Categorie: nieuwe brandstoffen

Geplaatst op

Bill Gates positief over innovaties tegen klimaatverandering, realistisch over 1,5 graden-grens (ThePostOnline)

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/gates-allen.jpg

WASHINGTON, 20 december (Reuters) – Als het gaat om klimaatverandering beschouwt Bill Gates zichzelf als een realist – zelfs als dat betekent dat hij toegeeft dat de wereld geen kans heeft om de opwarming te beperken tot 1,5 graden Celsius.

Gezien “de totale omvang van onze industriële economie zullen we ongelooflijk veel werk moeten verzetten om onder de 2 graden te blijven”, zegt hij.

Maar om de doelstelling van 1,5°C van de Overeenkomst van Parijs te halen? Niemand wil “de eerste zijn die het zegt, maar de wiskunde laat zien dat het niet langer binnen bereik ligt”, zegt Gates in een video-interview met Reuters.

De tot softwareontwikkelaar omgevormde filantroop was niettemin optimistisch over klimaatinnovatie en noemde talrijke gebieden die koolstofarme technologieën bevorderen met financiering van de Breakthrough Energy Group, die Gates in 2015 heeft opgericht.

 

Artikel gaat verde na afbeelding.

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/AP150028326219-scaled.jpg

Bill Gates in 1992. AP Photo/Mike Fisher.

 

Gates heeft meer dan 2 miljard dollar geïnvesteerd in klimaattechnologieën, waaronder directe luchtafvang, zonne-energie en kernsplitsing. TerraPower, het 14 jaar oude splijtingsbedrijf onder de paraplu van Breakthrough, wil tegen 2030 een demonstratiereactor operationeel hebben.

Deze dingen kosten tijd, zegt Gates, medeoprichter van Microsoft Corp.

20 miljard dollar

Gates spreekt met Reuters voorafgaand aan de publicatie van zijn jaarlijkse brief – waarin hij reflecteert op 2022 en beschrijft waar hij het meest enthousiast over is in het komende jaar.

Hij maakte 20 miljard dollar van zijn fondsen over naar de endowment van de Gates Foundation, die van plan is de filantropische uitgaven voor volksgezondheid en onderwijs de komende jaren te verhogen van 6 miljard naar 9 miljard dollar.

Hij prees ook Warren Buffett voor zijn bijdrage, die volgens Gates in totaal 45 miljard dollar bedroeg sinds 2006, inclusief de waardestijging van Berkshire Hathaway-aandelen.

 

Artikel gaat verder na video.

Bill Gates in een interview met Reuters in 2021.

 

Breakthrough Energy werkt echter apart van de liefdadigheidsinstelling Gates Foundation. In zijn brief aan de aandeelhouders legt Gates uit dat het klimaatprobleem te groot is om alleen door filantropie te worden aangepakt.

“Er is niet genoeg geld, en dus moet je wat innovatie hebben,” zegt hij tegen Reuters. “Het idee dat het met brute kracht kan, is gewoon hopeloos.”

Breakthrough-bedrijven

Bedrijven hebben investeringen en technische ondersteuning nodig om hun koolstofarme ideeën na de proeffase te bewijzen – en vervolgens de productie op te schalen, zegt hij. Maar alle winst van Breakthrough Energy vloeit terug naar de groep of stichting.

Sommige van de Breakthrough-bedrijven die Direct Air Capture (DAC) ontwikkelen – technologie om CO2 rechtstreeks uit de atmosfeer op te vangen – hebben hun zinnen gezet op 3,5 miljard dollar aan onlangs aangekondigde Amerikaanse contracten om DAC-fabrieken te bouwen en onderzoekssubsidies te financieren.

 

Artikel gaat verder na afbeelding.

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/AP9509040862.jpg

Bill Gates in 1995. AP Photo/Lionel Cironneau.

 

“We hebben een aantal Direct Air Capture-bedrijven die op deze projecten willen inschrijven,” zegt hij, waarbij hij opmerkte dat de recente Inflation Reduction Act de vooruitzichten voor klimaatinnovatie heeft verbeterd. Hij gaat niet nader in op de plannen van de DAC-bedrijven.

In de verwerkende industrie hebben de staal- en cementindustrie “fantastische” vooruitgang geboekt, zegt hij, een verandering ten opzichte van zijn zorgen over die sector twee jaar geleden.

De industrie is verantwoordelijk voor ongeveer een derde van de wereldwijde uitstoot van broeikasgassen.

Nu “is er geen enkel gebied van klimaatmitigatie waarvan ik het gevoel heb ‘Oh, dat is echt volledig blootgesteld’,” zegt hij.

Aanpassen aan klimaatopwarming

Nu de wereld meer dan 1,5°C zal opwarmen, zegt hij dat de uitdaging verschuift naar het helpen van mensen om zich aan te passen aan een moeilijkere, hetere toekomst.

“Naast mitigatie, dat nog steeds het grootste deel van de investeringen van Breakthrough Energy uitmaakt, zullen we ook aanpassingswerk financieren. Dat kan technologie zijn om bosbranden onder controle te houden, het gebruik van koraalrifachtige structuren om overstromingen tegen te gaan of de ontwikkeling van droogtebestendige gewassen.

Bill Gates positief over innovaties tegen klimaatverandering, realistisch over 1,5 graden-grens

https://tpo.nl/2022/12/20/bill-gates-positief-over-innovaties-tegen-klimaatverandering-realistisch-over-15-graden-grens/
Geplaatst op

De Portugal Post: een nieuwe en vooral geestige reisgids over Portugal (ThePostOnline)

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/01/de-portugal-post-1.jpg

OPINIE

De leukste reisgids voor Portugal is die van José Rentes de Carvalho. Hij heeft een vlijmscherpe mening over zijn moederland en over Nederland. Rentes is bovenal bijzonder geestig. In zijn gids adviseert hij de lezer de Algarve maar over te slaan, omdat daar niks te zien en te doen is.

Portugal, een gids voor vrienden verscheen in 1989 en werd maar liefst twintig keer herdrukt. Het boek geniet een cultstatus en is officieel niet meer verkrijgbaar, maar ik kom het regelmatig tegen op vlooienmarkten in de Algarve.

De gelauwerde romancier heeft een uitgesproken mening. Zo schrijft hij in de inleiding, bijna dreigend:

“Het alleen of in groepsverband op een gebied neerstrijken van toeristen lijkt in zijn gevolgen op een ware plaag, ook al krijgt die plaag over het algemeen de zegen van overheden, neringdoenden en zelfs van hen die er op korte of lange termijn onder te lijden hebben.

Vandaar dat met de ondertitel – Een gids voor vrienden – gemeend werd onderscheid te maken tussen hen die Portugal binnenvallen met het geweld en de lompheid van een wild invasieleger en hen die beseffen dat doordringen in andermans intimiteit – of dat nu een huis is of een land – terughoudendheid vereist, bescheidenheid, eerbied voor andere zeden en gewoonten en het respecteren van een aantal formaliteiten.”

Aan het einde van Portugal, een gids voor vrienden schrijft Rentes de Carvalho bijna achteloos dat men de Algarve gerust kan overslaan. Een man naar mijn hart dus.

