Donderdagmorgen twee uur (Nederlandse tijd) nam burgemeester Jan Polderman het besluit zijn dorp te evacueren.De roman van de naamgever van Lytton werd brandend waar.LyttonDe hoogste temperatuur ooit in Canada was er zondag al gemeten: 49.6 graden Celsius, ofwel 121.3 graden Fahrenheit. Maar nu kregen de 350 inwoners van Lytton, een dorp in de meest westelijke Canadese provincie British Columbia, als eersten te maken met een mogelijk vervolg op de extreme hitte die het anders zo koude land sinds vrijdag teistert: bosbranden. ‘Het is verschrikkelijk. Alles stond in brand. Het duurde ongeveer 15 minuten vanaf de eerste rookontwikkeling tot er plotseling overal vuur was’, zei Polderman tegen CBC News.Andere inwoners waren evenzeer verbijsterd. Jean McKay, die de First Nations-gemeenschap van Kanaka Bar, ongeveer 15 kilometer van Lytton, verliet met haar 22-jarige dochter Deirdre, vertelde de Canadese omroep CBC hoe emotioneel het was om hun huis te verlaten. ‘Ik huilde. Mijn dochter huilde. Ze zei: ‘Ik weet niet eens waarom ik mijn sleutel heb gepakt. Misschien hebben we niet eens een huis.’ Ik zei: ‘Ja, ik weet het. Zolang we samen zijn, zullen we overleven. Ik bid gewoon dat onze huizen in orde zijn.’ ‘Je kunt het niet eens begrijpen’, vertelde Lytton-evacué Edith Loring-Kuhanga aan CBC Radio. ‘Onze hele dorp is weg.’markantLytton ligt ruim 260 kilometer ten noordoosten van de grote stad Vancouver. Het dorp is klein, maar was een markante stop op de wegen die Canada openlegden: met de Gold Rush van 1858 kwam de River Trail, de Cariboo Wagon Road in 1862, de Canadian Pacific Railway in de jaren 1880, de Cariboo Highway in de jaren twintig en de Trans Canada Highway in de jaren vijftig. De laatste verkeersader was de Coquihalla Highway in 1987, die het binnenland van de provincie doorsneed en niet als een slang door de Fraser Canyon kronkelde. Lytton staat ook model voor veelkleurig Canada. Om het dorp heen zijn kleinere plaatsen waar ‘indianen’ van de Nlaka’pamux stammen wonen, hoewel je de groepen binnen de First Nation geen tribe meer mag noemen. Het dorp is nu weg; De Laatste Dagen van Pompeï, een woeste roman die in 1834 werd geschreven door de naamgever van het dorp, Edward Bulwer-Lytton, is na 1942 jaar brandende waarheid geworden. De Romeinse stad werd in 79 na Chr. weggevaagd door het lava dat uit de uitgebarsten vulkaan Vesuvius kwam.De verwachting is dat de temperaturen in het westen van Canada gaan zakken en de hete, maar nog relatief zwakke zuidenwind naar het westen draait, zodat de Canadase prairie te maken krijgt met heet en droog weer, zoals gebruikelijk in juli. In Alberta, Saskatchewan en Manitoba zijn ze dat wel gewend.Uitzonderlijk was dat de hitte zo vroeg kwam, zo fel was en het meest verzengend bleek in de westelijke provincies, die dicht tegen de hoge Rocky Mountains aan liggen. Zelfs de meteorologen verwachtten het daar niet en dus wordt de puzzel gelegd. Vrijwel iedereen is het erover eens dat klimaatverandering de constante factor is in het vaker voorkomen en erger zijn van hittegolven. Johanna Wagstaffe van de CBC en Matt McGrath, klimaatreporter van de BBC, weten de extremiteiten aan een hittekoepel die zeer warme lucht opgesloten hield tussen twee lagedrukgebieden, een föhn vanuit de bergen, een zeebries die zeer warm was en een straalstroom die normaliter in het Midden-Oosten voorkomt. Maar de cumulatieve effecten van ontbossing, uitlaatgassen en bevolkingsdruk maakten dat de pieken van extreem weer nog hoger waren dan in voorgaande jaren.bosbranden op komst‘Dit soort geblokkeerde weersituaties zien we recentelijk steeds vaker optreden op het noordelijk halfrond. Ook in ons land was dat de afgelopen jaren soms het geval. De uitzonderlijk lange en hete hittegolf van augustus vorig jaar is daar een duidelijk voorbeeld van, maar ook het zeer droge voorjaar van 2018 kunnen we hieraan koppelen’, schreef Weerplaza. Vast staat dat er in de voorbije week in de getroffen delen van Canada veel meer sterfgevallen waren dan normaal. Dat meldde Lisa Lepoine, chef gezondheidszorg van de Canadese provincie British Columbia. Er waren volgens haar de afgelopen