De grootste deals van oktober: insecten, een operatierobot en een waterstofbatterij (MT.nl)

1. Protix: 55 miljoen van vleesgigant Tyson Foods

Insectenkweker Protix van Kees Aarts haalde in oktober 55 miljoen euro op bij investeerders, met daaronder een opmerkelijke naam. Leidend in deze ronde was namelijk het Amerikaanse Tyson Foods, dat een minderheidsbelang in het bedrijf krijgt. Tyson is ‘s werelds op een na grootste verwerker en verkoper van kip, rundvlees en varkensvlees. De partijen willen een insectenfabriek in de VS bouwen die viermaal groter wordt dan die in Bergen op Zoom, meldde het FD.

Protix kweekt larven van soldaatvliegen die worden verwerkt tot voedingsingrediënten voor vissen en vee. Waar de Amerikaanse fabriek exact komt te staan, is onduidelijk. ‘We zijn nog op zoek naar de beste locatie, daarvoor hebben we vooral een omgeving nodig met veel voedselresten uit de buurt’, aldus Aarts.

Lees ook: Insectenkweker Kees Aarts (Protix): ‘Echt ondernemen is iets creëren, niet snel geld verdienen’

2. Battolyser Systems: 40 miljoen voor waterstofbatterij

battolyser systems
Het team van Battolyser Systems.

Battolyser Systems leende 40 miljoen bij de Europese Investeringsbank om de Rotterdamse fabriek uit te breiden waar het zijn batterij annex waterstofpomp maakt. De scaleup heeft al een Battolyser draaien bij een elektriciteitscentrale van RWE in Eemshaven en wil in 2024 de markt op met het systeem.

Bij een stroomoverschot op het net laadt de batterij op. Zodra hij vol is, produceert hij een voorraadje waterstof via elektrolyse. Is de elektriciteit juist schaars, dan levert de batterij stroom terug aan het net. Battolyser Systems is opgericht in 2018 als spin-out van TU Delft en wordt geleid door ceo Matthijs Slee.

3. Microsure: 38 miljoen voor operatierobot

Microsure, dat een robot ontwikkelt voor microchirurgie, haalde 38 miljoen euro op bij onder meer Invest-NL en EIC, een investeringsfonds van de Europese Unie. Hiermee ligt de weg naar een commerciële doorbrak open voor het dertien jaar oude bedrijf, zegt ceo Sjaak Deckers tegenover het FD.

Met het opgehaalde geld moet het testen en patiëntenonderzoek van de derde versie van de robot, de Musa-3, mogelijk gemaakt worden. Met de robot moeten onder meer operaties worden uitgevoerd die nu niet mogelijk zijn, zoals het verbinden van minuscule vaatjes na een ongeluk. Eerder haalde de startup al 7 miljoen euro op bij onder meer regiofonds BOM.

4. Framer: 25 miljoen voor

Koen-Bok-en-Jorn-van-Dijk-Framer
Koen Bok en Jorn van Dijk, oprichters van Framer.

Framer, de scaleup waarmee Koen Bok en Jorn van Dijk software leveren voor websitedesign, haalde in een Series C-ronde 27 miljoen dollar (25,5 miljoen euro) op. De investeringsronde werd geleid door Meritech Capital. Bestaande investeerders Accel en Atomico trokken ook de portemonnee.

Framer haalde in eerdere investeringsrondes al 60 miljoen dollar op, maar gooide na de Series B-ronde het roer om. Van Dijk legde de nieuwe propositie als volgt uit tegenover Quote: ‘Nu is het normaal dat je een complete website bouwt in een tool als Sketch of Figma, zodat je visueel weet hoe die eruitziet, maar daarna alsnog een team moet inhuren om de site daadwerkelijk met code in elkaar te zetten. Daar gaan weken overheen. Wij fiksen dat.’

5. Overstory: 14 miljoen voor bosbrandpreventie

De Amsterdamse scaleup Overstory haalde 14 miljoen dollar op voor zijn vegetation intelligence platform. De investeringsronde werd geleid door B Capital, een fonds dat mede is opgericht door Facebook-medeoprichter Eduardo Saverin. De startup van Indra den Bakker, Anniek Schouten en Roelof Pieters zet kunstmatige intelligentie in om satellietbeelden van vegetatie in de buurt van elektriciteitsleidingen te analyseren.

Omvallende bomen nabij elektriciteitsleidingen kunnen zorgen voor bosbranden en direct of indirect de elektriciteitsvoorziening platleggen. Overstory heeft veertig elektriciteitsbedrijven als klant. De opgehaalde miljoenen worden geïnvesteerd in productontwikkeling. In totaal heeft het bedrijf uit Amsterdam 25 miljoen dollar opgehaald.

6. Synerkine Pharma: 12,1 miljoen voor

Synerkine Pharma, dat een middel tegen chronische pijn ontwikkelt, haalde een Series A-ronde op bij onder meer Flerie en regionale investeerders InnovationQuarter en Utrecht Health Seed Fund. Ook bestaande investeerder Thuja Capital lapte bij. De biofarmaceut sloot ook nog een innovatiekrediet af bij de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland.