Não fode, nem sai de cima

Het motto van de gids is van Confucius:

“Wie veel reist wordt wijs, wie wijs is blijft thuis.”

Rentes komt uit Trás-os-Montes in het hoge noorden, een woeste streek. De Portugezen uit het noorden illustreren het weerbarstige karakter van mijn Algarvios met de uitdrukking não fode, nem sai de cima: hij neukt niet, maar gaat er ook niet vanaf. Voorbeeld: een Nederlander wil een huis kopen en de vraagprijs voor die hut is een ton. Hij vindt dat uiteraard te veel en biedt 95 duizend euro. Het is niet uitgesloten dat de Algarvio het bod afslaat, zelfs als hij de centen hard nodig heeft. Liever laat de beste man de boel tien jaar leegstaan en verrotten, dan dat hij die stomme kaaskop dolgelukkig maakt met de gevraagde korting. De Algarvio reupt zijn huis zonder lekker te ejaculeren, omdat hij de ander niets gunt.

Ik vertoef momenteel in het noorden, waar ik met mijn goede vriend Arie Pos, vertaler, schrijver en Komrij-biograaf, werk aan een reisgids in de geest van Rentes. De gids komt in de zomer van 2023 uit bij Ezo Wolf. We schrijven over alle typisch Portugese kenmerken, clichés en verschijnselen als não fode, nem sai de cima. Vandaag krijgt u een voorproefje.

Saudade

Het magische, zogenaamd onvertaalbare begrip, gekoppeld aan het fadofatalisme.

Er zijn twee soorten fado: de studentikoze fado van Coimbra en de zelfkant-fado van Lissabon. De teneur: het gevoel van onvervuld verlangen waar ze de naam saudade voor hebben gereserveerd. Het kan het gemis van iets van vroeger betreffen, maar ook het onvervulbare verlangen naar iets in de toekomst. Fado is volks, heeft niets te maken met het verlies van de grandeur van grote Portugal. Fado komt ook niet voort uit Afrikaanse slavenliederen. Wel zijn er Moorse invloeden.

 

Artikel gaat verder na afbeelding.

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/thumbnail-8.jpeg

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/thumbnail-7.jpeg

 

Advocaten

Zijn praktisch nooit gespecialiseerd. Je hebt ze overal voor nodig. Nemen zaken aan waar ze niks van weten. Neem altijd een advocaat van een internationaal georiënteerd kantoor, nooit de dorpsadvocaat.

Aguardente

Pas er mee op. Drink medronho, geen licor de medronho, maar aguardente de medronho.

Amália

Koningin van de fado, die de laatste 30 jaar van haar leven onverstaanbaar zong. Gelukkig kent iedereen haar teksten.

Anjerrevolutie

Op het juiste moment stond er toevallig een Nederlands vliegtuig met een lading rode anjers op het vliegveld van Lissabon, vandaar de naam.

Architectuur

Follies Gerrit Sintra.

Armoede

Veel erger dan je denkt.

Arrumadores

Junks die je in de grote steden helpen met parkeren en boodschappen dragen. Worden gedoogd door de overheid.

Auto

De heilige koe. De auto was vroeger de huiskamer van de Portugees, ingericht met vlaggen, ja-knikkende honden, een Fatima-reliek, heilig water uit de Jordaan en fleurig kunstnijverheidsweefwerk over de versleten bekleding. Nu is het de te dure jas op afbetaling waar geen vlekje of krasje op mag komen.

Bacalhau

Nationaal lievelingsgerecht. Op vele wijzen te bereiden, van 365 tot duizend en één, als je de reisgidsen en kookboekjes voor toeristen mag geloven. Bakkeljauw kan je ook gewoon kopen bij de Surinaamse toko. Hoef je niet voor naar Portugal. 

Banken

Fascistische instellingen, altijd foute architectuur. Verstrekken alleen risicoleningen aan de dertien families die zo’n 90% van Portugal bezitten – industrie, import en export, verzekeraars, energie en telecom, vastgoed en, natuurlijk, de banken.

Belasting

Makkelijker dan in Nederland, zie advocaat.

Benfica/Porto/Sporting

Als je geen verstand van voetbal hebt: vermijd de discussie in de kroeg.

Bosbranden

Het land staat nog steeds vol met eucalyptus, die branden als fakkels. Er verandert niets na de bosbranden. Er worden geen brandgangen aangelegd, aanplant van eucalyptyus wordt niet verboden, bos en veld worden niet schoongemaakt. Kortom, ieder jaar dezelfde ellende. Maar elk jaar komt de regering wél met een andere smoes. Nu natuurlijk de klimaatcrisis.

Brood

Heilig. Als een broodje op de grond valt, geven ze er een kus op. Een gaatje in een brood noemen ze de ziel van de bakker.

Buitenlanders

Worden tegemoetgetreden met ingebakken achterdocht – zie Xenofobie. Je hoort er nooit echt bij. Inburgeringscursus bestaat niet.

Bureaucratie

Go with the flow. Wantrouw alles en iedereen met een pet en achter een overheidsloket. Hou ze ver van u weg.

Chamuça

Samosa, enige wat is ingeburgerd van de eetcultuur der koloniën.

Chanfana

Geitenstoof in rode wijn. (H)eerlijk vlees op de botten van een ouwe stinkbok. Heel lang koken en twee weken in de bijkeuken veredelen onder een dikke laag eigen vet. Voor de liefhebber.

Chaperonneren

Broer of neef gaat mee met je Portugese vriendin om te controleren of jelui geen ondeugende dingen gaan doen. Is aan het verdwijnen, maar dr. Pos heeft het nog meegemaakt.

Chinese winkels

Niet goed, geld weg.

Condomínio fechado

Gated community. Voor rijke Portugezen die zich willen afzonderen van het gewone volk, dat als crimineel wordt beschouwd tenzij anders wordt bewezen.

Cozido

Stoofschotel.

Corruptie

Heeft u even?

Democratie

Portugal kent een partijdictatuur.

Dictatuur

Hoe kan je met zo weinig mogelijk inspanning de bevolking bang krijgen.

Doces conventuais

‘Kloosterzoetigheden’, waarin traditioneel grote hoeveelheden eierdooiers werden verwerkt, het restproduct van het vroeg-industriële, meer specifiek katholieke eierenverbruik. De nonnetjes gebruikten het eiwit voor de ouweltjes en de boordjes van meneer pastoor. Het eigeel werd met kolossale hoeveelheden suiker verwerkt tot schrikbarende calorie- en cholesterolbommetjes, die kleurrijke namen kregen als nonnenbuikjes, abten-oren, kloosterbultjes en spek uit de hemel.

Doutores e Engenheiros

Beleefde maar lege aanspreektitels voor iemand waarvan men vermoedt dat hun/het/hij/zij meer dan lagere school heeft. Stel jezelf ook altijd voor als doutor of engenheiro als je tot iemand door wil dringen waarvan je vermoedt dat die meer dan lagere school heeft.

Drugs

Zeer illegaal, maar zeer voorradig. Voor de goede orde: softdrugs zijn totaal verboden en ook harddrugs kun je beter onder je pet houden, maar ze zijn in elk zichzelf enigszins respecterend stads- of dorpsparkje te koop.

