Auteur: (NOS Buitenland)

Geplaatst op

Australiërs gered van overstromingen, meer zware regenval verwacht (NOS Buitenland)

In de Australische staat Victoria hebben hulpdiensten meer dan twintig mensen gered uit overstroomd gebied. De verwachting is dat er de komende dag meer land onder water komt te staan in de regio, aangezien er de laatste tijd al veel regen is gevallen en er meer zware regenval is voorspeld.

Zo viel er zondag in het plaatsje Redesdale - gelegen op zo'n honderd kilometer ten noorden van Melbourne - in drie uur tijd de hoeveelheid regen die normaliter in een maand valt.

De vele regen heeft geleid tot een verzadigde grond en hoge waterstand in de rivieren in Victoria. Ook in de noordelijker gelegen deelstaat New South Wales, waar onder meer Sydney ligt, zijn er problemen door de natte zomer.

Waarschuwingen voor stortvloed

De hulpdiensten in Victoria kregen maandag zo'n 700 noodoproepen, vooral vanuit het gebied rond de stad Bendigo. Vandaag gelden voor meerdere plekken waarschuwingen voor stortvloeden.

Aaron White, van de Australische vrijwillige hulpdienst SES, waarschuwt bij publieke omroep ABC dat mensen vooral niet ondoordachte besluiten moeten nemen. "Bijvoorbeeld door te gaan rijden door overstroomd gebied. Niemand weet wat er onder dat water is." Volgens hem kunnen auto's al in de problemen komen in water van 15 centimeter diep.

Het oosten van Australië kampt de afgelopen tijd met flink wat stormen, overstromingen en kreeg zelfs te maken met een orkaan, terwijl er juist werd gerekend op droogte en bosbranden door weerfenomeen El Niño.

Om de paar jaar leidt dit natuurverschijnsel - dat ontstaat als de oppervlaktetemperatuur van het water in de Stille Oceaan rond de evenaar warmer is dan gemiddeld - wereldwijd tot recordtemperaturen en extreem weer. In Australië betekent dit in de praktijk vaak een warme, droge zomer.

In deze explainer van NOS op 3 leggen we uit hoe El Niño ontstaat:

https://nos.nl/l/2504112
Geplaatst op

Doden door noodweer in Australië, tienduizenden huishoudens zonder stroom (NOS Buitenland)

In het oosten van Australië zijn acht mensen om het leven gekomen door noodweer tijdens de feestdagen. Zeker een persoon is vermist.

Het onweerde vooral in de staten Victoria, New South Wales en Queensland op Eerste en Tweede Kerstdag. Daarbij vielen enorme hagelstenen en grote hoeveelheden regen uit de lucht. In enkele van de getroffen gebieden werden de daken van huizen geblazen. Ook zijn tientallen bomen omgewaaid.

Onder de doden zijn onder meer drie mannen. Zij kwamen om het leven toen een boot met elf mensen aan boord omsloeg in Queensland. En eveneens in Queensland werden een meisje van 9 en een vrouw dood gevonden. Zij werden meegesleurd in ondergelopen regenwaterafvoeren.

Twee anderen kwamen om door omvallende bomen. In Victoria werd een vrouw dood gevonden op een ondergelopen camping.

Tienduizenden huishoudens zonder stroom

Volgens energiebedrijf Energex van Queensland zitten zeker 90.000 huishoudens zonder stroom. Het energienetwerk in de staat heeft ernstige schade opgelopen. Honderden elektriciteitsleidingen zijn uitgevallen. Het kost dagen om de schade te herstellen, zegt het bedrijf.

De Australische weerdienst heeft nog meer regen voorspeld, maar verwacht dat het extreme weer vandaag wel afneemt. "Gelukkig verwachten we vandaag niet zo'n wijdverspreide onweersbuienactiviteit, maar er is nog steeds een risico op zware onweersbuien aan de oostkust", zegt een weerman tegen de Australische nieuwszender ABC.

Bosbranden in westen

Het noodweer volgde op de tropische orkaan Jasper, die eerder deze maand aan land kwam. Die orkaan veroorzaakte veel schade in Queensland.