Met de in totaal 12,1 miljoen euro wil Synerkine Pharma zijn eerste product doorontwikkelen via een klinische studie in complex regionaal pijnsyndroom (CRPS), een ernstige vorm van chronische pijn. Synerkine Pharma is in 2018 opgericht door Hans Preusting als spin-off van UMC Utrecht. Hij zet in op een nieuwe klasse van cytokine-fusie-eiwitten om pijn te bestrijden.

7. Qualinx: 9,6 miljoen

Chipmaker Qualinx haalde 10,2 miljoen dollar extra op bij bestaande investeerders FORWARD.one, InnovationQuarter en Waterman Ventures, aangevuld met een Innovatiekrediet van RVO. In dezelfde Series A-ronde haalde het Delftse bedrijf eerder dit jaar al 8,8 miljoen dollar op, waarmee de teller is beland op 20 miljoen.

Qualinx, opgericht in 2015, pioniert met zijn hardware in draadloze tracking en verbindingen met superzuinige radiochips. Met het verse geld gaat het een tweede generatie chip uitontwikkelen om in 2024 met de massaproductie te kunnen beginnen.

8. Convious: 8,5 miljoen voor pretparksoftware

Camiel Kraan heeft met Convious 8,5 miljoen euro vers groeigeld opgehaald voor het platform waarmee hij uitbaters van recreatieparken, musea en andere leisure-ondernemers helpt met hun online klantcontact, conversie, betalingen en marketing.

Convious, in 2021 nog opgenomen in de MT/Sprout Challenger50, beschouwt het kapitaal van Wille Finance, Orbit Capital en bestaande investeerders als een uitbreiding van de geldronde die het vorig jaar regelde. De teller staat inmiddels op 19 miljoen voor Convious, dat onder meer Ouwehands Dierenpark en Snowworld als klant heeft.

Lees ook: Het Challengerprofiel van Convious

9. Carbon Equity: 6 miljoen voor lagere investeringsdrempel

jacqueline van den ende carbon equity
Jacqueline van den Ende van Carbon Equity.

Klimaatinvesteringsfonds Carbon Equity heeft 6 miljoen euro opgehaald bij investeerders. BlackFin Capital Partners is de leidende partij in deze ronde. Het bedrijf van Jacqueline van den Ende wil het kapitaal gebruiken om de toegankelijkheid te vergroten.

Tot op heden konden investeerders vanaf 100.000 euro in het fonds stappen. Deze drempel moet nu worden verlaagd naar 25.000 euro. Carbon Equity verzamelt geld van particulieren en investeert dat vervolgens in venture capital- en private-equityfondsen die gericht zijn op climate tech. In totaal heeft Carbon Equity 9 miljoen euro opgehaald sinds de start.

Lees ook: Jacqueline van den Ende: ‘Geen moeite om goede mensen te halen’

10. Umob: 6 miljoen voor aanjagen deelvervoer

Voormalig GO Sharing-oprichter Raymon Pouwels en Bibi Jorissen hebben 6 miljoen opgehaald voor umob, hun reis-app die deelaanbieders, taxi en ov combineert. Met het verse geld kan de MaaS-app nieuwe aanbieders aansluiten en snel uitbreiden in Europa.

Het idee lijkt daarnaast dat de startup vooral veel tijd en energie gaat steken in gemeenten, die het warm moet zien te krijgen voor meer deelvervoer. Het Rotterdamse umob is sinds augustus live en belooft toegang tot 200.000 voertuigen. Van welke investeerders het geld komt, maken Pouwels en Jorissen niet bekend.

Lees ook: Raymon Pouwels (founder GO Sharing) start MaaS-platform, met focus op consument én toerist

11. Skoon Energy: 5 miljoen voor huurbatterijen

skoon daan geldermans peter paul van voorst tot voorst
Peter Paul van Voorst tot Voorst (l) en Daan Geldermans, de oprichters van Skoon.

Skoon Energy, het verhuurplatform voor batterijcontainers en andere schone mobiele energie, heeft 5 miljoen euro opgehaald om internationaal uit te breiden. Het geld komt van alumnifonds Graduate Entrepreneur Fund en de Amerikaanse investeerder Blue Bear Capital.

De Amerikanen zien Skoon Energy graag uitbreiden naar de VS, vertelt Skoon-medeoprichter Peter Paul van Voorst tot Voorst tegen MT/Sprout. Californië zit te springen om de batterijcontainers en andere stroomopslag die behalve schone energie op de filmset of bouwput ook de netcongestie kan helpen tegengaan.

Lees ook: Skoon Energy brengt met Amerikaans geld zijn batterijenmarktplaats naar Californië

https://mtsprout.nl/groei/investeringen-oktober-2023

Nieuwswekker: Meer alpaca’s+ EK voetbal gaat verder (NOS Jeugdjournaal)

Goedemorgen! Er staat een verse Nieuwswekker voor je klaar. Daarin lees je alles over het laatste nieuws en vertellen we je alvast wat er vandaag gaat gebeuren.

Het weer

Vanochtend kan er nog een bui vallen, maar daarna wordt het beter. De zon komt af en toe kijken en wordt zo'n 19 tot 22 graden.