dagen 486 plotselinge sterfgevallen, meldde de BBC. Dat is een veelvoud van normaal, berichtte ook de Royal Canadian Mounted Police in plaatsen als Surrey. In British Columbia ligt het aantal overlijdens 195 procent hoger dan normaal en de autoriteiten gaan ervan uit dat de sterke stijging met de extreme hitte samenhangt. Ex-wielrenner Axel Merckx (en zoon van Eddy) woont in Kelowna, ook een stad in British Columbia: ‘De afgelopen dagen is het hitterecord al twee keer verbroken’, meldde Het Laatste Nieuws. De hoge temperaturen behoren tot het verleden, maar hardere wind en onweer gaan voor veel bosbranden zorgen, verwacht John Horgan, premier van ‘BC’. In de provincie Brits-Columbia werden tot woensdag 449 actieve bosbranden gemeld. Ook in de provincie Alberta en de Amerikaanse staten Washington, Oregon en zelfs California, nemen de bosbranden sterk toe. <totaal foutBijna ironisch is dat Lytton in de negentiende eeuw de naam kreeg van een Britse schrijver, Edward George Earle Lytton Bulwer-Lytton (1803-1873).Hij schreef veel, maar werd niet als zeer hoogstaand en verfijnd gezien.Een van zijn beginzinnen werd zelfs spreekwoordelijk als totaal foute inzet van wat voor roman dan ook: ‘It was a dark and stormy night.’ Nu nog is er de jaarlijkse Fiction Contest als poging een nog slechtere opening te vinden...
https://www.nd.nl/nieuws/buitenland/1049940/de-laatste-dagen-van-pompei-in-lytton‘Machteloos, zo zonder vaccins’ (Nederlands Dagblad)
De derde coronagolf heeft het Afrikaanse continent bereikt en de bevolking vreest het ergste.Met een vaccinatiegraad van net één procent en geen uitzicht op nieuwe vaccins is het afwachten hoe het virus zich verder zal ontwikkelen.JohannesburgIn het ziekenhuis van Sengerema in Tanzania ligt de speciale covid-afdeling vol. De Nederlandse tropenarts Rian Jager heeft de afdeling vorig jaar opgezet. ‘Gisteravond is nog een van mijn collega’s overleden aan corona. Dat dit een ernstige ziekte kan zijn, wordt nu wel duidelijk onder de bevolking. Het wordt serieuzer genomen en mensen zijn bang om het op te lopen.’Jager ziet dat de derde golf net is begonnen. Er komen evenveel mensen naar het ziekenhuis als bij de voorgaande coronagolven. ‘Ik zie wel dat het ziekteverloop ernstiger en langduriger is.’Hoe de derde golf zal verlopen, is moeilijk te voorspellen. Epidemiologisch adviseur bij Artsen zonder Grenzen Annick Lenglet legt uit dat dit komt doordat er maar weinig data worden verzameld in Afrikaanse landen. ‘Het meest positieve scenario is dat er na de derde - of eventuele vierde golf - in Afrika populatie-immuniteit ontstaat waardoor het virus vanzelf uitsterft. Maar er is ook een minder rooskleurig scenario dat het virus zich verder ontwikkelt tot een ziekte met een hogere mortaliteit.’geen testenHet medische team van Jager heeft het afgelopen jaar geen gebruik kunnen maken van coronatesten omdat de toenmalige Tanzaniaanse president John Magufuli niet geloofde in de ernst van de ziekte en al helemaal niets moest hebben van vaccins. ‘We zijn ondertussen bekwaam in het herkennen van het ziektebeeld zonder test.’ Jager noemt het hele rijtje op: ‘longfoto, zuurstofbehoefte en bloedonderzoek in combinatie met de klachten van de patiënt’. De opvolger van Magufuli, president Samia Suluhu, probeert zo goed als zij kan het tij te keren, ook al heeft zij nog geen vaccins kunnen bemachtigen. ‘Het zal een flinke uitdaging worden om mensen te overtuigen van het belang van vaccinaties nadat men anderhalf jaar niets anders te horen kreeg (van president Magufuli red.) dan dat corona niet bestond of gemakkelijk te genezen was’, aldus Jager.In veel andere Afrikaanse landen is er wel vaccinatiebereidwilligheid, maar zijn er simpelweg geen vaccins. Een tekenend voorbeeld hiervan is het kleine koninkrijk Eswatini (voorheen Swaziland). Van de ontvangen vaccins hebben zij 110 procent gebruikt. Hoe dat kan? Elk vaccin heeft een restje en die bij elkaar maakten een nieuw vaccin. Elke druppel werd gebruikt om de bevolking te vaccineren. Uganda wil ook door met vaccineren, maar kan niets beginnen zonder vaccins. De urgentie werd daar vorige week duidelijk toen het land werd