En terwijl het oosten van Australië te kampen heeft met noodweer, zijn verschillende regio's in het westen druk met de bestrijding van bosbranden. Zeker een brandweerman kwam om bij het blussen van een bosbrand, melden lokale media.

https://nos.nl/l/2502882
Geplaatst op

Warmste zomer ooit gemeten op Noordpool, ook rest van jaar relatief warm (NOS Buitenland)

De zomer van dit jaar was de warmste ooit gemeten in het Noordpoolgebied. Dat blijkt uit The Arctic Report Card, een jaarlijks rapport over de staat van het gebied dat wordt samengesteld door de Amerikaanse overheidsinstelling National Oceanic and Atmospheric Administration. De gemiddelde zomertemperatuur in het gebied was 6,4 graden.

Daarnaast was het hele jaar in het Noordpoolgebied het op vijf na warmste ooit gemeten. Er wordt gesproken over een warmere, nattere en groenere Noordpool. Het rapport stelt dat "het Noordpoolgebied zich in rap tempo blijft ontwikkelen als gevolg van menselijke activiteiten in het heden en het verleden" waarbij broeikasgassen vrijkwamen en vrijkomen.

De toegenomen warmte leidt er onder meer toe dat begroeiing en de bodem in het gebied droger worden. In het noorden van Canada woedden dit jaar bijvoorbeeld natuurbranden die ruim 4 miljoen hectare in het gebied Northwest Territories in de as legden.

Deze en andere bosbranden kwamen ook voor zonder menselijk toedoen, maar volgens het rapport is de omvang en intensiteit van de branden in de loop der tijd waarschijnlijk veranderd en komt dat "deels vanwege veranderende menselijke activiteit".

Doorbraak ijsdam

Een ander voorbeeld van de negatieve gevolgen van aanhoudende klimaatverandering dat in het rapport wordt genoemd is de doorbraak van een ijsdam bij een gletsjermeer in de buurt van de Amerikaanse stad Juneau in de staat Alaska.

Hierdoor stroomde water van het gletsjermeer in een nabijgelegen rivier. Die trad daardoor buiten zijn oevers waardoor meerdere huizen verwoest werden. Het is volgens de onderzoekers "een rechtstreeks gevolg van het dramatisch dunner worden van gletsjers in de afgelopen 20 jaar".

Poolonderzoeker van de Rijksuniversiteit Groningen Maarten Loonen is bezorgd, zegt hij tegen de NOS. "De temperatuur is veel hoger dan werd verwacht voor 2023 en ook veel hoger dan werd voorspeld." Hij deed van half juni tot half augustus onderzoek in Spitsbergen. "Dit jaar heb ik voor het eerst de hele periode geen handschoenen aangehad, zo warm was het."

De stijgende temperaturen in het gebied hebben directe invloed op de zeespiegelstijging vanwege de smeltende ijskappen op Groenland en Antarctica, zegt Loonen. "En er ontdooit steeds meer permafrost (grond die normaal gesproken het hele jaar bevroren is). Daardoor komt methaangas vrij, waardoor de aarde alleen maar verder opwarmt. Hij heeft het gebied de afgelopen 30 jaar sterk zien veranderen. "De gletsjers die in zee uitkomen zijn flink kleiner geworden. En bijvoorbeeld de broedvogels beginnen nu 10 dagen eerder met broeden."

Minder prooidieren

Het rapport bevat ook voorbeelden van de gevolgen van de warmte voor vissoorten. Zo is de populatie van twee zalmsoorten in West-Alaska (de chinookzalm en de chumzalm) historisch laag. Dat komt ook naar voren op de Rode Lijst van bedreigde diersoorten, die de Internationale Unie voor het Behoud van de Natuur (IUCN) onlangs heeft gepresenteerd.

Daarin stond dat de populatie van de Atlantische zalm tussen 2006 en 2020 met 23 procent is afgenomen. Volgens het rapport beïnvloedt klimaatopwarming de ontwikkeling van jonge zalm, vermindert het de beschikbaarheid van prooidieren en leidt het ertoe dat invasieve uitheemse soorten hun verspreidingsgebied kunnen uitbreiden.

