Linkse Grieken putten hoop uit de regionale verkiezingen, Mitsotakis’ partij vertoont scheuren (De Groene Amsterdammer)

Links Griekenland, verpletterd door de verkiezingsnederlaag eerder dit jaar, was na de eerste ronde van de regionale verkiezingen wanhopig. Want in de streken waar deze zomer en herfst bosbranden en daarna overstromingen huishielden, leek de partij van Mitsotakis wederom te winnen.

https://www.groene.nl/artikel/linkse-grieken-putten-hoop-uit-de-tweede-ronde

Nieuwe KNMI klimaatscenario’s: heter en extremer (Klimaatverandering blog)

De vorige stamden uit 2014, dus het werd hoog tijd voor een update: vandaag werden de nieuwe KNMI klimaatscenario’s aan demissionair minister Harbers van Infrastructuur en Waterstaat overhandigd. Die geven de bandbreedte aan waarbinnen het Nederlandse klimaat zich waarschijnlijk zal ontwikkelen, o.a. afhankelijk van de mondiale uitstoot van broeikasgassen.

Niet langer ver-van-mijn-bed

Klimaatverandering is niet meer weg te denken. We worden er bijna dagelijks mee geconfronteerd: de berichten over extreme hitte, droogte, bosbranden en overstromingen buitelen over elkaar heen. En vaker dan voorheen ook in onze spreekwoordelijke achtertuin. Het is niet langer een ver-van-mijn-bed show.

Dat betekent dat we ons hoe dan ook weerbaarder moeten maken tegen de veranderingen die al gaande zijn: adaptatie. Maar om klimaatverandering beheersbaar te houden moeten we de uitstoot van CO2 en andere broeikasgassen drastisch terugdringen. Nota bene: “we” slaat natuurlijk op de hele wereld; niet alleen Nederland. Maar natuurlijk wel inclusief een rijk en CO2-intensief land als Nederland.

Anders dan vorige keer zijn nu ook scenario’s doorgerekend voor Caribisch Nederland, namelijk Bonaire, Sint Eustatius en Saba (de zogenaamde BES-eilanden, drie bijzondere gemeenten van Nederland).

Twee dimensies: hoge/lage uitstoot; vernatting/verdroging

Om de spreiding van mogelijkheden te vangen wordt een hoog (SSP5-8.5) en een laag uitstootscenario (SSP1-2.6) gebruikt. Er is nog een lager IPCC emissiescenario (SSP1-1.9), maar daar zijn niet genoeg modelruns van beschikbaar om de analyses mee uit te voeren. De beste schatting van de mondiale opwarming eind deze eeuw bij het hoge scenario is 4,9°C t.o.v. eind 19de eeuw; in het lage scenario is dat 1,7°C.

Beiden worden verder opgesplitst in een droge en een natte variant. Samen geeft dat het volgende vierluik aan scenario’s:

Winters worden natter en zomers worden droger. Maar de mate waarin is nogal onzeker: in sommige modellen overheerst het eerste effect, maar in andere het tweede. Dat komt omdat Nederland in een breed overgangsgebied zit tussen een droger wordend Middellandse Zeegebied en een natter wordend Scandinavië. Dat overgangsgebied schuift ruwweg in de Noord-Zuid richting heen en weer met de seizoenen. Het maakt voor de situatie in Nederland nogal uit of dat overgangsgebied meer ten Noorden van ons of juist meer ten Zuiden van ons ligt. Dat is de reden dat er droge en natte varianten van de uitstootscenario’s zijn doorgerekend.

Er is overigens ook een scenario doorgerekend met matige uitstoot (op basis van SSP2-4.5), maar die resultaten zijn niet in het rapport meegenomen. Alle resultaten (dus inclusief die voor matige uitstoot) zijn te vinden in het dataportaal.

Waarschijnlijk wel bekend voor de regelmatige lezer hier, maar bij deze toch maar even in de herhaling: scenario’s zijn geen toekomstverwachtingen. Uit de FAQ:

De klimaatscenario’s op basis van hoge- en lage mondiale uitstoot en de natte en droge varianten voor Nederland geven samen de hoekpunten weer waarbinnen klimaatverandering zich waarschijnlijk zal ontwikkelen. In de praktijk moeten we met alle mogelijke toekomsten daarbinnen rekening houden.

Neerslagtekort

Dat droogte ook in waterland Nederland voor problemen kan zorgen is de afgelopen jaren goed duidelijk geworden. In alle scenario’s – dus ook de vernattende – neemt het verwachte neerslagtekort in de zomer toe. In het hoge uitstoot, verdrogende scenario (Hd) is het mediane neerslagtekort ongeveer gelijk aan de droogste zomers nu. En de droogste zomers zijn in dat scenario aan het eind van deze eeuw nog zo’n 50% droger.

In onderstaande figuur kun je zien dat het mediane neerslagtekort sterker toeneemt in Hn (hoge uitstoot, vernatting) dan in Ld (lage uitstoot , verdroging). Daaruit blijkt dat het uitstootscenario (hoog/laag) meer bepalend is voor de ernst van de droogteproblematiek dan of we met relatief meer vernatting of meer verdroging te maken krijgen. Dat geldt voor de meeste variabelen, zo kun je in de tabel met kerncijfers zien (pagina 3 van het gebruikersrapport).

Hitte

In 2019 werd het voor het eerst sinds de start van de metingen een temperatuur van 40°C waargenomen in Nederland:

Deze hittegolf was extreem, ook in het huidige warmere klimaat. Rond 1900 waren zulke hoge temperaturen in Nederland vrijwel onmogelijk; tegenwoordig is de kans op zulke hitte hier eens in de 50 tot 100 jaar.

