige toereikende hand van onze overheid, de minister van Financiën bevestigde dit op 1 november jl. (bron Ad.nl). Via dit artikel gaan we dieper in op de huidige en de te verwachten marktsituatie en willen we u uitleggen waar u goed aan doet.

Gestegen prijzen door spanningen tussen Rusland en het Westen

Voor de huidige invasie van Rusland in Oekraïne liepen de gasprijzen al op naar destijds recordhoogte. Echter door de spanningen tussen Rusland en het Westen zijn de energieprijzen naar onbetaalbare proporties gestegen. Het merendeel van de Nederlandse consumenten krijgen prijzen voorgeschoteld van tot maar liefst €3,40 per m3 gas en €0,95 per kWh. De verwachting dat de komende winters de gasprijzen naar oude waarden gaan zakken is klein, zeker zolang de spanningen met Rusland blijven bestaan. Op 19 juni jl. zei NAVO-chef Stoltenberg niet voor niets dat de kans groot is dat de oorlog in Oekraïne nog jaren blijft duren (bron: RTL nieuws en businessinsider.nl).

Enorm gestegen gaskosten en energieplafond

Lang leek het erop dat de overheid zich de afgelopen maanden terugtrok met steun aan de huishoudens. Nadat het kwartje viel bij de overheid dat heel veel mensen in de problemen zouden komen door de verhogingen van de energieleveranciers, werd er net voor Prinsjesdag geschakeld en een nood-steunpakket in het leven groepen; het Energieplafond. Dit Energieplafond houdt in dat voor het jaar 2023 de energiekosten voor alle huishoudens worden gereduceerd naar een lager tarief tot maximaal een gemiddeld gebruik van huishoudens. Dit betekent een maximaal tarief van €1,45 per kuub (m3 gas) tot een verbruik van 1.200 kuub (m3 gas) en een maximaal tarief van €0,40 tot 2.900 kWh (stroom) (bron: rijksoverheid.nl). Een enigszins vreemd steunpakket omdat de energiewaarde van een m3 gas een gelijke energiewaarde vertegenwoordigd als 9,77 kWh. Het had logisch en eerlijker geweest als de overheid een huishouden zelf de keuze had gegeven om hun gemiddelde energieverbruik in een gelijke energiewaarden in gas of stroom te verbruiken. Mensen met een inmiddels duurzame warmtepomp worden nu “in de kou” gezet. De consument had dan zelf de keuze gehad om 1.200 m3 gas of 11.724 kWh (1200×9,77) te verbruiken boven op het geldende plafond voor stroom van 2.900 kWh. Daarnaast zou je denken dat het op deze manier minder interessant wordt om deze winter te kiezen voor een warmtepomp, maar is dit wel zo?

Enorme inflatie en beschikbaarheid van duurzame producten neemt af.

Wellicht is het voor de gemiddelde verbruiker deze winter minder interessant om een duurzame investering te doen. Maar de verwachte inflatie voor dit jaar wordt door het IMF (Internationaal Monetair Fonds) geschat op 12% en ook volgend jaar wordt een vergelijkbare stijging verwacht (mede door de aanhoudende oorlog in Oekraïne, maar bijvoorbeeld ook door de aanhoudende lockdowns en vastgoedcrisis in China (bron NOS.nl)). Dit betekent dat de beschikbaarheid van duurzame producten afneemt en de prijzen extreem toenemen. De prijs voor een duurzame investering zal volgend jaar in deze periode met zeker 10% zijn gestegen. Dit jaar zijn er vanuit verschillende leveranciers al diverse prijsstijgingen doorgevoerd. En zoals in de inleiding al aangegeven, het energieplafond betreft een eenmalig steunpakket vanuit de overheid, waarbij veel huishoudens een serieuze uitdaging hebben voor komende winters. Er wordt vanuit energieleveranciers een eenmalige compensatie van €190 geboden in november en december. Het is te adviseren om dit bedrag te gebruiken voor duurzame doeleinden.