opgeschrikt door het overlijden van negen Ugandese doktoren in twee weken tijd. ‘Het is een uit de hand gelopen bosbrand’, tweette de Ugandese professor Peter Waiswa van de Makerere University naar aanleiding van deze sterfgevallen.overleden parlementariërsOndanks de beperkte testmogelijkheden en dataverzameling is duidelijk te zien dat het virus slachtoffers eist. De elite en middenklasse worden het hardst getroffen. ‘Dit komt omdat deze groep vaker te maken heeft met hoge bloeddruk en suikerziekte’, aldus Jager.In de Democratische Republiek Congo overleden dertig parlementariërs tijdens deze derde coronagolf. In Namibië werden de president en zijn vrouw ziek en overleed de iconische vrijheidsstrijder Mburumba Kerina die het land in zuidelijk Afrika zijn naam gaf.Vaccins zijn op dit moment het beste antwoord om verspreiding en mutaties van het virus tegen te gaan. Maar het hulpprogramma Covax - opgericht om arme landen te helpen aan vaccins - wordt nu al bestempeld als flop. Het medisch toonaangevende magazine The Lancet opende deze maand met ‘Covax was een prachtig idee, geboren uit solidariteit. Maar jammer genoeg heeft het niet geholpen. Rijke landen reageerden nog erger dan in onze grootste nachtmerries.’Lenglet sluit zich hier volledig bij aan. ‘Vaccinatienationalisme is de grootste schande van onze generatie. De wereld is niet van corona af als er nog landen zijn die ertegen strijden. Zolang rijke landen hun vaccins en capaciteiten niet delen zal deze crisis voortduren.’Ook Afrika-directeur Moeti Tshidi van de Wereldgezondheidsorganisatie is een roepende in de woestijn: ‘Afrika is terechtgekomen in een grote derde golf. De sombere voorspellingen van de stijgende infecties moeten iedereen toch motiveren om onmiddellijk in actie te komen.’ <‘frustrerend dat zo weinig mensen gevaccineerd zijn’Anja Edmonds / Zuid-Afrika‘Het virus komt steeds dichterbij. Gisteravond overleden weer twee mensen uit mijn kennissenkring aan corona. Dat vind ik wel eng. Als ik op mijn werk in contact ben geweest met een persoon die corona blijkt te hebben, slaat de twijfel toe: ‘Heb ik mijn masker wel goed op gehad? Heb ik alles goed ontsmet?’ Want ik wil andere mensen niet aansteken. Hier in Zuid-Afrika is het namelijk nog maar de vraag of je dan in het ziekenhuis terechtkunt. De meeste zieken blijven thuis en de tijd zal het leren of zij het overleven. Het is frustrerend dat er in Zuid-Afrika nog maar weinig mensen zijn gevaccineerd. Ik vind dat landen met een grote populatie voorrang moeten krijgen. Want nu zitten we midden in de derde golf, met alle restricties die daarbij horen, maar als er ergens op de wereld weer een brandhaard ontstaat, kun je de klok erop gelijkzetten dat het ook Zuid-Afrika weer aandoet. En dat kan niet lang meer zo doorgaan. Mensen zijn werkloos, het aantal zelfdodingen stijgt; de situatie is te triest voor woorden.’‘Internationale gemeenschap moet snel bijspringen’Robert Simiyu / Uganda‘De coronamaatregelen die de bewegingsvrijheid inperken, maken het leven van veel Ugandezen lastig. De meeste mensen verdienen geld op de dagmarkt en die is nu gesloten. Er zijn mensen die niet weten wanneer ze weer kunnen eten. Dat geeft veel onzekerheid en zorgen. Ik hoop dat de strenge lockdown niet zo lang doorgaat dat mensen moeten kiezen tussen thuis verhongeren of werken met het risico corona op te lopen. Ik ben bevoorrecht vanwege mijn boerenbedrijf. Ik mag mij, voor het werk, wel vrij bewegen zodat de voedselproductie gewoon door kan gaan. Maar ook daar zijn zorgen. Het is nu regenseizoen, maar de regen is onvoorspelbaar. Eigenlijk moeten de velden er groen uitzien, maar dat is dit jaar niet het geval. Het wordt misschien wel de kleinste oogst ooit. En dan ook nog de pandemie. Het is veel. Je ziet het in de ogen van de mensen. ‘Wat gebeurt hier?’, zie je ze denken. De vorige golf was veel minder intens. Nu overlijden er veel mensen en dat baart iedereen zorgen. In Uganda is nu wel doorgedrongen dat wij met een serieuze ziekte te maken hebben. Ik hoop dat de internationale gemeenschap snel bijspringt, want Uganda komt medische apparatuur tekort om alle zieken te behandelen....