Emigranten

Herkenbaar aan lelijke huizen, eenderde van de bevolking. Parijs is de grootste Portugese stad ter wereld. Groter dan Lissabon, daarna Luxembourg.

Europese Unie

Beste wat Portugal kon overkomen, al zijn er nu twijfels.

Façadecultuur

Doe je (belang)rijker voor dan je bent. Zie Auto’s en Hypotheken.

Familieziek

Trouw geen Portugees, en vooral geen man.

Gastvrijheid

Je komt zelden bij ze thuis. Je wordt afgestald aan de voordeur. Tenzij je van hele goede familie bent.

Gay Portugal

Zie Gerrit Komrij. Portugal is veel homovriendelijker dan men denkt. Dubbele moraal – zie Katholiek. Het is veiliger hand in hand met je vent in de Algarve te lopen dan in Amsterdam.

Salazar

Grootste Portugees aller tijden. In de maand januari verschijnt de eerste etappe van mijn nieuwe project Europese Patriotten op GeenStijl (columns, foto’ s en podcasts) en komt u alles te weten over de man en vooral over kwesties die u nooit durfde te vragen.

Koffie

Beste van Europa, 70 cent per bakkie.

Hoffelijkheid

Is belangrijk. Zeg nooit jij tegen iemand tenzij je op goede voet staat met die persoon.

Onzekerheidsvermijding

Een van de belangrijkste kenmerken van de Portugese volksaard. Zie Burocratie.

Politie

Uw beste vriend, nooit tutoyeren, blijf onderdanig. Geen 50 euro bij je rijbewijs stoppen.

Portugalidade

Het Portugees zijn, waarvan de wortels in ‘s lands geschiedenis worden gezocht, maar niemand weet waar.

Prostitutie

Langs de kant van de weg en via contactadvertenties in de Correio da Manha.

Punctualiteit

Het land van het onthaasten, waar de Nederlander nooit aan went.

Spanjaarden en Portugezen

Never the twain shall meet.

Taxi

Spotgoedkoop, keurige chauffeurs. Uber nog goedkoper.

Televisie

Nederland jaren vijftig. Kommersjele tv bracht geen verbetering.

Tias

Tantes. Doorrookte dames met altijd een borreltje in de hand.

Tremoços

Lupineboon, cafésnack voor bij een biertje. De droom van petomanen en flatulenten.

Verantwoordelijkheid nemen

Niet. Zie onzekerheidsvermijding.

Verkeer

Slechtste chauffeurs van Europa. Maximumsnelheid is de minimumsnelheid.

Verkeersslachtingen

Mijd de weg rond kerst, pasen en in de zomer.

Verzekeraars

Oplichters.

Vis

Altijd verse vis, en goedkoop. Hoed u voor kweekvijvervis en diepvriesvis uit Spanje.

Voetbalgekte

Heeft u even?

Volksgeloof

Heeft u even?

Vreemdelingenpolitie

Zeer corrupt.

Vrijmetselarij

Staat binnen een staat, wordt enorm gewantrouwd.

Vrouwensnorren

Een van de zeven schoonheden. Veel vrouwen lijken op Fernando Pessoa. Vrouw komt bij de kapper: ‘Kunt u even mijn snor doen?’

Vuurwerk

Alleen op huwelijken en communiefeesten, altijd in de zomer. Zie Bosbranden.

Wijn

Zie gids.

Ziekenhuizen

Vermijd ze als het kan, vol menselijke taferelen (picknick in de gang en op de zaal).

 

Muy muy buenas estimados suscriptores del Portugal Post

Leuk dat jullie weer kostbare tijd offeren om op de hoogte te blijven van het wee, maar vooral het wel van het Iberisch schiereiland in deze barre tijden. U weet dat ik wel eens klaagde over droogte. En dat de vogeltjes half november alweer dachten aan het bouwen van een nest. Regen vroeg ik jullie ons te sturen. Nou, u gaf gul durf ik wel te zeggen. Gelukkig geen tropische moesson maar echte Nederlandsche zeurregen. Je raakt niet doorweekt in een minuutje, maar na het rondje met de hondjes ben je tot op je vel zeik- en zeiknat. Heerlijk. De natuur is er blij mee.

Vervolgens een heuse koudegolf waarbij de sneeuwgrens casa Raúl tot op een slordige vijftig kilometer naderde. De kachel moest zowaar aan. Niet alleen om het vocht buiten te houden maar ook om de kou (vijf graden om zes uur ‘s ochtends, brrrr) buiten te houden. En zowaar een dikke trui, sjaal en dikke jas vanwege de wind bij het buiten vertoeven. ¡Invierno! Winter!

De gehele streek kwam aardig in de stemming, dat wil zeggen, je zag geen kip meer op straat. Iedereen hokte samen op verwarmde plekken en de restaurants, traditioneel zonder verwarming alhier, bleven zo goed als leeg. Goed, dat had meer te maken met de hoge kosten van Black Friday dan met de kou, maar toch.

Kerstsfeer

Over Black Friday gesproken, er moeten behoorlijk grote bomen gekapt worden om de belachelijk grote televisies die in grote hoeveelheden de Mediamarkt en Carrefour verlieten onder te kunnen leggen in de kadootjesfrenzie die kerst sinds de ver-Cocacolaisering in een stroomversnelling is gekomen.

Verder dus de donkere, stille dagen voor kerstmis. Zou je zeggen. De afgelopen week liep ik er gewoon weer lekker zomers bij in T-shirt. Niet teveel zwaar werk wegens versnelde zweetreacties door een best-wel-brandend-zonnetje. De heatpipes en de zonnepanelen maakten er verder een energieneutraal weekje van. In deze zware economische tijden, pellets bijvoorbeeld tweemaal zo duur als een jaar geleden (dank u weledelgestrenge hooggeleerde windbuil te Brussel)! Al met al lekker om een wandelingetje over de vrijwel uitgestorven boulevard van Cambrils te maken.

En dáár kwam Raúlito helemaal in de kerstsfeer. Een heuse Spaanse kerststal bracht herinneringen terug aan de tijd dat ik in Limburg woonde, de kerststal in Arcen!

 

Artikel gaat verder na afbeelding.

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/IMG_20221214_145808_1-scaled.jpg

 

Romantisch nietwaar? Goed, een beetje gejat uit de RTL8/Hallmark run to christmas, pero bueno. Authentieker wordt het niet lieve lezers. Nu nog een sneeuwman erbij en el ambiénte is àf.

Jullie zullen begrijpen dat zelfs een verstokte kerstnegeerder als ikzelf na zo’n bombardement van feel-good-happiness, niet te verwarren met de eat-good-happiness die dezer dagen door alle supermarkten op ons wordt afgevuurd en vele mannen de keuken indrijft om levensgevaarlijke experimenten uit te voeren, helemaal overtuigd was dat er dít jaar maar eens een boom in huis moest komen. Een heuse kerstboom.