Dit gebeurde er terwijl je sliep:

- In de Amerikaanse staat Californië lijkt de brandweer wat meer controle te hebben over de bosbranden. De brand brak vrijdagmiddag uit en verspreidde zich snel. Nu is het 2500 brandweerlieden gelukt om ervoor te zorgen dat het vuur zich niet verder verspreidt richting het oosten.

- In de Japanse stad Yamaguchi zijn de afgelopen weken 42 mensen gewond geraakt door aanvallen van één of meer wilde apen. De politie gaat nu maatregelen nemen en vallen neerzetten. De aap (of meerdere apen, dat weet de politie niet) valt mensen ook thuis aan. Volgens meerdere bewoners kwam het dier door een open raam of deur hun huis in.

- In Tsjechië heeft de politie een nieuw speeltje: een snelle Ferrari. De sportauto werd van criminelen afgepakt en daarna in de bijbehorende politie-kleuren bestickerd. Met de wagen hopen ze snelheidsduivels te kunnen inrekenen.

Dit is vandaag in het nieuws:

- Het EK voetbal gaat weer verder. Zonder Oranje helaas, maar met Engeland en Zweden. Die ploegen spelen vandaag tegen elkaar in de eerste halve finale van het toernooi.

- Er zijn steeds meer alpaca's in Nederland. Volgens deskundigen zijn het er inmiddels meer dan 10.000. Een slechte ontwikkeling vinden zij. Veel alpaca-houders zouden niet weten hoe je voor de dieren moet zorgen. Zo krijgen ze soms verkeerd eten of hebben ze niet genoeg ruimte. Vanavond hoor je er meer over in het Jeugdjournaal.

- Voor onze serie #devakantievan gaan we langs bij de 12-jarige Quinten. Hij speelt viool en kan dat zo goed dat hij mag meedoen aan een groot muziekfestival in Italië. Om zich zo goed mogelijk voor te bereiden, moet hij elke dag van de zomervakantie oefenen.

Benieuwd hoe goed Quinten is? Check 't hier:

En dan nog even dit:

Robots bestaan er in allerlei soorten en maten. Maar eentje die een kilometer diep kan duiken, zie je niet vaak. Nou, hier wel!

https://www.jeugdjournaal.nl/l/2438346

Jaarinhoud KIJK 2021 (KIJK)

Welke onderwerpen hebben het afgelopen jaar in KIJK gestaan? Je vindt het in onze jaarinhoud.

Hieronder wordt een overzicht gegeven van alle onderwerpen die we het afgelopen jaar in KIJK hebben aangesneden. De onderwerpen staan gesorteerd op alfabet per onderwerp. Door op een item te klikken, kun je een voorproefje van het artikel zien. Achter het onderwerp staat in welke KIJK-editie en vanaf welke pagina je het artikel in kwestie terugvindt.

Alle KIJK-edities uit 2021 zijn nog na te bestellen in onze webshop

Wetenschap

Biologie

Anammox-bacterie (Onderwater Ondervraagt: Laura van Niftrik) | KIJK 9/2021 | pagina 56

Bijen, foto’s van | KIJK 9/2021 | pagina 48

Bijen en hommels, intelligentie van | KIJK 11/2021 | pagina 30

Dinosaurussen, nieuwe ontdekkingen over | KIJK 2/2021 | pagina 50

DNA-analyse van oude botten | KIJK 12/2021 | pagina 22

Embryo’s in het lab kweken | KIJK Zomernummer | pagina 22

Emoties in primaten (Onderwater Ondervraagt: Mariska Kret) | KIJK Zomernummer | pagina 28

Gifslangen (Onderwater Ondervraagt: Roel Wouters) | KIJK 12/2021 | pagina 56

Kadavers onderzoeken | KIJK 9/2021 | pagina 22

Microscopische beelden, foto’s van | KIJK 2/2021 | pagina 34

Natuur tijdens lockdown | KIJK 5/2021 | pagina 58

Slijmzwammen, foto’s van | KIJK 3/2021 | pagina 34

Stofwisseling, computermodel van (Onderwater Ondervraagt: Natal van Riel) | KIJK 10/2021 | pagina 28

Virussen, voordelen van | KIJK 4/2021 | pagina 38

Zeeleven, foto’s van | KIJK Zomernummer | pagina 36

Zoogdieren, evolutie van | KIJK Zomernummer | pagina 70

Geologie

Exclaves | KIJK 1/2021 | pagina 30

Veengebied in Congo | KIJK 8/2021 | pagina 64

Water op aarde, ontstaan van | KIJK 8/2021 | pagina 30

Gezondheid

Chemogenetica | KIJK 11/2021 | pagina 58

Genetische mutaties in mensen | KIJK 5/2021 | pagina 70

Gevaren van alcohol (interview: David Nutt) | KIJK Zomernummer | pagina 44

Naaldloos injecteren (Onderwater Ondervraagt: David Fernandez Rivas) | KIJK 8/2021 | pagina 28