https://www.nd.nl/nieuws/buitenland/1049048/-machteloos-zo-zonder-vaccins-Afrika heeft nauwelijks vaccins: ‘Vaccinatienationalisme is de grootste schande van onze generatie’ (Nederlands Dagblad)
De derde coronagolf heeft het Afrikaanse continent bereikt en de bevolking vreest het ergste.Met een vaccinatiegraad van net één procent en geen uitzicht op nieuwe vaccins is het afwachten hoe het virus zich verder zal ontwikkelen.JohannesburgIn het ziekenhuis van Sengerema in Tanzania ligt de speciale covid-afdeling vol. De Nederlandse tropenarts Rian Jager heeft de afdeling vorig jaar opgezet. ‘Gisteravond is nog een van mijn collega’s overleden aan corona. Dat dit een ernstige ziekte kan zijn, wordt nu wel duidelijk onder de bevolking. Het wordt serieuzer genomen en mensen zijn bang om het op te lopen.’Jager ziet dat de derde golf net is begonnen. Er komen evenveel mensen naar het ziekenhuis als bij de voorgaande coronagolven. ‘Ik zie wel dat het ziekteverloop ernstiger en langduriger is.’Lees ookDerde coronagolf dreigt Afrika te overspoelen: ‘Het virus is overal’Hoe de derde golf zal verlopen, is moeilijk te voorspellen. Epidemiologisch adviseur bij Artsen zonder Grenzen Annick Lenglet legt uit dat dit komt doordat er maar weinig data worden verzameld in Afrikaanse landen. ‘Het meest positieve scenario is dat er na de derde - of eventuele vierde golf - in Afrika populatie-immuniteit ontstaat waardoor het virus vanzelf uitsterft. Maar er is ook een minder rooskleurig scenario dat het virus zich verder ontwikkelt tot een ziekte met een hogere mortaliteit.’graphic Afrika - beeld Sjoerd Mouissiegeen testenHet medische team van Jager heeft het afgelopen jaar geen gebruik kunnen maken van coronatesten omdat de toenmalige Tanzaniaanse president John Magufuli niet geloofde in de ernst van de ziekte en al helemaal niets moest hebben van vaccins. ‘We zijn ondertussen bekwaam in het herkennen van het ziektebeeld zonder test.’ Jager noemt het hele rijtje op: ‘longfoto, zuurstofbehoefte en bloedonderzoek in combinatie met de klachten van de patiënt’. De opvolger van Magufuli, president Samia Suluhu, probeert zo goed als zij kan het tij te keren, ook al heeft zij nog geen vaccins kunnen bemachtigen. ‘Het zal een flinke uitdaging worden om mensen te overtuigen van het belang van vaccinaties nadat men anderhalf jaar niets anders te horen kreeg (van president Magufuli red.) dan dat corona niet bestond of gemakkelijk te genezen was’, aldus Jager.In veel andere Afrikaanse landen is er wel vaccinatiebereidwilligheid, maar zijn er simpelweg geen vaccins. Een tekenend voorbeeld hiervan is het kleine koninkrijk Eswatini (voorheen Swaziland). Van de ontvangen vaccins hebben zij 110 procent gebruikt. Hoe dat kan? Elk vaccin heeft een restje en die bij elkaar maakten een nieuw vaccin. Elke druppel werd gebruikt om de bevolking te vaccineren. Uganda wil ook door met vaccineren, maar kan niets beginnen zonder vaccins. De urgentie werd daar vorige week duidelijk toen het land werd opgeschrikt door het overlijden van negen Ugandese doktoren in twee weken tijd. ‘Het is een uit de hand gelopen bosbrand’, tweette de Ugandese professor Peter Waiswa van de Makerere University naar aanleiding van deze sterfgevallen.overleden parlementariërsOndanks de beperkte testmogelijkheden en dataverzameling is duidelijk te zien dat het virus slachtoffers eist. De elite en middenklasse worden het hardst getroffen. ‘Dit komt omdat deze groep vaker te maken heeft met hoge bloeddruk en suikerziekte’, aldus Jager.In de Democratische Republiek Congo overleden dertig parlementariërs tijdens