Krakkemikkige schlemiel

Nu heb ik de mazzel een stukje grond te bezitten waar wel het een en ander groeit, maar geen kerstbomen. Nu verkoopt één van mijn buren wel van die dingen, dus maar eens even gaan kijken. Dat was schrikken kan ik ustedes wel verklappen. Godjeallemachtig. Omgerekend kost een ‘kerstboom’ alhier iets van een eurootje. Per centimeter in de hoogte even ter verduidelijking. Dus voor de prijs van drie kuub prima kachelhout kan je een uit Noord Europa aangeleverd boompje kopen dat een gedeelte van zijn naalden al verliest bij het verlaten van het tuincentrum. Want je mag voor dat geld niet verwachten dat ze het ding ook nog water geven in de tijd dat ‘ie in de brandende zon staat te wachten op de kluns die zijn vrouw wil verrassen, nou ja, enzovoort.

Al een paar weken hik ik aan tegen het snoeien van een cypressenhaag. Er zijn steeds klusjes die spoedeisender zijn, derhalve. En mijn elleboog was ontstoken. Trouwens, mijn knie, enkel, heup, andere knie, schouder en nek, ze doen allemaal pijn. Pero bueno, een kerstboom. Door de poort komend na het trieste bezoek aan de bomenboer zag ik hem. Onze boom. Fier stak hij uit boven de andere bomen, die overigens nodig gesnoeid moeten worden, of had ik dat al verteld? Een tak waar ik vorig jaar niet bij kon zonder gevaar voor eigen leven en dus maar had laten zitten, zwaaide naar me. “Hier ben ik!”, “¡Aquí estoy!” leek hij te roepen.

Gewapend met trap, lasso en zaag – Pechtold ain’t got nothing on me – ging Raúl de houthakkert zijn boom claimen. Nu denken jullie; wat stelt die gast zich aan. Kan ik jullie niet ongelijk in geven. Toch was het voor een ouwe, krakkemikkige schlemiel nog best wel een dingetje, op vier meter hoogte overhangen om een tak te zagen onderwijl met de lasso spanning erop te houden zodat hij niet aan de verkeerde kant van de heg naar beneden zou vallen. Een schier oneindig ravijn in.

Had ik al eens verteld dat ik hoogtevrees heb?

Maar nu, ladies and gentlemen, we’ve got him!

 

Artikel gaat verder na afbeelding.

https://tpo.nl/wp-content/uploads/2022/12/Raulitos-boom-scaled.jpg

 

Mooi is ‘ie nietwaar? Raúlito’s minimalistische kerstboom. Ik ga er verder niets aan doen. Het is goed zo.

Fijne kerst rakkers en denk ook eens aan de dieren. Voor hen is het óók niet makkelijk allemaal.

¡Feliz Navidad!

 

De in dit artikel geuite meningen en standpunten zijn die van de auteur en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs de meningen of standpunten van TPO.

 

Lees meer van Arthur van Amerongen en doneer!

 

De Portugal Post: een nieuwe en vooral geestige reisgids over Portugal

https://tpo.nl/2022/12/18/de-portugal-post-een-nieuwe-en-vooral-geestige-reisgids-over-portugal/
Geplaatst op

De grootste investeringen in november: cleantech domineert de toplijst (MT.nl)

1. Dwarfs: 30 miljoen euro

Dwarfs is de klapper van de maand. De webshopverzamelaar heeft 30 miljoen euro opgehaald om nog meer wederverkopers op Bol.com, Amazon en andere marktplaatsen op te kopen. De investering komt van bestaande aandeelhouders Solid Venture Partners en Harlan Capital. Ook steken enkele angels, onder wie voormalig minister van Financiën Jan Kees de Jager, geld in het bedrijf.

De e-commercespecialist had eerder op een ronde van 150 miljoen euro gerekend, maar zag de markt na de Russische inval in Oekraïne snel veranderen, vertelt medeoprichter Demian Beenakker. ‘Zit de markt tegen, dan moet je je aanpassen en het beste ervan maken. Maar als je mij 2 jaar geleden had beloofd dat ik nu met een team van 35 mensen meer dan 40 miljoen omzet zou draaien, had ik daar blind voor getekend, hoor.’

Lees ook: Dwarfs haalt weer 30 miljoen op om webshops op te kopen

2. Eye Security: 17 miljoen dollar

Het Haagse Eye Security (zie hoofdfoto, red.) haalde 17 miljoen dollar op bij Bessemer Venture Partners, de Amerikaanse investeerder die eerder geld stak in onder meer Twilio, Shopify en LinkedIn. Eye Security doet aan cyberbeveiliging en richt zich daarmee op het mkb met een compleet aanbod, inclusief cyberverzekering.

Eye Security is opgericht door ex-medewerkers van veiligheidsdiensten AIVD en MIVD. Eerder dit jaar stak het Nederlandse TIIN Capital al 4,5 miljoen euro in de startup uit 2020, die zichzelf een insurtech noemt.

3. Enzyre: 12 miljoen euro

Enzyre, een spin-out van het Nijmeegse ziekenhuis Radboudumc, haalde 12 miljoen euro op voor EnzyPad, het apparaat waarmee hemofiliepatiënten hun stollingsstatus thuis in real-time kunnen bepalen en controleren. De geldronde werd geleid door de regionale investeerder Oost NL, die voor het eerst instapt. Ook het i&i Biotech Fund en Demcon Investment stapten in, Takeda Ventures en Novalis Biotech lapten bij.

Een deel van de financiering komt uit een Innovatiekrediet van de Nederlandse overheid. Ceo Guido Maertens, die Enzyre samen met Waander van Heerde oprichtte, kan het geld goed gebruiken voor de registratie van klinische tests, de oprichting van een duurzame productielijn en investeringen in de uitbreiding van toepassingen in de kritische zorgomgeving.

4. Circularise: 11 miljoen euro

https://mtsprout.nl/wp-content/uploads/2022/11/circularise-startup-mesbah-sabur-jordi-de-vos.jpg

Maker van digitale productpaspoorten Circularise heeft 11 miljoen euro opgehaald. Investeerders zijn Neste, Brightlands Venture Partners, 4 Impact en chemiebedrijf Asahi Kasei. Oprichters Mesbah Sabur en Jordi de Vos lieten bij hun nominatie voor de MT/Sprout Challenger50 al weten bezig te zijn met het afsluiten van een Series A-ronde.

De startup zorgt dat de grondstoffen in complexe productieketens als de automotive en chemie worden geregistreerd in een soort boekhouding op de blockchain. Dat maakt recycling en verduurzaming van die ketens makkelijker. Onder meer Porsche is al klant. Circularise gaat het verse kapitaal investeren in onder meer productontwikkeling, onderzoek en uitbreiding van het internationale team. De investeringen worden aangevuld met subsidies van de Europese Commissie.

5. SparkNano: 5,5 miljoen euro

In november was er ook groeigeld voor diepe deeptech uit Eindhoven: SparkNano krijgt 5,5 miljoen euro van het Franse Air Liquide Venture Capital, het Nederlandse Somerset Capital Partners en Invest-NL, het staatsfonds waar sinds kort Rinke Zonneveld de scepter zwaait.

De TNO-spin-off heette eerder SALDtech en is actief met een nieuwe manier van atomic layer disposition (ALD), de techniek om flinterdunne laagjes atomen aan te brengen op oppervlakken, Zijn ‘Spatial ALD’-apparatuur bouwde de startup eerder voor de productie van OLED-displays, maar het heeft een pivot gemaakt naar de cleantech.