Huishoudens met een hoger verbruik en zonnepaneel bezitters

Maar voor wie is het deze winter wel interessant om een duurzame investering te doen? De overheid is uitgegaan van een gemiddeld verbruik van 1.200 kuub (m3) gas. Veel huishoudens zijn hiermee voor deze winter geholpen, maar lang niet allemaal. Veel huishoudens met een lager energielabel woning (zoals bijv. dijkwoningen, of woningen van minimaal 30 jaar oud) zijn moeilijk te verbeteren naar energielabel A, tenzij er grootschalige duurzame investeringen worden gedaan, die vaak onbetaalbaar zijn. Ook door de hogere hypotheekrente wordt het steeds duurder om een bouwdepot te realiseren en kan er minder geleend worden. Daarnaast zijn de huishoudens die voorzien zijn van zonnepanelen (en met een lager energielabel dan A) ook gebaat bij een duurzame oplossing op basis van elektriciteit. Voor deze groepen huishoudens is een airco als verwarming het meest geschikt. Elektrisch verwarmen met de meest energiezuinige airco’s levert, buiten het Energieplafond om, een besparing van tenminste 50% t.o.v.  verwarmen op gas.   

Airco als duurzame warmtepomp investering

Een airco is een lucht-lucht warmtepomp. Deze warmtepomp geeft net als bij de lucht-waterwarmtepomp een rendement op het vermogen dat het verbruikt. Dit rendement kan oplopen tot liefst 475%, dit betekent dat de airco dus bijna 5 keer meer vermogen geeft dan het verbruikt. De beste airco merken zijn namelijk allemaal A++ of A+++ en daarmee superzuinig in verbruik. Met een airco ontvangt u dan ook een hogere energielabelwaardering voor uw woning.

Een airco vs. hybride lucht-water warmtepomp

Het grote voordeel van een airco t.o.v. een hybride lucht-water warmtepomp is dat er geen voorwaarden zijn aan het energielabel of de isolatiewaarde van uw woning. Een airco geeft u al binnen 10 minuten een comfortabele warmte, waarmee u direct kunt besparen. Voor een lucht-water warmtepomp krijgt u dan wel subsidie, maar voor het merendeel van de woning geldt, dat er diverse voorbereidingen moeten worden getroffen, voordat dit systeem gaat renderen. (een kanttekening is dat ondernemingen ook subsidie ontvangen voor de transitie naar energiezuinige airco’s). Zo moeten uw muren voorzien zijn van moderne isolatie, HR++ glas, kunststof kozijnen, vloerverwarming, geschikte radiatoren en een aansluitbare CV/HR ketel. Voor veel woningen betekenen deze voorbereiding een investering van minimaal €10.000. Uiteraard rendeert een airco ook beter in een goed geïsoleerde woning, dit is echter geen voorwaarde voorafgaand aan de aanschaf aangezien het vermogen hierop wordt berekend. Daarnaast verbruikt een hybride lucht-water warmtepomp nog steeds gemiddeld 25% aan gas. Pas bij een volledig elektrische warmtepomp i.c.m. alle aanpassingen aan uw woning kunt u volledig van het gas af voor verwarmen. 

Volledig van het gas af in combinatie met een airco

Met een airco voor uw woonkamer kunt u de totale gaskosten voor uw woonkamer terugdringen. Echter verbruikt u natuurlijk nog gas voor uw warmwater voorzieningen. Hiervoor zijn alternatieve oplossingen zoals een zonneboiler, maar ook een elektrisch buffervat (warmtepompboiler). Zeker in combinatie met zonnepanelen zijn dit hele interessante oplossingen. Als u hierover meer informatie wilt, kunnen wij u adviseren.

Niet alleen verwarmen, maar ook koelen

Naar aanleiding van een groot onderzoek van internationale klimaatwetenschappers is er een heldere constatering. Het klimaat in Europa is razendsnel aan het veranderen. Met name in West-Europa komen steeds extremere temperaturen voor. Dit heeft te maken met de hardnekkiger wordende dubbele straalstroom (bron: KNMI.nl 5 juli jl.). Niet voor niets dat er ook dit jaar weer diverse bosbranden zijn en deze hebben nu zelfs Frankrijk al bereikt. Ook Nederland krijgt steeds meer van deze luchtstromen mee. Nederland zit dit jaar aan de rand van het hogedrukgebied van waar de rest van West Europa zich in bevind. Het begint er steeds meer op te lijken dat onze zomers warmer worden. Twintig jaar geleden waren er zomers waarbij de temperatuurmeter op 12-15 graden met uitschieters naar 25 graden. Dit is nu bijna niet meer voor te stellen.