deze derde coronagolf. In Namibië werden de president en zijn vrouw ziek en overleed de iconische vrijheidsstrijder Mburumba Kerina die het land in zuidelijk Afrika zijn naam gaf.Vaccins zijn op dit moment het beste antwoord om verspreiding en mutaties van het virus tegen te gaan. Maar het hulpprogramma Covax - opgericht om arme landen te helpen aan vaccins - wordt nu al bestempeld als flop. Het medisch toonaangevende magazine The Lancet opende deze maand met ‘Covax was een prachtig idee, geboren uit solidariteit. Maar jammer genoeg heeft het niet geholpen. Rijke landen reageerden nog erger dan in onze grootste nachtmerries.’Lenglet sluit zich hier volledig bij aan. ‘Vaccinatienationalisme is de grootste schande van onze generatie. De wereld is niet van corona af als er nog landen zijn die ertegen strijden. Zolang rijke landen hun vaccins en capaciteiten niet delen zal deze crisis voortduren.’Ook Afrika-directeur Moeti Tshidi van de Wereldgezondheidsorganisatie is een roepende in de woestijn: ‘Afrika is terechtgekomen in een grote derde golf. De sombere voorspellingen van de stijgende infecties moeten iedereen toch motiveren om onmiddellijk in actie te komen.’ <‘frustrerend dat zo weinig mensen gevaccineerd zijn’Anja Edmonds / Zuid-Afrika‘Het virus komt steeds dichterbij. Gisteravond overleden weer twee mensen uit mijn kennissenkring aan corona. Dat vind ik wel eng. Als ik op mijn werk in contact ben geweest met een persoon die corona blijkt te hebben, slaat de twijfel toe: ‘Heb ik mijn masker wel goed op gehad? Heb ik alles goed ontsmet?’ Want ik wil andere mensen niet aansteken. Hier in Zuid-Afrika is het namelijk nog maar de vraag of je dan in het ziekenhuis terechtkunt. De meeste zieken blijven thuis en de tijd zal het leren of zij het overleven. Het is frustrerend dat er in Zuid-Afrika nog maar weinig mensen zijn gevaccineerd. Ik vind dat landen met een grote populatie voorrang moeten krijgen. Want nu zitten we midden in de derde golf, met alle restricties die daarbij horen, maar als er ergens op de wereld weer een brandhaard ontstaat, kun je de klok erop gelijkzetten dat het ook Zuid-Afrika weer aandoet. En dat kan niet lang meer zo doorgaan. Mensen zijn werkloos, het aantal zelfdodingen stijgt; de situatie is te triest voor woorden.’Anja Edmonds - beeld nd‘Internationale gemeenschap moet snel bijspringen’Ronald Simiyu / Uganda‘De coronamaatregelen die de bewegingsvrijheid inperken, maken het leven van veel Ugandezen lastig. De meeste mensen verdienen geld op de dagmarkt en die is nu gesloten. Er zijn mensen die niet weten wanneer ze weer kunnen eten. Dat geeft veel onzekerheid en zorgen. Ik hoop dat de strenge lockdown niet zo lang doorgaat dat mensen moeten kiezen tussen thuis verhongeren of werken met het risico corona op te lopen. Ik ben bevoorrecht vanwege mijn boerenbedrijf. Ik mag mij, voor het werk, wel vrij bewegen zodat de voedselproductie gewoon door kan gaan. Maar ook daar zijn zorgen. Het is nu regenseizoen, maar de regen is onvoorspelbaar. Eigenlijk moeten de velden er groen uitzien, maar dat is dit jaar niet het geval. Het wordt misschien wel de kleinste oogst ooit. En dan ook nog de pandemie. Het is veel. Je ziet het in de ogen van de mensen. ‘Wat gebeurt hier?’, zie je ze denken. De vorige golf was veel minder intens. Nu overlijden er veel mensen en dat baart iedereen zorgen. In Uganda is nu wel doorgedrongen dat wij met een serieuze ziekte te maken hebben. Ik hoop dat de internationale gemeenschap snel bijspringt, want Uganda komt medische apparatuur tekort om alle zieken te behandelen.’Robert Simiyu - beeld n...