Voortaan stort het zich op elektrolysers voor de productie van groene waterstof, brandstofcellen, batterijen en zonnecellen. De vraag naar duurzame opwekking van energie is zo groot, dat het SparkNano vleugels geeft volgens ceo Huib Heezen: ‘Bij SparkNano zijn we ervan overtuigd dat onze Spatial Atomic Layer Deposition-oplossingen de zoektocht naar een duurzame energietoekomst kunnen ondersteunen.’

6. Overstory: 5,2 miljoen dollar

Indra den Bakker en Anniek Schouten hebben met hun climate tech startup Overstory een nieuwe investering opgehaald van 5,2 miljoen dollar. De ronde wordt geleid door Convective Capital uit Californië. Overstory houdt bomen in de gaten via satellietbeelden en machine learning met als doel ontbossing te monitoren, bosbranden te voorkomen en schade door vallende bomen aan infrastructuren en elektriciteitsnetten te voorkomen.

Overstory (voorheen 20tree.ai) is opgericht in 2018 en inmiddels uitgegroeid tot een team van 34 medewerkers verspreid over Europa en Noord-Amerika (de Nederlanders hebben een filiaal in Boston). Vorig jaar haalde het vegetatie-intelligentieplatform al eens 3,9 miljoen dollar op.

7. Contentoo: 5 miljoen euro

https://mtsprout.nl/wp-content/uploads/2022/11/Contentoo.png

Contentoo heeft 5 miljoen euro groeigeld ontvangen van dertig angel investeerders via No Such Ventures, de deal by deal-club van Reinder Lubbers. Onder anderen Perry Oostdam, Pawel Smoczyk (beiden Recruitee) en Jeroen Verberg (Hippo) doen mee. De investering wordt gebruikt voor ‘het doorzetten van de Europese expansie’ van het freelance-platform.

Contentoo koppelt freelance tekstschrijvers, vertalers en contentmarketingstrategen aan opdrachtgevers. Het bedrijf claimt alleen de beste 10 procent freelancers op het platform toe te laten. De startup van Jeroen Gunter en Onno Halsema boekte dit jaar tot nu toe 107 procent meer omzet vergeleken met dezelfde periode vorig jaar. Exacte omzetcijfers deelt het bedrijf niet.

Lees ook: het Challenger-profiel van Contentoo

8. MTT: 5 miljoen euro

Micro Turbine Technology (MTT) heeft 5 miljoen euro opgehaald om door te groeien met zijn EnerTwin, een energiecentrale als alternatief voor de cv-ketel die draait op een gasturbine. Het geld komt van het Canadese Avila Energy, welk belang de Canadezen nemen in de Eindhovense scaleup van Willy Ahout is niet bekend.

De minicentrale van MTT levert zowel elektriciteit als warmte en bevat de kleinste gasturbine ter wereld. Het beursgenoteerde Avila gaat de ketel verkopen in Noord-Amerika en wil er vanaf 2026 jaarlijks 50.000 afzetten. De EnerTwin is te stoken met bioLPG, groen gas of een mix van aardgas en waterstof en is superzuinig. Ahout heeft ook nog andere toepassing in de pijplijn voor zijn microturbine.

9. SeaQurrent: 4,8 miljoen euro

Energieopwekker SeaQurrent krijgt 4,8 miljoen euro voor het ontwikkelen van een ‘onderwatervlieger’ die stroom opwekt met zeestromingen. Het kapitaal is afkomstig van Invest-NL, EIT InnoEnergy, PMH Investment, de Friese Ontwikkelingsmaatschappij (FOM) en de Investerings- en Ontwikkelingsmaatschappij voor Noord-Nederland (NOM).

De ‘TidalKite’ van SeaQurrent trekt (à la Kitepower) door de stroming aan een kabel die een hydraulische pomp aandrijft, die weer is aangesloten op een generator. De nieuwste versie van de negen bij twaalf meter grote getijdenvlieger wordt getest in de buurt van Ameland.

10. Godrive: 4 miljoen euro

Autofinancierder Yesqar verstrekt een lening van 4 miljoen euro aan Godrive.nu. De startup van Sjors Hemmen, Anne Lijzenga en Jeffrey Peters biedt auto-abonnementen voor jong gebruikte auto’s. Met de lening wil het drietal de leasevloot uitbreiden. ‘Dankzij de samenwerking kunnen wij ons volledig focussen op de ontwikkeling van het platform’, meldt Hemmen in een persbericht.

Yesqar is een samenwerking tussen de Haagse zakenbank NIBC en en autodataplatform QarQuest. De timing van de financiering is enigszins opvallend. Auto-abonnementsdienst Anyways kondigde in oktober aan de stekker uit het bedrijf te trekken, omdat het bedrijf niet bijtijds een nieuwe financieringsronde rond kreeg.

11. Sympower: 3 miljoen euro

https://mtsprout.nl/wp-content/uploads/2020/11/sympower.jpg

Niet echt een nieuwe ronde, maar toch het vermelden waard: climate tech-startup Sympower topt zijn laatste investeringsronde nog eens op met 3 miljoen euro. Daarmee staat de teller op 25 miljoen, voor het bedrijf waarmee Simon Bushell een softwareplatform ontwikkelt dat de behoefte aan stroom in elektriciteitsnetwerken slimmer en duurzaam organiseert.

De MT/Sprout-challenger van 2020 heeft de wind mee, omdat de vraag naar duurzame elektriciteit enorm is door de huidige energiecrisis. Activate Capital, Rubio Impact Ventures en PDENH zijn de investeerders die besloten hebben tot een ruimer gebaar.

Lees ook: Challenger Sympower schaalt op dankzij miljoenen van Kees Koolen

https://mtsprout.nl/groei/financiering/grootste-investeringen-november-cleantech-eye-security-circularise-sympower
Geplaatst op

Klimaatverandering, maar dan níet door de mens (Kennislink)

De mens is kampioen klimaatverandering. Maar ook zonder ons toedoen zou het klimaat van de planeet veranderen door bijvoorbeeld de stand van de aardas en de activiteit van de zon. Dit zijn argumenten die ontkenners van het klimaatprobleem vaak misbruiken. NEMO Kennislink zet enkele invloeden op een rij, van korte tot lange termijn, en kijkt hoe ze uitpakken voor de aarde.

Wat is klimaat?

‘Klimaat is wat je verwacht, weer is wat je krijgt’, luidt een gezegde. Het lijkt hierbij alsof het klimaat een soort ‘belofte voor de toekomst’ is die het weer kan waarmaken, of niet – natuurlijk régent het net op die dag dat er zon werd voorspeld…

In werkelijkheid werkt het andersom. Het klimaat is de ‘samenvatting’ van het weer in het verleden, waarbij je kijkt naar zaken als de gemiddelde temperatuur of gemiddelde hoeveelheid regen die er viel in een bepaalde periode. Veel meteorologische instituten – ook het Nederlandse KNMI – gebruiken voor het klimaat een periode van 30 jaar. Dat is een arbitraire keuze, maar er zit een redenatie achter. Zou je een kortere periode nemen dan sijpelen langzame weerfenomenen zoals El Niño – die jarenlang voor ‘afwijkend’ weer zorgen – door in de klimaatdefinitie, zou je een langere periode nemen dan vallen snelle klimaatveranderingen (zoals we die nu meemaken) niet op.