Wat kan Airco Outletshop voor u betekenen?

https://www.hoekschnieuws.nl/wp-content/uploads/2022/11/aircooutletshop-scaled.jpg

De showroom van Airco Outlet Shop

Wij helpen u graag verder in de advisering om u op de juiste richting te zetten in deze gascrisis. Airco Outletshop is gevestigd in Numansdorp en heeft daar ook zijn showroom. Naast lucht-lucht warmtepompen (airco’s) is Airco Outletshop zich aan het verbreden naar warmtepompboilers en lucht/water warmtepompsystemen. Airco Outletshop zal per 1 januari 2023 verhuizen naar Heinenoord (naast de grote Rabobank) en met AlternatiefVoorGas.nl een tweede weg ingaan. Hierover volgt later meer.

Via www.airco-outletshop.nl/showroom kunt u zich aanmelden voor een afspraak (in onze showroom). Ook kunnen we vrijblijvend bij u langskomen voor een adviesgesprek. Airco Outletshop is voor nu nog gevestigd op de Edisonstraat 70 in Numansdorp en bereikbaar via 0186-700227 of via onze website www.airco-outletshop.nl. Momenteel is er een najaarsactie t/m 21 december 2022. Wacht niet langer en neem contact met ons op!

https://www.hoekschnieuws.nl/2022/12/08/een-airco-van-airco-outletshop-als-besparing-ondanks-het-eenmalige-energieplafond/

Een airco als besparing, ondanks het “eenmalige” energieplafond! (Hoeksche Waard Nieuws)

https://www.hoekschnieuws.nl/wp-content/uploads/2022/11/verwarming50.jpg

Door de huidige gascrisis zitten veel huishoudens door de enorm toegenomen gaskosten in zwaar weer. Energierekeningen worden onbetaalbaar en kunnen in veel gevallen door de variabele contracten met zeker factor vier zijn vermenigvuldigd. Door het energieplafond zijn veel huishoudens deze winter geholpen, maar lang niet iedereen. Daarnaast betreft het energieplafond een eenmalige toereikende hand van onze overheid, de minister van Financiën bevestigde dit op 1 november jl. (bron Ad.nl). Via dit artikel gaan we dieper in op de huidige en de te verwachten marktsituatie en willen we u uitleggen waar u goed aan doet.

Gestegen prijzen door spanningen tussen Rusland en het Westen

Voor de huidige invasie van Rusland in Oekraïne liepen de gasprijzen al op naar destijds recordhoogte. Echter door de spanningen tussen Rusland en het Westen zijn de energieprijzen naar onbetaalbare proporties gestegen. Het merendeel van de Nederlandse consumenten krijgen prijzen voorgeschoteld van tot maar liefst €3,40 per m3 gas en €0,95 per kWh. De verwachting dat de komende winters de gasprijzen naar oude waarden gaan zakken is klein, zeker zolang de spanningen met Rusland blijven bestaan. Op 19 juni jl. zei NAVO-chef Stoltenberg niet voor niets dat de kans groot is dat de oorlog in Oekraïne nog jaren blijft duren (bron: RTL nieuws en businessinsider.nl).