https://www.nd.nl/nieuws/buitenland/1049048/afrika-heeft-nauwelijks-vaccins-vaccinatienationalisme-is-de-grootste-schande-van-onze-generatie-De uitzending van 21 december: Europa in de ban van de virusmutatie / Pfizer-vaccin goedgekeurd / In het Maasstad Ziekenhuis komt de dood te vaak langs (NOS Binnenland)
In 2020 zou er een recordhoeveelheid broeikasgassen uit worden gestoten, was de verwachting. Het werd - door de uitbraak van het coronavirus - een recorddaling. De coronacrisis verdreef de klimaatcrisis van de voorpagina's.
Maar die crisis is niet weg. Het klimaat blijft ondanks de lagere uitstoot van dit jaar veranderen. Zo zit ook 2020 weer vol signalen dat de opwarming van de aarde doorzet. Aan het einde dan dit jaar - waarschijnlijk het een na warmste ooit gemeten - maakt Nieuwsuur de balans op.
De staat van het klimaat in 2020, in tien getallen:
Bosbranden Australië
Begin 2020 staan grote delen van Australië al maanden in brand. Wetenschappers vinden het lastig een specifieke brand direct te linken aan klimaatverandering, want branden zijn er altijd wel. Maar een warmere, drogere wereld vergroot de kans op meer en destructievere natuurbranden.
Ook bosbranden aan de andere kant van de planeet. Siberië - een gebied waarbij je aan kou denkt - staat deze zomer in vuur en vlam. Het is er ook een stuk warmer dan normaal.
Bijkomend effect is dat de permafrost, bevroren toendragebieden die zo'n 20 procent van de planeet beslaan, sneller begint te ontdooien. In de bevroren Siberische bodem liggen broeikasgassen als CO2, methaan en lachgas opgeslagen, al duizenden jaren.
Al die gassen komen langzaam maar zeker vrij, wat weer bijdraagt aan het broeikaseffect en daarmee de mondiale opwarming. Dat zorgt op zijn beurt weer dat de bodem sneller opwarmt, en dat er dus meer broeikasgassen vrijkomen - met alle gevolgen van dien. Bij het vrijkomen van methaan ontstaan soms enorme explosies, met gigantische gaten tot gevolg.
Rond de Noordpool zien we ook wat bijzonders dit jaar. Het ijs op de Noordpool krimpt en groeit elk jaar. In de zomer is er minder ijs, in de winter meer. Maar er komt de laatste jaren steeds minder ijs terug. "Als het zo doorgaat zit je over 15 jaar op nul zee-ijs op de Noordpool in de zomer en dan heb je dus een volledig ijsvrije Noordpool", zegt meteoroloog en poolonderzoeker Peter Kuipers Munneke.
Een warmere aarde betekent extremer weer. In eigen land zien we daar ook voorbeelden van. De hitte van afgelopen zomer is zo'n voorbeeld.
Dit jaar is het volgens de Wereld Meteorologische Organisatie gemiddeld 1,2 graden warmer dan halverwege de 19e eeuw. Daarmee ligt 2020 op koers om in de top-drie te komen van warmste jaren ooit gemeten.
In het Klimaatakkoord van Parijs is afgesproken dat we de opwarming liefst tot anderhalve graad moeten beperken - en in ieder geval ruim onder de twee graden moeten houden om zo gevaarlijke klimaatverandering te voorkomen.
Maar dat zal niet lukken, blijkt uit een recente analyse:
Hoeveel warmer het uiteindelijk wordt hangt af van de vraag of het lukt te stoppen met het verbranden van steenkool, olie en gas. Het is die verbranding die zorgt voor meer broeikasgassen die leiden tot opwarming.
"Dat de concentratie CO2 in de atmosfeer blijft stijgen betekent dat het in te toekomst warmer zal worden", zegt onderzoeker Ralph Keeling, die werkt bij het meetstation Mauna Loa op Hawaï.