Het zijn plaatjes waar de Hollandse nostalgicus warm van wordt. Hendrick Avercamp schilderde rond 1608 dit Nederlandse sneeuw- en ijslandschap waarin mensen druk schaatsen, ijsvissen en met complete paardensleeën het ijs op gaan.

Door steeds mildere winters is de kans op dit soort massale ijspret in ons land nu kleiner, en dat komt hoofdzakelijk door de mens zelf. Het is voor de wetenschap klip en klaar dat ons klimaat verandert door de steeds grotere uitstoot van broeikasgassen door de mens. Want niet alleen de wereldwijde temperatuur breekt records, na een dip in het coronajaar 2020 was de uitstoot nooit zo hoog als in 2021, schrijft het Internationale Monetaire Fonds.

Toch is dit niet het hele verhaal, want ook de planeet en natuur zelf doen aan klimaatverandering. Dramatische gebeurtenissen zoals vulkaanuitbarstingen veranderen het klimaat abrupt, andere effecten – zoals de verandering van de stand van de aardas – zijn subtieler maar kunnen lang doorwerken, mede doordat oceanen en ijskappen die de effecten langdurig kunnen versterken. Welke niet-menselijke factoren werken door op ons klimaat?

Vlekken op de zon

Het is dat er nog geen Elfstedentocht wás, maar anders hadden we tussen de jaren 1500 en 1800 waarschijnlijk veel vaker het sein ‘It giet oan’ gekregen van de organisatie dan de afgelopen eeuw het geval was (er waren sinds de eerste officiële editie in 1909 vijftien Elfstedentochten). In Europa en ook Noord-Amerika werden tussen de 16e en 19e eeuw koude winters gemeld, met veel sneeuw en dichtgevroren rivieren en zeeën. Het wordt de Kleine IJstijd genoemd.

Zou dat iets te maken hebben gehad met de geringe activiteit van de zon in die tijd? Al vanaf de 17e eeuw bestuderen astronomen waaronder Giovanni Domenico Cassini de zon en tellen ‘donkere vlekken’ die soms op het oppervlak verschijnen. Tussen 1645 en 1715 liet de zon nauwelijks van deze zonnevlekken zien. Het wordt het Maunderminimum genoemd, naar de astronomen Edward en Annie Maunder die het ontdekten. Het absolutie minimum lag tussen 1672 en 1699, toen ze minder dan 50 vlekken telden, tegenover de 50.000 vlekken die normaal zijn voor zo’n periode.

Het is niet gek dat onderzoekers het verband proberen te leggen tussen het aantal zonnevlekken en het klimaat op aarde. Zonnevlekken ontstaan als de warmtetoevoer vanuit het binnenste van de ster voor de periode van enkele dagen of weken stokt door magnetische verstoringen op het oppervlak. Het beïnvloedt de totale hoeveel energie die de zon uitstraalt.

Toch is het verband tussen het Maunderminimum en de Kleine IJstijd geen uitgemaakte zaak. “Twintig jaar geleden waren onderzoekers nog vrij zeker dat het de verstoorde zonnecyclus was”, zegt klimaatonderzoeker Pepijn Bakker van de Vrije Universiteit in Amsterdam. Maar sindsdien is er twijfel gerezen over de theorie. Het effect van zonnevlekken op de totale hoeveelheid zonne-energie is beperkt, zo’n 0,1 procent.

Een ander ‘probleem’ is dat de Kleine IJstijd geen wereldwijd fenomeen lijkt te zijn geweest, terwijl je dat wel verwacht als je het aan de zon toeschrijft. Door naar onder andere boomringen of diepe ijslagen te kijken, kunnen onderzoekers het weer van eeuwen geleden reconstrueren. Daaruit blijkt dat het in andere werelddelen waarschijnlijk niet veel kouder was. Sterker, het lijkt daar zelfs iets warmer te zijn geweest.

Mislukte oogsten door het uitbarsten van een ‘vuurberg’

1816 was een jaar zonder zomer. In delen van de Verenigde Staten vroor en sneeuwde het in augustus, de Europese zomer was op sommige plekken ruim drie graden kouder dan gemiddeld. Ons continent werd geteisterd door ongewoon veel regen. Oogsten mislukten met hongersnoden als gevolg. De Leydse Courant speculeert in juli van dat jaar: “Men schrijft de geheel ongewoone weergesteldheid […] aan een of anderen buitengewonen natuurschok [toe], misschien aan eene groote aardbeeving, of het uitbarsten van eenen vuurberg op eenig punt des Aardrijks toe […].”

Later blijkt dat die vuurberg in het huidige Indonesië stond. Daar barst op 10 april 1815 de Tambora-vulkaan uit. Met een kracht van ruim twee miljoen keer de atoombom die de Japanse stad Hiroshima verwoestte en een klap die mensen naar verluidt tot op Sumatra horen (2600 kilometer verderop) spuwt de Tambora zo’n 200 kubieke kilometer stof en as de atmosfeer in. Het stof blokkeert zonlicht en beïnvloedt het weer op globale schaal.

Deze effecten kunnen jaren aanhouden, zegt klimaatwetenschapper Bakker. Ook de koude periode in Europa en de Verenigde Staten tussen de 16e en 19e eeuw – de Kleine IJstijd – kan te wijten zijn geweest aan (een reeks van) vulkaanuitbarstingen, wellicht in combinatie met versterkende effecten zoals veranderende zeestromingen of aangroeiend ijs op zee. “Wetenschappers discussiëren nog over de vraag of het vulkanen waren, maar klimaatmodellen laten zien dat dit een mogelijke verklaring is”, zegt hij.

Een tollende planeet

De aarde is een tol die eens in de 24 uur ronddraait. Het is ook een scheve tol. Doordat de aardas zo’n 23 graden gekanteld is krijgt het noordelijk halfrond in onze zomer het meeste zonlicht, in de winter krijgt het zuidelijk halfrond meer zonneschijn. Dit is de veroorzaker van seizoenen. Maar er zijn ook subtiele veranderingen in de stand van de aardas en de baan van de planeet om de zon en ze beïnvloeden waarschijnlijk het klimaat. De Servische geofysicus Milutin Milanković ontdekte in de jaren 20 van de vorige eeuw drie effecten.

De baan die de aarde in een jaar om de zon beschrijft is niet perfect rond, maar een ellips (een afgeplatte cirkel). Over de loop van 100.000 jaar verandert de vorm van de aardbaan onder invloed van de zwaartekracht van andere planeten. Het ene moment is de aardbaan een ellips, het andere moment is het nagenoeg een cirkel. Bij een grote zogenoemde excentriciteit (de mate van ‘ellipsvormigheid’) krijgt de aarde op bepaalde momenten in het jaar meer of juist minder energie van de zon.