De omstandigheden van die zomer van 2019 zijn nagerekend voor o.a. het hoge uitstootscenario:

In een 4°C warmer klimaat zijn temperaturen in de stad tot 50°C niet uit te sluiten en zou de zomer van 2019 vrijwel één continue hittegolf zijn geweest.”

Oeps.

Zeespiegelstijging

Zeespiegelstijging blijft ook wel een dingetje:

Bij een wereldgemiddelde opwarming van meer dan 2°C wordt de toekomst van Antarctica erg onzeker. De drijvende ijsplaten die het landijs van Antarctica omringen, zullen dan deze eeuw grotendeels  verdwijnen, waarna het landijs sneller naar de kust beweegt en er meer afkalft.

In tegenstelling to bij de vorige klimaatscenario’s zijn nu ook berekeningen gemaakt van de hoogst mogelijke zeespiegelstijging, als de ijskappen versneld instabiel raken:

Volgens het hoge uitstootscenario bedraagt de zeespiegelstijging rond 2300 2 tot 6 meter. Als ook onzekere ijskap-processen op Antarctica worden meegenomen, kan dit oplopen tot meer dan 17 meter.

Meer lezen en/of kijken:

Animatie over de KNMI’23-klimaatscenario’s:

Video met drie voorbeelden – uit Limburg, Bonaire en Bunnik – die laten zien hoe we ons aanpassen aan klimaatverandering:

Veelgestelde vragen over de klimaatscenario’s

https://klimaatveranda.nl/2023/10/09/nieuwe-knmi-klimaatscenarios-heter-en-extremer/

Portugal meest getroffen door klimaatverandering binnen EU (The Fact Club)

Zes Portugese jongeren hebben onlangs een rechtszaak aangespannen tegen 32 Europese overheden, waaronder Nederland, omdat die te weinig tegen klimaatverandering zouden doen. Zij baseren zich onder andere op een uitspraak van Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, die in 2019 zou hebben gezegd dat Portugal van alle EU-landen het meest getroffen wordt door klimaatverandering. Deze uitspraak blijkt niet helemaal juist geciteerd.

Je kunt klimaatgevoeligheid onderzoeken door te kijken of een land daadwerkelijk wordt geraakt door bijvoorbeeld hitte, overstromingen of droogte, maar ook in hoeverre een land (financieel) in staat is om zich hieraan aan te passen. Het ICCP erkent dat de Middellandse Zee een hotspot vormt wat betreft droogte en bosbranden, maar Portugal wordt daarbij niet harder getroffen dan bijvoorbeeld Spanje en Griekenland.

Onwaar
https://thefactclub.nl/milieu/portugal-meest-getroffen-door-klimaatverandering-binnen-eu/

Koning Charles en Camilla op staatsbezoek in Frankrijk (NOS Buitenland)

De Britse koning Charles en zijn vrouw Camilla zijn op staatsbezoek in Frankrijk. Het bezoek stond eigenlijk al gepland voor afgelopen maart, maar werd toen verplaatst vanwege de demonstraties en de daarmee gepaard gaande onrust in Frankrijk.

Charles en Camilla kwamen gisteren aan en blijven tot en met morgen. Het koningspaar verblijft in Parijs en Bordeaux. Het bezoek staat in het teken van het vieren van de "gedeelde geschiedenis, cultuur en waarden van het Verenigd Koninkrijk en Frankrijk", stond in de oorspronkelijke aankondiging.

Programma

Woensdag waren Charles en Camilla samen met Macron en diens vrouw Brigitte bij een herdenkingsceremonie bij de Arc de Triomphe. Daar legden ze een krans ter ere van "gedeelde opofferingen in het verleden".

In de avond was het staatsbanket in het Paleis van Versailles. Het Britse koningspaar werd daar als eregasten vergezeld door onder anderen Mick Jagger en Hugh Grant.

Vandaag hield Charles als eerste lid van de Britse koninklijke familie ooit een toespraak in het Franse parlement. Dat deed hij in het Frans.

Tijdens zijn speech verontschuldigde hij zich voor het onderbreken van het reces van het Franse parlement. "Ik ben zeer geroerd door het feit dat u hier allemaal aanwezig bent", luidden de excuses, die met gelach in de zaal werden ontvangen.

Charles en Camilla gaan later op de dag nog naar de Notre-Dame, de kathedraal die in 2019 deels afbrandde.

Verder praten ze in Bordeaux met hulpverleners die betrokken waren bij het blussen van de bosbranden in de regio vorig jaar. Ook spreken ze met militairen over de samenwerking van de twee defensieafdelingen van de landen. Tot slot bezoeken ze een wijngaard die inzet op duurzame wijnproductie.

https://nos.nl/l/2491302

Zuid-Holland worstelt met vraag hoe het Chemours kan aanpakken (Nederlands Dagblad)

Alsof de provincie Zuid-Holland met een paar emmertjes water een grote bosbrand moet bestrijden. Zo omschrijft Statenlid Djoeki van Woerden-Kerssen van de ChristenUnie de situatie rond de chemische fabriek Chemours in Dordrecht. "Iemand heeft met vuur gespeeld. Het college van Gedeputeerde Staten en milieudienst DCMR staan met een paar emmers water aan de kant om die enorme brand te bestrijden. Dat is goed, maar niet goed genoeg", aldus Van Woerden tijdens het debat over Chemours.

https://www.nd.nl/varia/varia/1192198/zuid-holland-worstelt-met-vraag-hoe-het-chemours-kan-aanpakken