Steeds meer rode zalm

In The Arctic Report wordt echter ook een vissoort genoemd waarvan de populatie in het Noordpoolgebied juist enorm is toegenomen: de rode zalm. Deze soort schiet juist graag kuit in warmere meren, die er steeds meer zijn. Een van de schrijvers van het rapport zegt tegen Alaska Beacon echter dat dit geen reden voor optimisme is.

"Niet veel mensen in Alaska hebben hiervan kunnen profiteren", zegt hij. Voor vissers betekende de toename van de soort dat zij veel minder geld krijgen voor hun vis. Alaska levert meer dan de helft van alle rode zalm in de wereld.

https://nos.nl/l/2501500
Geplaatst op

Extreme hittegolf Brazilië: gevoelstemperatuur van 58 graden (NOS Buitenland)

Grote delen van Brazilië gaan gebukt onder een extreme hittegolf. Hoewel de zomer in het Zuid-Amerikaanse land pas over een maand begint, liep de gevoelstemperatuur gisteren op tot 58,5 graden.

Meer dan honderd miljoen inwoners hebben te maken met de hitte. In Rio de Janeiro werd deze week een temperatuur van 42,5 graden Celsius gemeten.

Nog nooit was in november zo'n hoge temperatuur gemeten in de kuststad. Vanwege de hoge luchtvochtigheid in het land ligt de gevoelstemperatuur een stuk hoger.

Code rood

De autoriteiten hebben in bijna 3000 steden code rood afgekondigd. Het nationaal weerinstituut van Brazilië heeft de situatie in vijftien van de 26 staten aangeduid als zeer gevaarlijk. Inwoners kunnen daar problemen krijgen met hun gezondheid. Naar verwachting wordt vandaag de piek van de hittegolf bereikt.

Door de hittegolf is het energieverbruik van Brazilië naar recordhoogte gestegen doordat mensen zich met airco's proberen koel te houden. De grote druk op het stroomnetwerk leidt tot veel stroomstoringen. Veel mensen in de favela's hebben niet de mogelijkheid tot verkoeling.

Veel Brazilianen zoeken verkoeling op het strand, terwijl in de natuur grote problemen ontstaan door de hitte:

De extreme hitte heeft ook zijn weerslag op de natuur. In Brazilië zijn op dit moment zo'n 2400 bosbranden, vijf keer zo veel als normaal rond deze tijd.

Ook het Amazonegebied, diep in het binnenland, heeft te maken met extremen. Het regenwoud kampt met de ergste droogte sinds het begin van de metingen, 120 jaar geleden. Het waterpeil van de belangrijkste rivieren in de regio is zeldzaam laag.

Wetenschappers waarschuwen voor ernstige gevolgen voor de flora en fauna in het gebied. Ook voor de lokale bevolking zijn de gevolgen groot doordat zij grotendeels afhankelijk zijn van voedsel en water uit het regenwoud.

El Niño

Wetenschappers zeggen dat de hittegolf het gevolg is van klimaatverandering. Hittegolven komen daardoor vaker voor en op meer plaatsen. Ook zijn ze intenser en duren ze langer.

Daarnaast speelt het weerfenomeen El Niño een rol. Het verschijnsel leidt tot recordtemperaturen en extreem weer over de hele wereld. Die effecten zijn naar verwachting het sterkst in december, maar zullen ook in 2024 voor extreem weer kunnen zorgen.

Naar verwachting blijft het de komende dagen heet in Brazilië.

https://nos.nl/l/2498129
Geplaatst op

De Australische kangoeroe: icoon of plaag? (NOS Buitenland)

Hij staat prominent in het wapen van het land, siert de vleugels van de nationale luchtvaartmaatschappij en duikt overal op in logo's en reclames. De kangoeroe is duidelijk het symbool van Australië, maar over de omvang van de populatie zijn de meningen verdeeld.

Naar schatting zijn er ruim 40 miljoen kangoeroes in Australië en dat is te veel, vindt de Australische regering. Die beschouwt de dieren als een plaag waar vooral boeren last van hebben. Daarom mag het dier op grote schaal worden afgeschoten.

Boeren kunnen een vergunning krijgen om kangoeroes af te schieten op hun land. "Het gaat om het beschermen van onze inheemse dieren én het vee van de boeren", stelt Kathy Rankin van Farmers NSW, de koepelorganisatie voor boeren in de deelstaat New South Wales.