Enorm gestegen gaskosten en energieplafond

Lang leek het erop dat de overheid zich de afgelopen maanden terugtrok met steun aan de huishoudens. Nadat het kwartje viel bij de overheid dat heel veel mensen in de problemen zouden komen door de verhogingen van de energieleveranciers, werd er net voor Prinsjesdag geschakeld en een nood-steunpakket in het leven groepen; het Energieplafond. Dit Energieplafond houdt in dat voor het jaar 2023 de energiekosten voor alle huishoudens worden gereduceerd naar een lager tarief tot maximaal een gemiddeld gebruik van huishoudens. Dit betekent een maximaal tarief van €1,45 per kuub (m3 gas) tot een verbruik van 1.200 kuub (m3 gas) en een maximaal tarief van €0,40 tot 2.900 kWh (stroom) (bron: rijksoverheid.nl). Een enigszins vreemd steunpakket omdat de energiewaarde van een m3 gas een gelijke energiewaarde vertegenwoordigd als 9,77 kWh. Het had logisch en eerlijker geweest als de overheid een huishouden zelf de keuze had gegeven om hun gemiddelde energieverbruik in een gelijke energiewaarden in gas of stroom te verbruiken. Mensen met een inmiddels duurzame warmtepomp worden nu “in de kou” gezet. De consument had dan zelf de keuze gehad om 1.200 m3 gas of 11.724 kWh (1200×9,77) te verbruiken boven op het geldende plafond voor stroom van 2.900 kWh. Daarnaast zou je denken dat het op deze manier minder interessant wordt om deze winter te kiezen voor een warmtepomp, maar is dit wel zo?

Enorme inflatie en beschikbaarheid van duurzame producten neemt af.

Wellicht is het voor de gemiddelde verbruiker deze winter minder interessant om een duurzame investering te doen. Maar de verwachte inflatie voor dit jaar wordt door het IMF (Internationaal Monetair Fonds) geschat op 12% en ook volgend jaar wordt een vergelijkbare stijging verwacht (mede door de aanhoudende oorlog in Oekraïne, maar bijvoorbeeld ook door de aanhoudende lockdowns en vastgoedcrisis in China (bron NOS.nl)). Dit betekent dat de beschikbaarheid van duurzame producten afneemt en de prijzen extreem toenemen. De prijs voor een duurzame investering zal volgend jaar in deze periode met zeker 10% zijn gestegen. Dit jaar zijn er vanuit verschillende leveranciers al diverse prijsstijgingen doorgevoerd. En zoals in de inleiding al aangegeven, het energieplafond betreft een eenmalig steunpakket vanuit de overheid, waarbij veel huishoudens een serieuze uitdaging hebben voor komende winters. Er wordt vanuit energieleveranciers een eenmalige compensatie van €190 geboden in november en december. Het is te adviseren om dit bedrag te gebruiken voor duurzame doeleinden.

Huishoudens met een hoger verbruik en zonnepaneel bezitters

Maar voor wie is het deze winter wel interessant om een duurzame investering te doen? De overheid is uitgegaan van een gemiddeld verbruik van 1.200 kuub (m3) gas. Veel huishoudens zijn hiermee voor deze winter geholpen, maar lang niet allemaal. Veel huishoudens met een lager energielabel woning (zoals bijv. dijkwoningen, of woningen van minimaal 30 jaar oud) zijn moeilijk te verbeteren naar energielabel A, tenzij er grootschalige duurzame investeringen worden gedaan, die vaak onbetaalbaar zijn. Ook door de hogere hypotheekrente wordt het steeds duurder om een bouwdepot te realiseren en kan er minder geleend worden. Daarnaast zijn de huishoudens die voorzien zijn van zonnepanelen (en met een lager energielabel dan A) ook gebaat bij een duurzame oplossing op basis van elektriciteit. Voor deze groepen huishoudens is een airco als verwarming het meest geschikt. Elektrisch verwarmen met de meest energiezuinige airco’s levert, buiten het Energieplafond om, een besparing van tenminste 50% t.o.v.  verwarmen op gas.   

Airco als duurzame warmtepomp investering

Een airco is een lucht-lucht warmtepomp. Deze warmtepomp geeft net als bij de lucht-waterwarmtepomp een rendement op het vermogen dat het verbruikt. Dit rendement kan oplopen tot liefst 475%, dit betekent dat de airco dus bijna 5 keer meer vermogen geeft dan het verbruikt. De beste airco merken zijn namelijk allemaal A++ of A+++ en daarmee superzuinig in verbruik. Met een airco ontvangt u dan ook een hogere energielabelwaardering voor uw woning.