Nanomedicijnen | KIJK 2/2021 | pagina 30

Sporttherapieën | KIJK 10/2021 | pagina 70

Vaccins tegen infectieziekten | KIJK 12/2021 | pagina 64

Verminderde spermakwaliteit | KIJK 9/2021 | pagina 58

Zelfdokter, de opkomst van | KIJK 9/2021 | pagina 42

Zicht voor blinden | KIJK Zomernummer | pagina 50

Natuur-, en sterrenkunde

Asteroïdengevaar | KIJK Zomernummer | pagina 14

Astronomy Photographer of the Year-wedstrijd, foto’s van | KIJK 12/2021 | pagina 46

Buitenaardse intelligentie (Far Out) | KIJK 1/2021 | pagina 28

Buitenaardse intelligentie (interview: Avi Loeb) | KIJK 9/2021 | pagina 30

Dyson spheres (Far Out) | KIJK 12/2021 | pagina 28

Gravitonen, zoektocht naar (Far Out) | KIJK 3/2021 | pagina 60

Heelal, foto’s van | KIJK 1/2021 | pagina 42

Hete exoplaneten (Far Out) | KIJK 4/2021 | pagina 28

Kernfusiereactoren, foto’s van | KIJK 5/2021 | pagina 42

Knopen, wetenschap achter | KIJK 4/2021 | pagina 58

Marsmissies | KIJK 3/2021 | pagina 26

Muonen | KIJK 11/2021 | pagina 22

Organisch materiaal in de ruimte (Onderwater Ondervraagt: Inge Loes ten Kate) | KIJK 11/2021 | pagina 28