"Het is nu al warmer door de stijging uit het verleden. Daar moeten we ons zorgen over maken. Het betekent dat we op weg zijn naar een wereld waarvan we niet goed weten hoe die eruit zal zien."
De uitstoot van CO2 stijgt al jaren. Maar ook hier zorgt de coronacrisis voor een trendbreuk.
Dat klinkt als goed nieuws, maar het betekent niet dat het probleem is opgelost. Klimaatwetenschappers berekenen dat het halverwege deze eeuw slechts 0,01 graad opwarming scheelt. Het probleem is dat uitgestoten broeikasgassen lang in de atmosfeer blijven.
Stel de atmosfeer voor als een emmer en zie de emmer de afgelopen 30 jaar versneld vollopen, richting de anderhalvegradengrens. In het huidige tempo, met de uitstoot van 2020 daarbij, is die emmer binnen 10 jaar vol.
http://feeds.nos.nl/~r/nosnieuwsbinnenland/~3/N5JHnXwJsWk/2361514‘Steeds meer ouderen overlijden door extreme hitte’ (NOS journaal)
De klimaatverandering en de steeds hogere temperaturen op aarde leiden in de hele wereld tot een sterke toename van het voortijdig overlijden van ouderen. In 2018 overleden bijna 300.000 mensen boven de 65 jaar aan de gevolgen van extreme hitte, komt naar voren uit internationaal onderzoek.
Dat aantal is in twintig jaar tijd met 54 procent toegenomen, staat in de jongste editie van een jaarlijks rapport over het verband tussen klimaatverandering en gezondheid van het gezaghebbende medische vakblad The Lancet. Aan de studie hebben 35 onderzoeksinstituten en VN-instanties meegewerkt.
Doordat het in landen als India en Indonesië steeds heter wordt, is het steeds moeilijker en soms zelfs onmogelijk om daar nog in de buitenlucht te werken. Dat is volgens het onderzoek in 2019 ten koste gegaan van ruim 300 miljard arbeidsuren, waar dat in 2000 nog geen 200 miljard uur was.
De onderzoekers waarschuwen dat deze trend een toenemende druk op de door de coronapandemie toch al zwaar belaste gezondheidszorg zal leggen. Dat geldt ook als er volgend jaar op grote schaal vaccins tegen het coronavirus beschikbaar zijn.
Ze wijzen erop dat de coronapandemie heeft laten zien wat dergelijke crises, die ook kunnen worden veroorzaakt door klimaatverandering, voor de zorg kunnen betekenen.
"Hoe rijk een land ook is, dat biedt geen bescherming tegen de gevolgen van een gemiddelde wereldwijde temperatuurstijging van 1,2 graden", zegt hoogleraar intensieve zorg Hugh Montgomery van University College in Londen, die betrokken was bij het onderzoek. Vergeleken met het tijdperk voor de industriële revolutie in de 19de eeuw is het nu 1,2 graden warmer op aarde. "Branden, overstromingen en hongersnoden laten zich niet tegenhouden door nationale grenzen of bankrekeningen."
Ernstige gevolgen
Voorbeelden van de gevolgen van klimaatverandering voor de gezondheid zijn in alle werelddelen zichtbaar, signaleert het rapport verder. Voorbeelden zijn de verspreiding van het knokkelkoortsvirus in Zuid-Amerika, hart- en longproblemen als gevolg van hittegolven en bosbranden in Australië, Noord-Amerika en Europa, en ondervoeding en geestelijke aandoeningen in China, Bangladesh, Ethiopië en Zuid-Afrika.
In 128 landen is sinds 2000 het aantal mensen dat te maken krijgt met bosbranden toegenomen. De risico's daarop zijn het grootst in Libanon, Kenia, Zuid-Afrika en de VS.
Van de ruim 800 steden waarnaar in het onderzoek is gekeken, vreest twee derde dat de klimaatverandering ernstige gevolgen gaat krijgen voor de plaatselijke gezondheidszorg.
Van de 101 onderzochte landen heeft maar de helft plannen klaarliggen om de gevolgen van klimaatverandering voor de volksgezondheid op te vangen, stellen de onderzoekers vast. Slechts vier landen geven aan dat ze daar ook geld voor hebben.
http://feeds.nos.nl/~r/nosjournaal/~3/XTT1Ytty_VE/2359153