De eerdergenoemde kanteling van de aardas (die verantwoordelijk is voor de seizoenen) is niet stabiel. Hij schommelt over de loop van 41.000 jaar tussen 22 en 24 graden, waarbij een grotere kanteling extremere seizoenen veroorzaakt.

Tot slot is er een zogenoemde precessie van de aardas. Dit kun je het best vergelijken met een tol die je op de vloer laat draaien: de tol staat niet perfect rechtop maar maakt een langzame ‘cirkelbeweging’. Bij een tol duurt dit enkele seconden, bij de aarde duurt dit 26.000 jaar.

Milanković had niet genoeg meetgegevens om te bewijzen dat ‘zijn’ cycli invloed hadden op het klimaat. Tegenwoordig zijn er aanwijzingen dat deze cycli samenhangen met het begin van ijstijden, die met een zekere regelmaat voorkomen.

Op zichzelf zijn de effecten van de Milanković-cycli waarschijnlijk niet genoeg om een ijstijd te veroorzaken, maar ze worden versterkt door processen op aarde. Extra ijs en sneeuw reflecteren makkelijk (warmte)straling naar de ruimte, waardoor het plaatselijk kouder wordt en er nóg meer ijs ontstaat. Een ijstijd is geboren. Zo kunnen de cycli wellicht een ‘startpunt’ voor langdurige klimaatveranderingen zijn.

De 1,2 kilometer grote Barringer Crater in Arizona in de Verenigde Staten ontstond zo’n 50.000 jaar geleden door de inslag van een meteoriet van pakweg 50 meter groot.

Kosmische knallen

Het schemert nog in de koude ochtend van het Russische Tsjeljabinsk. Auto’s wachten voor het stoplicht, het landschap is bedekt met een laagje oude sneeuw. Dan verschijnt er een lichtgevende punt aan de hemel. Steeds feller begint deze een spoor te trekken aan de blauw-oranje ochtendhemel. Het voorval duurt een seconde of vijftien. Het laat een spoor van vuur en rook achter in de atmosfeer, en een ravage in de stad. Ruiten springen en meer dan duizend mensen raken gewond door rondvliegende objecten en scherven.

De meteoriet die op 15 februari 2013 boven Tsjeljabinsk grotendeels opbrandt en ontploft had waarschijnlijk een diameter van zo’n 20 meter. Het was de grootste (bekende) meteoriet die de afgelopen eeuw viel. Maar in het verleden zijn er grotere meteorieten gevallen met veel grotere gevolgen, ook voor het klimaat.

Een knoepert van een meteoriet was het tien kilometer grote exemplaar dat 66 miljoen jaar geleden in het huidige Mexico neerkwam met een snelheid van twintig kilometer per seconde. Als je de knal uitdruk in ‘Hiroshima-bommen’ dan kom je op 4,5 miljard exemplaren. Het weer is meteen van slag. Eerst lijkt het op aarde maandenlang warmer te zijn geworden, mede door bosbranden op wereldwijde schaal. Maar daarna koelt de planeet sterk af omdat er grote hoeveelheden zwavel, koolstofdioxide en stofdeeltjes in de aardatmosfeer terechtkomen. Zonlicht bereikt nauwelijks nog het aardoppervlak, waardoor temperaturen jaren, mogelijk tientallen jaren dramatisch dalen.

Als de lucht eindelijk geklaard is, zijn de omstandigheden op de planeet waarschijnlijk nog voor duizenden jaren verstoord. “Het aardse systeem kan normaal gesproken best tegen een stootje maar het is nu dusdanig uit het lood geslagen dat het lang duurt voordat het een nieuw evenwicht vindt. Er is een enorme hoeveelheid leven uitgestorven (deze inslag betekent het einde van de dinosauriërs – red.). Dat heeft invloed op het klimaat, samen met bijvoorbeeld de aangroei van poolkappen en veranderde zeestromingen”, zegt Bakker.

Tektoniek en gebergtevorming

Als je zo’n 200 miljoen jaar geleden naar een globe van de aarde zou kijken dan zou je verrast zijn door zijn eenvoud. Europa, Amerika en Afrika zijn nergens te bekennen. In plaats daarvan zijn alle huidige continenten samengeveegd in een ‘supercontinent’ dat Pangea heet. De rest van de aardbol is oceaan.

Het oppervlak van de aarde is verdeeld in zo’n zeven of acht aardplaten (meestal met een eigen continent) die min of meer los van elkaar kunnen bewegen. Dat gaat traag, in de orde van centimeters per jaar, maar deze zogenoemde plaattektoniek heeft grote invloed op het klimaat van onze planeet. Het kan zeestromingen veranderen die het klimaat sterk beïnvloeden (Europa heeft een relatief mild klimaat door de Golfstroom die warm water uit de Golf van Mexico aanvoert).

Plaattektoniek creëert ook andere effecten op het klimaat. Aan de randen van de platen is er veel vulkanisme (die ook invloed hebben op het klimaat, zie Mislukte oogsten door het uitbarsten van een ‘vuurberg’) en het kan uitgebreide bergketens vormen. Klimaatwetenschapper Bakker zegt dat het ontstaan van bergen de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer naar beneden brengt. Dit is het broeikasgas dat warmte als het ware vasthoudt. “Gebergtevorming stuwt doorgaans diepe aardlagen op waarbij silicarijk gesteente zoals olivijn aan het oppervlak komt dat koolstofdioxide uit de atmosfeer kan opnemen”, zegt hij. “Er zijn verbanden gevonden tussen de hoeveelheid gebergtevorming en de concentratie broeikasgassen in de atmosfeer.”

Tektonische processen kunnen de aarde zowel opwarmen als afkoelen over lange periodes. Zo koppelen wetenschappers de relatief koele periode waarin het aardse klimaat zich de laatste vijftig miljoen jaar bevindt aan het sluiten van de zeeverbindingen tussen Noord- en Zuid-Amerika bij Panama en het openen van een passage tussen het zuidelijke puntje van Zuid-Amerika en Antarctica.

En wat doet de mens?

Nog nooit werd in Nederland een temperatuur boven 40 graden gemeten, totdat officiële thermometers in het Brabantse Gilze-Rijen op 24 juli 2019 40,7 graden aangaven. Deze zomer was het Verenigd Koninkrijk aan de beurt: ook daar werd voor het eerst meer dan 40 graden geregistreerd. Goed, dat zijn weerincidenten die lastig een-op-een aan klimaatverandering te koppelen zijn, maar kijk je naar de wereldwijde jaargemiddeldes dan hoef je geen wetenschapper te zijn om te snappen dat er iets aan de hand is: de zeven warmste jaren (sinds betrouwbare metingen vorige eeuw begonnen) vonden allemaal ná 2015 plaats.

Het is een klimaatfactor van jewelste: de mens die op grote schaal broeikasgassen uitstoot zoals koolstofdioxide. Eigenhandig verhoogden we sinds de industriële revolutie midden achttiende eeuw de hoeveelheid koolstofdioxide in de atmosfeer van een kleine 0,03 procent naar ruim 0,04 procent. Dat líjkt niet zo indrukwekkend, maar koolstofdioxide is efficiënt in het vasthouden van zonnewarmte en het is op aarde sindsdien ruim een graad warmer. Wetenschappers schreven jarenlang rapporten met ‘voorzichtige’ woorden over de menselijk invloed. Inmiddels kun je het niet meer mis verstaan, het laatste IPCC-rapport uit 2021 (van het klimaatpanel van de Verenigde Naties) noemt de menselijk invloed ondubbelzinnig en ziet een bijna-lineair verband tussen de totale hoeveelheid koolstofdioxide die de mens uitstootte en de temperatuurstijging op aarde.