Shanghai Astronomy Museum, foto’s van | KIJK 10/2021 | pagina 50

Simulatie van het universum (Far Out) | KIJK 2/2021 | pagina 48

Simulatiehypothese | KIJK Zomernummer | pagina 100

Sterrenstelsels bereizen | KIJK 11/2021 | pagina 56

Supergeleiding | KIJK 4/2021 | pagina 70

Tijdreizen (Far Out) | KIJK Zomernummer | pagina 62

Vijfde dimensie (Far Out) | KIJK 9/2021 | pagina 28

Zwaartekrachtsecho (Far Out) | KIJK 8/2021 | pagina 50

Zwaartekrachtsmoleculen (Far Out) | KIJK 5/2021 | pagina 28

Psychologie

Bizarre neurologische aandoeningen | KIJK 2/2021 | pagina 62

Emotionele veerkracht | KIJK 3/2021 | pagina 62

Kuddegedrag in mensen | KIJK 10/2021 | pagina 38

Lieggedrag in mensen (interview: Bruno Verschuere) | KIJK 5/2021 | pagina 30

Psychopaten, misvattingen over | KIJK 1/2021 | pagina 56

Tbs-systeem (interview: Michiel van der Wolf) | KIJK 12/2021 | pagina 36

Vooroordelen, wetenschap achter | KIJK 12/2021 | pagina 42

Overig

Extreme wetenschap | KIJK 4/2021 | pagina 14

Rioolwater, analyse van | KIJK 3/2021 | pagina 48

Verspreiding van de mens | KIJK 3/2021 | pagina 70

Vleesvervangers, wetenschap achter | KIJK 1/2021 | pagina 22

Xenobots | KIJK 8/2021 | pagina 52

Technologie

Computer & internet

Cryptovaluta (interview: Alex de Vries) | KIJK 8/2021 | pagina 36

Cybercriminaliteit (interview: Daniël Verlaan) | KIJK 3/2021 | pagina 42

Internet repareren | KIJK 10/2021 | pagina 14

Touchscreens | KIJK 5/2021 | pagina 22

Veilig quantuminternet (NederTech: QuTech) | KIJK 5/2021 | pagina 56

Energie

CO2-opslag ondergronds | KIJK 12/2021 | pagina 30

Hanford Site | KIJK 9/2021 | pagina 36

Zonne-energie, nieuwe ontwikkelingen in | KIJK 3/2021 | pagina 14

Luchtvaart

Aviaton Week-wedstrijd, foto’s van | KIJK 4/2021 | pagina 30

Drone op waterstof (NederTech: NederDrone) | KIJK 3/2021 | pagina 32

Dronewedstrijd, foto’s van | KIJK 11/2021 | pagina 48

Hypersoon vliegen | KIJK 1/2021 | pagina 36

Joint Terminal Attack Controllers (JTAC) | KIJK 2/2021 | pagina 70

Learjet (Terugvlucht) | KIJK 9/2021 | pagina 62

Mi-24 Hind (Terugvlucht) | KIJK 10/2021 | pagina 62

Noodlanding op water | KIJK 12/2021 | pagina 58

Super Guppy (Terugvlucht) | KIJK 3/2021 | pagina 54

Vliegende auto (PAL-V) | KIJK 8/2021 | pagina 70

XB-70 Valkyrie (Terugvlucht) | KIJK Zomernummer | pagina 86

Robotica

Autonome robots, opkomst van | KIJK 11/2021 | pagina 14

Robots in de operatiekamer | KIJK 1/2021 | pagina 70

Ruimtevaart

James Webb Space Telescope | KIJK 12/2021 | pagina 70

Nieuwe ruimtepakken | KIJK 2/2021 | pagina 22

Verspreiding van de mens (Far Out) | KIJK 10/2021 | pagina 36

Transport

Elektrische trucks | KIJK 5/2021 | pagina 36

Fast Crew Supplier 7011 (Techspread) | KIJK 10/2021 | pagina 56

Finest Bay Project | KIJK 4/2021 | pagina 22

Geluid voor elektrische auto’s | KIJK 9/2021 | pagina 70

Nieuwe onderzeeboten | KIJK Zomernummer | pagina 64

World Solar Challenge | KIJK 11/2021 | pagina 70

Overig

Beste tech-ideeën 2020 | KIJK 1/2021 | pagina 14

Beste tech-ideeën 2021 | KIJK 12/2021 | pagina 14

Biohackers | KIJK Zomernummer | pagina 30

Hydrofoils | KIJK 3/2021 | pagina 22

Lensloze camera’s | KIJK 4/2021 | pagina 52

Mechanisme van Antikythera | KIJK 10/2021 | pagina 44

Military Visual Awards, foto’s van | KIJK 8/2021 | pagina 42

Nieuwe militaire gevechtsuitrusting | KIJK 10/2021 | pagina 22

Stad van de toekomst | KIJK 5/2021 | pagina 14

Straatstenen van bagger (NederTech: Waterweg) | KIJK 2/2021 | pagina 28

Maatschappij

Bevolking

Eugenetica | KIJK Zomernummer | pagina 56

Leven na corona | KIJK 8/2021 | pagina 22

Miljardairs, plannen van | KIJK 9/2021 | pagina 14

Milieu & klimaat

Bosbranden bestrijden | KIJK 11/2021 | pagina 36

Bosbranden voorkomen (NederTech: Overstory) | KIJK 4/2021 | pagina 50

Geo-engineering (klimaat hacken) | KIJK Zomernummer | pagina 92

Wereldbestemmingen, foto’s van | KIJK Zomernummer | pagina 78

Duurzame lijkbezorging | KIJK 2/2021 | pagina 14

Oorlog & geweld

Strijd om de Noordpool | KIJK 8/2021 | pagina 14

Tsar Bomba (kernbom) | KIJK 11/2021 | pagina 42

Vrouwelijke oorlogsmisdadigers (interview: Izabela Steflja) | KIJK 4/2021 | pagina 44

War on drugs | KIJK 5/2021 | pagina 50

Zware explosieven (interview: Karlijn Bezemer) | KIJK 1/2021 | pagina 50

Overig

Complotten over Tweede Wereldoorlog (interview: Richard Evans) | KIJK 2/2021 | pagina 42

Historie

Twintigste eeuw

Albert Ball (Terugvlucht) | KIJK 8/2021 | pagina 58

Auguste Piccard (Terugvlucht) | KIJK 4/2021 | pagina 62

Douglas Bader (Terugvlucht) | KIJK 2/2021 | pagina 56

Howard Hughes (Terugvlucht) | KIJK 11/2021 | pagina 62

Joodse knokploegen (interview: Jurryt van de Vooren) | KIJK 10/2021 | pagina 30

Operatie Entebbe (Terugvlucht) | KIJK 1/2021 | pagina 62

Vliegtuigongeluk Manchester United (Terugvlucht) | KIJK 5/2021 | pagina 62

Overig

Henrietta Lacks, biografie van | KIJK 10/2021 | pagina 58

Ben je geïnteresseerd in de wereld van wetenschap & technologie en wil je hier graag meer over lezen? Word dan lid van KIJK! 

The post Jaarinhoud KIJK 2021 appeared first on KIJK Magazine.

https://www.kijkmagazine.nl/mens/jaarinhoud-kijk-2021/

Silicon Weiland: 5 startups die de landbouw slimmer maken (MT.nl)

De strijd om de agrarische robot barst los, schreven analisten van ABN Amro vorige maand. Want de manier waarop we nu voedsel produceren, loopt tegen zijn grenzen aan. Ingrediënten voor die krapte zijn een gebrek aan personeel, de stijgende vraag naar duurzaam eten en een tekort aan landbouwgrond door verstedelijking en klimaatverandering.

Een deel van de oplossing schuilt in het vertalen van technologieën – zoals kunstmatige intelligentie, satellieten en sensoren – naar de landbouw. Ondernemers die daarmee de efficiëntie van landbouwbedrijven vergroten, hebben de groeikansen zogezegd voor het oprapen. Op de wereldwijde markt voor agrarische technologie (agritech) claimen Nederlandse fabrikanten – vooral dankzij melk- en voerrobots – nu al een marktaandeel van ruim 11 procent, goed voor 715 miljoen euro omzet. Daar kan volgens ABN Amro nog flink wat omzet bij, mits er aan een paar voorwaarden wordt voldaan.

In de serie De Vijf licht MT/Sprout startups uit die je in de gaten moet houden. Hier vind je ze allemaal.

Zo eisen Europese regels voor ‘veldrobots’ bijvoorbeeld dat er sprake is van continu menselijk toezicht, terwijl autonome tractoren in de VS en Australië wél zonder oppas hun rondjes mogen rijden. Daarnaast zijn agritech-projecten in Nederland nog te versnipperd, en wordt er te weinig kennis en data gedeeld. Tot slot kost het Nederlandse agritech-startups veel tijd en moeite om aan groeikapitaal aan te boren. ‘Je komt aan ondernemen bijna niet toe’, zegt oprichter Martijn Lukaart van onkruidrobot Odd.bot (hieronder uitgelicht) in het rapport van ABN Amro.