Een airco vs. hybride lucht-water warmtepomp

Het grote voordeel van een airco t.o.v. een hybride lucht-water warmtepomp is dat er geen voorwaarden zijn aan het energielabel of de isolatiewaarde van uw woning. Een airco geeft u al binnen 10 minuten een comfortabele warmte, waarmee u direct kunt besparen. Voor een lucht-water warmtepomp krijgt u dan wel subsidie, maar voor het merendeel van de woning geldt, dat er diverse voorbereidingen moeten worden getroffen, voordat dit systeem gaat renderen. (een kanttekening is dat ondernemingen ook subsidie ontvangen voor de transitie naar energiezuinige airco’s). Zo moeten uw muren voorzien zijn van moderne isolatie, HR++ glas, kunststof kozijnen, vloerverwarming, geschikte radiatoren en een aansluitbare CV/HR ketel. Voor veel woningen betekenen deze voorbereiding een investering van minimaal €10.000. Uiteraard rendeert een airco ook beter in een goed geïsoleerde woning, dit is echter geen voorwaarde voorafgaand aan de aanschaf aangezien het vermogen hierop wordt berekend. Daarnaast verbruikt een hybride lucht-water warmtepomp nog steeds gemiddeld 25% aan gas. Pas bij een volledig elektrische warmtepomp i.c.m. alle aanpassingen aan uw woning kunt u volledig van het gas af voor verwarmen. 

Volledig van het gas af in combinatie met een airco

Met een airco voor uw woonkamer kunt u de totale gaskosten voor uw woonkamer terugdringen. Echter verbruikt u natuurlijk nog gas voor uw warmwater voorzieningen. Hiervoor zijn alternatieve oplossingen zoals een zonneboiler, maar ook een elektrisch buffervat (warmtepompboiler). Zeker in combinatie met zonnepanelen zijn dit hele interessante oplossingen. Als u hierover meer informatie wilt, kunnen wij u adviseren.

Niet alleen verwarmen, maar ook koelen

Naar aanleiding van een groot onderzoek van internationale klimaatwetenschappers is er een heldere constatering. Het klimaat in Europa is razendsnel aan het veranderen. Met name in West-Europa komen steeds extremere temperaturen voor. Dit heeft te maken met de hardnekkiger wordende dubbele straalstroom (bron: KNMI.nl 5 juli jl.). Niet voor niets dat er ook dit jaar weer diverse bosbranden zijn en deze hebben nu zelfs Frankrijk al bereikt. Ook Nederland krijgt steeds meer van deze luchtstromen mee. Nederland zit dit jaar aan de rand van het hogedrukgebied van waar de rest van West Europa zich in bevind. Het begint er steeds meer op te lijken dat onze zomers warmer worden. Twintig jaar geleden waren er zomers waarbij de temperatuurmeter op 12-15 graden met uitschieters naar 25 graden. Dit is nu bijna niet meer voor te stellen.

Wat kan Airco Outletshop voor u betekenen?

https://www.hoekschnieuws.nl/wp-content/uploads/2022/11/aircooutletshop-scaled.jpg

De showroom van Airco Outlet Shop

Wij helpen u graag verder in de advisering om u op de juiste richting te zetten in deze gascrisis. Airco Outletshop is gevestigd in Numansdorp en heeft daar ook zijn showroom. Naast lucht-lucht warmtepompen (airco’s) is Airco Outletshop zich aan het verbreden naar warmtepompboilers en lucht/water warmtepompsystemen. Airco Outletshop zal per 1 januari 2023 verhuizen naar Heinenoord (naast de grote Rabobank) en met AlternatiefVoorGas.nl een tweede weg ingaan. Hierover volgt later meer.

Via www.airco-outletshop.nl/showroom kunt u zich aanmelden voor een afspraak (in onze showroom). Ook kunnen we vrijblijvend bij u langskomen voor een adviesgesprek. Airco Outletshop is voor nu nog gevestigd op de Edisonstraat 70 in Numansdorp en bereikbaar via 0186-700227 of via onze website www.airco-outletshop.nl. Momenteel is er een najaarsactie t/m 21 december 2022. Wacht niet langer en neem contact met ons op!

https://www.hoekschnieuws.nl/2022/11/27/een-airco-als-besparing-ondanks-het-eenmalige-energieplafond/