Goed, een graad – of desnoods een paar graden – warmer, moeten we ons daar zo druk over maken? Toch wel. De opwarming betekent niet dat je hetzelfde weer behoudt en daar simpelweg een graad bovenop telt. Via extra verdamping van (zee)water en afwijkende atmosfeerstromingen zorgt deze klimaatverandering voor hogere kansen op allerhande extreem weer. Van zeer hoge temperaturen, tot extreme droogte en extreme regenval. Het is dus niet zo dat we er simpelweg een paar mooie stranddagen per jaar bij krijgen.

Bronnen

  • Lovejoy S., What is Climate?, Eos, Transactions American Geophysical Union (2 januari 2013), DOI:10.1002/2013EO010001
  • Von der Heydt A. et al., Quantification and interpretation of the climate variability record, Global and Planetary Change (februari 2021), DOI:10.1016/j.gloplacha.2020.103399
https://www.nemokennislink.nl/publicaties/klimaatverandering-maar-dan-niet-door-de-mens/
Geplaatst op

Een Europees besparingsplan voor gas (Volt Nederland)

De zomer van 2022 bleek opnieuw een zomer waarin het ene na het andere hitterecord sneuvelde. Al jaren confronteert de wetenschap ons met deze problematische trend, maar nooit eerder waren de gevolgen van klimaatverandering zo desastreus als nu. Heel Europa kampte de afgelopen maanden met bosbranden en ernstige droogte. Niet alleen het zuiden werd getroffen, zelfs het Verenigd Koninkrijk ontkwam er niet aan. De gevolgen van klimaatverandering waren bovendien nog heftiger buiten Europa, nota bene in delen van de wereld die qua uitstoot van broeikasgassen verbleken bij ons eigen continent of de Verenigde Staten. In Pakistan staat het water de bevolking letterlijk aan de lippen, wat inmiddels meer dan duizend mensen het leven heeft gekost. In India vielen in het voorjaar driehonderd doden tijdens een hittegolf. De wereld staat letterlijk in brand. Deze crises laten ons inzien dat het geen vraag meer is of we vóór 2025 het pad naar lagere emissies in moeten slaan om zo als Europa in 2040 het eerste klimaatneutrale continent te worden. Het is simpelweg een kwestie van moeten. De tijd van ontkennen, bekvechten en wegkijken is voorbij.

Laten we beginnen bij de basis: de verbranding van aardolie, aardgas en steenkool vormen samen met methaan − met name veroorzaakt door landbouw en het weglekken van aardgas − de drijvende kracht achter door de mens veroorzaakte klimaatverandering. Onze huidige manier van leven is totaal uit balans met de natuur en de ecologische grenzen van onze planeet. Dit jaar hebben we alle grondstoffen die de aarde per jaar kan leveren al op 28 juni verbruikt. In zes maanden tijd dus. Het is niet te verkroppen dat we onze consumptiepatronen − en grote multinationals hun productiepatronen en winstbejag − bovengeschikt hebben gemaakt aan het belang van een schone leefomgeving. Dat we nog altijd geen halt toegeroepen hebben aan alle vluchten die dagelijks opstijgen van Amsterdam naar Brussel, of naar andere bestemmingen die per trein bereikt kunnen worden. En dat onze leiders zich in de huidige energiecrisis, bezweken onder geopolitieke druk van Poetin, hebben laten verleiden tot het vervangen van fossiel aardgas door andere fossiele energiebronnen zonder maximaal in te zetten op verduurzaming. 

Als het aan Volt had gelegen, had een strategisch autonoom Europa ons eerder op het pad naar klimaatneutraliteit en onafhankelijkheid van Rusland gezet. Geconfronteerd met de huidige energiecrisis is er nu in ieder geval geen ontkomen meer aan om deze weg alsnog versneld te bewandelen. Schouder aan schouder, als een eensgezind Europa, waarin iedereen verantwoordelijkheid draagt voor het toegroeien naar een nieuwe duurzame economie. De politiek is hierin als eerste aan zet.

Het is tijd voor een ambitieus Europees gasbesparingsplan. Zo verlagen we enerzijds de kosten en nemen we de drijfveer weg om aardgas te vervangen door andere fossiele brandstoffen. Anderzijds zetten we in op een eerlijke, solidaire verdeling van het nog beschikbare aardgas tussen Europese landen. Daarvoor is een gezamenlijk afschakelplan nodig, om zo paniekvoetbal in de toekomst te voorkomen. Hierin mogen bedrijven specialiseren en winst maken, maar het is wel zaak om maximaal te sturen op het vergroenen van de industrie die nu nog te vaak draait op fossiel. Het is belangrijk dat we eindelijk duidelijke keuzes maken, zoals het verbieden van bepaalde vluchten zodra in 2030 de hoeveelheid internationale spooraansluitingen is verdubbeld. Dit geldt ook voor de inpassing van andere duurzame alternatieven zoals bioplastics en biogrondstoffen, groen staal, super batterijen, een circulaire landbouw en groene waterstof. We moeten alles op alles zetten om als Europa koploper te worden! 

Daarvoor zijn een aantal zaken heel belangrijk, zoals het beschermen van onze Europese markt tegen niet-duurzame producten van buitenaf (zoals de EU wil doen met het CBAM) en het creëren van een gelijk speelveld tussen de lidstaten. Iedere lidstaat moet binnen dezelfde tijd aan dezelfde eisen voldoen. Doelen verhoog je gezamenlijk. Alleen op die manier bied je het bedrijfsleven voldoende perspectief om zo snel mogelijk te verduurzamen. Tot slot is Volt groot voorstander van het Zweedse voornemen om op consumptie gebaseerde uitstoot op te nemen in de nationale klimaatdoelen. Hiermee wordt Zweden het eerste land ter wereld dat de CO2-uitstoot van buitenlandse producten meerekent in hun ambitie om de klimaatdoelen te halen.

De klimaattransitie kan alleen slagen op basis van stevige onderlinge solidariteit. Tussen burgers, Europese lidstaten en continenten. Als het aan Volt ligt, laten we dan ook niemand achter in deze enorme omslag. Grote bedrijven en vermogenden nemen hun verantwoordelijkheid ten opzichte van huishoudens met de kleinste portemonnee. Er moet een eerlijkere verdeling van welvaart komen om de toekomst van onze planeet veilig te stellen. Europese lidstaten die sterk afhankelijk zijn van Russisch gas worden volop gesteund door lidstaten die hier minder last van hebben. En het globale noorden stelt zich eindelijk solidair op richting het zuiden. Dit is de meest efficiënte, effectieve en bovendien enige manier waarop we van deze transitie tot een succes kunnen maken.

https://voltnederland.org/blog/een-europees-besparingsplan-voor-gas