Worden die knelpunten een beetje voortvarend aangepakt, dan zou de Nederlandse agritech-omzet kunnen stijgen naar 2,5 miljard euro in 2025. Een selectie van vijf startups die in die groeimarkt een paar flinke graantjes mee kunnen pikken:

1. VanderSat

Terwijl bedrijven als SpaceX satellieten met bosjes tegelijk de ruimte inschieten, geven ruimteagentschappen zoals ESA bedrijven gratis toegang tot (een deel van) de data. Het Nederlandse VanderSat grijpt die kans met beide handen aan. Met de satellietgegevens die het Haarlemse bedrijf binnenhaalt kunnen landbouwbedrijven zowat realtime (zes uur na het maken van de opnames) bijvoorbeeld de temperatuur en vochtgraad van hun grond en groei van hun gewassen in de smiezen houden. Daardoor kunnen ze efficiënter omspringen met water, meststoffen en pesticiden.

Omdat VanderSat kijkt naar de elektromagnetische straling die planten en de aarde uitstralen, worden de opnames van het bedrijf niet gehinderd door wolken of donker (of planten, in het geval van het meten van de ondergrond). Daarmee is het bedrijf van Richard de Jeu vooral voor landbouwbedrijven met grote oppervlaktes ook een alternatief voor het installeren van sensoren op de grond. De doelgroep van VanderSat bestaat daarnaast uit handelaars die de opbrengst in bepaalde gebieden willen voorspellen. Verzekeraars zoals AXA en Swiss Re gebruiken VanderSat om bijvoorbeeld de impact van droogte te meten.

2. In Ovo

https://mtsprout.nl/wp-content/uploads/2021/08/In-Ovo-200x106.jpg

In Ovo-oprichters Wil Stutterheim en Wouter Bruins (oto: In Ovo).

Omdat deze dieren geen eieren leggen, worden in de pluimvee-industrie jaarlijks 6,5 miljard mannetjeskuikens ‘geruimd’. De verontwaardiging daarover vertaalden biomedicus Wil Stutterheim en bioloog Wouter Bruins naar een machine die razendsnel het geslacht kan bepalen van een bevrucht ei. Daarmee behaalde de Leidse startup eerder dit jaar een mijlpaal van 150.000 kippen die werden geboren zonder dat daarbij ook maar een ‘eendagshaantje’ over de kling hoefde te worden gejaagd.

Bestaande aandeelhouders (VisVires New Protein en Evonik Venture Capital) legden afgelopen maart nog eens ‘enkele miljoenen’ euro’s groeikapitaal in. In Ovo komt dit najaar met een nieuwe machine, waarmee een broederij per jaar een miljoen hennen uit kan laten komen zonder haantjes te hoeven doden. Daarmee kan het bedrijf ook de Duitse en Franse markt op. Dit zijn de eerste Europese landen die (vanaf 2022) een verbod hebben ingevoerd op het doden van haantjes.

3. Odd.Bot

https://mtsprout.nl/wp-content/uploads/2021/08/Odd.bot_-200x100.jpg

Het team van Odd.Bot.

De markt voor melk- en voerrobots is al redelijk verzadigd, maar op het ‘veld’ ligt de markt nog grotendeels open. Bijvoorbeeld als je een robot levert die korte metten kan maken met onkruid. Martijn Lukaart klaart dat klusje met autonome onkruidwieder Odd.Bot. Het geheime wapen is een algoritme dat plantjes automatisch kan onderscheiden van bijvoorbeeld wortels. De startup belooft landbouwbedrijven niet alleen een oplossing voor het tekort aan personeel, met mechanisch wieden kan ook het gebruik van chemicaliën drastisch worden teruggeschroefd.

Niet de enige onkruidrobot
De onkruidrobots van Odd.bot hebben met Trabotyx een Nederlandse soortgenoot. De agritech-startup uit Den Bosch haalde in juni nog 460.000 euro groeikapitaal op bij regionale investeringsmaatschappij BOM en een aantal angels.

Lukaart had eerst een autonoom bezorgwagentje in gedachten, maar de landbouw bleek een meer realistische optie dan de streng gereguleerde openbare weg. Odd.Bot startte dit jaar de eerste betaalde pilots. Volgend jaar wordt een eerste serie van acht Weed Wackers geproduceerd, een aantal dat in 2025 moet groeien naar 1.000 stuks (tegen die tijd mogelijk voorzien van 5G). De autonome wieders worden on demand verhuurd. Het Haagse bedrijf werd eind vorig jaar door Europese Unie uitgeroepen tot een van de drie beste agritech-startups van Europa, met een subsidieprijs van 100.000 euro als beloning.

4. ReNature

https://mtsprout.nl/wp-content/uploads/2021/08/ReNature-200x108.jpg

ReNature-oprichters Marco de Boer en Felipe Villela.