Vooral tijdens droge periodes strijden de kangoeroes met schapen en koeien om gras en water. "Voor boeren is het dierenwelzijn het belangrijkst", zegt Rankin. "We willen de dieren niet zien lijden en verhongeren. Dan is het humaner om de aantallen te beperken."

Hondenvoer

Naast de boeren zijn er in het land ook zo'n 3000 professionele kangoeroejagers actief. Volgens Dennis King van de brancheorganisatie Kangaroo Industry Association of Australia is het nodig om kangoeroes af te schieten. "Je ziet ze altijd langs de kant van de weg liggen, zoveel zijn het er. We moeten de aantallen beperken, voor hun eigen bestwil."

Kangoeroeproducten zoals het vlees en de huid worden in 70 landen verkocht. Het levert de Australische economie jaarlijks zo'n 120 miljoen euro op. Ook in Europa staat de kangoeroe op het menu: voor menselijke consumptie en als hondenvoer. Ruim 50 procent van de kangoeroeproducten komt in Europese landen terecht, waaronder Nederland.

Maar er is veel kritiek op de industrie. Volgens dierenwelzijnsorganisaties is de jacht wreed en zijn commerciële belangen de belangrijkste drijfveer. Volgens dierenactivisten schieten jagers vaak mis, waardoor de kangoeroe gewond een langzame, pijnlijke dood sterft. Ook zouden de jonge kangoeroes in de buidel vaak worden doodgeknuppeld.

Dierenactivisten zeggen dat de kangoeroes allesbehalve een plaag vormen. Volgens ecoloog Ray Mjadwesch bestaan er veel misverstanden over het dier. "Mensen zeggen dat kangoeroes zich als konijnen voortplanten, maar dat klopt niet. Kangoeroevrouwtjes kunnen maar één jong per jaar grootbrengen."

Mjadwesch twijfelt aan de officiële aantallen die de regering noemt. In zijn huis in Bathurst, 200 kilometer ten westen van Sydney, laat hij de spreadsheets zien waarin hij de data heeft geanalyseerd. "Jarenlang hebben ze vooral kangoeroes boven natuurgebieden geteld. Dat aantal werd vermenigvuldigd, alsof diezelfde aantallen ook in bewoond gebied voorkomen. Dat is natuurlijk niet zo."

Ook denkt hij dat er tijdens het tellen vaak fouten worden gemaakt. "Ze vliegen over een gebied met een handmatige klikteller. Dat gaat gemakkelijk mis."

De belangrijkste aanwijzing dat het niet goed gaat met de kangoeroe is volgens Mjadwesch het feit dat de jagers niet net zoveel kangoeroes afschieten als toegestaan is. "Ze schieten slechts zo'n 20 procent van de quota. Als de kangoeroes er zouden zijn, zouden ze ze allemaal afschieten, want het levert geld op. Maar ze zijn er gewoon niet."

Hij maakt zich zorgen om het voortbestaan van het dier. "Klimaatverandering, overstromingen en bosbranden hebben allemaal gevolgen voor kangoeroes. Maar iedereen blijft zeggen dat het zo fantastisch goed met ze gaat."

In 2021 werd in de deelstaat New South Wales een parlementair onderzoek gedaan naar het afschieten van kangoeroes. Mjadwesch was een van de getuigen. De commissie concludeerde dat de jacht niet transparant is en de methodes om de populatie vast te stellen herzien moeten worden.

Maar tot nu toe zijn de meeste aanbevelingen van de commissie nog niet overgenomen. "Als we niet toegeven dat het aantal kangoeroes afneemt, lopen we het risico dat ze in de toekomst uitsterven", zegt Mjadwesch.

Ook internationaal is er aandacht voor de praktijk. Onlangs hebben grote merken zoals Nike, Puma en New Balance besloten om geen kangoeroeleer meer te gebruiken voor hun schoenen. Dierenactivisten lobbyen bij Europese politici en werken onder meer samen met de Nederlandse Partij voor de Dieren, maar tot nu toe heeft het niet geleid tot een importverbod.

https://nos.nl/l/2495382