Met behulp van (oude en nieuwe) technologie en agroforestry kun je beschadigde bossen en landbouwgronden nieuw leven inblazen, bewijst ReNature. Het bedrijf van Marco de Boer en Felipe Villela wil binnen tien jaar een miljoen hectare door monocultuur en erosie uitgeputte grond herstellen. Uitgangspunt is de manier waarop inwoners van de Amazone jaren landbouw bedrijven, en waarbij het natuurlijke evenwicht in stand blijft. Het twee jaar oude ReNature heeft momenteel 42.000 hectare onder beheer, verdeeld over zo’n 4.000 boeren in onder meer Brazilië, Kenia en India.

‘Regeneratieve landbouw’ is oeroud, maar voor het opschalen ervan doet de Amsterdamse startup een beroep op nieuwe technologie. Om boeren aan extra inkomsten te helpen, werkt ReNature samen met Acorn. Dit is een online marktplaats voor CO2-credits die dit jaar werd gelanceerd door Microsoft en Rabobank. Over geld gesproken: het in 2019 opgerichte ReNature haalde in januari 677.000 euro groeigeld op. Daarmee opent de startup onder meer een nieuw kantoor in Brazilië, en kan het projecten uitbreiden in onder meer Brazilië, ­Indonesië, Kenia en Ivoorkust.

5. AVL Motion

https://mtsprout.nl/wp-content/uploads/2021/08/AVL-Motion-200x100.jpg

Old MacDonald had a farm(bot) (AVL Motion).

Hoeveel mensen zullen het niet hebben gedacht, terwijl ze met hun handen in de aarde wroetten op zoek naar asperges: kan dit niet makkelijker? Oprichter van AVL Motion Arno van Lankveldf (32), zoon van een aspergeteler, beantwoordt die vraag met een oogstrobot die – zonder pauzes of rugpijn – 9.000 asperges per uur uit de grond plukt. Een opbrengst die gelijkstaat aan die van dertig seizoensarbeiders. Met die (bijna) automatische ‘baantjestrekker’ kan een kweker 80 procent van zijn (lastig op te vullen) arbeidsuren besparen.

De oogstrobot speurt met ingebouwde camera’s van bovenaf naar aspergekopjes. Dankzij slimme software kan de machine vervolgens zelf bepalen of de asperges oogstrijp zijn. De coördinaten van die asperges worden in het geheugen opgeslagen, waarna een molen met stekers de felbegeerde groentestengels te grazen neemt. Voor die techniek betaalt een kweker 4 ton per machine. AVL mikt de komende vijf jaar op een afzet van tachtig oogstrobots. Om te kunnen opschalen, groeit het aantal medewerkers van zeventien naar 35 mensen.

Als uitsmijter (met asperges), deze gelikte trailer die AVL vorige maand in de bioscoop uitbracht:

https://mtsprout.nl/startups-scaleups/silicon-weiland-5-startups-die-de-landbouw-slimmer-maken

Onze favoriete foto’s van het apocalyptische jaar 2020 (Motherboard Vice)

Overstromingen, (bos)branden en natuurlijk een pandemie – stuk voor stuk kenmerken ze het jaar 2020. Het was een jaar waarin de rampen en tragedies zich bleven opstapelen, een jaar waarin het vaak voelde alsof de wereld dystopisch ten onder ging. En nu is het voorbij. Het begin van het nieuwe decennium is in meerdere opzichten een cruciaal historisch moment.

2021 is al begonnen (en direct historisch van start gegaan), maar het is de moeite waard om even stil te staan bij het meest turbulente jaar uit de recente geschiedenis. 

Australië was een van de eerste landen waar het officieel 2020 werd. Het begon direct al vreselijk: een van de grootste bosbranden in de geschiedenis van de aarde raasde door het land en de rook die daarbij vrijkwam, overschaduwde het naburige Nieuw-Zeeland. Daarna begon het rampjaar 2020 voor Indonesië. De hoofdstad Jakarta kampte tijdens oud en nieuw met verwoestende overstromingen, waarbij ten minste 66 mensen omkwamen en zo’n 60.000 mensen hun huis verloren.

Achteraf gezien is makkelijk om deze Bijbelse rampen te interpreteren als de eerste onheilspellende tekenen van een jaar dat getekend zou worden door tragedies. Maar de kiem van de meest verwoestende ramp van 2020 was al eerder gelegd. 

Eind december 2019 waren in de Chinese stad Wuhan al minstens 27 mensen gediagnosticeerd met een nieuw coronavirus, dat in de twaalf maanden erna elk land ter wereld zou overspoelen, meer dan 90 miljoen mensen zou besmetten en meer dan 1,9 miljoen mensen zou doden. Overal ter wereld gingen de grenzen dicht, mochten vliegtuigen niet meer opstijgen en sloten mensen zich thuis op, wat tot bizarre beelden van lege straten leidde. De wereld verstilde; het was zelfs nog nooit zo stil op aarde sinds we ons geluidsniveau meten.

Die griezelige stilte werd doorbroken door het geluid van collectieve actie. Miljoenen mensen van over de hele wereld gingen de straat op om zich uit te spreken tegen politiegeweld, racisme en oprukkend autoritarisme. 2020 was ontegenzeggelijk het jaar van Covid-19, maar door de Black Lives Matter-beweging en de pro-democratische demonstraties in Hongkong was het ook het jaar van protest en geweld als tegenreactie.

Veel van deze kwesties spelen nog steeds en zullen dat tot ver in 2021 blijven doen. De puinzooi nog niet voorbij, maar 2020 gelukkig wel. Daarom verzamelden we wat van de meest schokkende, surrealistische en hartverscheurende foto’s uit de regio Azië-Pacific om het dystopische jaar 2020 samen te vatten. Opdat we niet vergeten.

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608173823420-brook-mitchell-getty-images.jpeg

Een paard op het land van Claire en Laurence Cowie. Het stel bleef achter om hun huis tegen de bosbranden te beschermen. Ze verloren een schuur, maar wisten het paard ternauwernood te redden. Geschoten op 1 februari 2020 in Canberra in Australië. Foto door Brook Mitchell/Getty Images

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608173838709-ed-wray-getty-images.jpeg

Een man waadt op 2 januari 2020 door zijn overstroomde buurt in Jakarta in Indonesië. Foto door Ed Wray/Getty Images

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608173902995-ezra-acayan-getty-images.jpeg

Een ambtenaar wordt met ontsmettingsmiddel bespoten voordat ze haar werkplek mag betreden, om de verspreiding van COVID-19 tegen te gaan. Geschoten op 19 maart 2020 in Pasig in de Filipijnen. Foto door Ezra Acayan/Getty Images

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608173944864-getty-images.jpeg

Werknemers van de autofabriek van Dongfeng Fengshen lunchen op 2 meter afstand van elkaar. Geschoten op 24 maart 2020 in Wuhan in China. Foto door Getty Images

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608173995266-anthony-kwan-getty-images.jpeg

Pro-democratische demonstranten in gevecht met de oproerpolitie. Geschoten op 27 mei 2020 in Causeway Bay, een wijk in Hongkong. Foto door Anthony Kwan/Getty Images

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608174350756-gettyimages-1214531222.jpeg

Tijdens de afstudeerceremonie van een school in Taguig in de Filipijnen waren de gezichten van afstuderende studenten op een tablet te zien. Zo’n 179 studenten werden op de ceremonie, die online werd gestreamd, vertegenwoordigd door robots, aangezien massabijeenkomsten in het land verboden waren om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. Geschoten op 22 mei 2020. Foto door Ezra Acayan/Getty Images

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608174377428-gettyimages-1227136811.jpeg

In Seoul werd trackingtechnologie gebruikt om mensen op te sporen die geen mondkapje droegen. SK Telecom ontwikkelde een autonome robot om desinfectie- en monitoringstaken uit te voeren, om de verspreiding van het coronavirus tegen te gaan. De robot controleerde ook de lichaamstemperatuur van mensen. Als je geen mondkapje droeg en er niet te veel mensen in de buurt waren, vroeg de robot je of je er eentje wilde opzetten. Geschoten op 26 mei 2020. Foto door Chung Sung-Jun/Getty Images

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608174028141-asanka-ratnayake-getty-images.jpeg

Een vrouw kijkt uit het raam van haar sociale huurwoning in Melbourne in Australië. Nadat er veel bewoners positief getest werden op het coronavirus, moesten negen sociale huurflats in verplichte lockdown om de verspreiding van het coronavirus in Melbourne tegen te gaan. Geschoten op 5 juli 2020. Foto door Asanka Ratnayake/Getty Images

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608174092692-lauren-decicca-getty-images.jpeg

Thaise kleuters dragen mondkapjes in afgeschermde speelruimtes in de Wat Khlong Toey-school in Bangkok in Thailand. Geschoten op 10 augustus 2020. Foto door Lauren Decicca/Getty Images

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608174145917-hindustan-times-getty-images.jpeg

Medisch personeel en familieleden leggen het lichaam van een COVID-19-slachtoffer op een brandstapel in het Nigambodh Ghat-crematorium in New Delhi in India. Geschoten op 20 november 2020. Foto door Biplov Bhuyan/Hindustan Times via Getty Images

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608174412076-chung-sun-yun-getty-images.jpeg

Een medewerker in beschermende kleding spuit een desinfecterend middel rond in een theater in Seoul in Zuid-Korea. Geschoten op 21 juli 2020. Foto door Chung Sung-Jun/Getty Images

https://video-images.vice.com/_uncategorized/1608173855057-phil-walter-getty-images.jpeg

Een vliegtuig raast door de oranje hemel boven Manukau City in Nieuw-Zeeland. De rook kwam van Australië, waar honderden bosbranden door New South Wales, Victoria en Zuid-Australië woedden. Het Australische leger werd ingeschakeld om te helpen met blussen en reddingsacties. Geschoten op 5 januari 2020. Foto door Phil Walter/Getty Images

Dit artikel verscheen oorspronkelijk bij VICE Australië

Volg VICE België en VICE Nederland ook op Instagram

https://www.vice.com/nl/article/qjpzdv/onze-favoriete-fotos-van-het-apocalyptische-jaar-2020